4 පාඩම, සුබැසි බස් තෙපළමු දෙලොව යහපත සලසන (ඉගැන්වීම් උපකාරක කෙටි සටහන්)

සත්‍ය වචන කතා කිරීම සමාජයේ විනය පවත්වා ගැනීමට ඉවහල් වේ.

සත්‍ය වචන කතා කිරීම අපගේ යුතුකමක් වන අතර, අනුන් රැවටීමේ අරමුණින් බොරු පොරොන්දු, බොරු සාක්ෂි, බොරු ගිවිසුම් හෝ බොරු ප්‍රකාශ, නිවේදන නිකුත් කිරීම සමාජ විරෝධී වේ.

මුසාවාදය සිදුවීමට නම් අංග සතරක් සම්පූර්ණ විය යුතුය.
ඒවානම්,

1. ඇත්ත නොවීම.

2. රවටන සිත.

3. ඒ පිණිස උපක්‍රම යෙදීම.

4. එයින් රැවටීමට පත් වීම.

අම්බලට්ඨික රාහුලෝවාද සූත්‍රයේ දැවෙන බොරු කීම සම්බන්ධයෙන් එන දිය බඳුන් උපමාව පහත දැක් වේ.

1. දැන දැන බොරු කියන ලැජ්ජා නැති අයගේ පැවිද්ද පා සෝදන භාජනයේ ඉතිරි වූ ජලය ස්වල්පය මෙන් ස්වල්ප වේ යැයි උපමා කොට වදාළ සේක.

2. දැන දැන බොරු කියන ලැජ්ජා නැති අයගේ පැවිද්ද පා සෝදන භාජනයේ ඉතිරි වූ ජලය ස්වල්පයක් මෙන් ඉවතලන බව උපමා කොට වදාළ සේක.

3. දැන දැන බොරු කියන ලැජ්ජා නැති අයගේ පැවිද්ද මුනින් නැවූ පා සෝදන බඳුන් මෙන් මුනින් නවනා ලද්දක් වන බව උපමා කොට වදාළ සේක.

4. දැන දැන බොරු කියන ලැජ්ජා නැති අයගේ පැවිද්ද හිස් වූ පා සෝදන බඳුන මෙන් හිස් වූවක් බව උපමා කොට වදාළ සේක.

බෝසතාණන් වහන්සේ සිය ජීවිතය විනාශ වූවද මුසාවාදයෙන් අනුන් නොරැවටූ බව සුතසෝම ජාතකයෙන් පැහැදිලි වේ.

අනුන් රැවටීමේ චේතනාවෙන් බොරු කීමෙන් වැළකීම විරමණය යි. සත්‍ය වචන කතා කිරීම සමාදානය යි.

සටහන:-

හතරවන පංසිල් පදයේ එන "මුසාවාදා වේරමණී" යනු, බොරු කීමෙන් වැළකීමයි. "සික්ඛාපදං සමාදියාමි" යනු එම සික්ෂාපදය සමාදන් වන බවයි. එම සිල් පදයේ සරළ අර්ථය "බොරු කීමෙන් වැළකීමේ සික්ෂාපදය සමාදන් වෙමි" යන්නයි. මෙය ඇසුරින් ඉහත විරමණය හා සමාදානය දරුවාට පැහැදිලි කර දෙන්න.

යමෙකු බොරුවෙන් මා රවටන්නේ නම් එයට මා අකමැතිය. එසේම අන් අයද බොරුවෙන් රැවටීමට ලක්වීමට අකමැතිය. ඒ අයුරින් තමා උපමාවට ගෙන බොරු කීමෙන් වැළකීමේ ක්‍රමය අත්තූපනායික ධර්ම පර්යාය ලෙස හැඳින් වේ.

ධම්මික සූත්‍රයේ හා වේළුද්වාර සූත්‍රයේ දැක්වෙන පරිදි ත්‍රිකෝටි පාරිශුද්ධ ශීලයට අනුව මුසා බසින් වැළකීමට ඉටු කළ යුතු අංග 3 කි.

ධම්මික සූත්‍රයට අනුව,

1. තමන් බොරු කීමෙන් වැළකී සිටීම.

2. අනුන් ලබා බොරු නොකියවීම.

3. අනුන්ගේ බොරු කීම අනුමත නොකිරීම.

වේළුද්වාර සූත්‍රයට අනුව,

1. තමා බොරු නොකියා සිටීම.

2. අනුන් බොරු කීමෙන් වැලැක්වීම.

3. බොරු නොකීමෙන් ලැබෙන අනුසස් කියා දීම.

බොරුවෙන් වැළකුණ පුද්ගලයාට ලද හැකි ප්‍රයෝජන බොහෝය.

1. පුද්ගලයා හා සමාජය තුල සාමය, සමගිය, සමාදානය, සතුට ඇති වීම.

2. ගුරු දෙගුරු සැමගේ ආදරය ලැබීම.

3. අවංක විශ්වාසවන්ත සත්‍ය කතාකරන පුද්ගලයෙකු ලෙස සැමගේ විශ්වාසය දිනාගත හැකි වීම.

4. පිරිසිඳු මුතුවන් දත් ඇත්තෙකු වීම.

5. මුඛයෙන් සුවඳ හැමීම.

6. ගොත නොගසන බව.

අභ්‍යාස:-

1. ඒකං ධම්මං අතීතස්ස යන ධම්මපද ගාථාව සම්ම්පූර්ණ කොට එහි තේරුම දක්වන්න. (ල. 10)

2. පෙළ පොතේ ක්‍රියාකාරකම් අංක 1, 2, 3, කරවන්න.