අපි කන කෑම ගැන දන්නේ මොනවද?(ජාන තාක්ෂණය)

අපි කන කෑම ගැන දන්නේ මොනවද?

  ජාන ඉන්ජිනේරු තාක්ශනය මගින් ඕනම ජාන විකෘතිතාවකට පත් කල සත්ව/ශාක වර්ගයක් මේ නමින් හඳුන් වන්න පුලුවන්. ඒ වගේම Transgenic Organism කියන්නේ එක් ජීවී වර්ගයක් තවත් ඊට වෙනස් ජීවී වර්ගයක ජාන භාවිතයෙන් වෙනස් කම් කර ඇත්නම්. 1973 දී පලමුවෙන්ම මීයෙක් ජාන නවීකරණයකට ලක් කළා වගේම මුලින්ම ශාකයක් ජාන වෙනස් කමකට භාජනය වුනේ 1983දි. එතනින් පසුව මේ ජාන ඉන්ජිනේරු තාක්ශනය පසුගිය දශක කිහිපය තුල බොහො දුර ගමනක් ඇවිත් තිබෙනවා. මේ සටහන් පෙල ජාන නවීකරණය වූ බෝග වගාව ගැනයි, ඉන් එහාට එනිසා සිදුවූ දේශපාලනික, සමාජයීය, පාරිසරික හා සෞඛ්‍යමය වෙනස් කම් ගැනයි.

ජාන නවීකරණයේ වැදගත්කම

ජාන නවීකරණය සම්පූර්ණ කලු යකෙක් හැටියට නම්කළ යුතු දෙයක් නෙවෙ යි. ඒ වගේම ජාන විකෘති කළ ආහාර නිශපාදනය සියලු ජනයා වෙනුවෙන් සත් භාවයෙන් කරන ව්‍යාපෘතියකුත් නෙවෙයි. ජාන වෙනස් කල බෝග ගැන කරුනු දක්වද්දි එහි ප්‍රධාන හේතුව හැටියට එන කාරණයක් තමයි ජනගහන වර්දනයට ගැලපෙන ආහාර ලබාදීම. ඇත්ත, වසර 2050 වන විට ලෝකයේ ජනගහනය බිලියන නවය ඉක්මවනවා කියල ඇස්තමේන්තු ගත කරලා තියෙද්දි දැනට ලෝකයේ අපට තියෙන සම්පත් කොහොමටවත් ප්‍රමාණවත් නෑ අනාගත්යේදි ඉල්ලුමට හරියන සැපයුමක් දෙන්න. ලෝකයේ ඇතිවිය හැකි ආහාර හීනතාව පුරන්න විසඳුමක් වෙන්නේ ඇති සම්පත් වලින් වැඩි අස්වැන්නක් ලබාගන්නයි. ජාන ඉන්ජිනේරු තාක්ශනය උදව්වට එන්නේ එතනදි.

මෙහි තවත් වැදගත් කම් කිහිපයක් තිබෙනවා. කෘමින්ගෙන් පරිසම් වීමට ඇති හැකියාව, ශාකයේ නිරෝගි බව ඉහල වීම, බීජ වල කාලසීමාව දිගු වීම හා එනිසා බීජ ප්‍රවාහනයේ පහසුව, අඩු ශ්‍රමය/සම්පත් මගින් ඉක්මනින් පලදාව ගත්හැකි වීම, වඩා වැඩි ගුණාත්මක බව වගේ කරුනු දක්වන්න පුලුවන්. ඒ වගේම දැනට කරන පරීක්ශන අනුව විද්ඥායන්ට මිනිස්සුන්ට රෝග නිවාරණය කල හැකි ආහාර අනාගතයෙදි හඳුන්වා දිය හැකිවේලු.

