ඉබ්බන්කටුව පුරාවිද්‍යා කේෂත‍්‍රය 01
ඉබ්බන්කටුව පුරාවිද්‍යා කේෂත‍්‍රය
ශ‍්‍රී ලංකාවේ දක්නට ලැබෙන මහ ශිලා සංස්කෘතියට අයත් වන පුරාවිද්‍යා ස්ථානයක් වශයෙන් ඉබ්බන්කටුව පුරාවිද්‍යා කේෂත‍්‍රය දක්වන්නට හැකිය. එහි නිරපේක්‍ෂ පිහිටීම උතුරු අක්ෂාංශ 70 839. 823. ත් නැගෙනහිර දේශාංශ 800 630. 954. වශයෙන් දැක්විය හැකි ය (සිතියම් 01). මෙම ස්ථානය වෙත ළඟාවීමට දඹුල්ලේ සිට කුරුණෑගල කරා ගමන් කරන මාර්ගයේ කි.මී. 2 පමණ ගමන් කිරීමේන් තත් ස්ථානයට ගමන් කිරීමට හැකි වනුයේය. මෙරට ප‍්‍රධාන දේශගුණික කලාප වර්ගීකරණයට අනුව ඉබ්බන්කටුව පුරාවිද්‍යා කේෂත‍්‍රයේ ආංශූක කලාපය අන්තර් මධ්‍යම දේශගුණික කලාපය නියෝජනය කරයි. එහෙයින් උණුසුම් වියලි නිවර්තන දේශගුණයකින් යුතුවෙයි. මධ්‍ය වාර්ෂික වර්ෂාපතනය මී.මී. 2000 - 2500 අතර අගයක් ගන්නා අතර ඊසාන දිග මෝසම සකී‍්‍රය වීමත් සමග නොවැම්බර් - මාර්තු මාස අතර කාලපරිච්ෙඡ්දයේ ප‍්‍රදේශයට වැසි ලැබේ. ඉතිරි සමාසිකය වියළි ස්වභාවයක් ගනී. ප‍්‍රදේශයේ මධ්‍ය වාර්ෂික උෂ්ණත්වය 23 ජද - 27.5 ජද අතර අගයක පවති. ඉබ්බන්කටුව වැවට සම්බන්ධවන ජල මූලාශ‍්‍ර රැුසක් ප‍්‍රදේශය හරහා ගලාබසින අතර ඉබ්බන්කටුව පුරාවිද්‍යා කේෂත‍්‍රය සමීපයෙන් ම වන දඹුලූ ඔය ද එවැන්නකි. ප‍්‍රදේශයේ මනා ජලවහන රටාවක් පවතින අතර භූගත ජලමට්ටම ද සැලකිව යුතු ප‍්‍රශස්ත තත්වයක පවතියි. තත් කේෂත‍්‍රයේ ව්‍යාප්තිය හෙක්ටියාර් 6 ක පමණ අවකාශයක පිහිටා ඇති බවක් දක්නට ලැබේ. මුහුදු මට්ටමේ සිට දළ වශයෙන් මීටර 700 සිට 800 දක්වා උන්නතාංශය වෙනස්වෙන භූවිෂමතාවක් තදාශි‍්‍රත ප‍්‍රදේශයෙන් පෙන්නුම් කෙරේ. එහෙයින් හාත්පස භු දර්ශනය කඳු, කඳු වැටි, නිම්න, ඛණ්ඩනයට ලක් වූ සානු ආදියෙන් සමන්විත ය. භූ විද්‍යාත්මක කාලනිර්ණයන්ට අනුව සැලකූ කළ ප‍්‍රදේශය ප‍්‍රාග්කේම්බී‍්‍රය යුගයේ නිර්මාණය වූ උස්බිම් සංකීර්ණයට අයත් පාෂාණයන් ආශ‍්‍රයෙන් සකස්ව ඇති අතර එහෙයින් නයිස්, ග‍්‍රැනයිට් නයිස්, ගානට් බයෝටයිට් නයිස්, චානොකයිට්, බයෝටයිට් නයිස්, ග‍්‍රැනයට්, මිග්මැටයිට් ටොනාලිතිකවල සිට ලෙව්කෝ ග‍්‍රැනයිට් දක්වා සුලු විපරිත පාෂාණ හා සිලිකේට් පාෂාණ දක්නට ලැබේ. ඉබ්බන්කටුව පුරාවිද්‍යා කේෂත‍්‍රය අවට නයිස් මවු පාෂාණ උද්ගතයන් දක්නට ලැබේ. ප‍්‍රදේශයේ පාංශු ව්‍යාප්තිය කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීමේ දී ව්‍යාප්තික ප‍්‍රධාන පාංශු කාණ්ඩය ලෙස රතු කහ පොඞ්සොලික පස හඳුනාගත හැකි වේ. එහෙයින් උක්ත භූගෝලීය හා පාරිසරික තත්වයන් සලකා බැලීමේ දී යටත් පිරිසෙන් කවර තාක්‍ෂණික හෝ සංස්කෘතික අවදියකට අයත් මානව කණ්ඩායමකට වුව ජිවත් වීමේ සහජ වාසිදායක පරිසර පදනමක් තදාශි‍්‍රත ප‍්‍රදේශය සතුව පවතින බව දක්නට ලැබේ.
