46. ඩොස් (DOS) මෙහෙයුම් පද්ධතිය සම්බන්ධයෙන් අසත්ය වනුයේ,
- මෙය විධාන පෙළ අතුරුමුහුණත් (CLI – Command Line Interface) ඇතුළත් මෙහෙයුම් පද්ධතියකි.
- ඩොස් හි දී විධාන (Commands) කට්ටලයක් හරහා පරිශීලකයා මෙහෙයුම් පද්ධතිය සමහ ප්රතික්රියා කරයි.
- ඩොස් මෙහෙයුම් පද්ධතියේ වැඩතලයෙහි (Desktop) කවුළු (Windows), නිරූපක (Icons), මෙනු (Menu), දර්ශක (Pointer) යන සංරචක අඩංගු වේ.
- 1980 කාලවකවානුවල දී ඩොස් (DOS) මෙහෙයුම් පද්ධතිය වඩාත් ප්රමුඛ මෙහෙයුම් පද්ධතියකි.
- පරිගණකය ධාවනය කිරීම සඳහා පරිශීලකයන් ඩොස් විධාන (DOS Commands) ඉගෙන ගැනීම අත්යවශ්ය වේ.
47. වින්ඩෝස් මෙහෙයුම් පද්ධතියේ (Windows Operating System) භාවිතා වන ක්රියාවලි (Processes) සම්බන්ධයෙන් අසත්ය ප්රකාශය වන්නේ,
- පරිගණකයක ධාවනය කරනු ලබන සෑම වැඩසටහනක් හෝ ක්රමලේඛනයක් ක්රියාවලියක් (Process) සඳහා උදාහරණයකි.
- ඇතැම් ක්රියාවලි (Processes) පරිශීලකයින් සමග සම්බන්ධතා නොදක්වයි.
- බහු ක්රියාවලි (Multi-Processing) ධාවනය පිළිබඳ කටයුතු කරනු ලබන මෙහෙයුම් පද්ධති වල ක්රියාවලි කළමනාකරණය (Process Management) ඉතාමත් වැදගත් වේ.
- වින්ඩෝස් පරිසරයේ CTRL, ALT, DEL යන යතුරු එකවර තද කිරීම මගින් පරිගණකයේ ධාවනය වන ක්රියාවලි (Running processes) දැකගත හැකිය.
- වින්ඩෝස් මෙහෙයුම් පද්ධතියේ (Windows Operating System) එක් ක්රියාවලියක් තවත් ක්රියාවලියක් නිර්මාණය කරයි. එහෙත් ලිනක්ස් මෙහෙයුම් පද්ධතියේ (Linux Operating System) සියළු ක්රියාවලි සමාන වේ.
48. නාමාවලි හා ගොනු කළමනාකරණයේ (Directory & File Management) දී මෙහෙයුම් පද්ධතිය විසින් සිදු කරනු ලබන ක්රියාකාරකමක් නොවන්නේ,
- නාමාවලි (Directories) සහ ගොනු (Files) නිර්මාණය කරයි.
- ගොනු සංචාලනයට (File Manipulation) ආධාර වේ.
- ඩිස්ක ධාවක, යතුරු පුවරු, සංදර්ශක උපාංග කළමනාකරණය කරයි.
- ආචයන මාධ්ය වල උපස්ථ ගොනු (Backup Files) සාදයි.
- ද්විතීයක ආචයනයට ගොනු පිටපත් කිරීම (Copy) සිදු කරයි.
49. පාලන (Control), ආදාන / ප්රතිදාන උපාංග (Input / Output devices) සම්බන්ධයෙන් අසත්ය ප්රකාශය තෝරන්න.
- විවිධ උපක්රම වල ආදානය හා ප්රතිදානය පාලනය කරන ක්රමලේඛ කට්ටලයක් ඇත.
- උපක්රම ධාවකයක් (Device Driver) යනු දෘඩාංග උපාංග සමග අන්තර්ක්රියාවට අවකාශය සැලසීම සඳහා වර්ධනය කරන ලද නිශ්චිත වර්ගයේ පරිගණක මෘදුකාංගයකි.
