ඉන්දියානු ඉතිහාසය හැදෑරීමේදි පාහියන් හා හියුංසියෑංගේ මූලාශ්‍රවල වැදගත්කම. (03 කොටස)
හියුංසියෑං.
හියුංසියෑං භික්ෂුවක , විද්වතෙකු, සංචාරකයෙකු මෙන්ම පරිවර්තකයකු ද විය. චීන බුද්ධාගම හා ඉන්දියානු බුද්ධාගම අතර පරස්පරතා දුරු කරගැනීම ඔහුගේ එකම අරමුණ විය. ක්‍රි.ව 602 දී පමණ හෙනාන් පළාතෙහි හියුංසියෑං උපත ලැබීය. ඔහුගේ කුඩා කළ නම චින් විය. කුඩා කාලයේ සිටම ඔහු පොත්පත් කියවීම හා පුරාණ මුස්ලිම් දාර්ශනික ලියවිලි ඇතුළු ආගමික ග්‍රන්ථ කියවීම සඳහා වැඩි කැමැත්තක් දක්වා තිබේ. හියුංසියෑංගේ නිවසේ මූලික වශයෙන් කොන්ෆියුෂියන් දර්ශනය ඇදහුවද ඔහුගේ සහෝදරයා මේ වන විට බෞද්ධ භික්ෂුවක් බවට පත්ව සිටියේය. ඔහු ජීවත් වූයේ ලෝයායන්හි ජින්ග්ටූ විහාරයේය. 611 දී ඔහුගේ පියාගේ මරණයෙන් පසු බෞද්ධ භික්ෂුවක් බවට පත්වීමට උනන්දුවක් දක්වන හියුංසියෑං තමා ළග පැවිදි කර ගැනීමට සහෝදරයා කටයුතු කළේය. ඒ අනූව හියුංසියෑං දහතුන්වන වියේදී ආරාමයක පැවිදි බව ලැබීය.
සුයි රාජවංශයේ වැටීම නිසා ඇති වූ දේශපාලන හා සමාජ නොසන්සුන්කම හේතුවෙන්, ඔහු සිචුවාන්හි චෙන්ග්ඩු වෙත ගියේය. එහිදී ඔහුට වයස අවුරුදු විසිතුනක් වන විට උපසම්පදාව ලැබීය. මේ කාලය අතරතුර ඔහු මහයාන මෙන්ම විවිධාකාර දර්ශන පිළිබද අධ්‍යාපනය ලබා ගත්තේය.
618 දී සුයි රාජ වංශය සම්පූර්ණයෙන්ම බිඳ වැටුනු අතර, හියුංසියෑං සහ ඔහුගේ සහෝදරයා, තංගල් රජ සමයේ අගනුවර ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද චැන් වෙත පලා ගිය අතර, එතැන් සිට දකුණු දෙසින් චෙන්ඩුහි , සිචුවාන් වෙත ගියහ . මෙහිදී සහෝදරයන් දෙදෙනා අශ්වින්-කොෂා සාස්ට්රා ඇතුළු කොං හුවායි හි වැඩිදුර අධ්‍යාපනය සඳහා අවුරුදු දෙකක් හෝ තුනක් ගත කර තිබේ. එහිදි එවකට පැවති පාඨවල අසමානතාවයන් සහ විසංඟත්වීම් දැක ඉන්දියාවට ගොස් බුදු දහම ඉගෙන ගැනීමට තීරණය කළේය.
තංගේ තයිසොං අධිරාජ්‍යයාගේ සාමකාමී පාලනය යටතේ ඉන්දියාවේ සංචාරය කිරීමට හියුංසියෑං තීරණය කළේය. මෙම කාලයේදි රටින් පිටවීම තහනම් කර තිබූ කාල පරිච්ඡෙදයකි. නමුත් ඔහු නොයෙක් දෙනාගේ සහයෝගය ඇතිව ක්‍රි.ව 627 දී ඉන්දියාවේ සංචාරය සදහා පිටත් විය. එවිට ඔහුගේ වයස අවුරුදු 30 කි. 629 දී ලියාංෂුෂ් හා චිංයායි හරහා දේශසීමා තරණය කර ගොබී කාන්තාරය හරහා ටියාන් ෂාන් පසු කළේය. ඔහු 630 දී ටර්පාන් වෙත පැමිණියේය. එහිදී ඔහු ටර්පන්හි රජතුමා හමුවූ අතර සිය ගමන් වියදම් සඳහා මුදල් ද අවශ්‍ය උපකාරද ලබා ගත්තේය. මේ ආකාරයට හර්ෂ වර්ධන රජුගේ කාලයේදි ඉන්දියාවට සම්ප්‍රාප්ත වීමට හියුංසියෑංට හැකි විය.
ක්‍රි.ව 645 දී නැවත චීනය වෙත ඔහු ආපසු පැමිණියේය. චීනයේදි ඔහු බොහෝ ගෞරවාදරයට පාත්‍ර විය. එකල තාවකාලික අධිරාජ්‍යයා වූ තයිසෝ විසින් පිරිනමන ලද උසස් සිවිල් පත්වීම හා තනතුරු ප්‍රතික්ෂේප කළ ඔහු විශ්‍රාම ශාලාවකට ගියේය.
එහිදි තමා විසින් රැගෙන එන ලද බෞද්ධ ග්‍රන්ථ පරිවර්ථනය කිරීම සිදු කළේය. ඒ අතරම තමාගේ ගමන් මාර්ගය විස්තර කරමින් හා ඉන්දියානු ඉතිහාසය සටහන් කරමින් වාර්තාවක් සකස් කළේය. හියුංසියෑංගේ භ්‍රමණවෘත්තාන්තය යනුවෙන් අප හදුන්වනුයේ එයයි. මේ ආකාරයට ඔහු බෞද්ධ ශාස්ත්‍රීය කටයුතුවල නියලෙමින් ක්‍රි.ව 664 දී ජීවිතක්ෂයට පත් විය.
හියුංසියෑංගේ වාර්තාව.
ඉන්දියාවේ කළ සංචාරයේ අත්දැකීම් මුල් කරගනිමින් හියුංසියෑං විසින් ලියන ලද ග්‍රන්ථය හියුංසියෑංගේ භ්‍රමණ වෘත්තාන්තය ලෙස හදුන්වයි. එය චීන අධිරාජයාගේ ඉල්ලීම පරිදි ඔහු විසින් ලියන ලද්දකි. සංස්කරණය කර ඇත්තේ පීඑන්කි නම් ශිෂ්‍ය භික්ෂූන් වහන්සේය. නානාවිධ වූ ඓතිහාසික තොරුතුරු ඇතුළත් මෙය පරිච්ඡෙද දොළසකින් සමන්විතය. හියුංසියෑගේ චරිතාපදානයක්ද මෙයටම අළලා සකස් වී ඇත. එයින් මෙහි නැති තොරතුරු සමූහයක් ලබා ගත හැකිය. හුයිලි නම් භික්ෂුව විසින් එය ලියා ඇත. පසුව යෙන්ත්සොං නම් භික්ෂුව එය ගුහාවක තිබී හමු වූ පසි සංස්කරණය කොට අද තිබෙන තත්වයට පත්කොට ඇත. චීන භාෂාවෙන් තිබූ මෙම ග්‍රන්ථය මුලින්ම ඉංග්‍රීසියට පරිවර්තනය කරන ලද්දේ සැමුවෙල් බීල් පඩිතුමාය.
