ඉන්දියානු ඉතිහාසය හැදෑරීමේදි පාහියන් හා හියුංසියෑංගේ මූලාශ්‍රවල වැදගත්කම. (02 කොටස)
පාහියන් .
පාහියන් 5 වන සියවසේ මුල් භාගයේ චීනයේ සිට අයිස්ලන්ත කාන්තාර හරහා ඉන්දියාවට පැමිණියේය. ඔහු වයඹ දෙසින් ඉන්දියාවේ පාටලිපුත්‍රයට ළගා විය. ඉන්දියාවට පැමිණීමේ ඔහුගේ ප්‍රධාන පරමාර්ථය වූයේ බෞද්ධ ග්‍රන්ථ හා නිවැරදි බුදුදහම චීනයට රැගෙන යෑමයි. දෙවන චන්ද්‍රගුප්තගේ කාලයේදි පැමිණෙන පාහියන් ගෞතම බුදුන් උපත ලද ලුම්බිණිය ඇතුළු බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන වැදපුදා ගැනීමද සිදු කළේය. මෙසේ එතුමා ඉන්දියාව පුරා සංචාරය කරමින් බෞද්ධ පොත්පත් රාශියක් රැගෙන වසර 15කට පසුව නැවත චීනය බලාම පිටත් විය.
පාහියන් චීනයේ ෂින්-හීහි විශාල ප්‍රෙද්ශයක් වන පිං-යන්ග්හි වයි-යන්ග්හි උපත ලැබීය. තමාට වඩා වැඩිමහල් සහෝදරයන් තිදෙනෙකු ඔහුට සිටියේ ය. ඔහුගේ පියා බෞද්ධයකු වූ අතර සමාජ සේවයේද නිරත වූවෙකි. පාහියන් කුඩා කලම පැවිදි විය. නමුත් ඔහුගේ පියා ඔහු නිවසේ තබාගෙන සිටියේය. දිනක් පාහියන් රෝගාතුර වූ නිසා පියා ඔහු ආරාමයට පිටත් කර හැරීය.එහිදි ඔහු ඉක්මනින් සුවය ලැබූ අතර නැවත දෙමව්පියන් වෙත යෑමට අකමැති විය.
දෙමාපියන්ගේ අභාවයෙන් පසුව පාහියන් ආරාම ජීවිතයටම හුරු විය. මෙසේ සිටින විට ඔහුගේ සිත ඉන්දියාවේ සංචාරය කිරීම සදහා යොමු විය. ඒ සදහා හෙතු වූයේ විනය පිටකයේ සම්පූර්ණ පිටපත් සොයා ගැනීමයි. චීනයේ ඒවා දුලභ වූ නිසා ඉන්දියාවට ගොස් ඒවා සොයා ගැනීමට ඔහුගේ චිත්ත ශක්තිය දියුණු විය. බෞද්ධ පොත්පත් සොයාගෙන් නැවත් චිනයට පැමිණීමේ පළමු ගමන අසාර්ථක වුවද අවසානයේ එය සාර්ථක කර ගැනීමට ඔහුට හැකි විය.
චීනයට පැමිණි පසු ඉතිරි ජීවිත කාලය පුරාම ඔහු එකතු කරගත් ශුද්ධ ලියවිලි හා දහම් පොත්පත් පරිවර්තනය කිරීම හා සංස්කරණය කිරීම සිදු කළේය.එම ගමනේදි ඔහු ලැබු අත්දැකීම් හා සිදුවීම් මුල් කරගනිමින් බෞද්ධ රාජධානි ඇතුළත් වන සේ වාර්තාවක් සකස් කළේය. පාහියන්ගේ වාර්තාව යනුවෙන් අද ප්‍රකටව ඇත්තේද එයයි.
පාහියන්ගේ වාර්තාව.
