සන්නිවේදන පද්ධතියක අංග හා අංකිත හා ප්‍රතිසම තරංග
දත්ත සන්නිවේදන පද්ධති
සන්නිවේදනය යනු
එකිනෙකා අතර අදහස් හුවමාරු කිරීම සන්නිවේදනයයි.
අප විසින් බොහෝ විට කට හඩ හා එය ගමන් කිරීමේ මාධ්‍ය ලෙස වායුගෝලය යොදා ගනු ලබයි .
වවිධ භාෂාවලට අනුව සන්නිවේදනයේ රීති මාලාව සැකසෙයි.
දත්ත සන්නිවේදනය වන්නේද එම අනුරුව ඇතිවය.
මෙහිදී යොමු කරන්නා (Sender ) හා ග්‍රාහකයා (Receiver) අතරද දත්ත හුවමාරුව සිදුවේ.
Sender and Receiver
ඉහත රුපයේ දක්වා ඇති ආකාරයට මෙහිදී Message එක කරනු ලබන පුද්ගලයා යොමු කරන්නා sender ලෙස හැදින්වේ.
මෙහිදී ග්‍රාහකයා (Receiver) වන්නේ Message එක ලබා ගන්නා පුද්ගලයායි.
මෙම සන්නිවේදනය මගින් Sender සතු දත්ත Receiver වෙත සම්ප්‍රේක්ෂණය කරයි.
මෙලෙස Data සම්ප්‍රේෂණය කිරීමට යොදා ගන්නා විවිධාකාර ක්‍රම පවතී .
එමෙන්ම අප සම්ප්‍රේෂණය කරන දත්තයන්ගේ ආරක්ෂාව පිළිබඳවද විශේෂ අවධානයක් යොමු කිරීම වැදගත්වේ.
දත්ත සන්නිවේදන පද්ධතියක මුලිකාංග(Basics of data communication system.)
දත්ත සන්නිවේදන ක්‍රියාවක් සම්පුර්ණ කිරීම සදහා එයට එයට අදාල මුලිකාංග අනිවාර්යෙන්ම තිබිය යුතු වෙනවා.
එනම් 1 යොමු කරන්නා (Sender)
2 ග්‍රාහකයා (Receiver)
3 සම්ප්‍රේෂණ මාධ්‍ය (Transmition Media)
4 නියමාවලිය (Protocol)
5 පණිවුඩය (Message)
මෙම අංග පිලිබදව විස්තරාත්මකව කරුණු ඉදිරිපත් කිරීම.
යොමු කරන්නා (Sender)
යම් දත්තයක් හෝ පණිවුඩයක් සම්ප්‍රේෂණය කරීම සදහා Sender හෙවත් යොමු කරන්නා ලෙස එක් පුද්ගලයකට, පුද්ගල කණ්ඩායමකට හෝ උපකරණයකට ක්‍රියාත්මක විය හැකිය.
මේ ආකාරයට දත්තය සම්ප්‍රේෂණය කරනු ලබන අය හෝ උපකරණයක් හැදින්විම සදහා දත්ත ප්‍රභවය(Source), සම්ප්‍රේෂකය (Transmitter) යන Name භාවිතා කරයි.
Sender යනු දත්ත සන්නිවේදනයේ ආරම්භක ස්ථානයයි.
නමුත් සම්ප්‍රේෂකය අතර මැද පිහිටා වුවද Data ලබාගෙන සම්පේ‍්‍රෂණ කරන ලබන උපකරනයක්ද විය හැකිය.
යොමු කරන්නා හා සම්පේ‍්‍රෂකය අතර වෙනස.
යොමු කරන්නා (Sender) = යොමු කරන්නා විසින් සන්නිවේදනය කරනු ලබන්නේ තමන් සතු දත්තයන් පමණි.
සම්පේ‍්‍රෂකය (Transmitter) = සම්පේ‍්‍රෂකය විසින් තමා ලග ඇති දත්ත පමණක් නොව තමා හට ලැබෙන දත්තයන්ද සන්නිවේදනය කරයි.
ග්‍රාහකයා(Reciver)
යොමු කරනු ලබන දත්තයක් හෝ තොරතුරක් ලබා ගෙන තේරුම් ගනු ලබන පුද්ගලයකු හෝ උපකරණයක් ග්‍රාහකයා ලෙස හැදින්වේ.
