ඉදිකිරීම් ද්රව්ය සතු ගුණාංග
ඉදිකිරීම් ද්රව්ය සතු ගුණාංග
යම් ඉදිකිරීමක් භාවිතා කරන කාර්යයට උචිත බව තීරණය කරනු ලබන්නේ එම කාර්යයට උචිත ගුණාංග එම ද්රව්ය සතුව තිබේ නම් පමණි. මේ නිසා ඉදිකිරීම් ද්රව්ය පිළිබඳ ඒවායේ ගුණාංග පිළිබදව අවබෝධයක් ලබා ගැනීම බෙහෙවින් වැදගත් වෙයි. ඉදිකිරීම් ද්රව්ය සතු ගුණාංග කාණ්ඩ හතරකට බෙදා වෙන් කළ හැක.
01. තාපීය ගුණ
02. භෞතික ගුණ
03. යාන්ත්‍රික ගුණ
04. රසායනික ගුණ
01. භෞතික ගුණ
ඉදිකිරීම් ද්රව්ය සතු ඝනත්වය පිරිවැය පෙනුම කල් පැවැත්ම උපයෝගීතා වැනි ගුණාංග භෞතික ගුණ ලෙස හැඳින්වේ.
*ඝනත්වය (Density)
ඒකීය පරිමාවක් තුළ අඩංගු ද්රව්ය ප්‍රමාණය ස්කන්ධය ඝනත්වය ලෙස හැඳින්වේ. ද්රව්ය සතු ඝනත්වය ඉදිකිරීම් ක්ෂේත්‍රයේ දී බලපාන ආකාරය කාර්යය මත රඳා පවතී. යම් ඉදිකිරීම් කටයුත්තක් සඳහා උපයෝගී කර ගනු ලබන අමුද්‍රව්‍ය වල බර වැදගත් සාධකයක් වෙයි. වර්තමානයේ ඉදි කිරීම් කටයුතු සඳහා ස්කන්ධය අඩු එහෙත් අනෙකුත් ගුණ වෙනස් නොවන අමුද්‍රව්‍ය භාවිත කිරීමට සිදු වේ.
උදාහරණ :- * හැඩ ගැන්වූ ලෝහ බාල්ක
*කුහර සහිත බ්ලොග් ගල්
*කල් පැවැත්ම (Durability)
ඉදිකිරීමක් කළ පසු එයට අපේක්ෂිත කාර්යය ඉටු කර ගැනීමේ හැකියාව තිබිය යුතු අතරම ආපදාවකින් තොරව කාලයක් පැවතීමද වැදගත් වෙයි. ඉදිකිරීමකට ස්වභාවික සංසිද්ධි හේතුවෙන් හෝ පාරිසරික සාධක හෝ ක්ෂුද්‍ර ජීවී කෘමි සතුන් ගේ බලපෑම හේතුවෙන් එහි පැවැත්මට අහිතකර බලපෑම් ඇති විය හැකි ය.
උදාහරණ :- *දැව භාණ්ඩ දිලීර, කෘමි සතුන්ගෙන් හානි පැමිණීම
* යකඩ මිශ්‍ර ලොහ වලින් තැනූ භාණ්ඩ මල කෑම
*පෙනුම (Appearance)
ඉදිකිරීමක ආකර්ෂණීය බව ඇති වනුයේ පෙනුම මගිනි. මෙහිදී වර්ණ සහ පෘෂ්ඨ ස්වභාවය වැදගත් වෙයි. පිටත බිත්ති සඳහා අර්ධ රළු කපරාරුව භාවිත කොට ඇතුළත බිත්ති සඳහා මෘදුවට නිමාකල කපරාරුව මත අවශ්‍ය වර්ණ යොදා ගැනීමෙන් පෙනුම ඇති කෙරේ. ඇතුළත බිත්ති සඳහා සුදු හෝ ලා පැහැති වර්ණ භාවිතයෙන් විසෘත පරාවර්තනය නිසා ඇතුළත ආලෝකවත් බවක් ගෙන දෙයි. ඇතුළත මෘදු කපරාරුව යෙදීමෙන් බිත්තිය මත ගැටී සීරිම් තුවාල වීම් අවම නිසා ආරක්ෂාකාරී බව අපේක්ෂා කෙරේ.
*පිරිවැය (cost)
නිමැවුමක් සඳහා සිදුවන වියදම පිරිවැය ලෙස හඳුන්වනු ලැබේ. වෙළෙඳපොළ මිල ගණනය කරනු ලබන්නේ අමුද්‍රව්‍ය වියදම අනිකුත් නිෂ්පාදන වියදම් ප්‍රවාහන වියදම් ප්‍රචාරණ වියදම් සහ ලාභයේ සමස්ත ඓක්‍ය පදනම් කරගෙනය. අදාල නිපැයුම භාවිතයේ දී කරනු ලබන වියදම් වන මෙහෙයුම් නඩත්තු සහ ඉවත් කිරීම් ආදිය සඳහා වැය වන මුදල මූලික පිරිවැයට එකතු කිරීමෙන් පූර්ණ ජීවන චක්‍ර වියදම ගණනය කෙරේ. ඉදිකිරීමක් සඳහා අවශ්‍ය ද්රව්ය තෝරා ගැනීමේදී වඩාත් සැලකිලිමත් විය යුත්තේ පූර්ණ ජීවන චක්‍ර වියදම කෙරෙහිය. කිසියම් ද්‍රව්‍යයකින් ඉදිකිරීමක් කළහොත් නඩත්තු මෙහෙයුම් කටයුතු සහ ගලවා ඉවත් කිරීම් වැනි කටයුතු සඳහා යන වියදම එකතු කර සැලකූ විට මූලික පිරිවැය අඩු භාණ්ඩයක් යොදා ගැනීමට වඩා මූලික පිරිවැය වැඩි භාණ්ඩයක් භාවිතයෙන් බොහෝ විට මූල්‍යමය වාසි අත්වේ.
