ජීවක වෛද්‍යවරයාගේ කතාව විචාරය
ජීවක වෛද්‍යවරයාගේ කතාව .......
ජීවක වෛද්‍යවරයා යනු බිම්බිසාර රජුගේ පුත්‍ර අභය රාජ කුමාරයාට දාව සාලවතී ගණිකාවගේ කුසින් උපන් දරුවෙකි. මේ කාරණය අභය රාජ කුමාරයා ද දැන සිටි නැත. ගණිකාවන්ගේ ව්‍යාපාරය වන්නේ සමාජ ගත විවිධා කාරයේ පුද්ගලයින් රවටා ගෙන මුදල් උපයාගෙන තවත් පොහොසත් වීම ය. එබඳු ගණිකාවන්ගේ මූලික ව්‍යාපාරය, මූලික අපේක්ෂාව වන්නේ පුතෙකු උපන් කල අමු සොහොනෙ හි හෝ කැලෑවේය දමා යාමෙය. දුවක් උපන් කළ පුතෙකු මෙන් නොව ඇය ආරක්ෂා කරන්නීය.
අභය රාජ කුමාරයාට දාව උපන් දරුවා සාලවතී ගණිකාව විසින් අමු සොහොනෙහි දමන ලදී. ඒ අතර අභය රාජ කුමාරයා නගර චාරිකාවෙ ගියේ අමු සොහොනෙහි දමා ඇති අඬන ලද දරුවෙකුගේ ශබ්දය ඇසී පරික්ෂා කරනුයේ ඒ අමු සොහොන දමා ඇති දරුවෙකුගේ හැඟීමක් බව සේවකයා කී කල්හි දරුවා ගෙන ඒමට අභය රාජ කුමාරයා සේවකයාට නියම කළේය. සේවකය එසේ කළේය ය. දරුවා කෙරෙහි අභයරාජ කුමාරයා සෙනෙහසක් ඇතිවිය. ඔහු මේ දරුවා රජ ගෙදරට ගෙන ගොස් ඇති දැඩි කිරීම සඳහා කිරි මවු වරුන්ට භාරදුන්නේය. එසේ අභය රාජ කුමාරයා රැගෙන ගිය ඒ දරුවා රජ ගෙදර වැඩුනේ අවුරුදු හතක් අටක් පමණ වන විට සෙසු දරුවෝ අම්මා නැති කෙනෙක් යැයි ඔහුට විහිළු කළහ. තමන් ගේ අම්මා කවුරුන්දැයි විචාර සිටියේය ය. තොප පියාණන් නම් මම ය . තොප මෑණියන් කවුරුන් දැයි මම නොදනිමි. යන්න අභය රාජ කුමරු පිළිතුරු දුන්නේ ය.
මේ කුමාරයාට ජීවක නම ලැබුණේ අභය රාජ කුමරු ඒ දරුවා ජීවත්ව සිටිනව දැයි සේවකයාගේන් ප්‍රශ්නයට අනුවය. එසේ ජීවක රජ ගෙදර කුමාර ලීලාවෙන් වැඩුණු බැවින් ඔහු ජීවකෝමාර භච්ච නම් විය.
මේ කුමාරයා තමන්ගේ මෑණියන් කෙනෙකු පියාගෙන් දැනගත් පසුව දැනුම් තේරුම් ඇති වයසේ දී තමන්ට කිසි නෑදෑ හිතවතුන් නොමැති බැවින් අනාගත ජීවනෝපාය සකස් කර ගැනීම සඳහා ශිල්ප ශාස්ත්‍රීය ගත යුතුයි. කල්පනා කළේය ය. අනුන්ට හිංසා පීඩාවක් නැතිව ශිල්ප ඉගෙනීම කල්පනා කළ මේ ජීවක කුමාරයා කාටත් සෙත ශාන්තිය සැලසිය හැකි වෛද්‍ය ශාස්ත්‍ර ඉගෙන ගැනීමට තීරණය කළේය. එසේ තීරණය කොට තක්සලා නුවරට ගොස් දිසාපාමොක් ආචාර්යවරයා හමුවී වෛද්‍ය ශාස්ත්‍රය ඉගෙන ගැනීමට හැකි බව කීය. ආචාර්යවරයාට ගෙවිය යුතු ගාස්තුව විමසූ විට එවැන්නක් නොගෙනා බවක් වෛද්‍ය ශාස්ත්‍රය ඉගෙනීනම් ආශාවෙන් තමන් කිසිවකුටත් කිසිවෙකුටත් නොකියා සොරෙන් පැමිණි බවත් ආචාර්යවරයාට මෙහෙවරකම් කිරීමට කැමති බවත් කීය.
