වාමාංශික ව්‍යාපාරය- 02 කොටස
වාමාංශික ව්‍යාපාරය මෙරට ජනතාවට සිදුකළ සේවය සහ එහි බිදවැටීම.
වාමාංශික ව්‍යාපාරය මෙරට ජනතාවට විශාල සේවයක් සිදුකළේය. එය ආකාර තුනකින් දැක්විය හැකිය. එනම්:
- ගොවි කම්කරු ජනතාවට සිදුකළ සේවය
- ජනවාර්ගික එකමුතුකම
- අධිරාජ්‍යවාදී විරෝධයට පණ පෙවීම යන කරුණු වේ.
වාමාංශික ව්‍යාපාරය මෙරට ජනතාවට කළ සේවය යටතේ ගොවි කම්කරු ජනතාවට කළ ස්වය අතිමහත්ය. මෙම යුගය තුළ ගොවි කම්කරු ජනතාව වෙනුවෙන් රාජ්‍ය මන්ත්‍රන සභාව තුළ ප්‍රබල හඩක් නගන ලදී. එමෙන්ම රාජ්‍ය මන්ත්‍රන සභාවෙන් පිටදී වුවද වෘත්තීය සමිති, බහුජන අරගල හරහා කම්කරු අයිතීන් වෙනුවෙන් ඉල්ලීම් කරන ලදී. ඒ යටතේ පැය අටක වැඩ කාල සීමාව, සේවක අර්ධසාධක අරමුදල්, විශ්‍රාම වැටුප් ක්‍රමයක්, සේවක විවේකය වැනි පහසුකම් කම්කරු ජනතාව වෙනුවෙන් ලබාගැනීමට හැකියාව ලැබුණි.
එපමනක් නොව බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍යවාදීන් විසින් මෙරට ජනවර්ග අතර එකමුතුභාවය බිදින සෑම අවස්ථාවකදීම ඒ වෙනුවෙන් හඩක් ඉදිරිපත් කරන ලද්දේ වාමාංශික ව්‍යාපාරයයි. විශේෂයෙන්ම ප්‍රධාන ජනවර්ගවල උවමනාවන් අවශ්‍යතා වෙනුවට ප්‍රජාවගේම එකමුතුබව හා ඒකාග්‍රතාවය වෙනුවෙන් කටයුතු කළේය.
වාමාංශික ව්‍යාපාරය මෙරට අධිරාජ්‍ය අවුල් කිරීමට තරම් ප්‍රබල විය. ශ්‍රී ලංකාවට නිදහස ලැබෙන්නේ දේශීය සාධකවලට වඩා විදේශීය සාධක මතය. නමුත් අධිරාජ්‍ය අර්බුදයට පත් වූ අවස්ථාවේ එය තවත් දුර්වල කිරීමට ඉහත කී වාමාංශික ව්‍යපාරයට හැකිවිය. ඔවුන් විසින් අධිරාජ්‍යවාදීන් මෙරටින් ඉවත්වන තුරුම අධිරාජ්‍ය විරෝධී සටන මෙහෙයවන ලදී. බහුජන අරගලවල, කාන්තා සමිතිවල, වෘත්තීය සමිතිවල පෙරමුණ ගෙන සිටියේ වාමාංශික ව්‍යාපාරයයි. බහුජන අරගලවල නායකත්වය ගෙන කටයුතු කළේද වාමාංශික ව්‍යාපාරයයි. එය කොතරම්ද කිවහොත් 1947 පාර්ලිමේන්තු මැතිවරනයට ස්වාධීන මන්ත්‍රීවරුන් 11ක් සම්බන්ධ කරගැනීමට හැකියාව ලැබුනිනම් ප්‍රථම ආණ්ඩුක්‍රමය ඉවට පත්වන්නේ ලංකා සම සමාජ පක්ෂයයි. නමුත් ප්‍රථම විපක්ෂය බවට පත්වීමට මෙම සංවිධානයට හැකිවිය.
වාමාංශික ව්‍යාපාරය වර්තමානය වනවිට බිදවැටී ඇත. එය 1943, 1964, 1980 සහ 1989 යන යුගවල ඇතිවූ බිදවැටීම් ප්‍රධාන අවස්ථා ලෙස සැලකිය හැකිය. ඒ අනුව වාමාංශික ව්‍යපාරය බිදවැටීමට 1943 මූලාරම්භය සපයයි. මෙයට හේතුව වන්නේ දෘෂ්ටිමය ඒකාග්‍රතාවය බිදවැටීමයි. එනම් සම සමාජ පක්ෂය නිවැරදි මාවතක නොපිහිටා කටයුතු කිරීමයි. සමකාලීන රුසියාවේ ක්‍රියාදාමය මෙයට හේතුවයි. එවකට රුසියාවේ පාලකයා වූයේ ජෝසප් ස්ටාලින්ය. 1935 ඇරබි දෙවන ලෝක යුද්ධය ජර්මනිය ප්‍රබල වෙමින් පැවති නමුත් ජර්මනිය පරාජය කිරීමට බ්‍රිතාන්‍යට සහයෝගය දිය යුතු යැයි ස්ටාලින්වාදීන් තීරණය කළත් සමකාලීන පාලකයකු වූ ලිියෝන් ට්‍රොස්කි ප්‍රකාශකර සිටියේ ධනපති රාජ්‍යන්ට සහයෝගය නොදියයුතු බවයි. රුසියාවේ මෙම මතවාද දෙක බොහෝ රටවල්වල වාමාංශික ව්‍යාපාරයන් බිදවැටීමට හේතුවිය. ශ්‍රී ලංකාවේද වාමාංශික ව්‍යාපාරය තුළ සිටි ස්ටාලින්වාදීන් පක්ෂයෙන් නෙරපා හරින ලදී. ඒ අනුව එස්. ඒ. වික්‍රමසිංහ. එඩ්මන් සමරක්කොඩි වැනි අය සම සමාජ පක්ෂයෙන් ඉවත් වී 1947 කොමියුනිට්ස් පක්ෂය පිහිටුවීය. එය වාමාංශික ව්‍යාපාරය දෙකඩවීමට හේතුවක් විය.
