ආංකිත ආර්ථිකය Digital Economy
ආංකිත ආර්ථිකය Digital Economy
ආංකිත ආර්ථිකය යනු ආංකිත සන්නිවේදන ජාල පරිඝණක මෘදුකාංග සහ වෙනත් තොරතුරු තාක්ෂණයන් අන්තර්ගත ආංකිත තාක්ෂණයන් මත පදනම් වූ ආර්ථිකය වේ.මෙය අන්තර්ජාල ආර්ථිකය, වෙබ් ආර්ථිකය ලෙසද හදුන්වයි.
ආංකිත ආර්ථිකයේ ප්‍රධාන ක්‍රම
- ආපසු වෙන්දේසිය (Reverse Auction )
- කණ්ඩායම් මිලදී ගැනීම (Group Purchasing)
- e-වෙළදපොල (e-Market place)
ආපසු වෙන්දේසිය (Reverse Auction )
ආපසු වෙන්දේසියකදී එක් ගැණුම්කරුවෙක් හා විකුණුම්කරුවන් ගණනාවක් සිටින බැවින් තරගය ඇති වන්නේ විකුණුම්කරුවන් අතරය. මෙහිදී විකුණුම්කරුවන් තම භාන්ඩ හෝ සේවා අලෙවි කිරීම සදහා තරගකාරී ලෙස මිල ගණන් අඩු කිරිම සිදු කරයි. මෙහි දී අවම ලංසු තබන්නා වෙන්දේසිය ජය ගනී.
මෙහි ඇති විශේෂත්වයන්:-
- ගැණුම්කරුවන් විසින් තමා මිලදී ගැනීමට කැමති භාණ්ඩය හෝ සේවාව දන්වා ඒ සඳහා වෙන්දේසි විවර කරයි.
- සෑම විකුණුම්කරුවෙක්ටම ඒ අනුව ඔවුන් ගේ ලංසු ඉදිරිපත් කරන අතර එකිනෙකා අතර මිල සඳහා මෙන්ම ස්ථානයේ ජනප්‍රියත්වය සඳහා ද තරග වදිති.
- ගැණුම්කරුවන් විසින් විකුණුම්කරුවන් ගේ සියලු ලංසු සසඳා බලා තම තමා ගේ අවශ්‍යතාවයට ගැලපෙන හොඳම ලංසුව හා විකුණුම්කරු තීරණය කරයි.
ආපසු වෙන්දේසියක වාසි:-
- භාණ්ඩ හා සේවා වල මිල අඩු වීම
- පාර්ශව දෙකටම කාලය ඉතුරු කර ගත හැකි වීම
- ආපසු වෙන්දේසිය ඉතා වේගවත් වීම
- ලංසු වට කිහිපයක් පැවැත්වීම මගින් මිල අනාවරණය කර ගත හැකි වීම
කණ්ඩායම් මිලදී ගැනීම (Group Purchasing )
විධ වර්ගයේ භාණ්ඩ හෝ සේවා වට්ටම් සහිත අනුපාත වලට මිලදී ගැනීමේ අරමුණින් යම් පුද්ගලයන් හෝ ව්‍යාපාර එකට එකතු වීමේ ක්‍රියාවලිය වේ. එමගින් මිලදී ගන්නන්ට යම්කිසි ලාභයක් ලබා ගත හැකිය. මෙහි දී ප්‍රධාන අරමුණ වන්නේ සියලුම සාමජිකයන්ගේ මිල දී ගැනීමේ බලය එකතු කිරීමයි. වි
e-වෙලදපොල (e-market place)
මෙය කිසියම් පුද්ගලයෙක් හෝ සමාගමක් සතු අනෙකුත් සමාගම් වලට හෝ පුද්ගලයන්ට ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන සදහා නව සැපයුම්කරුවන් හෝ මිල දී ගන්නන් ලබා ගැනීම ගණුදෙණු තැම්පත් කිරීම හා බෙදා හැරීම පහසු හා කාර්යක්ෂම කිරීමට පිහිටුවා ඇති අන්තර්ජාල පිහිටුමකි.
e-වෙලදපොල කාර්යන්:-
- වෙන්දේසි කිරීම
- නාමාවලි
- ඇණවුම් කිරීම
- අවශ්‍යතා දැන්වීම් පල කිරීම
- වෙළදාම් හුවමාරු කාර්ය
- විකුණුම්කරුවන්ට හා මිලදී ගන්නන්ට දායකත්වය සැකසීම
e-වෙලදපොල ප්‍රධාන ක්‍රියාවලි 2 කි.
- පූර්වාන්ත ක්‍රියාවලි (Front - END Process)
- අපරාන්ත ක්‍රියාවලි (Back end process )
1.පූර්වාන්ත ක්‍රියාවලිය
ගැණුම්කරුවා විකුණුම්කරුවාගේ ප්‍රවේශ ද්වාරය, විද්‍යුත් වට්ටෝරු, මිලදී ගත් භාන්ඩ දමන කරත්තය, සෙවුම් යන්ත්‍රය, ගෙවුම් ද්වාරය, යන ආදිය භාවිතයෙන් අන්තර්ක්‍රියාකාරකම් සිදු කිරීම පූර්වාන්ත ක්‍රියාවලිය වේ.
2.අපරාන්ත ක්‍රියාවලිය
ගැණුම්කරුවාගේ මාර්ගගත ඇනවුම භාර ගැනීම, ඒවා සම්පූර්ණ කිරීම, බඩු වට්ටෝරු කලමනාකාරණය කිරීම, සැපයුම්කරුවන්ගෙන් මිලදී ගැනීම, ගෙවීම් ක්‍රියාවලි, ඇසුරුම් කටයුතු සහ බෙදා හැරීම අපරාන්ත ක්‍රියාවලිය වේ.
සංවිධාන වර්ග Types of Organization
ව්‍යාපාර කටයුතු සඳහා තොරතුරු තාක්ෂණය භාවිතා කරන ප්‍රධාන සංවිධාන තුනකි.
- Pure brick
- Brick and Click
- Pure Click
1.Pure Brick (මාර්ග අපගත වෙලද සංවිධාන)
ගොඩනැගිල්ලක් තුළ පමණක් භාණ්ඩ හෝ සේවා අලෙවි කිරීමේ කාර්්‍යය සිදු කරයි. මේය සාම්ප්‍රදායික වෙළඳ සංවිධානයකි. මෙහිදී සියලු ගනුදෙනු සිදුවන්නේ මාර්ග අපගත ආකාරයටයි.
2.Brick and Click (මාර්ග අපගත හා මාර්ගගත වෙලද සංවිධාන)
මෙහිදී මාර්ග ගත හා මාර්ග අපගත යන ආකාර දෙකටම අනුව ව්‍යාපාර කටයුතු ද සිදු කරයි. බොහෝ ව්‍යාපාර භෞතිකව ස්ථානයක පවත්වා ගෙන යන අතරම web අඩවියක් හරහා භාණ්ඩ අලෙවි කිරීම ද සිදු කරයි.
3.Pure Click (මාර්ගගත වෙලද සංවිධාන)
මෙම සමාගම් තම භාණ්ඩ හා සේවා පිළිගැන්වීම සිදු කරන්නේ අන්තර්ජාලය හරහා පමණි. මෙය ඉතා පහසුවෙන් ආරම්භ කළ හැකි ව්‍යාපාරයක් වන අතර අවශ්‍ය ප්‍රාග්ධනය ද ඉතා අඩුයි.