උදාහරණ :- උස් ගොඩනැගිලි වල බාහිර බිත්ති පෘෂ්ඨය තීන්ත ආලේප කිරීමේ දී දිලීර නාශක ඉමල්ෂන් තින්න භාවිතය නිසා වැඩි කලක් වර්ණ විපර්යාසවලට ලක් නොවී තබා ගත හැකි වීම.
*උපයෝගිතාව (Utility)
එකම ද්රව්ය විවිධ කාර්යයන් සඳහා යොදා ගැනීමේ හැකියාව උපයෝගීතාව ලෙස හැඳින්වේ. මේ කෙරෙහි ද්‍රව්‍යවල සුලබතාවද බලපායි. උපයෝගයතාව වැඩි ද්රව්ය තෝරා ගැනීමෙන් නිර්මාණ කාර්යය සඳහා තෝරාගත යුතු ද්රව්ය අඩුවීමක් දැකිය හැක.
02. යාන්ත්‍රික ගුණ (Mechanical properties)
යම් ද්‍රව්‍යයක් මත යෙදෙන බලයක දී එම ද්රව්ය හැසිරෙන ආකාරය යාන්ත්‍රික ගුණ යටතේ සාකච්ඡා කෙරේ. ඉදිකිරීම් ද්රව්ය සතු සම්පීඩන ශක්තිය, ආතන්ය ශක්තිය, දැඩි බව, සුවිකාර්යතාව, ප්‍රත්‍යස්ථතාව ආදී යාන්ත්‍රික ගුණ ලෙස හැඳින්වේ.
*සම්පීඩන ශක්තිය (compressive strength)
වස්තුවක් හෝ ද්‍රව්‍යයක් දෙසට එල්ල වන බලයක් හේතුවෙන් අනපේක්ෂිත නිරූපණයක් නොවී පවත්වා ගැනීමේ හැකියාව සම්පූර්ණ ශක්තිය ලෙස හැඳින්වේ
*ආතන්ය ශක්තිය (tensile strength )
වස්තුවක හෝ ද්‍රව්‍යක එම වස්තුවෙන් ඔබ්බට ක්‍රියාත්මක වන බලයකදී නිරූපණය නොවී පැවතීමේ හැකියාව.
*ප්‍රතයස්ථතාවය (Elasticity)
වස්තුවකින් හෝ ද්‍රව්‍යකින් ඔබ්බට බලයක් ක්‍රියා කරන විට දිගෙහි වෙනස් වී එම බලය ඉවත් කළ විට නැවත යථා තත්වයට පත් වීමේ ගුණය.
*සුවිකාර්යතාව (Plasticity )
ද්‍රව්‍යයක් මත බලයක් යෙදූ විට හැඩයේ සිදුවන වෙනස්වීම බලය ඉවත් කළ ද නොවෙනස්ව පවත්වා ගැනීමේ හැකියාව
*තන්‍යතාව (Ductitity)
වස්තුවක් මත හෝ ද්‍රව්‍යයක් මත දිගේ යොදනු ලබන බලය බලයක දී බන්ධන දී බන්ධන ගැනීමේ හැකියාව තන්‍යතාව ලෙස හැඳින්වේ.
*දැඩි බව(Hardness)
ගෙවීමට හෝ සිරීමට ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව.
03. තාපීය ගුණ (Thermal properties )
කිසියම් ඉදිකිරීම් ද්රව්ය උෂ්ණත්වය විචලනය වීමක් හමුවේ දක්වන හැසිරීමේ ස්වභාවය එම ද්‍රව්‍ය‍යේ තාපිය ගුණ ලෙස හැඳින්වේ. එබැවින් අවස්ථාවට ද්රව්ය තෝරා ගැනීමේ දී යෙදෙන හෝ යෙදිය යුතු තාප සීමාව පිළිබඳ පූර්ණ අවබෝධයක් තිබිය යුතුය. තාපීය ගුනලෙස ජ්වලන, උෂ්ණත්වය, ද්‍රවාංකය, තාපාංකය, ප්‍රසාරණතාවය, විශිෂ්ට තාප ධාරිතාවය හැඳින්විය හැකි ය.
04. රසායනික ගුණ (chemical properties )
*විඛාදන ප්‍රතිරෝධය
ලෝහ වාතයට නිරාවරණව තැබූ විට වාතයේ ඇති ඔක්සිජන් සමඟ ප්‍රතික්‍රියා කර ලෝහ ඔක්සයිඩ සාදයි. මේ නිසා ලෝහයේ පැහැය ආතන්ය ශක්තිය වෙනස් වීම සිදු වේ. මෙය විඛාදනය ලෙස හැඳින් වේ. වීඛාදනය වැළැක්වීම සඳහා ලෝහ පෘෂ්ඨය වාතය සමඟ ගැටීම වැළැක්විය යුතුය. මේ සඳහා ආවරන හෝ ආලේප භාවිතා කිරීම සිදු කරයි. මේය විඛාදන ප්‍රතිරෝධය නම් වේ.
*PH අගය
ඉදිකිරීම් සඳහා භාවිතා කරන ජලයෙහි PH අගය ආසන්න වශයෙන් 7 විය යුතු ය.