වාමාංශික ව්‍යාපාරය ඉිදවැටීම සදහා හේතු වූ කරුණක් ලෙස අනවශ්‍ය ජනප්‍රියතාවය දැක්විය හැකිය. මේ කාලය වනවිට වාමාංශික ව්‍යාපාරය ඉතා ඉහළ ප්‍රසිද්ධියක් ගොඩනගාගෙන තිබුණි. 1953 හර්තාලය සම්බන්ධයෙන් , මැලේරියා මර්ධන ව්‍යාපාරය හරහා ජනතාව අතරට ඉතා වේගයෙන් පියමන් කරන්නට විය. තව දුරටත් මුළු බ්‍රිතාන්‍ය වටා ජනප්‍රියවීමට හේතුවක් ලෙස බෙස්ගාර්ඩන් වටා සිදුවූ ක්‍රියාදාමය වැදගත් වේ. මේනිසා ඒකී ජනප්‍රියතාවය වාමාංශික ව්‍යාපාරය බිදවැටීමට හේතුවක් විය. සුළු දෙයකින් පවා වාමාංශික ව්‍යාපාරයේ ප්‍රතිරූපයට හානි සිදුවිය.
1964 සිට විවිධ අවස්ථාවලදී වාමාංශික පක්ෂ ප්‍රධාන පක්ෂ සමග ඇතිකරගත් සභාග ආණ්ඩු ක්‍රියාවලිය නිසා විශාල බිදවැටීමකට ලක්විය. මෙහිදී ප්‍රධාන පක්ෂවල බලපෑම හරහා ල්‍රධාන පක්ෂයට සම්බන්ධවන කුඩා පක්ෂ දියාරු විය. එය 1964 ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය, කොමියුනිට්ස් පක්ෂයථ සම සමාජ පක්ෂයත් එකතු වී සභාග ආණ්ඩුවලට මූලික පදනම සකසන අතර තවදුරටත් 1994 ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂය සහ ජනතා විමුක්ති පෙරමුණද, 2001 පරිවාස ආණ්ඩු ක්‍රියාවලියත් ඒකී සංධානගත ක්‍රියාවලිය සිදුවිය. මේ සෑම අවස්ථාවකදීම කුඩා පක්ෂවලට තිබූ පදනම බිදවැටුනි.
වාමාංශික ව්‍යාපාරය බිදවැටීමට බලපාන ලද තවත් හේතුවක් ලෙස 1980 ජූලි වැඩවර්ජනය දැක්විය හැකිය. මෙම වැඩවර්ජනය හමුවේ එවකට ආණ්ඩුව නායකයින්, තරුණ පිරිස්, විශ්ව විද්‍යාල සිසුන්, කලාකරුවන් විශාල පිරිසක් මර්දනය කර දේශද්‍රෝහීන් ලෙස හංවඩු ගසන ලදී. විශාල පිරිසක් බන්ධනාගාරගත තළේය. මින් සිදුවූයේ ප්‍රගතිශීලී අදහස් තුළින් ගොඩනැගුනු සංවිධාන දෙදරායෑමයි.
1985- 86 අවධිය තුළ සෝවියට් රුසියාවේ සමාජවාදී බලකදවුරු බිදවැටීම විමුක්ති අරගල ක්‍රියාත්මක වූ රටවලට තදින්ම බලපාන්නට විය. මේ අවධිය තුළ සෝවියට් රුසියාව පාලනය කළ මිහයිල් ගොර්බචෝව් විසින් හදුන්වාදුන් පෙරෙස්ත්‍රොයිකා සහ ග්ලාස්නොවුස් ⟨විවෘත භාවය සහ ප්‍රතිව්‍යුහගතකරනය⟩ නිසා සමාජවාදය වෙනුවට ධනවාදය ඉස්මතු විය. සමාජවාදය මුල්බැසගෙන සිටි සංවිධාන පවා බිදවැටීමට මෙය හේතුවක් විය.
1988-89 අවධිය තුළ දේශප්‍රේමී ජනතා ව්‍යාපාරය වර්ධනයත් සමග නැවත භීෂණය ආරම්භ වන්නට විය. ඉන්දීය හමුදාව මෙරටින් පිටුවහල් කිරීමට දේශීය තරුණකැළ ඉදිරිපත් වන්නට විය. පළාත් සභා ක්‍රමයට විරුද්ධව නැගී සිටින්නට විය. ඒකී විරෝධය කෙතරම්ද යත් පළාත් සභා ක්‍රමයේ ප්‍රධාන සාමාජිකයකු වූ රජිවු ගාන්ධි මහතාට ⟨එවකට ඉන්දීය අගමැති⟩ රයිපලයෙන් පවා පහර කෑමට සිදුවිය. මේ සියළු විරෝධතා හමුවේ ආණ්ඩු පක්ෂය විශාල මර්දනයක් කරන ලදී. වාමාංශික පක්ෂ තහනම් පක්ෂ බවට පත් කළේය. වර්ථමානය වනවිට සියළු බිදවැටීම් හමුවේ තවදුරටත් වාමාංශික පක්ෂයක් ලෙස ජනතා විමුක්ති පෙරමුණ දේශපාලන කරලියේ සිටී.