ජාන තාක්ශනයේ බලපෑම

ජාන නවීකරණය කළ බෝග කෘශිකාර්මික වෙළඳ පොලට හඳුන්වා දෙන්නේ 90 දශකයේ දි යි. එයින් පසු ලෝකයේ අක්කර බිලියන බාගයක පමන ප්‍රමාණයක මේ බෝග වගා කරල තියනවා. එතැන් පටන් මේ GMO බොහොම මතභේදයට තුඩුදෙන කාරණයක් වුනා. විද්‍යාගාරයක නිපදවෙන සත්ව හෝ ශාකයක් පේටන්ට් කිරීමේ සදාචාරමය හැකියාව, මෙමගින් සිදුවිය හැකි පාරිසරික වෙනස් කම්, සෞඛ්‍යමය බලපෑම් ගැන ලොකු හාහෝවක් ලෝකයේම ඇති වුනා. යුරෝපයේ සමහර රටවල් GMO වගා කෙරීමට එරෙහි නීති ගෙනෙද්දි තවත් රටවල් GMO(Genetically Modified Organism - ජාන නවීකරණය කළ ජීවීන්) සහිත ද නැති ද බව දැනුවත් කිරීමට ක්‍රියාමාර්ග ගත්තා. ලංකාවත් ඒ රටවල් ගොඩට ඇතුලත්.

සම්ප්‍රදායික කෘශිකර්මයේදි ගොවීන් බීජ සොයාගන්නේ ඔවුන් විසින්ම යි. කලින් වතාවේ අස්වැන්නෙන් කොටසක් ඔවුන් ඊලඟ වතාවේ වගා කිරීම සඳහා යොදා ගන්නවා. මේ බීජ ජාන විවිදත්වයෙන් පිරිලා. GMO වල ප්‍රධාන ලක්ශනයක් තමයි මෙහෙම හදපු සියලුම බීජ එකම අච්චුවේ වීම. බීජවල ලක්ශන, ගුණ, හැකියා මෙන්ම නොහැකියාවන් එකකට එකක් සමාන යි. එක බීජයකින් හැදෙන ශාකයකට එක්තරා දිලීර ආසාදනයක් ඇතිවුනොත් අනිත් ශාකයටත් උරුම වන්නේ ඒ ඉරණම ම යි. ඒ එක්කම එන්නේ සියලුම බෝග විනාශ වී යාමේ අවදානමක්.

GMO(Genetically Modified Organism) බීජ වෙළඳපොල

ඇමරිකාවේ වගාකරන බඩඉරිඟු හා සෝයා වලින් 90%ක්ම ජාන නවීකරණය කළ ඒවා වනවා වගේම මේ GMO බීජ නිශ්පාදනය කරන්නේ සමාගම් කිහිපයක් විසින්. එයිනුත් Monsanto කියන්නේ බීජ නිපදවීමේ ප්‍රමුඛයෙක්. Monsanto ඔවුන්ගේම විද්‍යාගාර හා විද්‍යාඥයන් සමගින් විවිද වෙනස් කම් සහිතව බෝග හඳුන්වා දේන්න කටයුතු කරනවා. උදාහරනයක් විදිහට ඔවුන් නිපැයූ බෝගයක එක් ගුණාංගයක් තමයි බෝගයේ නිපදවෙන අතිරේක ප්‍රෝටීනයක් නිසා ඒ වෙත එන කෘමීන් එය ආහාරයට ගත් විට මිය යාම. ඒනිසා ඒ බෝගයට ඒ වර්ගයේ කෘමීන්ගෙන් හානියක් නැහැ.

ඔවුන් නිපදවන මේ බෝගවල තවත් ගුණාංගයක් තමයි මේවා පළිබෝධනාශක වලට ඇති ඉතා හොඳ දරාගැනීමේ හැකියාව. ඒත් ප්‍රශ්නයක් වෙන්නේ ඒ ඔවුන්ම නිපදවන RoundUp නම් පළිබෝධනාශකයට පමණක් වීම. ඒ නිසා මේ නිශ්පාදන දෙකම වෙළඳ පොළට නිකුත් වෙන්නෙ අත් අල්ලගෙනයි. එකක් ගන්නවා නම් අනිකත් ගතයුතුයි. ඒක වෙන්නෙ මෙහෙමයි RoundUP වල තිබෙන Glyphosate නම් සංයෝගය වල්නාශකයක් විදිහට ක්‍රියාකරනවා ඒත් Monsanto ඔවුන්ගේ බීජ ඊට ඔරොත්තු දෙන ලෙසට නිපදවා ඇති නිසා ඒ බෝග මතට කෙලින්ම RoundUp ඉස්සම වල් පැළෑටි මිය යනවා විතරයි බෝගයට හානියක් නෑ.


