ආවස්ථික පිරිවැය
-
විකල්ප ප්‍රයෝජන අතරින් එක් විකල්පයක් තෝරා ගත් විට ඒ සදහා අහිමි වන ඊළග හොදම විකල්පයේ වටිනාකමයි.
-
මෙය ආත්මගත සංකල්පයකි ඊළග හොදම විකල්පයේ වටිනාකම කිව හැක්කේ ආවස්ථික පිරිවැය දරනු ලබන පුද්ගලයාට පමණි
-
මුදල් වලින් නොව භාණ්ඩ හා සේවා වලින් මාන දක්වයි
-
බාහිර පුස්ගලයෙකුට වුවද දැරිය හැක
ආවස්ථික පිරිවැය ශූන්‍ය වන අවස්ථා
- පිරිවැයක් නොදරා ලබා ගන්නා විට - හිරු එළිය
- එක් ප්‍රයෝජනයකට පමණක් නිපදවා ඇති විට - විදුලි බලාගාර
- සේවා වියුක්ත සම්පත් භාවිතයේදී
වැඩෙන ආවස්ථික පිරිවැය - නි.හැ.මා. වක්‍රයක් මත කටයුතු කිරීමේදී එක් භාණ්ඩයක නිෂ්පාදන සමාන ඒකක ප්‍රමාණයකින් වාඩි කරන විට අනෙක් භාණ්ඩයෙන් කැප කරනු ලබන ඒකක ප්‍රමාණය ක්‍රමයෙන් වැඩි වීමයි
*වැඩෙන ආවස්ථික පිරිවැය නි.හැ.මා වක්‍රයකින් පෙන්නුම් කරනුයේ මූලයට අවතලයවයි.
වැඩෙන ආවස්ථික පිරිවැයට හේතු
1.සම්පත් සමජාතී නොවීම
2.එක් තර්මාන්තයකට යෝග්‍ය සම්පත් අනෙක් කර්මාන්තයට එතරම් යෝග්‍ය නොවීම
3.තාක්ෂණය වෙනස් වීම
4.එක් කර්මාන්තයකට යොදා ගන්නා සම්පත් කාර්යක්ෂමතාවය අනෙක් කර්මාන්තයටත් ඒ ආකාරයෙන්ම යොදා ගත නොහැකි වීම
ස්ථාවර ආවස්ථික පිරිවැය
*නි.හැ.මා. වක්‍රය සරළ රේඛාවකි
හේතු -
1 සම්පත් සමජාතී නොවීම
2 තාක්ෂණ සමාන වීම
3 එක් තර්මාන්තයකට යෝග්‍ය සම්පත් අනෙක් කර්මාන්තයටද යෝග්‍ය වීම
4 සම්පත් කාර්යක්ෂමතාවය සමාන වීම
නිෂ්පැදන හැකියා මායිම් වක්‍රයක් යනු කිසියම් කාල පරිච්ජේදයක් තුලදී ආර්ථිකයක් සතු සම්පත් පූර්ණව හා උපරිම කාර්යක්ෂමතාවයෙන් යුතුව පවත්නා තාක්ෂණය යටතේ මුසු කොට ලබා ගත හැකි උපරිම නිමවුම් මට්ටම දැක්වෙන රේඛාවයි
උපකල්පන
*කාල සීමාව තුලදී සම්පත් සම්භාරය ස්ථාවර බවත්
*කාල සීමාව නොවෙනස් වන බවත්
*ආර්ථිකයේ නිපදවන්නේ භාන්ඩ වර්ග 2 ක් පමණක් බවත්
*එක් කර්මාන්තයකට යොදා ගත හැකි සම්පත් අනෙක් කර්මාන්තයටද යොදා ගත හැකි බවත්ය
*ආර්ථිකය පූර්ණ සේවා නියුක්තව සිටින බවත්
ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කල හැකි සම්පත් - ස්වාභාවික සම්පත් භාවිතයේදී නැවත නැවත ල්‍රතිජනනය කල හැකි සම්පත්ය
උදා - මත්ස සම්පත / වන සම්පත
ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කල නොහැකි සම්පත්- ස්වාභාවික සම්පත් භාවිතයේදී නැවත නැවතත් ප්‍රතිජනනය කල නොහැකි සම්පත්ය
උදා - ගල් අගුරු / ඛණිජ තෙල්
නි.හැ.මා. වක්‍රවල ප්‍රායෝගික භාවිතය
මූලික ආර්ථික ප්‍රශ්න සංකල්පය විග්‍රහ කිරීමේදී
කර්මාන්තයක තාක්ෂණික දියුණුව පෙන්වීමට
ආර්ථික පරිහානියක් පවතින අවස්ථාවක් පෙන්වීමට
1.වක්‍රය මත ලක්ෂ වලින් පූර්ණ සේවා නියුක්තිය පෙන්වයි
2.වක්‍රයෙන් පිටත ලක්ෂයකදී හිගකම පෙන්වයි