- ව්න්ඩෝස් (Windows) හි හා ලිනක්ස් (Linux) හි දී ඩොස් (DOS) මෙහෙයුම් පද්ධතියට වඩා ආදාන / ප්රතිදාන උපක්රම පාලනය පහසුය.
- පරිගණකයට සම්බන්ධ කරනු ලබන සියළුම උපාංග සඳහා උපක්රම ධාවක මෘදුකාංග (Device Driver Software) ස්ථාපිත කිරීම අනිවාර්යය වේ.
- පාලන (Control), ආදාන / ප්රතිදාන උපාංග (Input / Output devices) කළමනාකරණය මෙහෙයුම් පද්ධතියේ කාර්යයකි.
50. නූතන මෙහෙයුම් පද්ධති (Operating Systems) සම්බන්ධයෙන් අසත්ය ප්රකාශය වනුයේ,
- නුතන බහුකාර්ය පරිගණකයකින් වැඩ කර ගැනීම සඳහා මෙහෙයුම් පද්ධතියක් (OS) අත්යාවශ්ය නොවේ.
- පරිගණක වල භාවිතා වන මෙහෙයුම් පද්ධති ලෙස වින්ඩොස් (Windows), මැක් ඕඑස් (Mac OS), උබුන්ටු (Ubuntu), ෆෙඩෝරා (Fedora), ඩෙබියන් (Debian) යනාදිය දැක්විය හැකියි.
- පරිගණකවල පමණක් නොව Smart Phones වලින් Tablet PC වලින් හා සංකීර්ණ යන්ත්ර සූත්ර වලින් වැඩ ගැනීම උදෙසාත් මෙහෙයුම් පද්ධති අවශ්ය වේ.
- සංකීර්ණ යන්ත්ර සූත්ර මෙහෙයවන ක්රමලේඛ (Programs) හැඳින්වෙන්නේ නිහිත පද්ධති (Embedded Systems) යනුවෙන්ය.
- Smart Phones හා Tablet PC වල භාවිතා වන මෙහෙයුම් පද්ධති ඇන්ඩ්රොයිඩ් (Android), වින්ඩෝස් (Windows) හා අයි ඕඑස් (I OS) වේ.
51. මෙහෙයුම් පද්ධතියක් (Operating System) යනු පරිශීලකයා හා පරිගණකයේ දෘඩාංග අතර සන්නිවේදනය සිදු කරන අතුරුමුහුණත (Interface) වේ. ප්රධාන වශයෙන් එය බෙදා දැක්විය හැකි ආකාර දෙක වනුයේ,
- සම්පත් කළමණාකරණය (Resource Management) සහ උපාංග කළමණාකරණය (Device Management)
- සම්පත් කළමණාකරණය (Resource Management) සහ ක්රියාවලි කළමණාකරණය (Process Management)
- උපාංග කළමණාකරණය (Device Management) සහ පාලන ක්රමලේඛය
- පාලන ක්රමලේඛය (Control Program) සහ සම්පත් කළමණාකරණය (Resource Management)
- පාලන ක්රමලේඛය (Control Program) සහ ආරක්ෂණ කළමණාකරණය (Security Management)
52. පාලන ක්රමලේඛය (Control Program) යනුවෙන් අදහස් කරන්නේ,
- පරිගණකයේ වැඩසටහන් ක්රමවත්ව පාලනය කිරීම.
- පරිගණකයේ මෘදුකාංග වල ක්රියාකාරිත්වය පාලනය කිරීම.
- පරිගණකයේ වැඩසටහන් විශාල සංඛ්යාවක් එකවර ධාවනය වන අවස්ථා වලදී ක්රමවත්ව ඒවා ඝට්ටනයකින් තොරව ක්රියා කිරීම.
- එකම සම්පතට අයැදුම් (request) එකකට වඩා පැමිණි විට කාර්යක්ෂමතාව හා සාධාරණ භාවිතය පිලිබඳ සලකා බලා එය වෙන් කර දෙයි.
