නියෝජන ක්‍රමය - උසස්පෙළ දේශපාලන විද්‍යාව

නියෝජන ක්‍රමය

නියෝජන ක්‍රමයක් යනු:


 

පුද්ගලයෙක් වෙනුවෙන් හෝ පුද්ගල කණ්ඩායමක් වෙනුවෙන් තවත් පුද්ගලයෙකු හෝ පුද්ගල කණ්ඩායමක් පෙනී සිටීමේ කාර්යය නියෝජනය යනුවෙන් ඉතා  සරලව හදුන්වාදිය හැක.නියෝජනය පිළිබද සංකල්ප ආකාර 4කින් අර්ථ දක්වයි . එනම් ,

 

1.විස්තරාත්මක නියෝජන ක්‍රමය :

නියෝජිතයා නියෝජනය කරනු ලබන්නට හැකිතාක් දුරට සමාන වීම තුලින් යම් පුද්ගලයෙකු හෝ කණ්ඩායමක් නියෝජනය කිරීමයි.මේ අනුව කම්කරුවෙකුට කම්කරුවෙකු නියෝජනය කල හැකිය.

 

2.සංකේතාත්මක නියෝජනය :

නියෝජිතයන් නියෝජනය කරනු ලබන්නන්ට සමනවිමට අවශ්‍ය නැත.අවශ්‍ය වන්නේ ඒ පිළිබද කැප කිරීම පමණි.මේ අනුව ශිෂයෙකු නොවන අයෙකුට පවා ශිෂ්‍යන් නියෝජනය කල හැකිය.

 

3.ආරෝපිත නියෝජනය:

නියෝජිතයා නියෝජනය කරන්නට සමාන වීම හෝ ඒ පිලිබදව කැපකිරීම් කරන්නෙකු වීම අවශ්‍ය නැත. නමුත් නීතිමය අකගතාවයක් මත මෙය දැරිය හැකිය.

 

4.අභිලාශි නියෝජනය:

නියෝජිතයා නියෝජනය වන්නන්ගේ අභිලාෂයන්, ඕනෑ එපාකම් වෙනුවෙන් පෙනීසිටීම.යම් ජන්ද කොට්ටසයකින් තේරී පත්වන මන්ත්‍රීවරයකු ,එම චන්ද කොට්ටාසයේ ජනතාවගේ අභිලාෂයන් ව්‍යවස්ථාදායකය තුළ නියෝජනය කරනවා යැයි පිලිගන්නේ මෙම පදනම තුළයි.

 

ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යනු                    

ජනතා සහබගිත්වය මත ක්‍රියාත්මක වන පාලක ක්‍රමවේදයයි,ජනතාව පාලනයට සහබාගි වන ආකාරය අනුව ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කොටස් 2 කි. එනම්,

1.සෘජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය

2.වක්‍ර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය

 

සෘජු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යනු

                           ජනතාව පාලනයට සෘජුවම සම්බන්දවිමයි. ජනගහනයෙන් අඩු අතීත ග්‍රීක රාජ්‍යයන් තුළ සෘජු ප්‍රජතන්තරවාදය ක්‍රියාත්මක විය.

වක්‍ර ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යනු

                          ජනතාව නියෝජිතයින් මාර්ගයෙන් පාලනයට සම්බන්ධ වීමයි. මෙය නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය යනුවෙන්ද හදුන්වයි.

නුතන ජාතික රාජ්‍යයන් තුළ ක්‍රියාත්මක වන්නේ මෙම නියෝජන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය වන අතර නුතන අර්ථයෙන් ව්‍යවස්ථාදායකයට නියෝජිතයන් පත්කිරීම සදහා භාවිතා කරන ක්‍රමවේදයන් නියෝජන ක්‍රම නැත්නම් මැතිවරණ ක්‍රම ලෙස හදුන්වයි