1.ගෝලීයකරණ ක්රියාවලියේ ප්රධාන ගාමක බලවේග වනුයේ,
- තාක්ෂණයේ වර්ධනය හා නිර්බාධකරණ ප්රතිපත්ති වේ.
- ද්විපාර්ශවීය වෙළද ගිවිසුම් සහ ලෝක වෙළඳ සංවිධානය (WTO) වේ.
- සංඛ්යාත විප්ලවය (digital revolution ) හා අන්තර්ජාලය වේ.
- නිෂ්පාදන ක්රියාවලිය විකේන්ද්රණය වීම හා සෘජු විදේශ ආයෝජන වේ.
- නැව් ගාස්තු පහළ වැටීම හා සංවර්ධිත රටවල් ක්රියාත්මක කරන ආරක්ෂණවාදී ප්රතිපත්ති වේ.
2.ආර්ථික වෘද්ධිය හටගනුයේ,
- සමාහාර ඉල්ලුම වැඩි වූ විටය.
- උද්ධමන අනුපාතිකය ඉහළ ගිය විටය.
- වැටුප් අනුපාතික ඉහළ ගිය විටය.
- සේවා නියුක්තිය වැඩි වූ විටය.
- නිෂ්පාදන ධාරිතාව වැඩි වූ විටය.
3.ශ්රම ඵලදායිතාව ඉහළ නැංවීමේ ල බොහෝ සෙයින් බලපෑ හැකි කාරණය වනුයේ,
- ශ්රම සැපයුමෙහි වැඩි වීම ය.
- ශ්රම විභාජනය අඩු වීම ය.
- විශේෂ ප්රාගුණ්යනය අඩු වීමය.
- නිෂ්පාදනයේ ලා ප්රාග්ධන සූක්ෂම ක්රම භාවිත කිරීම ය.
- භාණ්ඩ ප්රභේදනයයි.
4.සමාජයේ දුප්පත් ම 10% වෙතින් ධනවත් ම 10% කරා ආදායම් පුනර්ව්යාප්තියක් සිදු වීම නිසා ලෝරන්ස් චක්රය (Lorenz Curve)
- 45o රේඛාවට ආසන්න වන අතර, ජිනි සංගුණකය ඉහළ නගී.
- 45o රේඛාවට ආසන්න වන අතර, ජිනි සංගුණකය පහළ වැටේ.
- 45o රේඛාව වෙතින් දුරස් වන අතර, ජිනි සංගුණකය ඉහළ නගී.
- 45o රේඛාව වෙතින් දුරස් වන අතර, ජිනි සංගුණකය පහළ බසී
- 45o රේඛාව මත පතිත වන අතර ජිනි සංගුණකය ශන්ය අගයක් ගනී.
5.විරැකියා අනුපාතිකය යනු සේවා වියුක්ත ජනගහණයේ ප්රමාණය
- වැඩ කළ හැකි වයසේ ජනගහනයෙහි ප්රතිශතයක් ලෙස දැක්වීමය.
- ජනගහනයේ ප්රතිශතයක් ලෙස දැක්වීමය.
- ජනගහනයෙන් ශිෂ්ය සංඛ්යාව අඩු කළ විට ඉතිරි වන ප්රමාණයේ ප්රතිශතයක් ලෙස දැක්විමය.
- සේවා නියුක්ත ජනගහනයේ ප්රතිශතයක් ලෙස දැක්විමය.
- සේවා නියුක්ත හා රැතිකයාවක් අපේක්ෂාවෙන් සිටින ජනගහනයේ ප්රතිශතයක් ලෙස දැක්වීමය.
6.බහුමානීය දරිද්රතා දර්ශකය (multidimensional poverty index) පදනම් කරගෙන ඇති ප්රධාන විහීනතා (deprivations) තුන වනුයේ,
- සෞඛ්යය, අධ්යාපනය සහ ජීවන තත්වයයි.
- ආදායම, පෝෂණය හා ආයු අපේක්ෂාවයි.
- සනීපාරක්ෂාව, ළමා මර්ත්යතාව හා පෝෂණයයි.
- සාක්ෂරතාව, පානීය ජලය සහ පාසල් ගිය වසර සංඛ්යාවයි.
- සෞඛ්යය, අධ්යාපනය හා වත්කම් ප්රමාණයයි.
7.“මහින්ද චිනතන-සංවර්ධන ප්රතිපත්ති රාමුව” යටතේ 2016 වන විට ශ්රී ලංකාවේ ප්රති ශීර්ෂ ආදායම දෙගුණ කිරීමට අපේක්ෂා කෙරේ. මෙම ඉලක්කය අත්කර ගැනීම සඳහා අපේක්ෂා කරනු ලබන ආයෝජන මට්ටම කොපමණ වේද?
- දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 8 - 10%
- දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 24 - 28%
- දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 33 - 35%
- දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 38 - 40%
- දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් 40%
8.ශ්රී ලංකාවේ නිල ජාතික දරිද්රතා රේඛාව ( National official poverty line) සඳහා පදනම් කර ගනුයේ,
- මාසික ප්රති ශීර්ෂ ආහාර වියදමය.
- දිනකට ඇමරිකා එක්සත් ජනපද ඩොලර් 1.25ක ඉපැයුම් ප්රමාණයයි.
- දෛනික මධ්යන ප්රති ශීර්ෂ කැලරි අවශ්යතාවයි.
- කුටුම්බයක මාසික ආහාර නොවන වියදම් ප්රමාණයයි.
- මාසික ප්රති ශීර්ෂ ආහාර හා ආහාර නොවන පරිභෝජන වියදමේ මූර්ත අගයයි.