පාහියන්ගේ ජීවන තොරතුරු අළලා ලියන ලද ග්‍රන්ථය පාහියන්ගේ වාර්තාව ලෙස හදුන්වයි. මෙය උන්වහන්සේගේ ශිෂ්‍යයකු වූ ෂමන් ලී විසින් ලියන ලද්දක් බව විශ්වාස කරයි.මෙයට ස්ථිර නමක් නොමැති වුවද බෞද්ධ රාජධානි පිළිබද වාර්තාව යන්න වැඩිපුර භාවිත කරයි. සමහර තැනක පාහියන් තෙරුන්ගේ කථාන්දරය, පාහියන් භික්ෂුව විසින් තමන්ගේ ඉන්දියානු චාරිකාව පිළිබද ලියන ලියූ තොරතුරු යනුවෙනුත් හදුන්වා ඇත. චීන භාෂාවෙන් තිබූ මෙය මුලින්ම ඉංග්‍රිසියට පරිවර්තනය කරන ලද්දේ සැමුවෙල් බීල් මහතා විසින් 1969 දීය. ඉන් පසු නැවත ජේම්ස් ලොග් විසින් “fa-hsing’s record of Buddhistic kindoms යනුවෙන් ඉංග්‍රිසියට නගා ඇත.
පාහියන්ගේ වාර්තාවේ ඇති වැදගත්කම.
පාහියන්ගේ වාර්තාවේ ඓතිහාසික වැදගත්කම ප්‍රමාණාත්මක කළ නොහැකිය. විශේෂයෙන්ම ඔහුගේ ගමන් මග පිලිබඳ සුප්‍රසිද්ධ වාර්තාවක් වන Foguoji ("බෞද්ධ රාජධානි වාර්තාව") සියවස් මුල් භාගයේ ඉන්දියානු බුද්ධාගමේ ඉතිහාසය ගැන වෙනත් මූලාශ්‍රයකින් සොයාගත නොහැකි වටිනා තොරතුරු රුසක් හෙළිදරව් කරයි.
පාහියන් ගන්සු හරහා ගමන් කරමින් මුලින්ම ඉන්දියාවේ වයඹ දිග පෙෂාවර් වෙත පැමිණියහ. ඉන් පසු ඔහු තක්ෂිලා, මථුරා, කනායු, කෝසම්බි, කෂි, කුසිනාර, සරස්වතී, කපිලවස්තු, වෛෂාලි, පාටලිපුත්‍ර සහ නාලන්ද යන ගිනිකොන දිග ප්‍රදේශවල සංචාරය කර ඇත. ඊට පසු ඔහු බෙංගාලයට ගිය අතර එතැනින් සිංහල දීපය හරහා ඔහුගේ ඉන්දියානු සංචාරය සමාප්ත විය.
පාහියන් වන්දනා කරුවකු වූ නිසා තමාගේ ක්‍රියාවට සම්බන්ධ දේවල් පිළිබදව හැර අන් දේවල් පිළිබදව අවධානයක් දක්වා නොමැත. ඒ කාලයෙහි සමාජ හෝ දේශපාලන තත්වයන් සටහන් කිරීමට ඔහු කිසිවිටෙකත් නොසිතුවේය. උදාහරණයක් ලෙස ඔහු පැමිණි කාලයේ ඉන්දියාවේ රජ කළ දෙවන චන්ද්‍රගුප්තගේ නමවත් ඔහුගේ ලේඛනයේ සදහන් නොකිරීමෙන් ඒ බව පැහැදිලි වේ.
එම කාලය තුල සමාජ, ආර්ථීක හෝ දේශපාලන තත්වයන් ගැන යම් යම් සටහන් ඔහු ලියා ඇති නමුත් ඒ සියල්ල කෙටි ප්‍රකාශයන්ය. එම නිසා එමගින් ඉන්දියානු ඉතිහාසය පිළිබදව අංග සම්පූර්ණ අධ්‍යයනයක් කළ නොහැකිය.
පාහියන් වාර්තා කර ඇති පරිදි ඔහු ඉන්දියාවට පැමිණි කාලයේදි එහි සිටි ජනයා සමෘද්ධිමත් හා සාමකාමී ජීවිත ගත කර ඇත. රාජ්‍යය පාලනය ඉතා කාර්යක්ෂම වූ අතර වැරදි කරන්නන් සදහා ඉතා මෘදු දඬුවම් ක්‍රමයක් පැවති ඇත. කිසිදු ප්‍රචණ්ඩකාරී බවක්, කැරලිගැසීමක් හෝ අපරාධකාරි බවක් දිස්වී නොමැත. රජුද යහපත් ගතිපැවතුම්වලින් යුතු වූ අතර පරිපාලන ක්‍රමයද මෞර්යයන්ගේ පාලන ක්‍රමයට සමාන වූ බව දක්වා තිබේ. පාහියන් මෙසේ සටහන් කර ඇත්තේ ඔහු පැමිණෙන විට ඉන්දියාවේ පැවති වාතාවරණයයි. ඒ අනූව එම කාලය ගුප්ත පාලකයින් රට ස්ථාවරත්වයට පත් කළ වකවානුවකි. පාහියන්ගේ මෙම තොරතුරු සත්‍යයහා විශ්වසනීය ඒවා ලෙස නිතැතින්ම පිළිගැනීමට සිදු වේ. ඊට හේතුව ඔහු තමන් දුටු දේ සටහන් කර තිබීමයි.
