භූගෝල විද්‍යාව කෙටි සටහන් උසස් පෙලට අත් වැලක්
භූගෝල විද්‍යාව
කෙටි සටහන්
උසස් පෙලට අත් වැලක්
*ලංකාවේ උපත පිලිබදව කරුණු ඉදිරිපත් කලේ ඇඩම්ස් මහතාය
*හරිතාගාර ආචරණය පාලනය කල හැකි ක්‍රම
1.නැවත පරිහරණය කල හැකි බලශක්ති සම්පත් භාවිත කිරීම
2.කර්මාන්ත ශාලාවල බලශක්තිය කාර්යක්ෂමව භාවිතා කිරීම
3.වන වගාව දියුණු කිරීම
4.කාර්මික අපදව්‍ය නිසි ලෙස කළමනාකරණය කිරීම
5.පොදු ප්‍රවාහන සේවා දියුණු කිරීම
*1871-ලංකාවේ ප්‍රථම ජන සංගණනය පැවැත්වුනි
*2011-14 වන ජන සංගණනය පැවැත්වුනි
*ජුලි 11- සංගණනය දිනය
*ජනාවාසයක් යනු නිවාස,කම්හල්,ආගමික ස්ථාන,ගෙවතු,ක්‍රීඩාංගන,ආදියත් ඒවා එකී නෙකට සම්බන්ද කරන මාර්ග ,ජාල නල,විදුලි රැහැන් යන අංග වලින් සමන්විත පුළුල් පද්දතියකි
*ජනාවාස වල ලක්ෂණ
1.ජලය,ආරක්ෂාව,බලශක්තිය පැවතීම
2.වගා භුමි ,සන්නිවේදන පහසුකම් පැවතීම
3.ස්වභාවික උවදුරු අවම වීම
*මන්නාරමේ සිට ඉන්දියාවේ රාමේශ්වරම් දක්වා ආදම්ගේ පාලම වැටි ඇත
*නගරයක ලක්ෂණ
1.කෘෂිකාර්මික නොවන බව
2.ඉදිකළ බිම් පැවතීම
3.දෛනික සංචලතාවය අධික වීම
4.විවිධ ජාතින් සිටීම
*දැවැන්ත නගර ආසියාවේ පැවතීමට හේතු
1.ස්වභාවික වද්ධන වේගය ඉහල යාම
2.නගර සිමා පුළුල් වීම
3.ගමෙන් විශාල ප්‍රමාණයක් සංක්‍රමණය වීම
4.චීනයේ හා ඉන්දියාවේ විශාල ජන සන්ක්යාවක් ඒකරාශී වීම
*ලංකාවේ නගර වල නුතන ප්‍රවණතා
1.කොළබ පුරවර ප්‍රදේශයක් ලෙස සංවර්ධනය වීම
2.නාගරීකරණය සෙමින් සිදු වීම
3.වියලි ප්‍රදේශවල ජන සංක්‍යාව ඉහල යාම
*මාතලේ ඩොලමයිට් එනම් හුණු නිපැදවීමට ප්‍රසිද්ධියක් උසුලයි
*ආග්නේය පාෂාණයට උදාහරණ -ග්‍රැනයිට්,බැසෝල්ට්,
*අවසාධිත පාෂාණයට උදාහරණ-වැලි,මැටි,ගල් අගුරු,ජිප්සන්,කිරි ගරුඩ
*විපරිත පාෂාණයට උදාහරණ-නයිස්,දියමන්ති,ස්ලේට්,
*නාගරික වර්ධනයට බලපාන කරුණු
1.නාගරික ජන සන්ක්යාවේ ස්වභාවික වර්ධනය
2 නගරයට සිදුවන සංක්‍රමණ
3.ග්‍රාමීය ප්‍රදේශද නාගරික ප්‍රදේශ ලෙස නම් කිරීම
*ලංකාවේ නාගරීකරණය අඩු වීමට හේතු
1.නගරය හා ගම අතර වැඩි වෙනසක් නොමැති වීම
2.ගමට සම්පත් යොමු කිරීම
3.රට තුල දිනයකින් ගමන් කල හැකි වීම
*සාගර ජලයේ සාමාන්‍ය ලවනතාව 35%
*අන්තර් අබිජනනයෙන් සරු ජනිතයන් බිහි කිරීමට සමත් ජීවි සමුහයක් විශේෂයි.