SMS පණිවිඩයක් ලබා ගෙන කියවනු ලබන පුද්ගලයකු හා දුරස්ථපාලයක් මගින් රුපවාහිනීයේ චැනල් මාරු කිරීම උපකරණයක් හා පුද්ගලයකු ග්‍රාහකයකු ලෙස කටයුතු කරන උදාහරණයකි.
සම්ප්‍රේෂණ මාධ්‍යය (Transmition Media)
දුරකථන රැහැන් (Wired),රැහැන් රහිත Wireless) දුරකථන මාධ්‍ය නිදසුන් වේ.
(Sender) යොමු කරන්නාගේ සිට (Receiver) ග්‍රාහකයා වෙත පණිවුඩය වුවමාරු වන අන්තර් මාධ්‍ය හදුන්වනු ලබන්නේ දත්ත සම්ප්‍රේෂණ මාධ්‍ය (Data Transmition Media) ලෙසය.
ක්‍රියා පටිපාට ( Protocol)
මෘදුකාංග හා දෘඩාංග මිට අයත් වේ.
දත්තයක් හෝ තොරතුරක් සන්නිවේදනයේදී යොමු කරන්නා (Sender) හා ග්‍රාහකයා (Receiver) අතර ඇති කරගන්නා සම්මුතියි.
එහිදී Message එක නිවැරදිව සම්පේ‍්‍රෂණ කිරීම සදහා දෙපාර්ශවය විසින්ම පිළිපදින නීති සියල්ල
protocol යන නමින් හදුන්වයි.
පණිවුඩය (Message)
පණිවුඩයක් හෙවත් Message එකක් යනු අංකිත (Gigital) හෝ ප්‍රතිසම (analog) තරංග වලින් නිර්මාණිත යම් දත්ත කොටසක් හෝ තොරතුරු කොටසක් අඩංගු පණිවුඩයක සැකැස්මයි.
පණිවුඩයක ඇති අකුරු හා රෑප අංකිත හෙවත් (Gigital) තරංග ගණයට අයත් වේ.
දුරකථන පණිවුඩයක දී කට හඩ නිර්මාණය වන්නේ ප්‍රතිසම හෙවත් (Analog) තරංග මගිනි.
Analog and Digital
ප්‍රතිසම (Analog) තරංග
ප්‍රතිසම (Analog) තරංග යනු ස්භාවික සංඥාවක් වීද්‍යුත් සංඥාවක් බවට හැර වූ පසු නිශ්චිත රටාවක් අනුගමනය නොකරන සංඥා
අපගේ කට හඩ විද්‍යුත්සංඥාවක් බවට වෙනස් වූ විට සෑම අවස්ථාවදීම වෙනස් වන වෝල්ටීයතා අගයෙන් යුත් සංඥා සැකසේ.
(Hz) වලින් මනිනු ලබන්නේ මෙම ආකාරයේ සංඥා තප්පරයකදී සිදුවන කම්පන වාරගණනයි.
Anolog සංඥා ස්වරූපය කරුණු කිහිපයක් මත රදා පවතී.
සංඛ්‍යාතය (Freqency)
ඒකක කාලයකදී හට ගන්නා තරංග ස්පන්දන සංඛ්‍යාතයයි.
කලාව (Phase)
කලාව වෙනස් කරමින් තරංගයේ රටාව වෙනස් කිරීම.
විස්තාරය (Amplitude)
තරංගයේ උස විස්තාරය යන නමින් හැදින්වේ. තරංගයේ ශක්තිය මෙයින් නිරූපණය වේ.
තරංගයක් ගමන් කිරීමේදී ඇති වෙන කැලබීම නිසා තරංගයේ විස්තාරය වෙනස් විය හැකිය.
අංකිත Digital තරංග.
මූලික සංඥාවක් කාලය සමගම වෙනස් වන නිශ්චිත වෝල්ටීයතා අගයන් දෙකක් තුලින් පෙන්වූ විට එන් බිටු කිහිපයක එකතුවක් බවට හැරවූ Digital සංඥා නිර්මාණයවේ.
මෙහිදී යම් වොල්ටිය තාවයක් දීමේදී 1 නම් Code එක සම්ප්‍රේෂණය කරයි.වොල්ටිය තාවයක් යොදා නැති විට 0 නම් Code එක සම්ප්‍රේෂණය වේ.
මෙම ලිපිය මගින් සන්නිවේදන පද්ධතියක අංග හා ප්‍රතිසම හා අංකිත තරංග පිළිබඳ සරල අවබෝදයක් ලබා ගත හැකිය.
ලිපියේ යම් දෝෂයක් ඇති නම් සමාවෙන්න. සුභ දවසක්.