එක්තරා විදිහකින් Monsanto ඇතුලු මේ සමාගම් වලට බීජ නිශ්පාදයේදි ලෝක ඒකාධිකාරයක් පවතිනවා. පැරගුවේ තමයි ලෝකයේ ලොකුම සෝයා වගා කරු වන්නේ. පැරගුවේ වගාකරන සෝයා බීජ එම ගොවීන්ට ලැබෙන්නේ 98%ක්ම Monsanto සමාගමෙන්. මේ ගොවීන්ට වගේම අනෙක් රටවල ගොවීන්ටත් මේ බීජ වගාකළ හැක්කේ එක කන්නයක එක වරක් පමනයි. මොකද Monsanto සමාගමට ඔවුන් නිපදවන GMO නිශ්පාදන වල Patent අයිතිය නිබෙන නිසා අලුත් කන්නයකට ගොවීන් අලුතෙන් බීජ ඔවුන්ගෙන් මිලදී ගතයුතුයි. බීජ විකිනෙන වාරයක් ගානෙම ඔවුන්ගේ පළිබෝධ නාශකයත් විකිනෙනවා.

ඒත් මේ නිශ්පාදන ඔවුන් කියනා තරම්ම වැරදි නැති සුපිරි ඒවා නෙවෙ යි. පැරගුවේහි වගාවන්වල දක්නට ලැබෙන දෙයක් තමයි RoundUp වලට ඔරොත්තු දෙන වල් පැලෑටි මෙන්ම කෘමීන් හමුවීම. පළිබොධ නාශක වලට මිය නොයන මේ වල් ශාක කෙටිකාලයක් ඇතුලත පරිණාමය හා වරණය වීම නිසා පැරගුවේ ගොවීන්ට වෙනත් පළිබෝධ නාශකත් යොදන්නට වෙලා තිබෙනවා. Monsanto GMO භාවිතා කරන්නට ගිහින් කරන්න වෙලා තියෙන අතිරේක ශ්‍රම හා මූල්‍ය වියදම් සැර වුනත් සාම්ප්‍රදායික ක්‍රමයට නැවතත් යන්නට ඔවුන් පරක්කු වැඩියි.

මේ ගැටලු වලට තවත් නිශ්පාදයක් ඉදිරිපත් කරන්නයි Monsanto සූදානම. Glyphosate වගේම Dicamba යන සංයෝගය එක්කල බෝග හා පළිබෝධනාශක මගින් මේ අලුත් ගැටලු විසඳන්න ඔවුන් බලාපොරොත්තු වෙද්දි පැරගුවේහි කුඩා පරිමාණ ගොවීන්ට මේ ක්‍රමය අවාසි ජනක ලෙස බලපෑම් කරනවා. කුඩා පරිමාණ ගොවීන්ට මේ මිලෙන් අධික බීජ කුඩා ඉඩ ප්‍රමානයක වගා කිරීමෙන් වාසි ගන්න බැහැ. කොටින්ම වාසි සහගත ලෙස පැරගුවේහි මේ GMO වගා කරන්න හැකියාව තියෙන්න විශාල ඉඩම් තිබෙන 2%ක් වූ ගොවීන්ට පමණ යි.

ඒත් මේ කුඩා පරිමාන ගොවීන්ට තම පරණ පුරුදු ක්‍රමය දිගටම කරගෙන යන්න අපහසු වෙන්නේ ඔවුන්ගේ හේන් අනෙක් විශාල හේන් වලට යාබදව පවතින නිසා. ඔවුන්ට තිබෙන්නෙත් විශාල භූමි ඇති ගොවීන් වදවන වල් පැලැටි උවදුරු හා කෘමි උවදුරු යි. ඒත් ඔවුන්ට ඒ වෙනුවෙන් යම් ක්‍රියාමර්ගයක් ගන්න අපහසු වෙන්නේ RoundUp වගේ පලිබෝධනාශක වලට ඔරොත්තු දෙන්නේ Monsanto නිපදවපු GMO බීජ පමනක් නිසා. මේ නිසා ඔවුන්ට වක්‍රව බලපෑම් එල්ල වෙලා තමන්ගේ බීජ වගාව වෙනස් කරගන්නට.