3.වක්‍රය මත ලක්ෂ අතර ගමන් කිරීමේදී තේරීම පෙන්වයි
4. ආර්ථික වර්ධනයකදී වක්‍රය දකුණට විතැන් වේ
5. ආර්ථික අවපාතයකදී වක්‍රය වමට විතැන් වේ
6. ආර්ථික පසු බැසීමකදී වක්‍රය මත සිට ඇතුලත ලක්ෂයක් කරා ගමන් කරයි
7.සේවා වියුක්තිය අඩු වීමකදී වක්‍රය ඇතුලත ලක්ෂයක සිට වක්‍රය ඇතුලත ඉහල පිහිටි ලක්ෂයක් කරා ගමන් කරයි
8. සේවා වියුක්තිය වැඩි වීමකදී වක්‍රය ඇතුලත ලක්ෂයක සිට වක්‍රය ඇතුලත පහළ පිහිටි ලක්ෂයක් කරා ගමන් කරයි
9. ආවස්ථික පිරිවැයකින් තොරව නිෂ්පාදනයක් සිදු කරන විට ඇතුලත ලක්ෂයක සිට මායිම වෙතට ගමන් කරයි
නි.හැ.මා. වක්‍රයක් දකුණට විතැන් වන අවස්ථා
තාක්ෂණික දියුණුවකදී
නව සම්පතක් සොයා ගැනීමකදී
ශ්‍රමයේ ඵලදායීතාවය වැඩි වීමකදී
විදේශ ආයෝජන ගලැ ඒමකදී
නි.හැ.මා වක්‍රයක් වමට විතැන් වන අවස්ථා
*තාක්ෂණික පිරිහීමකදී
*ස්වාභාවික විපතකින් ප්‍රාග්ධනය විනාශ වීමකදී
*විදේශ කරා ශ්‍රමය ගලා යාමකදී
*ආර්ථික පරිහානියකදී
*ශ්‍රමයේ ඵලදායීතාව අඩු වීමකදී
වක්‍රයක් මත ලක්ෂයක සිට තවත් වක්‍රය මත ලක්ෂයකට ගමන් කරන අවස්ථා
*මිල වැඩි වීමකදී
කර්මාන්ත 2 න් එකක පමණක් තාක්ෂණය දියුණු වූ විට එක් පැත්තකින් පමණක් නි.හැ.මා. වක්‍රය විතැන් වේ.
නව පොහොර වර්ගයක් හදුන්වා දුන් විට නි.හැ.මා වක්‍රයේ අක්ෂ 2 කාර්මික හා කෘෂිකාර්මික ලෙස නම් කළේනම් කෘෂි පැත්තෙන් පමණක් වක්‍රය දකුණට විතැන් වේ
නව පොහොර වර්ගයක් හදුන්වා දුන් විට නි.හැ.මා වක්‍රයේ අක්ෂ 2 කෘෂි බෝග වර්ග 2 ක් ලෙස නම් කළේනම් සම්පූර්ණ‍යෙන්ම වක්‍රය විතැන් වේ
ආර්ථික කාර්යක්ෂමතාව යනු සමාජයේ වුවමනා සපුරාලීම සදහා ආර්ථිකයේ සීමිත සම්පත් තාර්යක්ෂමව උපයේජනය කිරීමයි.ඒ සදහා කොන්දේසි 2ක් ඉටුවිය යුතුය
1.නිෂ්පාදන කාර්යක්ෂමතාව
2.සම්පත් බෙදී යාමේ කාර්යක්ෂමතාව
නිෂ්පාදන කාර්යක්ෂමතාව යනු අවම යෙදවුමකින් උපරිම ප්‍රමාණයක් ලැබෙන ලෙස සම්පත් භාවිතා කිරීමයි.මේ සදහා කොන්දේසි 2ක් ඉටටුවිය යුතුය
- පූර්ණ සේවා නියුක්තිය
2. පූර්ණ නිෂ්පාදනය
සම්පත් බෙදී යාමේ කාර්යක්ෂමතාව
සමාජය වඩාත් කැමති භාණ්ඩ හා සේවා නිපදවීමට හිග සම්පත් භාවිතා කිරීමයි.මේ සදහා කොන්දේසි දෙකක් ඉටුවිය යුතුය.
එනම් ආන්තික පිරිවැය ආන්තික ප්‍රතිලාභ වලට සමාන විය යුතුය [MC=MB]
ආර්ථික කාර්යක්ෂමතාවය
නිෂ්පාදන කාර්යක්ෂමතාව සම්පත් බෙදී යාමේ කාර්යක්ෂමතාව
1පූර්ණ සේවා නියුක්තිය MC=MB
2පූර්ණ නිෂ්පාදනය
නි.හැ.මා වක්‍රය මත ලක්ෂයක් තිබූ පමණින්ම ආර්ථික කාර්යක්ෂමතාවය ඇති නොවේ.ඒ සදහා ආන්තික පිරිවැය ආන්තික ප්‍රතිලාභ වලට සමානද විය යුතුය [MC=MB]
උසස් පෙළ
ආර්ථික විද්‍යාව
(සිද්ධාන්ත/පුනරීක්ෂණ)
තනි හෝ කණ්ඩායම් පන්ති
071-7556342 (කොළඹ/ගම්පහ අවට පමණි)