බුදුන් වහන්සේ උපත ලද කපිලවස්තු, බුදුරජාණන් වහන්සේ උත්තරීතර බුද්ධත්වය ලබාගත් ගයාවත්, බුදුන් වහන්සේ සිය ප්‍රථම ධර්ම දේශනාව දේශනා කළ බරණැස සහ පිරිනිවන් පෑ කුෂිනාරාවත් පාහියන්ගේ පළමු සංචාරක ස්ථාන බවට පත් විය. අනතුරුව පාටලිපුත්‍රයේදි ඔහු භික්ෂූන් වහන්සේලා සමඟ සංවාදයෙහි යෙදෙමින්, බෞද්ධ විද්වතුන් සමග ධර්ම කරුනු සාකච්ඡා කර ඇත. මෙමගින් බුදුදහම පිළිබඳ ඔහුගේ දැනුම තව දුරටත් ගැඹුරු විය.
පාහියන් පැමිණෙන විට උතුරු ඉන්දියාවේ බුදුන්ගේ නීතිය ඉතාම තදින් ක්‍රියාත්මක වී තිබේ. එහි භික්ෂු වාසස්ථාන හා නිත්‍යය සංඝාරාම 500 ක් පමණ වූ බව සදහන් වේ. එහි සිටි භික්ෂූන් වහන්සේලා සියලු දෙනාම හිනායානිකයෝය. එම ආරාමවලට ආගන්තුක භික්ෂුවක් පැමිණි විට දින තුනක් ප්‍රත්‍යය පහසුකම් සලසනු ලැබේ. ඉන් පසු ආගන්තුක භික්ෂුව වාසස්ථානයක් සොයාගත යුතුය. මෙම සටහන්වලට අනූව ඔහු පැමිණි කාලයේ තත් ප්‍රදේශවල ක්‍රියාත්මක වූ ආරාමික පිළිවෙත් පිළිබදව නිසි අවබෝධයක් ලබා ගත හැකිය.
චීනයේ සිට ඉන්දියාව දක්වා වූ ගමන් මාර්ගය පිළිබදව පැහැදිලි අවබෝධයක් පාහියන්ගේ වාර්තාවෙන් ලැබේ. විශේෂයෙන්ම බෞද්ධ මූලස්ථාන ඇති ස්ථාන හා දුර ප්‍රමාණයන් නිවැරදිව දක්වා ඇත. ඔහු තමා දුටු මාර්ගයන්හි ස්වභාවය පවා සටහන් කර ඇති බව පෙනේ. *මාර්ගය ඉතා දුෂ්කර වූ අතර කඳු බෑවුමකින් යුක්ත විය. කඳුවැටිය උස අඩි 8000 ක් පමණ උසැති ගලක් පිහිටියේය. යමෙකු ඉදිරියට යාමට කැමති නම්, ඔහුගේ අඩි තබා ගැනීමට ඔහුට තැනක් නොතිබුණි. පහළින් ඉන්දු නදියයි. අතීතයේ දී මිනිසුන් භාවිත කළ ඉණිමඟට ලෑලි 700 කට අධික ප්‍රමාණයක් ඇතුළත් විය.
පාහියන්ගේ බෞද්ධ රාජධානි පිළිබද වාර්තාව මැකී ගිය ඉතිහාසයක් අධ්‍යනය කිරීමට පිටුවහලක් වේ. අතීතයේ ඉන්දියාව බෞද්ධ රාජ්‍යවලින් සමන්විත වූවකි. ස්තූප, සංඝාරාම, ප්‍රතිමා, කැටයම්වලින් අලංකාර වූ බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන ඉන්දියාව පුරා විහිදි තිබූ බව එහි දැක්වේ. එම ස්තානවලට වන්දනාවේ ගොස් තොරතුරු තමන්ම දැන සටහන් කර ඇති නිසා ඒවායෙහි විශ්වසනීයත්වය වැඩිය. එපමණක් නොව අශෝක රජු හා කණිෂ්ක රජු පිළිබදවද ඔවුන්ගේ ශිලාස්ථම්භ පිළිබදවද පාහියන් අධ්‍යනය කර කරුණු දක්වා ඇත. ඔවුන් පිළිබද වූ ජනප්‍රවාද ද ඉදිරපත් කරයි. එම නිසා අතීතයේ බෞද්ධ උරුමය තහවුරු කරගැනීමට ඔහුගේ එම දත්තයන් මග පෙන්වනු ලබයි.
