අසිරිමත් බෝසත් කුමරු
01.අසිරිමත් බෝසත් කුමරු 1
අප මහා බෝසතානන් වහන්සේ තුසිත දිව්‍යලෝකයේ දෙව්සිරි විදිමින් සිටි කාලයකි.එකල උන් වහන්සේගේ නම වුයේ "සන් තුසිත දිව්‍යරාජයා " ය. මේ කාලයේදි බුද්ධ කෝලාහලයක් ඇති විය.බුද්ධ කෝලාහලයක් නම් දිව්‍යලෝකයෙහි දෙවියන් බුදු වරයෙකු උපදින්නට අවුරුදු දහසකට පෙර මෙයින් අවුරුදු දහසක් ඉකුත් වු කල බුදු වරයෙකු උපදින බව පැවසීම යි. ඉන් අනතුරුව ශක්‍ර දෙවියන්,සහම්පති බ්‍රහ්මරාජයා ඇතුළු දෙව් මඩුල්ල දේවාරාදනාවක් කලහ. දේවාරාදනාවක් නම් ලෝ සතුන් සසර දුකින් මුදවනු පිණිස ඔබ වහන්සේ බුදුබව ප්‍රාර්ථනා කරමින් දස පාරමී දම් පිරුවා.දැන් ඒ පාරමී දම් පුරා අවසානයි .බුදු වන්නට කාලය පැමිණ ඇත කීහ.එවෙලෙහි උන් වහන්සේ පස් මහ බැලුම් හෙවත් පංච මහා විලෝකනය සිදු කලහ. එම පංච මහා විලෝකනය නම් කාලය,දීපය,දේශය,කුලය,මව යන්නයි.
01. කාලය- මිනිසුන්ගේ ධර්මාවබෝධය පිණිස මෝරා ඇති කාලය විය යුතුයි
02. දීපය-ජම්බුද්වීපය විය යුතුයි
03. දේශය-මධ්‍ය ප්‍රදේශය විය යුතුයි
04. කුලය-බ්‍රාහ්මණ හෝ ක්ෂත්‍රීය විය යුතුයි
05. මව- කුමරා ඉපදී සතියකට පසු මව කලුරිය විය යුතුයි
පංච මහා විලෝකනය බැලීමෙන් පසු යම් ස්ථානයක් තෝරා ගත්හ.එම ස්ථානය නම් කිඹුල්වත් නුවර ශාක්‍ය දේශය යි.
ශාක්‍ය දේශය
ශක්‍ය දේශයෙහි රජකම් කරනු ලබනුයේ ශාක්‍යාධිපති වන සුද්ධෝදන රජතුමා ය. එතුමාගේ දේවිය වනුයේ මහාමයා දේවිය යි.දේවියගේ නැගණිය වනුයේ මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමී දේවිය යි. ශාක්‍ය දේශයෙහි අගනුවර වනුයේ කිඹුල්වත් නුවර යි.