මේ විදිහටයි Monsanto වගේ සමාගම් බීජ ලෝක වෙළඳ පොළ ආක්‍රමණය කරමින් ඉන්නේ. ගොවීන් කැමති වුනත් අකැමති වුනත් GMO බීජ වගා කළ යුතුයි යන තැනට තල්ලු වෙලා තිබෙනවා. නිශ්පාදනය කරන්නේ ආහාර පමණක් නම් පාරිභෝගිකයන් හැටියට අපට පරිබෝජනය කරන්නට වෙන්නෙත් ඒව යි. ගොවීන්ට වගේම අපිටත් කැමත්ත ඇතිව හෝ නැතිව ආහාරය ගන්න ජාන වෙනස් කල ආහාර පමන තිබෙන යුගයක් ඇතිවන්නට ඉඩ තිබෙනවා. එවිට ඔබ ගන්නා ක්‍රියා මාර්ගය කුමක්ද? සමහර විට දැනටත් ඒ ආහාර ඔබ ගන්නවා විය හැකියි. ඔබ කන දේ ගැන ඔබ දැනුවත්ද?

ඔවුන් අත නොතබා ඇති යමක් නොමැති තරම්ය. ඔබේ කෑම මේසය මත ඇති බත්, බණ්ඩක්කා, අබ, තෙල්, මල් ගෝවා ආදී සියල්ලම ඔවුන්ගේ ග්‍රහනයට යටත්ව ඇත්තේය. යම් බීජයකට අයිතිවාසිකම් කිව හැකි බව සම්මතය වූ පසු, එම බීජ පාවිච්චි කරන හැම වරකම ඒ වෙනුවෙන් කුලියක් අයකර ගත හැක. ඔවුන් මත යැපෙමින් හැම බෝගයක්ම වවන්නට සිදු වනු ඇත. ඔවුන් මත යැපෙමින් හැම බීජයක්ම පැලකරන්නට සිදුවනු ඇත. ශාක බීජ වල අයිතිය ඔවුන් සතු නම් අවසානයේ ආහාර වල අයිතිය, පාලනය ඔවුන් සතුවේ. ඒක තුවක්කු බෝම්බ වලට වඩා බලගතු උපක්‍රමික අවියක්. ලෝකය තුල විවිධ ජන සමූහ පාලනය කල හැකි හැකි හොඳම ක්‍රමය එයයි. කතාව ඇරඹෙන්නේ ධවල මන්දිරයෙනි. මොන්සැන්ටෝ(Monsanto) නම් සමාගම විසින් ධවල මන්දිරයේ එක්සත් ජනපද ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයන්ට බලපෑම් කිරීමේ අරුම පුදුම හැකියාව කතාවේ ඇරඹුමයි. උදාහරණයක් ලෙස අනූ ගනන් වල එක්සත් ජනපද ආහාර සහ ඖෂධ පාලනාධිකාරියේ (FDA) නියෝජ්‍ය කොමසාරිස් ලෙස පත්වන පුද්ගලයා කලින් මොන්සැන්ටෝහී නීතිඥයෙක් ලෙස රැකියාව කල කෙනෙක්. මොහු ජාන විකරණය (GM, GE) කරන ලද ආහාර සහ බෝග එක්සත් ජනපදය තුල අනුමත කිරීම සඳහා තීරණාත්මකව මැදිහත්වනවා. ඔහුගේ සේවා කාලයෙන් පසු ඔහු නැවත එම සමාගමේම උප සභාපතිවරයා ලෙස වැඩ බාරගන්නවා.