- දෝෂ වැලැක්වීම සඳහා හා පරිගණකය අවිධිමත් භාවිතයෙන් වලක්වා ගැනීම සඳහා ක්රමලේඛවල ක්රියාකාරීත්වය පාලනය කිරීම.
53. මෙහෙයුම් පද්ධතියක හරය හඳුන්වන නාමය වියහැක්කේ,
- උපක්රම ධාවක (Device Drivers)
- කර්නලය (Kernel)
- වැඩතල පරිසරය (Desktop Environment)
- ක්රමලේඛය (Program)
- හෝරා යන්ත්රය (System Clock)
54. පරිගණක පද්ධතියක ප්රධාන කොටස් 4 දැක්වෙන පිළිතුර වනුයේ,
- පරිශීලකයා (User), මෙහෙයුම් පද්ධතිය (Operating System), උපාංග ධාවක (Device Drivers), දෘඩාංග (Hardware)
- උපාංග ධාවක (Device Drivers), පරිශීලකයා (User), මෙහෙයුම් පද්ධතිය (Operating System), යෙදුම් මෘදුකාංග
- යෙදුම් මෘදුකාංග (Application Software), මෙහෙයුම් පද්ධතිය (Operating System), පරිශීලකයා (User), දෘඩාංග (Hardware)
- පරිශීලකයා (User), උපාංග (Devices), මෙහෙයුම් පද්ධතිය (Operating System), ක්රමලේඛන (Programs)
- යෙදුම් මෘදුකාංග (Application Software), පද්ධති උපයෝගීතා (System Utility), මෙහෙයුම් පද්ධති (Operating Systems), භාෂා පරිවර්ථක (Language Translators)
55. ආදානයක් ලැබුනු විගස අන්තරා පමාවකින් (Buffer delay) තොරව දත්ත සැකසීමේ හැකියාව සහිත මෙහෙයුම් පද්ධති වර්ගීකරණය හැදින්වෙනුයේ,
- තනි පරිශීලක – තනි කාර්යය (Single user – Single task)
- තනි පරිශීලක – බහු කාර්යය (Single user – Multi task)
- බහු පරිශීලක – බහු කාර්යය (Multi user – Multi task)
- බහුපොට (Multithreading)
- තත්ය කාල (Real Time)
56. වර්ථමානයේ භාවිතා වන පරිගණක මෙහෙයුම් පද්ධති (Operating Systems) වල හරයයන් (Kernels) කිහිපයක් පහත දැක්වේ. ඒවා අතුරින් සාවද්ය පිළිතුර වන්නේ,
- WindowsNT kernel – Windows NT, 2000, XP, Vista, 7, 8 සහ Windows 9x kernel – Windows 95, 98, ME
- DOS kernel – මුල් කාලයේ වින්ඩෝස් මෙහෙයුම් පද්ධතිවල
- Linux kernel – ලිනක්ස් පාදක මෙහෙයුම් පද්ධතිවල (Linux, Ubuntu, Fedora, Android, Mac OS ආදිය)
- XNU kernel – Mac OS X, iOS
- Unix kernel- UNIX
57. පරිගණක ඇරඹුම් ක්රියාවලිය (Computer Boot Process) සම්බන්ධව නිවැරදි අනුපිළිවෙල වන්නේ,
- BIOS, POST, Bootstrap Loader, MBR, Kernel, Operating System (OS), User Interface (UI)
- MBR, Kernel, Operating System (OS), User Interface (UI), BIOS, POST, Bootstrap Loader
- POST, BIOS, Bootstrap Loader, MBR, Kernel, Operating System (OS), User Interface (UI)
- Bootstrap Loader, MBR, Kernel, BIOS, POST, Operating System (OS), User Interface (UI)
- Operating System (OS), User Interface (UI), BIOS, POST, Bootstrap Loader, MBR, Kernel
58. පරිගණක ඇරඹුම් ක්රියාවලියේ (Computer Boot Process) දී භාවිතා වන විශේෂිත යෙදුම් සම්බන්ධයෙන් අසත්ය යෙදුම / දිගු නාමය වන්නේ,
- BIOS – Basic Input Output System
- POST – Power On Self-Test
- CMOS – Complementary Metal Oxide Semiconductor
- MBR – Master Boot Reader
- GUI – Graphical User Interface
59. පරිගණකයේ ඇරඹුම් ක්රියාවලිය (Computer Boot Process) සම්බන්ධයෙන් අසත්ය ප්රකාශය වන්නේ,
- පරිශීලකයා (User) විසින් පරිගණකයේ ස්විචය ක්රියාත්මක කල විගස හෝරා යන්ත්රය (System Clock) ක්රියාත්මක වී එයින් නිපදවෙන හෝරා ස්පන්ද (Clock Pulses) මඟින් මධ්ය සැකසුම් ඒකකය (Central Processing Unit) ක්රියාරම්භ (initialize) වේ.