.jpg)
ඉබ්බන්කටුව පුරාවිද්‍යා කේෂ්ත‍්‍රයේ පිහිටීම
.jpg)
ඉබ්බන්කටුව පුරාවිද්‍යා කේෂත‍්‍රයේ සිදු කර ඇති ගවේෂණ හා කැනීම්
මෙම කේෂත‍්‍රය පිළිබඳ මුල්වරට පුරාවිද්‍යාත්මක වශයෙන් කැණීමට බඳුන් කරන ලද්දේ 1970 දීය. මෙහිදී එවක පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ කොමසාරිස්වරයා වශයෙන් කටයුතු කරන ලද්දේ ආචාර්ය රාජා ද සිල්වා මහතා විසිනි. 1982 වර්ෂයේ සංස්කෘතික ත‍්‍රිකෝණ ව්‍යාපෘතිය යටතේ තත් ස්ථානය පර්යේෂණයට බඳුන් වූ බවක් දක්නට ලැබුණි. අනතුරුව තත් ස්ථානය පිළිබඳ ජර්මනියේ කාවා ව්‍යාපෘතිය (The Kommission fur Algemeine and Vergleichende Archaeologie), මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල හා පුරාවිද්‍යා පශ්චාත් උපාධි ආයතනය විසින් 1988- 90 වැනි කාලයේදී විධිමත් ආකාරයෙන් ගවේෂණයට බඳුන් කරන ලදී. තත් පර්යේෂණ මඟින් හමුව ඇති අඟුරු සාම්පල් පර්යේෂණයට බඳුන් කිරීම තුළින් තත් ස්ථානය වසර 2700 පමණ පැරණි බවකින් යුක්ත බව පෙන්වා දෙන ලදී.
.jpg)
.jpg)
එසේම 2015 වසරේදී මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදල මැදිහත් වීමේන් තත් කේෂත‍්‍රයේ කැනීම් කටයුතු මැනවින් සිදු කළ බවක් දක්නට ලැබුණි. මෙම පුරාවිද්‍යා කේෂත‍්‍රයේ සිදු කර ඇති කාබන් 14 කාල නිර්ණයන්ට අනුව තත් කේෂත‍්‍රය ක‍්‍රි.පූ 7-3 කාලය අතර කාල වකවානුවක පැවැති බවට පෙන්වා දී ඇත. මෙයට අමතරව 2015 වර්ෂයේ මධ්‍යම සංස්කෘතික අරමුදලේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් මහාචාර්ය ප‍්‍රියශාන්ත ගුණවර්ධන මහතාගේ මැදිහත් වීම මත තත් ස්ථානයේ කැණීම් කටයුතු සිදු විය. එහිදී සුසාන ගර්භ 47ක් , ශිලා මංජුසා 26 ක් හා බරණි සුසාන 21 අනාවරණය කිරීමට හැකි විය. බරණි සුසාන 6ක අභන්තර කැනීම් අවසන් කර ඇති අතර එහිදී මානව අස්ථි හා පබළු තත් බරණි සුසාන තුළ අන්තර්ගත වූ බවක් දක්නට හැකිය.
