s ගොනුවේ ලවණවල ජල ද්‍රාව්‍යතාව

• පළමු වන කාණ්ඩයවන කාණ්ඩයේ මූල ද්‍රව්‍ය සැලකූවිට ලිතියම් වල කාබනේටය හා පොස්පේට් ය යහැරුණුකොට අනෙකුත් සියලුම ලවණ ජල ද්‍රව්‍ය වේ . 
• දෙවන කාණ්ඩයේ හයිඩ්‍රොක්සයිඩ් වල ජල ද්‍රාව්‍යතාව  කාණ්ඩයේ පහළට වැඩිවේ. 
• දෙවන කාණ්ඩයේ සල්ෆේට වල ජල ද්‍රාව්‍යතාව කාණ්ඩයේ පහළට අඩු වේ 
• දෙවන කාණ්ඩයේ කාබනේට හා පොස්පේට  සියල්ල ම ජල අද්‍රාව්‍ය වේ .

s ගොනුවේ මූල ද්‍රව්‍ය වල ලවණ වල තාප වියෝජනය

කාබනේට වල තාප ස්ථායි තාවය කාණ්ඩයේ පහළට වැඩිවේ. කැතයිනෙ විශාලත්වය වැඩි වීමත් සමග තාප ස්ථායි තාවය වැඩි වේ.කැටායන ආරෝපණ ඝනත්වය අඩු වන බැවින් කාණ්ඩය ඔස්සේ පහළට යත්ම කැටායනයේ ධ්‍රැවීකරන  බලය අඩු වේ. කැටායනයට සම්බන්ධ ඇනායනය ධ්‍රැවීකරනය වේ. වැඩි වශයෙන් ධ්‍රවීකරණය වූ කාබරයට ඇනායනය තාප වියෝජනයට පහසුවෙන් ලක් වේ . මේ නිසා කාණ්ඩයේ පහළ පහළට යන්න තාප වියෝජන උෂ්ණත්වය වැඩි වේ .

s ගොනුවෙ මූල ද්‍රව්‍ය හා පහන් සිළු පරීක්ෂාව 

ලිතියම් - ක්‍රිම්සන්  රතු

සෝඩියම් - කහ

පොටෑසියම් - ලිලැක්

සීසියම් - නිල් දම්

කැල්සියම් - තැඹිලි රතු

ස්ට්‍රොන්ටියම්- ක්‍රිම්සන් රතු

බේරියම් - කහ පැහැති කොළ

Colored flames from strontium, cesium, sodium, and lithium (from left to right)

ලිතියම් හා මැග්නීසියම් අතර  විකර්ණ සම්බන්ධය

අවර්තිතා වගුවේ විකන්න ඔස්සේ යන මූල ද්‍රව්‍ය සමාන ගති ලක්ෂණ පෙන්වයි .

මෙලෙස s ගොනුවේ ලිතියම් හා මැග්නීසියම් විකර්ණ  සම්බන්ධ පෙන්වයි . ලිතියම් මැග්නීසියම් ට සමාන ගති ලක්ෂණ පෙන්වයි. උදාහරණ

පලවන කාණ්ඩයේ මූල ද්‍රව්‍ය වල කාබනේට එය තාප වියෝජනය නොවන නමුත් ලිතියම් පමණක් තාප වියෝජනය වේ.

අකාබනික ලවණ මත තාපයෙ ක්‍රියාව ( speacial note) 

අකාබනික ලවණ රත් කරන විට ඒවා සාදන පල පල තීරණය කිරීම සඳහා එහි ඇති ලෝක කැටායන විද්‍යුත් විද්‍යුත්-රසායනික ශ්‍රේණියේ පවතින ස්ථානය වැදගත් වේ.

විද්‍යුත් රසායනික ශ්‍රේණිය

රසායනික ශ්‍රේණියේ මූල ද්‍රව්‍ය ඉහළ සිට පහළට පිහිටා තිබේ. එහි ප්‍රධාන කලාප තුනක් ඉහළ , මැද, පහල ලෙස නම් කරයි.

ඉහළ කලාපය

Li  K  Ba  Ca  Na  Mg   Al

මැද  කලාපය

Mn  Zn  Cr  Fe  Cd  Co  Ni  Sn  Pb  H

පහළ කලාපය

Cu  O  I  Hg  Ag  Br  Pt  Cl  Au  F

p ගොනුවේ මූල ද්‍රව්‍ය

13 වන කාණ්ඩයේ රසායනය

මෙම කාණ්ඩයට අයත් මුලද්‍රව්‍ය වනුයේ B , Al , Ga , In , Tl

B ආලෝහයක් වන අතර ඉතිරි සියල්ල ලෝහ  වේ .

ලක්ෂණ

• කාණ්ඩයේ සියලු ඒවායේ අවසන් වින්‍යාසය ns² np¹ ආකාර වේ.
• කාණ්ඩයේ සියලු ඒවායේ උපරිම ඔක්සිකරණ අංකය +3 වේ. අවම ඔක්සිකරණ අංකය සැලකූ විට B -3 කි. ලෝහ වල නම් 0 කි.
• කාණ්ඩයේ සියල්ලෙහි ප්‍රධාන සංයුජතාවය 3  ලෙස සලකයි. නමුත් පහළම මූලද්‍රව්‍ය වලට සංයුජතාව 1 පෙන්වීමට හැකියාවක් ඇත .
• B හා Al සඳහා පමණක් ලුවිස් අම්ල ලෙස හැසිරෙන සංයෝග සෑදිය හැකි බැවින් සහ බන්ධන තුනට අමතරව දායක බන්ධනයක් සෑදිය හැකි ය.
• B හා Al හි මෙම අමතර දායක බන්ධන සෑදීමේ හැකියාව නිසා BCl3  වලට B2Cl6 ද AlCl3 වලට  Al2Cl6 ද ලෙස ද්වි  අවයව සෑදිය හැකි ය.

ඉතුරු කොටස ඊලග ලිපි වලින් බලාපොරොත්තු වන්න..........