- මධ්ය සැකසුම් ඒකකය ක්රියාරම්භ (initialize) වීමේ පළමු අදියර වනුයේ මූලික ආදාන/ ප්රතිදාන පද්ධතියේ (Basic Input Output System - BIOS) ඇති ඇරඹුම් ක්රමලේඛයේ (Startup Program) පළමුවන උපදෙස (1st instruction) සොයා ගැනීමයි.
- BIOS හි ඇති පළමුවන උපදෙස (1st instruction) අවශ්ය වනුයේ POST (Power on Self-Test) වැඩසටහන ධාවනය කිරීම සඳහාය. BIOS මගින් මෙම උපදෙස පඨන මාත්ර මතකය (ROM – Read Only Memory) වෙත ප්රවේශ කර ගනියි.
- සන්නායක (CMOS – Complementary Metal Oxide Semiconductor) මතකය පරීක්ෂා කිරීම මඟින් POST (Power on Self-Test) වැඩසටහන ආරම්භ වේ.
- POST මඟින් පරිගණකයට සවි කර ඇති සියළුම දෘඩාංග පරීක්ෂා කර බලා ඒවායේ දෝශ නොමැති බවත් නිවැරදිව පරිගණකයට සවිවී ඇති බවත් නියමිත පරිදි ක්රියාත්මක වන බවට තහවුරු කරගනී.
60. පරිගණකයේ ඇරඹුම් ක්රියාවලිය (Computer Boot Process) සම්බන්ධයෙන් අසත්ය ප්රකාශය වන්නේ,
- BIOS මඟින් පරිගණකයේ පාලනය ස්වාරම්භක වැඩසටහනට (bootstrap program/ bootstrap loader) ලබා දේ.
- BIOS මඟින් POST වැඩසටහනෙන් හඳුනා ගත් ආචයන උපක්රම (storage devices) එකින් එක ඇරඹුම් පටිපාටියේ (boot sequence) පිලිවෙල සොයා බලන අතරම එසේ සිදුකරනුයේ MBR (Master Boot Record) සඳහාය.
- MBR එකක් සහිත පලමුවන ආචයන උපක්රමය (Storage Device) ඇරඹුම් ධාවකය වේ (boot drive). මෙහි පිළිවෙල (Boot sequence) වෙනස් කිරීම සිදු කළ නොහැකිය.
- ඇරඹුම් ධාවකයේ (boot drive) ඇති MBR (Master Boot Record) එක සසම්භාවී ප්රවේශ මතකයට RAM (Random Access Memory) ප්රවේශනය කරගනී. මෙම රෙකෝඩයේ පරිගණකයේ මෙහෙයුම් පද්ධතියේ මදය (Kernel) තැන්පත්ව ඇත.
- පරිගණකය ධාවනය වීම යන්නෙන් අදහස් වනුයේ මෙහෙයුම් පද්ධතියේ ඇති මදය (Kernel), සසම්භාවී පිවිසුම් මතකයට (Random Access Memory) ප්රවේශ කරගෙන එය ක්රියාත්මක (execute) වීමයි.
විවරණය සහ පිළිතුරු පසු ලිපි මගින් බලාපොරොත්තු වන්න.