ඉන්දියාව පුරා විහිදි තිබුණු බෞද්ධ රාජධානි හා ඒවාට බුදුරජාණන් වහන්සේගේ සම්බන්ධතාවයද විස්තර කර ඇත. ඒ ඔහු ජනතාවගෙන් අසා දැනගත් තොරතුරු වන්නට ඇත. ජනප්‍රවාද ඒ ආකාරයෙන්ම ඔහු ඉදිරිපත් කර තිබේ. උදාහරණයක් ලෙස ගන්ධාර දේහය පිළිබදව සටහන් කර අත්තේ මෙසේය. මෙතැන් සිට පස් දිනක් මුළුල්ලෙ ගමන් කළ ඔවුහු ගන්ධාර දේශයට පැමිණියහ. මෙය ප්‍රථමයෙන් ධර්මාශෝක රජතුමාගේ පුත්‍ර වූ ධර්ම වර්ධනයන්ගේ රාජධානිය විය. *මෙහි බුදුන් වහන්සේ බෝධිසත්වරයකු වශයෙන් සිටියදී ඇස් උගුල්ලා දන් දුන්නහ. එම ස්ථානයෙහි ස්වර්ණ රජතයෙන් අලංකෘත වූ විශේෂ වූ ස්තූපයක් ගොඩ නගා ඇත. මේ රටේ මිනිසුන්ගෙන් වැඩි දෙනා හීනයාන බුද්ධ ධර්මය උගනිති.
පාහියන් වැඩියෙන්ම ජනප්‍රවාදයන්ට මුල් තැනක් දී ඇති බව පෙනේ. තමා දුටු දේ සමග ජනතාව අතර මුල් බැසගෙන තිබූ කතාවන් කෙරෙහිදි අවධානය යොමු කර තිබේ. ඒම ප්‍රවාදයන්ට මුල් වූ බුද්ධ චරිතයේ සිදු වීම්ද ඉිදිරිපත් කරයි. කණිෂ්ක රජු පිළිබදව බුදුන් වහන්සේ දේශනා කළ ආකාරය දක්වන්නේ මෙසේය. *ගන්ධාරයෙන් පිටත්ව දකුණු දිගට සිවු දිනක් ගමන් කළ ඔවුහු පුරුෂපුර රාජ්‍යට ළගා වූහ. බුදුන් වහ්නසේ ස්වකීය ශ්‍රාවකයන් සමග මෙහි චාරිකාවේ යෙදෙමින් සිටියදී වරක් ආනන්ද තෙරුන් අමතා මෙසේ වදාළහ. (ආනන්දය මාගේ පරිණිර්වානයෙන් පසු අනාගතයෙහි පහළ වන කණිෂ්ක නම් රජ කෙනෙක් මෙහි ස්තූපයක් ගොඩ නංවති.
මේ ආකාරයෙන් පාහියන් ගමන් විස්තරයක් ඉදිරිපත් කර ඇති බව පෙනේ. තමා දුටු දේ මෙන්ම ඇසු දේද ඔහු එකසේ සටහන් තබා ඇත. ඒ හා බැදුනු දේශපාලනික, සමාජීය, ආර්ථික, සංස්කෘතික හා ආගමික කරුණුද ලියා ඇත. සෘජුවම බුදු දහම හා සම්බන්ධ වූ තොරතුරු දැක්වුවද අනිකුත් වටිනා දත්තයන්ද මෙහි ඇතුළත් වේ. විශේෂයෙන්ම මෙහි දැක්වෙන කාල නිර්ණයන් ඉතා විශ්වසනීය වේ. එම නිසා අනිකුත් මූලාශ්‍රයකින් නොලැබෙන බොහෝ තොරුතුරු මෙමගින් ලබා ගත හැකිය.
