1.5 : දත්ත වලංගුතා ක්‍රම සහ දත්ත සැකසුම් ආකාර

දත්ත වලංගුතා ක්‍රම (Data Validation Methods)

ආදානය කළ දත්ත වල වලංගුභාවය (Validation) තීරණය කිරීම මෙම අදියරේ දී සිදු කරයි. තෝරා ගන්නා ලද සීමාවන් තුළ (Within acceptable boundaries) දත්ත වල නිවැරදී භාවය, සම්පූර්ණභාවය සහ අදාළත්වය තහවුරු කිරීම මෙහිදී සිදුකරයි.  ආකාර කිහිපයක් ඇත. එනම්,

1. වර්ග පරීක්ෂාව (Type Check)
2. ඇතිබව පරීක්ෂාව (Presence Check)
3. පරාස පරීක්ෂාව (Range Check)

වර්ග පරීක්ෂාව (Type Check)

දත්ත වල ස්වභාවයට අදාල දත්ත වර්ගය (Data Type) පරීක්ෂාකිරීම මෙහිදී සිදු කරයි. එනම් පහත ආකාරයේ දත්ත ආකාරයන් (Data Types) පැවතිය හැකිය. උදා:

පාඨ (Text) : Advanced Level  ICT
සංඛ්‍යාමය (Numerical) : 34, 70
දිනය / වෙලාව (Date / Time) : 2013/12/27 : 00:00:12


(Image source : docs.oracle.com)

ඇතිබව පරීක්ෂාව (Presence Check)

දත්ත ඇතුළු කිරීමේ දී සිදුවන අත්වැරදීම් සහ දෝෂ වළකාලීම සඳහා ඇතිබව පරීක්ෂාව (Presence Check) සිදු කරයි. මෙහිදී අනිවාර්යය ක්ෂේත්‍ර (Required Fields) තුළට දත්ත ආදානය වී තිබීම පරීක්ෂා කරයි.



(Image source : www.jhigh.co.uk )

පරාස පරීක්ෂාව (Range Check)

මෙහිදී සීමාවන්  / මායිම් (Boundaries / Range) පරීක්ෂා කිරීමක් සිදුවේ. විශේෂයෙන්ම දත්ත ලෙස සංඛ්‍යාත්මක (Numerical), මුදල් ඒකක (Currency) හෝ දිනය / වේලාව (Date / Time) භාවිත වන අවස්ථා වලදී පරාස පරීක්ෂාව (Range Check) සිදු කළ යුතුවේ.

උදා: : Upper Limit, Lower Limit, Range



(Image Source : www.csharphub.com)

දත්ත ආදාන ආකාර (Modes of Data Input)

1. සෘජු ආකාර සහ දුරස්ථ ආකාර (Direct & Remote) - සකසනයට එකවරම කියවිය හැකි 0 සහ 1 මගින් දක්වන විද්‍යුත් සංඥා ලෙස දත්ත ආදානය කිරීම සෘජු ආකාරය ලෙස සළකයි. Pointing devices, scanning devices, voice input devices මේ සඳහා උදාහරණ වේ.ආදාන උපාංග මගින් කෙළින්ම පරිගණක යන්ත්‍රයට දත්ත ආදානය කිරීම සෘජු අකාරය මගින් සිදුවේ. දුරස්ථ ආකාරයට දත්ත ඇතුළත් කරනු ලබන්නේ ජංගම උපාංග මගිනි. (උදා: Smart Phones, Tablet PC) - fit2school

2. මර්ගගත සහ මාර්ගගත නොවූ ආකාර (Online & Offline) - දත්ත ලබා ගැනීමට සූදානමින් සිටින උපාංගයක් මේ සඳහා උදාහරණයක් වේ. වෙබ් අඩවියක හෝ යම් විශේෂිත වූ මෘදුකාංගයක පෝරම (Forms) මගින් දත්ත ඇතුළු කිරීම. මෙහිදී ඇතුළත් කරනු ලබන දත්ත දත්ත සමුදායක (Database) තැන්පත් කරනු ලබයි.  fit2school
උදා :Terminal- යතුරු පුවරුවකින් සහ මොනිටරයකින් සමන්විත වන උපාංගයකි. (POS – Point Of Sale Terminals)

දත්ත සැකසුම් ආකාර (Data Processing Methods)

ආකාර දෙකකින් දත්ත සැකසිය හැකිවේ. එනම්,

1. කාණ්ඩ සැකසුම (Batch Processing)
2. තත්කාලීන සැකසුම (Real-time Processing)

කාණ්ඩ සැකසුම (Batch Processing)

සාමූහිකව දත්ත සකසනු ලබන ක්‍රමයකි. වැඩසටහන් (Jobs) විශාල ප්‍රමාණයක් එකවර ක්‍රියාත්මක කරවීම සිදුවේ. උදාහරණ වශයෙන් බැංකු වල සිදුවන මුදල් ගණුදෙනු, මසකට වරක් වැටුප් පත්‍රිකා සැකසීම වැනි සංකීර්ණ කාර්යයන් සිදු වනුයේ කාණ්ඩ සැකසුම මගිනි. මෙහිදී බාහිර තොරතුරු මූලාශ්‍රයක් සමග අන්තර් ක්‍රියාකාරීත්වයක් නොමැත. මේ නිසා Off – line processing යනුවෙන්ද හැඳින්වේ.



(Image source : www.tutorialspoint.com)

තත්කාලීන සැකසුම (Real-time Processing)

එනම් දත්ත පිවිසුම් කාලයේ හෙවත් දත්ත සපයනු ලබන කාලයේදීම සැකසුම් කිරීමයි. ස්වයංක්‍රීය ටෙලර් යන්ත්‍ර (ATM – Automatic Teller Machine), රථවාහන හැසිරවීමේ පද්ධති (Traffic Controlling Systems) සහ ගුවන් ගමන් වෙන් කරගැනීමේ පද්ධති වල (Air ticketing reservation systems) මෙම සැකසුම් ආකාරය භාවිතා වේ. On –line processing ලෙස ද හඳුන්වයි.

(www.wangjianshuo.com)