9.නිරුද්ධමනය යනු,
- පොදු මිල මට්ටමෙහි පහළ වැටීමකි.
- සෘණ උද්ධමනය වේ.
- අත්යාවශ්ය භාණ්ඩවල මිල පහළ බැසීමකි.
- උද්ධමන අනුපාතිකයේ අඩු වීමකි.
- එක් මුදල් ඒකකයක වටිනාකම තවත් මුදල් ඒකකයකට සාපේක්ෂ ව පහළ හෙළීමට අනුගමනය කරනු ලබන ක්රියා මාර්ගයකි.
10.පහත සඳහන් දෑ අතුරෙන් වෙළඳපොළ අසමත් වීම් හට ගැනීමෙහි ලා බලපානු ලබන මූලාශ්රයක් වනුයේ කවරක් ද?
- නිමැවුම් සඳහා පවත්නා අධි ඉල්ලුම කරණකොට ආයතනයේ ලාභ ඉහළ නැගීමය.
- පෞද්ගලික ප්රතිලාභ සහ සමාජ ප්රතිලාභ අතර වෙනස්කම් නිවැරදි කිරීම සඳහා ආණ්ඩුව මැදිහත් වීමය.
- ආදායම් හා ධන ව්යාප්තියේ අසමානතා පැවතීමය.
- ආයතන විසින් නිෂ්පාදනය වැඩි කරනු ලබන විට පරිමාණානුකූල නොපිරිමැසුම් ඉහළ යාමය.
- වෙළඳපොළේ තරගය පැවතීමය.
11.වෙළඳපොළ ආර්ථිකයක යහගුණ භාණ්ඩ (ශුභසාධන භාණ්ඩ) පිළිබඳ ඌන නිෂ්පාදනයක් හට ගනුයේ එම භාණ්ඩවල
- පෞද්ගලික ප්රතිලාභ, සමාජ ප්රතිලාභ ඉක්මවා යන බැවිනි.
- සමාජ ප්රතිලාභ, සමාජ පිරිවැය ඉක්මවා යන බැවිනි.
- පෞද්ගලික පිරිවැය, පෞද්ගලික ප්රතිලාභ ඉක්මවා යන බැවිනි.
- සමාජ ප්රතිලාභ, පෞද්ගලික ප්රතිලාභ ඉක්මවා යන බැවිනි.
- සමාජ පිරිවැය, පෞද්ගලික පිරිවැය ඉක්මවා යන බැවිනි.
12.පොදු භාණ්ඩ පිළිබඳ ව සළකා බැලීමේ දී “පරිභෝජනයේ තරගකාරීත්වයක් නොමැති වීම” යන්නෙන් අදහස් කෙරෙනුයේ,
- එම භාණ්ඩය එක් ඒකාධිකාරී නිෂ්පාදකයකු විසින් සපයනු ලබන බවය.
- එම භාණ්ඩය එක් පුද්ගලයෙකු පරිභෝජනය කළ විට, අනෙක් අයට පරිභෝජනය කිරීමට ලැබෙන ප්රමාණයෙහි අඩු වීමක් නොවන බවය.
- භාණ්ඩය සඳහා ගෙවීමක් නොකරනු ලබන පුද්ගලයන් පරිභෝජනයෙන් වළක්වාලිය නොහැකි බවය.
- එක් පුද්ගලයෙකු සඳහා එම භාණ්ඩය සැපයූ විට අන් අයට ද එය සැපයීමට සිදු වන බවය.
- එම භාණ්ඩය නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා යොදාගනු ලබන සම්පත් වෙනත් භාණ්ඩ නිෂ්පාදනය කිරීම සඳහා යොදා ගත නොහැකි වන බව ය.
13.මෑත වර්ෂවල දී ශ්රී ලංකාවට වැඩිම විදේශ ප්රදාන ප්රමාණයක් ලබා දී ඇති බහුපාර්ශවීය මූල්ය ආයතනය වනුයේ,
- ආසියානු සංවර්ධන බැංකුවයි.
- ප්රතිසංස්කරණය හා සංවර්ධනය සඳහා වන ජාත්යන්තර බැංකුවයි.
- අන්තර්ජාතික සංවර්ධන සංගමයයි.
- චීනයේ එක්ෂිම් (EXIM) බැංකුවයි.
- ජාත්යන්තර සංවර්ධනය සඳහා වන ඕපෙක් (OPEC) අරමුදලයි.
14.ඇමරිකානු ඩොලරයට සාපේක්ෂ ව ශ්රී ලංකා රුපියලෙහි වටිනාකම රුපියල් 112 ක සිට රුපියල් 108 ක් දක්වා වෙනස් වේ. පහත දැක්වෙන කෙබඳු ප්රකාශයක් මෙම තොරතුරු සමග අනුකූල වේ ද?
- ශ්රී ලංකාව විසින් ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයට කරනු ලබන අපනයනවල මිල අඩු වනු ඇත.
- ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයෙන් ගෙන්වනු ලබන ආනයන පෙරට වඩා මිල අධික වනු ඇත.
- එක්සත් ජනපද ඩොලරයට සාපේක්ෂ ව ශ්රී ලංකා රුපියල ක්ෂය වී තිබේ.
- ශ්රී ලංකා රුපියලට සාපේක්ෂ ව ඇමරිකානු ඩොලරයේ අගය ඉහළ ගොස් තිබේ.
- ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයට යන ශ්රී ලාංකික සංචාරකයන්ට පෙරට වඩා වාසිදායක තත්වයක් ඇති වේ.