මේ වගේ මොන්සැන්ටෝ සහ රාජ්‍ය ආයතන අතර ඇති ඉතා සමීප සම්බන්දතා වලට පිංසිද්ද වෙන්න ජාන විකරණය කල ආහාර සහ බෝග එක්සත් ජනපදය තුල විකිනෙන්නේ නියමාකාරයේ පරීක්ෂාවකින්, පර්යේෂණයකින්, ලේබලයකින් තොරව, පරිභෝජනයට සුදුසු බව පිලිබඳ සැක මතු කරමින්. අනිත් අතට එක්සත් ජනපදයේ මුලු ජාන විකරණය කරන ලද බීජ වලින් 90% ක්ම සපයන්නේ මොන්සැන්ටෝ. මොන්සැන්ටෝගේ අදිසි හස්තය නිසාම එක්සත් ජනපද ආහාර සහ ඖෂධ පාලනාධිකාරිය තම පාලනාධිකාරියේ විද්‍යාඥයින්ගේ අවවාද, අනතුරු හැඟවීම් පවා නොසලකා හැරියා. අල්ලස් දීම, නොමඟ යවන වෙලඳ දැන්වීම් සහ විද්‍යාත්මක පර්යේෂණ වල දත්ත සැඟවීම ඔවුන්ගේ අනිකුත් උපාය මාර්ගයි.

මරණයේ බීජ නොහොත් ජානමය දියුණු කරන ලද ආහාර (Genetically modified food) GMO

අද ආහාර නිෂ්පාදනයෙන් අඩකට වැඩිය ඇත්තේ ජානමය ලෙස දියුණු කරන ලද ආහාරයි. අප මෙම ආහාර හැඩයෙන් සහ ප්‍රමාණයෙන් විශාලව ලස්සනට සුපිරි වෙළද සල් වලින් වැඩි මිලක් ගෙවා මිලදී ගන්නෙමු.

අප නොදන්නා දේ නම් මෙම ආහාර කොතරම් හිතකරද එම ආහාර වෙළද පොලට පැමිණීමට පෙර මොන විදියේ පර්යේෂණ වල යොදවා තිබෙනවද යන්නයි.

යුරෝපයේ මෙන් නෙමෙයි ඇමරිකාව ශ්‍රී ලංකාව ඇතුළු රටවල් මෙසේ ජාන වෙනස් කරන ලද ආහාර පිළිබද ලේබල් කිරීමක් නැති බැවින් අපි දිනපතා මෙම ආහාර ගනිමින් ස්ටින්නෙමු.

මෙයට සහල්, තිරිගු, බෝංචි, අල,  සොයා වැනි බොහෝ ආහාර මෙලෙස ජාන වෙනස්කර නිපදවන ලද ආහාරයි.
මෙය සත්ව මාංශ වලටත් පොදුවන අතර සැමන්  සහ කිරි වලත් මෙය පොදුයි.

අප ආහාරයට ගන්නා ආහාර වලින් 60% ක පමණ ගැනීමෙන් වැළදෙන රෝග අතර  වැඩීමේ දුර්වලතා, අසාත්මිකතා, වද බාවය වැනි ප්‍රශ්න හටගනී. 

ලොව 1946 දී කරන ලද පර්යේෂණයකින් සත්ව සහ ශාක වල DNA තව සත්ව කොටසකට හුවමාරු කළහැකි තාක්ෂනය සොයාගන්නලද අතර මෙනිසා ලෙඩරෝග වලට සහ පලිබෝදිත යන්ට ඔරොත්තු දෙන බීජ  නිපදවන ලදී. මෙය ඩොලර් බිලියන 85 ඇමරිකාවේ අලවියෙන් ආදායම් ලබයි .

නමිත් 1998 දී දොස්තර Arpad Pusztai කල නව සොයාගැනීම නම් ඔහු මියන් යොදා කරන ලද පර්යේෂණයේ මීයන් ජාන දියුණු කල ආහාර (අල ) ලබා දුන්  විට මීයන් ගේ බඩවැලේ පිළිකා සයිල ඇතිවන බවයි, ඔහුගේ පර්යේෂණය ප්‍රසිද්ධ වූ විට ඔහුට දැඩි විවේචන වලට මුහුණ දීමට සිදු වුණා.

නමුත් නෙස්ලේ ක්‍රාෆ්ට් වැනි විශාල සමාගම්  GMO ආහාර තම නිෂ්පාදන සදහා යොදාගන්නේ නෑ.