*පරිසර පද්ධතියක් තුල ජිවත් වන යම් ජීවි විශේෂයක කාර්යභාරය පරිසර නිකෙතනයි.
*පසේ සිදුවන භෞතික ජීර්ණයට හොදම උදාහරණය නම් කාන්තාරයක රාත්‍රිය ගත කරන්නෙකුට පිස්තෝල වෙඩි හඩක් ඇසීමයි.මෙම ශබ්දය ඇසෙනුයේ පසේ සිදුවන භෞතික ජීර්ණය නිසාවෙනි.
*1915 දී ගැල්පින් විසින් ගැමිරික සංකල්පය හදුන්ව දුන්නේය.
*1987 දී සුළු නගර සබා අහෝසි කළේය.ලංකාවේ දැනට නගර සබා 50 කුත් මහා නගර සබා 18 කුත් ඇත.
*පසේ රසායනික ජීර්ණ ක්‍රම
1.සජලකරණය
2.ඔක්සිකරණය
3.කාබනිකරණය
4.සිලිකාකරණය
*පාෂාණ යනු කාබනික ද්‍රව්‍යන්ගේ එකතුවකි.මේවා ඝනය .විවිධ වර්ණ වලින් යුක්තය.පස යනු පාෂාණ ජිර්නයෙන් කබොල මත ඇතිවන සියුම් ස්ථරයයි.
*2009 දී දේශගුණ සමුළුව ඩෙන්මාර්කයේ කොපන්නේගන් හිදී පැවැත්වුනි.මාර්තු 23 දාට කාලගුණ දිනය දී ඇත.
*නාගරීකරණය යනු කිසියම් රටක කිසියම් වර්ෂයකදී වාසය කරන මුළු ජනයාගෙන් කොපමණ ප්‍රමාණයක් නගරවල වාසය කරන්නේද යන්නයි.
*භෞතික ජිවන දර්ශකය 1960 දී ඇරඹුණි.එම ගණනය කිරීම් සදහා පහත කරුණු බලපායි.
1.උපතේදී ආයු අපේක්ෂාව.
2.සාක්‍ෂරතාවය
3.ළදරු මරණ අනුපාතිකය
*මිනිසා ස්ථිර පදිංචිය සදහා භූගෝලීය එකක අතර ඇති වන සංචලනය සංක්‍රමණ වේ.
*වයස් වියුහයත් පුමිතිරි භාවයත් එකවිට නිරුපනය කරන තීරු ප්‍රස්ථාරය ජන සන්ක්ය පිරමිඩය යි.
*මානව සංවර්ධන දර්ශකය 1990 දී හදුන්ව දුනි.එහිදී සැලකිල්ලට ගන්න කරුණු නම්
1.උපතේදී ආයු අපේක්ෂාව
2.සාක්‍ෂරතාවය
3.එක පුද්ගල දල ජාතික නිෂ්පාදනය
*පසෙහි සංගටක(සංරචක)
1.පාංශු වාතය
2.පාංශු ජලය
3.එයින්ද්‍රිය ද්‍රව්‍ය
4.ශාක හා සත්ව කොටස්
උසස් පෙළ
ආර්ථික විද්‍යාව
(සිද්ධාන්ත/පුනරීක්ෂණ)
තනි හෝ කණ්ඩායම් පන්ති
076-6557372 (කොළඹ/ගම්පහ අවට පමණි)
(විශ්වවිද්‍යාල සිසුවෙකු විසින් මෙහෙයවයි)
දුලානි විමලසේන