කුලක - 7-වසර ගණිතය

කුලක

  • කුලකයක් යනු නිශ්චිත ප්‍රමාණයක් නියෝඡනය කෙරෙන පැහැදිලි ප්‍රකාශනයකි.

  • කුලකයක් ඇතුලත් වන්නේ වෙන් කොට හදුනා ගත හැකි අවයව කිහිපයකි. සමහර විට එකකි.

  • එක සමාන අවයව දෙකක් කුලකයක අඩංගු නොවිය යුතුය.

(අ) කුලක වශයෙන් ගත හැකි සමුහ

(1) ශ්‍රී ලංකාවේ දකුණු පළාතට අයත් දිස්ත්‍රික්ක
(2) දේදුන්නේ පාට
(3) ඉංග්‍රීසි හෝඩියේ ස්වර අක්ෂර
(4) එක ඇටයක් සහිත පළතුරැ
(5) 1ත් 10ත් අතර ඉරට්ටේ සංඛ්‍යා

එහෙත්,

(1) ශ්‍රී ලංකාවේ ඡනප්‍රිය ගායකයෝ
(2) රස පළතුරැ
(3) විද්‍යා විෂයට දක්ෂ සිසුන්
(4) පාසලක සිටින සිසුන්ගෙන් උස සිසුන්
(5) ඡනප්‍රිය පාට

ඉහත ප්‍රකාශනවලින් දැක්වෙන පොදු ලක්ෂණ විවාදාත්මක නිසා එවැනි සමුහයක් දෑ කුලකයක් ලෙස හැදින්විය නොහැකිය.

(ආ) කුලක ලියා දැක්විම

  • සාමාන්‍ය වශයෙන් ඉංග්‍රීසි ලොකු (කැපිටල්) අකුරකින් කුලකය නිරූපණය කරණු ලැබේ.

  • කුලකයක අවයව ඉංග්‍රීසි අකුරකින් දැක්විය යුතු අවස්ථාවලදි භාවිත කෙරෙනුයේ කුඩා (සිම්පල්) අකුරැය.

  • කුලකයක් නිරැපණය කීරිමේදි එහි අවයව සගල වරහනක් ({ }) තුළ ලියනු ලැබේ. අවයව ඒ තුළ ලියනු ලබන්නේ කොමා (,) ලකුණු වලින් වෙන් කිරීමෙනි.

  • කුලකයක අවයව සගල වරහන් තුළ ලියා දැක්වීමෙන් කුලකයක් ලිවීමේ දී එක් අවයවයක් එක් වරක් පමණක් ලියනු ලැබේ.

  • කුලකයකට අයත් අවයව සියල්ල නිශ්චිත ව හදුනා ගත හැකි පොදු ලක්ෂණය සගළ වරහන් ලිවිමෙන් ද කුලකයක් ලියා දැක්විය හැකිය.

නිදසුන 1

ශුන්‍යය හෙවත් 0 සහ 15 අතර ප්‍රථමක සංඛ්‍යා පහත දැක්වෙන අන්දමට කුලක අංකනයෙන් ඉදිරිපත් කළ හැකිය.

(1) විස්තර ප්‍රකාශනය

D={ 0 සහ 15 අතර ප්‍රථමක සංඛ්‍යා}

D සම 0 සහ 15 අතර ප්‍රථමක සංඛ්‍යා කුලකය යනුවෙන් මෙය කියවනු ලැබේ.

(2) වගු ස්වරැපය

D={ 2, 3, 5, 7, 11, 13}

D සම 0 සහ 15 අතර ප්‍රථමක සංඛ්‍යා කුලකය යනුවෙන් මෙය කියවනු ලැබේ.

මේ ආකාරයට කුලකයක් ලිවිමේ දී සගළ වරහන් තුළ අවයව ලියන පටිපාටිය වැදගත් නොවේ.

එනම්, ඉහත කුලකය {2, 3, 5, 7, 11, 13} ලෙස හෝ  {13, 11, 7, 5, 3, 2} ලෙස හෝ {7, 2, 11, 3, 13, 5} ලෙස හෝ ලිවිය හැකිය.

කුලකයක අවයව යම් පටිපාටියකින් හදුනා ගත හැකි විට ඒ පටිපාටියට අනුව දැක්වෙන පළමු අවයව කිහිපය සගළ වරහන් තුළ ලියා ඉතිරි අවයව ඇති බව හැගවිමට තිත් තුනක් යොදනු ලැබේ.

D={2, 3, 5, 7, ...}  ලෙස ලියා දැක්විය හැකි ය.

(3) කුලකයක් වෙන්  රැප සටහනක් තුළින් නිරූපණය කීරිම.

D={0 සහ 15 අතර ප්‍රථමක සංඛ්‍යා} යන කුලකයෙහි අවයව ලියමු.

එනම්, D={2,3,5,7,11,13}

කුලකයේ අවයව සියල්ල රූපයේ දැක්වෙන පරිදි සංවෘත රූපයක් තුළ ලියා දක්වමු.

 

                                                  D=      11        2     

                                                             7         5 

                                                             3         13

 

  • මෙලෙස කුලකයක අවයව සංවෘත රූපයක් තුළ ලියා දැක්වු විට එවැනි රූපයක් වෙන් රූප සටහනක් යනුවෙන් හදුන්වනු ලැබේ.

  • කුලකයක් සංවෘත රූපයක් මගින් දැක්විම කුලකයක් වෙන් රූප සටහනක් මගින් නිරූපණය කීරිම ලෙස හදුන්වනු ලැබේ.

  • මේ අයුරින් කුලකයක්, රූපයක් ඇසුරින් දැක්වීම ඉංග්‍රීසී ඡාතික ඡෝන් වෙන් නම් ගණිතඥයා විසින් හදුන්වා දෙන ලදි.

  • කුලකයක් ඡ්‍යාමිතික ආකාරයෙන් නිරූපණය කීරිම කුලක ආශ්‍රීත ගැටළු විසදිමේ දී මහත් ප්‍රයෝඡනවත් වේ.

  • ඡෝන් වෙන් ගණිතඥයාට ගරැ කීරිමක් ලෙස මෙම සංවෘත රූපය ඔහුගේ නමින් වෙන් රූප සටහනක් යනුවෙන් නම් කරන ලදි.