පලිබොධ වලට ඔරොත්තු දෙන ආහාර යනු, කිසියම් පලිබොධ කාරක පණුවකු මෙම බෝග ආහාරයට ගත් විට සිදුවන්නේ එම සත්වයාගේ ආගාර ජීර්ණ පද්දතියට හානි සිදුවී ඔවුන් මියයයි.

මෙය විශාල සත්වයන් වන මිනිසුනට ඒතරම් හානියක් එකවර කල නොහැකි උනත් දීර්ග කාලයක එම හානිය කල හැක


අතීතයේ පිළිකාව සමහර විට තිබෙන්න ඇති නමුත් අද තරම් නොවන්නේ මේ හේතු නිසයි.

1985 දී උරන් කීපයකට මනුෂ්‍ය වැඩීමේ හෝමෝන එන්නත් කරන ලද අතර ප්‍රතිපලය වුනේ විකුර්ති වූ උපත් ඇතිවීමයි.

මෙම GMO ආහාර ලොවපුරා බෙදාහරින්නේ මොන්සන්ටෝ වැනි විශාල සමාගම් වලින් නමුත් ඔබ දැනගත යුත්තේ මෙම සමාගම් වල සිටින සේවකයන්මෙම ආහාර බාවිතා නොකිරීමයි.

දැන් ඔබ දැනගත යුත්තේ අප කන පාන් පිටිවලින් කරන ලද සියලුම නිෂ්පාදන GMO  වන අතර දැනට අවුරුදු 20 ට පෙර අප පාසැල් යන අවදියේ කැන්ටිමෙන් ගත් මාළු පාන් සහ අද ඔබේ දරුවා ගන්න මාළු පාන්  අතර ලොකු වෙනස් පවතී.

මේක තමයි බොහෝ දරුවන්ට කුඩා වයසේම දියවැඩියාව වැළදෙන්නේ.

අවසාන වශයෙන් ඔබට යමක් මතක්කර දෙන්න කැමතියි, ඔබ හිතන්න එපා මේ දේවල් දෙශපාකයන්යන් නොදන්නා දේවල් කියල,  මේක කියවන අය මතක්කරන්න පසුගිය මැතිවරණ සමයේ අතුරලියේ රතන ස්වාමීන් වහන්සේ Monsanto සමාගම කරන මේ ක්‍රියාවලිය ගැන විස්තර කලා. නමුත් ප්‍රයෝගික ලෝකයේ බලයට පත්වූ පසූ මේ පිළිබද වැඩිය අහන්න්න ලැබෙන්නේ නෑ. 

එක අතකින් මෙය ඔවුන්ට දොස් කියන්න බෑ  මොකද මේ සමාගම් මේ රටේ ජනාධිපතිට වඩා බලවත්, ඔබ බලන්න මේ පිළිබද මුලික ජනමාධය අනුගමනය කරන අද ගොළු බිහිරි ප්‍රතිපත්තිය. මිට හේතුව මේ සමාගම් සමග හැප්පීමට කිසිවෙක් කැමති නොවීමයි. 

කැනඩාවේ මෙම සමාගම බීජ වර්ග හදුන්වා දී කරන මංකොල්ලය ගැන දන්නේ අතලොස්සක් පමණයි, අද ශ්‍රී ලාංකිකයන් නොදන්නවා උනාට අපි මේ බීජ සදහා හිතාගත නොහැකි මිලක් ගෙවනවා. 