යළිත් දිසා පාමොක් ආචාර්යවරයා ඔබ කවුරුන්දැයි කියා ඇසූ කල්හි ජීවිත කුමරු තමා රජගහනුවර බිම්බිසාර රජතුමාගේ මුනුපුරු බවත් අභය රාජ කුමාරයා ගේ පුත්‍රයා බවත් කියා සිටියේය.තමන් ආචාර්යවරයාට ධර්මන්තේ වාසීව කොට වෛද්‍ය ශාස්ත්‍රය ඉගෙන ගන්නා බව කීය. දිසාපාමොක් ආචාර්යවරයා ඒ අසා මේ පින්වත් කුමරෙකු ය යන්නට නිගමනය කර සුබ මොහොතින් ශිල්ප ශාස්ත්‍ර ඉගැන්වීම ආරම්භ කරවීය. වෛද්‍යය විද්‍යාව කුමරු මැනවින් ඉගෙන ගත්තේය. ජීවක වෛද්‍යවරයා බුදුවරයකුට පිළියම් යෙදීම සඳහා කරන ලද පාර්ථනා ඇති පුණ්‍ය වන්තයෙක් විය. ඒ අනුව ජීවක වෛද්‍යවරයාට වෛද්‍ය විද්‍යාව ඉගැන්වීම සඳහා දිසාපාමොක් ආචාර්ය වරයාට ශක්‍රයා ආරූඪ විය. දැන් ජීවකට වෛද්‍ය විද්‍යාව උගන්වන්නේ වෙස් වළාගත් ශක්‍රයා ය.
ජීවක වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ අවසාන පරීක්ෂණය වූයේ බෙහෙත් එකට නොගන්නා මුලක්, මලක්, අත්තක්, පොත්තක්, සොයාගෙන එන ලෙස ගුරුවරයා කීවේ ය. ඒ අනුව සතර දවසින් සොළොස් ගව් තැන ඇවිද ගුරුවරයා හමු වී ඖෂධයට නොගන්නා පැළෑටියක් ,කොළයක් , මලක් , මුලක් නැතැයි කීය. ඒ ඇසූ ආචාර්යවරයා ඔබගේ වෛද්‍ය විද්‍යාව ඉගෙනුම අදින් අවසන් යැයි කීය. මේ මිහිතලයෙ හි තොප තරම් වෛද්‍යාචාර්ය වරයෙක් නැතැයි සම්මාන පිදිය. මම ඔබට ආචාර්ය වීම සුදුසු නැත. දැන් මගේ ආචාර්යවරයා යැයි කියා පෙරළා ගෙදර යාමට අවසර දුන්නේ ය .
ජීවක වෛද්‍යවරයා ගුරුවරුන්ගෙන් සමුගෙන අතර මග යන්නේ ආහාර සඳහා සාකේත නුවරට ගියේ එ නුවර සිටු දියණියගේ සත් අවුරුදු පැරණි හිස රදය සුව කිරීම සඳහා තමන් එහි ගියේ එය සංසිදුවීමට හැකි බව කීය. ජීවකගේ වයස අසා සිටි දේවි උපහාසාත්මකව ප්‍රතික්ෂේප කළේය. ආපසු යන්නට කීය. ශාස්ත්‍ර බලය දන්නා මිස නොඑන බව කීය.එක දවසක් නතර වීමට අවසර ගත් ජීවක පසුදා ගිතෙල් පහනකින් අතට ගෙන ඇසිල්ලකින් ඇයගේ ශීර්ෂ රෝග සුව කෙළේ‍ය. විස්මිත පරිදිය. ඒ පිළියම සඳහා ලැබුණු සම්පත් රැගෙන අභය රාජ කුමරු (පියා)හමුවීමට ගියේය. අභය රාජ කුමරු පියා බවත්, මව සලාවති බවත් ,ජීවක කුමරු තම සහජාත පුත්‍රයා බවත් කීවේය. පසුව තමන්ට මාළිගාවට යාබදව තම පුත්‍රයාට මාලිගාවක් තනවා දුන්නේය. මෙයින් පසුව සිය පියා මුත්තණුවන් වූ බිම්බිසාර රජුගේ සුව කිරීමට අපහසුව පැවැති බගන්දරා රෝගය ද රජගහ නුවර තවත් සිටු කෙනකුගේ ශීර්ෂආබාධය ද ද සුව කිරීමට ආදී වශයෙන් ප්‍රශංසනීය වෛද්‍ය සේවයක් ඉටු කොට බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පෞද්ගලික වෛද්‍යවරයා බවට පත්විය. මේ ආකාරයෙන් ජීවක වෛද්‍යවරයා දඹදිව ලෙඩුන් අතර කල්ප දුමයක් බවට පත් විය. ඒ අනුව ජීවකයන් වෙත නො එන රෝගියෙක් නො වීය. මේ අනුව ජීවක වෛද්‍යවරයා ගේ චරිත සාධනය පරිවෙනාධිපති බුද්ධපුත්‍ර මාහිමියන් ඉදිරිපත් කරන්නේ අද්භූත ජනක තත්ත්වයක් ලෙසය. ඔවුන්ගේ උත්පත්ති අවස්ථා, අද්භූත ජනක ශිල්ප ශාස්ත්‍රය, ඉගෙනීම, සිතූ ආකාරය, තක්සලාවට ගිය ආකාරය, දිසාපාමොක් ආචාර්ය වරයාට ශක්‍රයාට ආවේශ වී, වෛද්‍ය විද්‍යාව ඉගෙනීම අවසන් කළ ආකාරය ආදී මේ හැම කාරණයක්ම ඉදිරිපත් කර ඇත්තේ අද්භූත රසය ඉස්මතු වන පරිදි භාෂා විලාසයෙහි ද විචිත්‍රත්වයක් ඇති බවක් නොපෙනේ.
