31. මධ්ය සැකසුම් ඒකකයේ විකාශනය පිළිබඳ සැලකීමේ දී බලපාන සාධක : යොදාගත් තාක්ෂණය (උදා: අර්ධසන්නායක) , ගණනය කිරීමේ වේගය (Processing Speed), ධාරිතාව (Capacity), විශාලත්වය (Size), වර්ගය (උදා:Intel, Motorola, Celeron, AMD )
32. පරිගණකයෙහි වේගය / ඝටිකා වේගය හෝ හෝරා ස්පන්ද වේගය (Clock speed): මධ්ය සැකසුම් ඒකකයේ වේගයයි. ඒකක Hz වේ. (MHz, GHz විය හැකිය.)
33. පරිගණකයේ පදයක ප්රමාණය (Word size): මධ්ය සැකසුම් ඒකකයේ ධාරිතාව මැනීම සඳහා වරක දී ගණනය කිරීම සඳහා හෝ තැන්පත් කිරීම සඳහා හෝ භාවිත කරනු ලබන උපරිම බිටු (Bits) ගණනයි. (16 bits, 32 bits, 64 bits විය හැකිය.)
34. මධ්ය සැකසුම් ඒකක නිෂ්පාදන ආයතන : Intel, AMD, NVidia, IBM, Motorola, GlobalFoundaries, Qualcomm, Sun
35. මධ්ය සැකසුම් ඒකකයේ ප්රධාන කොටස් :
36. පාලන ඒකකය (CU - Control Unit): පරිගණක පද්ධතියක සියළු කොටස් හැසිරවීම, මතකයේ ඇති උපදෙස් ලබාගෙන ඒවා විකේතනය (Decode) කිරීම සහ ඊට අදාළව පද්ධතියේ කොටස් වලට සංඥා නිකුත් කිරීම. අවශ්ය ආකාරයෙන් වූ අණ කිරීම් ලබා දෙමින් පරිගණකයේ සියළුම උපාංග හා ක්රියාවලි පාලනය කරයි.
37. අංක ගණිතමය හා තාර්කික ඒකකය (ALU – Arithmetic & Logic Unit): සියළුම ආකාරයේ ගණිතමය කටයුතු සිදු කිරීම සහ දත්ත සන්සන්දන කටයුතු සිදු කිරීම මෙම ඒකකයෙන් සිදුවේ.
38. රෙජිස්තර ආරාව (Register Array): තාර්කික ඒකකයට (Logical Unit) යවන තෙක් දත්ත සහ උපදෙස් තාවකාලිකව තැන්පත් කර තබා ගැනීමත් සකස් කරන ලද තොරතුරු, ප්රධාන මතකයට යවන තෙක් තැන්පත් කර තැබීමත් මෙම ඒකකයෙන් සිදුවේ.
39. මෘදුකාංගයක් (Software) යනු: පරිගණක පද්ධතියක් යම් අරමුණක් කරා මෙහෙයවීම සඳහා පිළිවෙලකට ලබා දී ඇති උපදෙස් මාලා සමූහයකි.
40. මෘදුකාංග වර්ගීකරණය : (Classification of Software) : අරමුණු අනුව සහ අයිතිය අනුව
41. අරමුණු අනුව පරිගණක මෘදුකාංග වර්ගීකරණය : පද්ධති මෘදුකාංග (System Software) සහ යෙදුම් මෘදුකාංග (Application Software)
42. පද්ධති මෘදුකාංග (System Software) යනු: පරිගණක පද්ධතියක් ක්රියාත්මක වීම සඳහා අතවශ්ය මෘදුකාංගයි.
43. මෙහෙයුම් පද්ධති (Operating Systems): පරිගණකයේ, පරිගණක දෘඩාංග හා පරිශීලකයා අතර සම්බන්ධතාවය ගොඩනගා ගනු ලබන මෘදුකාංගයයි.
Windows XP, Windows 7 , Windows 8 , DOS, Fedora, Linux, Unix, Android
44. භාෂා පරිවර්තකයක් (Language Translator) යනු: පරිගණකය විද්යුත් යාන්ත්රික උපාංගයකි. එය ක්රියා කරනුයේ සංඛ්යාංක සංඥා මත පමණි. 0 සහ 1 න් සමන්විත මෙම භාෂා යාන්ත්ර භාෂා ලෙස හඳුන්වමු. පරිශීලකයා විසින් පරිගණකයට විධාන දිය යුතු වන්නේ සිංහල, දමිල හෝ ඉංග්රීසි වැනි මානුෂීය භාෂාවන් හරහාය. නමුත් මෙම භාෂා පරිගණකයට වැටහෙන්නේ නැත. මෙම අඩුව මගහරවා ගැනීම සඳහා එනම් භාෂා පරිවර්ථනය සඳහා පරිවර්තක මෘදුකාංග යොදා ගනියි.
45. උපයෝගීතා මෘදුකාංග (Utility Software) යනු: පරිගණකයේ කිසියම් විශේෂිත කාර්යයක් කිරීම සඳහා විශේෂයෙන් සැකසූ ක්රමලේඛ හෝ වැඩසටහන්. මෙම මෘදුකාංග මෙහෙයුම් පද්ධතියත් සමගම පරිගණකයට ස්ථාපිත (Install) වේ.
Scan Disk, Check Disk, Disk Defragmentation, Virus Scanners
46. යෙදුම් මෘදුකාංග (Application Software) යනු : පරිශීලකයාට තම අවශ්යතාව ඉටු කරලීම සඳහා පරිගණකය තුළ ක්රියාත්මක කළ යුතු මෘදුකාංගයි.
වදන් සැකසුම් මෘදුකාංග (Word Processing Software)
පැතුරුම්පත් මෘදුකාංග (Spreadsheet Software)
දත්ත සමුදාය කළමනාකරණ පද්ධති (DBMS – Database Management Systems)
47. අයිතිය සම්බන්ධයෙන් මෘදුකාංග වර්ගීකරණය : හිමිකම් ආශ්රිත මෘදුකාංග (Proprietary Software) , විවෘත මූලාශ්ර මෘදුකාංග (Open Source Software)
48. හිමිකම් ආශ්රිත මෘදුකාංග (Proprietary Software) යම් පාර්ශ්වයකට නීත්යානුකූලව අයිතියක් ඇති මෘදුකංගයි. වෙනත් පුද්ගලයෙකුට මෙම මෘදුකාංග භාවිත කිරීමට (Use), වෙනස් කිරීමට (Change / Edit) හා බෙදා හැරීමට(Share) අවසරය ඇත්තේ අයිතිකරු හා එළඹි එකඟතාවය මත පමණි. නීතිමය පදනමක් ඇත.
(Adobe Photoshop, Windows XP, Macromedia Flash)
49. විවෘත මූලාශ්ර මෘදුකාංග (Open Source Software): නීත්යානුකූල අයිතියකට හිමිකම් නොකියන මෘදුකාංග මේ ගණයට වැටේ. මෙම මෘදුකාංග භාවිත කිරීමට, වෙනස් කිරීමට, සංස්කරණය කිරීමට හෝ බෙදා හැරීමට මුළුමනින්ම හෝ යම් ප්රමාණයකට නීතිමය වශයෙන් අවසර ඇත. මේවා නිදහස් මෘදුකාංග ලෙස සැලකේ.
(Linux, Android, Joomla)