ඉන්දියානු වාස්තු විද්‍යාවෙන් හෙළිවනු බහු සංස්කෘතික ලක්ෂණ 02
අමරාවතී කලාව පිළිබද සදහන් කිරීමේදී යම් යම් වූ බහු සංස්කෘතික ලක්ෂණයන් මෙම නිර්මාණයන්ගෙන් ද දැකීමට හැකි වනුයේය. යක්ෂ රූප බහුල වශයෙන් යොදා ගැනීමක් සිදුව ඇත. යක්ෂ යක්ෂණියන්ගේ නිර්මාණයන් බෞද්ධ සම්ප‍්‍රදායන් මගින් දැකිය හැකි වනුයේ ඉතා සීමිත වශයෙන් නමුත් හින්දු සම්ප‍්‍රදාය තුළ බහුල ලෙස මෙම සංකල්පයන් දැකිය හැකිය. ඇතැම් විට මේ සදහා හින්දු දහමේ ආභාෂය ලැබෙන්නට ඇතැයි උපකල්පනය කිරීමට හැකිය. වෛදික ග‍්‍රාමයන්ගේ දැකීමට හැකිවනු නිවාස ශෛලීයන් මූලික වශයෙන් අමරාවතී වාස්තු විද්‍යාවේ දැක ගැනීමට හැකි වනු ඇත. මෙම නිවාස සංකල්පයන් නිර්මාණ සදහා යොදා ගනු ලබන්නේ නම් එවක සමාජයේ එම නිවාස සංකල්පය දැකීමට තිබිය යුතු වන්නේය. මේ අනුව බහු සංස්කෘතික වශයෙන් යම් යම් දේවල් එම සමාජ තත්වයෙන් නිර්මාණ සදහා යොදා ගත් බවක් දැකීමට හැකි වනුයේය. නාග වන්දනය හෝ නාග සංකල්පයන් එවක සමාජයේ තිබූ බවට ද මූලික කරුණු රාශියක් මෙම නිර්මාණයන් තුළින් දැක ගැනීමට හැකි වනුයේය. බොහෝ අවස්ථාවල හත් පෙණ සහිත නාග රූපයන්, නිර්මාණය කර ඇති කැටයම් මගින් ස්ත‍්‍රීන්ගේ කේශ කලාපයේ මූලික ලෙස නාග පෙන ආකාරයෙන් සකස් කරවීමක් දැකිය හැකිය.
භාරුත් කැටයම් මගින් විවිධ වූ බහු සංස්කෘතික ලක්ෂණ පිළිබිඹු වීමක් දැකීමට හැකිය. භාරුත් කැටයමක දැක්වෙන් යුධ සොල්දාදුවා යම් ලෙසකට පර්සීයානු හා ග‍්‍රීක යුධ සොල්දාදුවෙකුගේ ලක්ෂණයන් යම් තරමකට පිළිබිඹු කරනු ලැබේ. පසු කාලීන නිර්මාණය වූ බුද්ධගයා නිර්මාණයේදී යම් තරමකට එවක ඉන්දියානු සංස්කෘතියේ තිබූ ඇතැම් ලක්ෂණ උකහා ගත් බවක් දැකිමට ලැබේ. බුද්ධගයා විහාරයේ ඉහළ කොත වැනි කොටස වර්තමානයේ පවා ඉන්දියානු ප‍්‍රාථමික නිවාස සදහා යොදා ගැනීමක් දැකීමට හැකි වනුයේය. අජන්තාවේ දැකිය හැකි ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය සදහා යම් ලෙසකට ග‍්‍රීක ආභාෂයක් ගෙන ඇති බවක් දැකිය හැකිය. චෛතිය ශාලා නිර්මාණයේදී ග‍්‍රීක නිර්මාණයන්ට සමාන ආකාරයෙන් මෙම නිර්මාණයන් නිර්මාණය කර ඇත. මෙහි දැකිය හැකි සිතුවම් මගින් සම කාලීන සමාජයේ ලක්ෂණයන් පෙන්නුම් කරනු ලැබේ. මෙහි දැක්වෙන පද්මපාණි අවලෝකිතීශ්වර සිතුවම් ආදී සිතුවම් මගින් මහායාන බලපෑමක ලක්ෂණයන් දැකිය හැකිය. එසේම අජන්තා සිතුවම් වල අන්තර්ගත පර්සියානු රාජ කුමරෙකු පිළිබද සිතුවමින් පෙනී යන්නේ පර්සියානු සංස්කෘතියේ යම් යම් අවස්ථා සිතුවම් සදහා භාවිතා වූ බවකි.
ගන්ධාර නිර්මාණ කලාව මගින් බහුල වශයෙන් ග‍්‍රීක කලාවේ ආභාෂය ලබා ඇති බවක් දැකීමට හැකි වනුයේය. බුද්ධ ශරීරය නිර්මාණ කිරීමේදී, බුද්ධ චීවර නිර්මාණයේදී, හබල් කාරයන් ලෙස දැක්වෙන ග‍්‍රීක නිර්මාණයන්ට සමාන වූ නිර්මාණ ආදී වූ නිර්මාණයන් නිර්මාණය කිරීමේදී බහුල වශයෙන් ග‍්‍රීක නිර්මාණයන්ට සමාන බවක් දැකීමට හැකිය. මෙම නිර්මාණයන් නිර්මාණය වූ කාලයේ ග‍්‍රීක ආභාෂය බහුල වශයෙන් ඉන්දියාවට ලැබුන බැවින් මෙම ග‍්‍රීක ලක්ෂණයන් බුදු දහමේ නිර්මාණයන් සදහා භාවිතා වූ බවක් උපකල්පන කිරීමට හැකි වනුයේය. කාර්ලීහි බෞද්ධ ලෙන් විහාර වල දැක්වෙන දම්පතී යන සංකල්පමය නිර්මාණයන් පිළිබද සොයා බැලීමේ දී මූලීක වශයෙන් මෙයින් දායකයන් පිළිබිඹු වෙත් ද? නොමැති නම් හින්දු දහමේ දැක්වෙන මිථුන සංකල්පයක්ද ? එසේ නොමැති නම් වෙනත් වූ සංකල්පයක් ද ? මෙම නිර්මාණයන් පිළිබද බොහෝ දෙනාගේ මතවාදය වනුයේ මෙය දායකත්වය පිළිබිඹු කරන දෙයක් බවයි. උක්ත ඉන්දියාවේ නිර්මාණය වී ඇති බොහෝ නිර්මාණයන් සදහා තත් සමාජයේ බහු සංස්කෘතික ලක්ෂණයන් බහුල ලෙස යොදා ඇති බවක් දැකීමට හැකිය. මෙහිදී හින්දු, ජෛන, ග‍්‍රීක, පර්සියානු ආදී සංස්කෘතික ලක්ෂණයන් මෙම නිර්මාණයන්ට බහුල ලෙස යොදා ගැනීමක් දැකිමට හැකිවේ.