මහාමයා දේවිය දුටු සිහිනය
එදා ඇසළ පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනය කි.මහාමයා දේවිය වෙනදාට වඩා වේලාසනින්ම නිදන්නට විය. එවිට එතුමිය දුටු සිහිනය නම් සතර වරම් දෙවිවරු පැමිණ එතුමිය සැතපෙන සිරි යහන අනෝතප්ත විලට ගෙන ගොස් නහවා සුවද දුම් අල්වා නැවත එතුමියව ඇගේ සිරි යහන් ගැබට වඩම්වා ගෙන එන ලදි.එවිට සුදු ඇත් පැටවෙක් සුදු නෙළුම් මලක් සොඬින් රැගෙන රීදී කන්දකට නැග ඉන් පසු රන්වන් කන්දකට නැග බැසලා මහාමයා දේවිය නිදා සිටින යහන වටා තෙවරක් පැදකුණු කොට එතුමියගේ කුසට දකුණු ඇලයෙන් ඇතුලු වන ලදි. එයයි එතුමිය දුටු සිහිනය. මේ බව එතුමිය තම ස්වාමියාට සහ තම නැගණියට දන්වන ලදි.මේ බව දැනගත් සුද්ධෝදන මහ රජතුමා පඬිවරුන් ගෙන්වා සිහිනයේ අර්ථය විමසූහ.එම පඬිවරුන් පැවසුවේ දේවියට පුත් රුවනක් ලැබෙන පෙර නිමිති බවය.එවිට සෑම පඬිවරුන් පවසන්නේ "මොහු සාමාන්‍ය මනුෂ්‍ය රත්නයක් නොවන අතර මොහු මහා බුද්ධි සම්පන්න උතුම් මනුෂ්‍ය රත්නයක් ය.කුමරා ගිහි ගෙය වාසය කල හොත් සක්විති රජවන අතර කුමරා මහණ වුවහොත් සම්මා සම්බුද්ධත්වයට පත් වන බව නිසැකය" යැයි පැවසූහ.මේ බව දැනගත් සුද්ධෝදන මහ රජුට සතුටක් මෙන්ම දුකක් ද ඇති විය. දස මසක් ගත විය. දේවිය තම කුමරාව බිහි කිරීම පිණිස තම මාපියන් සිටින නුවර වන දෙව්දහ නුවර යෑමට ආශාවක් ඇති විය.රජතුමා මෙම අශාව ඉටු කිරීම පිණිස ගැබ් පෙරහැර සුදානම් කලහ. පසු දින ගැබ් පෙරහැරෙහි ගමනාරම්භ කලහ. කිඹුල්වත් නුවරත් දෙව්දහ නුවරත් අතර සල් වනයක් තිබිණි. එම සල් වනය මහාමයා දේවියගේ මිත්තනිය විසින් කරවන ලද සල් වනයකි. එය ලුම්බිණි සල් වනය විය. දෙව්දහ නුවරට යන අතර මඟ මෙම සල් වනය හමු විය.දේවියගේ මහන්සිය විඩාව නැති කර ගැනීම පිණිස සල් වනයට ඇතුළු වන්නට විය.එතුමිය සල් උයනේ අසිරිය විදිමින් සිටින විටදී එතුමියගේ කයට වෙනසක් දැනිණි.ඒ බව දැන් වු සේවිකාවෝ දේවිය වටා රෙදි රැකවල් දැම්මා.දේවියට දරා ගෑනීම පිණිස සල් ගසෙහි අත්තක් පහතට බර විය. සතර වරම් දෙවිවරු කුමරාව පිලිගැනීම පිණිස රන්වන් රෙද්දක් පිලිගැන්විය. ඉන් පසු කුමරා බිහිවිය. ඒමොහොතේම අහසින් සිසිල් සහ උණුසුම් දිය දහරා එක විට මතු වෙන්නට පටන් ගත්තා.ඒ අසිරිමත් සිදුවීම සිදු වෙනවත් සමඟම කුමරා පොලොවෙන් මතු වු නෙළුම් මල් මතින් උතුරු දෙසට සත් පියවරක් ගමන් කලහ.සත් වැනි පියවරේදී කුමරා තම දකුණු අතෙහි දබර ඇඟිල්ල ඔසවා මෙසේ සිංහනාද කලහ.
අග්ගෝ හමස්මි ලෝකස්ස ජෙට්ඨෝ හමස්මි ලෝකස්ස සෙට්ඨෝ හමස්මි ලෝකස්ස අයමන්තිමා ජාති නත්ථිදානි පුනබ්භවෝ
අර්ථය,
" මම ලොවට අග්‍ර වෙමි,මම ලොවට ජ්‍යේෂ්ඨ වෙමි,මම ලොවට ශ්‍රේෂ්ඨ වෙමි,මේ මාගේ අන්තිම උපතයි.නැවත ඉපදීමක් නැත. "
යනුවෙනි.
මේ බව සුද්ධෝදන මහ රජතුමා දැන ගත්හ.එවිට දේවිය සමඟ සියල්ලෝම මාලිගයට පැමිණියහ.
ආදර්ශ දෙව්මි