ජානමය වශයෙන් වැඩිදියුණු කල ආහාර අද වන විට බාවිතයට ගැනෙමින් තිබේ. එවැනි ආහාර අප මෙතෙක් ලබාගත් සම්ප්‍රදායික අහාර වලට වඩා බොහෝ වෙනස්ය. ඇතැම් අය කියන්නේ සම්ප්‍රදායික අහාර මිස ජානමය වශයෙන් වැඩි දියුණූ කළ ආහාර ගැනීමෙන් මිනිසාට හොදක් සිදුනොවන බවකි. ජනගහනය වැඩිවත්ම ඊට සමානුපාතිකව අහාර නිෂ්පාදනයද වැඩි කල යුතුව ඇත. ජනගහනය වැඩි වුවත් මහ පොළවේ ප්‍රමානය වැඩිවන්නේ නැත. මේ නිසා ආහාර නිෂ්පාදනය සීමා සහිත තැනකට තල්ලුවීම නොවැලක්විය හැකි දෙයකි. උක්ත කාරණය පදනම් කර ගෙන ජානමය වශයෙන් වැඩිදියුණු කල ආහාර භාවිතා නොකර සිටින්නට බැරි තැනකට මිනිසා ඇද වැටී ඇති කියා කියන පිරිසකුත් සිටිති. ඔවුන් නගන තර්කය අර්ථ විරහිත එකක් නොවන බව මෙහිලා මතක් කර දිය යුතුව ඇත. ජානමය වශයෙන් වැඩිදියුණූ කර ආහාර භාවිතා කිරීම අනතුරු සහිතද යන ගැටුලුවට නිෂ්චිත පිළිතුරක් අද වන විටත් නැත. එයට හේතුව එකම බෝගය වුවත් විවිධ ජානමය වෙනස් කිරීම් වලට ලක් කර තිබෙනු දකින්නට පුළුවන් වීමයි. මේ විදියට විවිධ වෙනස්කම්වලට ලක් කල එකම බෝගයේ කුමන ස්වරූපය මිනිසාට හිතකර ද? කුමන ස්වරූපය මිනිසාට අහිතකරද? යන්න ගැන පුලුල් පර්යේෂණ පැවැත්විය යතුව  ඇත. මෙය ප්‍රායෝගිකව කරන්නට අසීරු කටයුක්තකි. අනෙක් අතට වෙළද සමාගම් නිකම්ම නිකන් සිටින්නේ නැත. හොඳ යයි කියා තහවුරු කල බෝගයක වුව තවත් වෙනස්කම් ඇති කරන්නට සමාගම් නැඹුරුවන්නට පුළුවන. වෙළඳපොලේදී බෝගයක් දෙස බැලූ පමණින්ම ඒ වෙනස්කම් පාරිභෝගිකායා‍ට හදුනාගන්නට ලැබෙන්නේ නැත. ඒ නිසා තමන් ආහාරයට ගන්නට සැරසෙන්නේ විද්වතුන් හොද යයි සනාථ කල ස්වරූපයමද යන ගැටලුව මතු වේ.

කිසියම් බෝගයක ජානයක් ඉවත් කල විට හෝ එයට අලුතින් ජානයක් හදුන්වාදුන් විට හෝ කිසිවෙකු අපේක්ෂා නොකරන විධියේ වෙනස් කම් බෝගය තුල ඇති වන්නේය යන්න දැනට පිළිගන්නා මතයයි. ඇමෙරිකාවේත් යුරෝපයේත් වෙසෙන ජනයා අතර ආහාර ආසාත්මිකතා දිනෙන් දින ඉහල යන්නේ ජානමය වශයෙන් වැඩි දියුණු කල ආහාර නිසා කියා මතයක්  පැනනැගී තිබේ.

ජානමය වශයෙන් වැඩිදියුණු කල අර්ථාපල් විශේෂයක්  මීයන්ට කන්නට දී පර්යේෂණයක් කෙරිණ. ජානමය වෙනස් කම් වලට ලක් නොකල අර්ථාපල් තවත් මීයන් සමූහයකට කෑමට දෙන ලදි. ජාන වෙනස් කළ අර්ථාපල් ආහාරයට ගත් මීයන්ගේ ප්‍රතිශක්තිකරණය අඩුවී තිබිණ. ඒ වගේම ඔවුන්ගේ අභ්‍යයන්තර ඉන්ද්‍රියන් කුඩා වී ඇති බවද නිරික්ෂණය කල හැකි විය. මේ පර්යේෂණය කලේ ස්කොට්ලන්තයේ ඇබඩීන්හි රොවෙට් පර්යෙෂණ ආයාතනයේ ආචාර්ය පුස්තායි නැමති විද්‍යාඥයෙකි. මේ පර්යේෂණ අනුව පෙනෙන්නේ ජාන තාක්ෂණයෙන් වැඩි දියුණූ කල ආහාර මිනිසාගේ කෑම පතට එකතු කරගන්නට තරම් නොවන බවක්ද? මෙයට තවමත් ස්ථීර පිළිතුරක් නැත.