පුස්කොළ පොත 01
ප‍්‍රවේශය
ලංකාවේ අක්ෂර භාවිතය පිළිබද සොයා බැලීමේදී මූලික වශයෙන් ඉන්දියානු ආභාෂයෙන් ලංකාවේ අක්ෂර භාවිතයට පැමිණි බව විද්වත් මතය වනුයේය. විද්වත් මතය මෙය වුවද එය කවදා කිනම් වූ ආකාරයෙන් භාවිතයට පැමිණියේද යන්න නිශ්චිත ලෙස පැවැසීම ගැටලූ සහගත වේ. පුරාවිද්‍යාත්මක මූලාශ‍්‍ර හා සාහිත්‍ය මූලාශ‍්‍රයන් උපයෝගී කොට ගනිමින් ලංකාවේ අක්ෂර භාවිතය ක‍්‍රි.පූ. 3 දී සිදුවූ මහින්දාගමනයත් සමග සිදු වන්නට ඇති බව පිළිගත් මතවාදයක් වනුයේය. නමුත් ඇතැම් විද්වතුන් පෙන්වා දෙනු ලබන්නේ මහින්දාගමනයට පෙර ලංකාවේ අක්ෂර භාවිතයක් තිබු බවයි. එය විශාල ලෙස විකාශනයට බදුන් වූයේ මහින්දාගමනයත් සමග බවය. ස්ථීර වශයෙන් මෙම මතවාදයන් පිළිගෙන නොමැති වුවත් එවා අසත්‍ය මත වාදයයැයි බැහැර කිරීමටද නොහැකිය. කෙසේ වුවත් මහින්දාගමනයත් සමග ඉන්දියානු අක්ෂර භාවිතයේ යම් විකාශනමය තත්වයක් ඇතිවූ බව සාමාන්‍ය පිළිගත් මතය වේ. මෙලෙසින් ලංකාවේ ඇතිවූ අක්ෂර භාවිතය විවිධ අවස්ථාවන්හී විවිධ කටයුතු සදහා භාවිතා වූහ. සාහිත්‍යමය කටයුතු, ආගම්ක කටයුතු, සමාජීය කටයුතු, ආර්ථිකමය කටයුතු ආදී වශයෙන් බහුල වූ භාවිතයක් අතීතයෙදී සිදු විය. මේ අකාරයෙන් විවිධ අවස්ථාවන්හීදී අක්ෂර භාවිතය සිදු විය. මෙලෙසින් අක්ෂර භාවිතයේදී එම අක්ෂර ලිවීම සදහා විවිධ වූ ද්‍රව්‍යන් භාවිතයට ගන්නා ලදී. ආගමික වශයෙන් සිදු වූ වාසස්ථානයන් පරිත්‍යාගයන්හී ශිලා භාවිතයෙන් අක්ෂර ලියා දක්වන ලදී. යම් යම් නිතී අන්තර්ගත කරමින් ශිලා පුවරු භාවිතා කරමින් අක්ෂර ලියා දැක්වීමක් දැකිය හැකිය. සාහිත්‍යමය වශයෙන් ග‍්‍රන්ථ රචනයේදී පුස්කොළ භාවිතයට ගන්නා ලදී. මේ අනුව අක්ෂර භාවිතයේදී එය ලියා දැක්වීම සදහා අතීතයේදී පුස්කොළ භාවිතය බහුල වශයෙන් සිදු විය. අතීතයේදී රචනා කරන්නට යෙදුණු බොහෝ කරැණු ශිලා පර්වතයන්හී වර්තමානය තෙක් සුරක්ෂිතව පවතී. මේ ආකාරයටම ඉතා සුරක්ෂිතව ආරක්ෂිතව පවතින ද්‍රව්‍යාත්මක දෙයක් වශයෙන් පුස්කොළ දැක්විය හැකිය.
පුස්කොළ පොත් භාවිතය
පුස්කොළ පොත් යනු බොහෝ කාලීන වශයෙන් ලාංකීය සමාජයේ භාවිතයට පත් වූ භාවිතා වන්නාවූ ද්‍රව්‍යාත්මක ලේඛන ද්‍රව්‍යකි. පුරාවිද්‍යාත්මක හා සාහිත්‍යමය සාධකයන් ඇසුරෙන් ඒ බව තහවුරු වන්නා වූ සාධකයන්ද දැකිය හැකිය. අනුරාධපුර ඇතුළු නුවර ගෙඩිගේ කැණීමෙන් සොයා ගන්නා ලද අස්ථි භාවිතයෙන් නිර්මාණය කරන ලද දෙය, ආචාර්ය සිරාන් දැරණිය ගල මහතා පෙන්වා දෙනු ලබන්නේ පුස්කොළ ලිවීමට භාවිතා කරන්නාවූ ‘‘පන්හිද’’ බවකි. මෙම ලේඛන ද්‍රව්‍ය බොහෝ කාලයක සිට භාවිතා වූවාසේම භාවිත වූ ලිය කියවිලි ආරක්ෂා සහිතව දැක ගත හැකිවේ. මෙලෙසින් ආරක්ෂා සහිතව දැක ගත හැකි පුස් කොළ පොත් අතර කුරුණෑගල යුගයේ ලියවුණු පන්සිය පනස් ජාතක පොත, පේරාදෙණිය විශ්ව විද්‍යාලයේ ඇති අංගම්මන රන්පන්හිද දිවාකර මුදියන්සේගේ වල විත්ති ආදී පුස් කොළ මෙම ගණයට අයත් වේ. මූලික වශයෙන් අතීතයේ සිට පැවැත වර්තමානයේ පවා ලේඛනයේ භාවිතා වන්නාවූ මෙම පුස්කොළ පිරිත් පොත් වහන්සේ නිර්මාණය කිරීම, යම් යම් ශ‍්‍රාස්ත‍්‍රීය කටයුතු සදහා භාවිතා වනු ලැබේ. මූලික වශයෙන් වර්තමානයේ අවම ප‍්‍රතිශතයකින් යුත්තව පුස් කොළ පොත් භාවිතා වේ.
පුස්කොළ පොත් භාවිතයේදී එහි කල්පැවැත්ම ඉතා වැදගත් වූ සාධයකි. කඩදාසි භාවිතයෙන් නිර්මාණය කරන ලද ග‍්‍රන්ථයන්ට සාපෙක්ෂව මෙම පුස්කොළ පොත් ඉතා ඉහළ තත්වයකින් යුත්ත වේ. අවුරුදු සියයක් පමණ වුව සුළු නඩත්තුවකින් යුත්තව ආරක්ෂා කර ගැනීමට මෙම පුස්කොළ පොත් හැකිවේ. මෙලෙස බොහෝ කාලයක් ආරක්ෂා වීම සදහා හේතු සාකයන් වනුයේ මූලික වශයෙන් පුස්කොළ පොත නිර්මාණය ආරම්භයේ සිදු කරනු ලබන ක‍්‍රියාවලිය හේතු කොටගෙනය. මෙම කි‍්‍රයාවලිය නිසි ලෙසින් සිදු නොකරන්නේ නම් නිර්මාණය වන්නාවූ පුස්කොළ පොත විනාශය කරා ගමන් කරනුයේ නිසකයෙනි. මෙලෙස පුස්කොළ පොත් නිර්මාණය කිරීමේදී එහි කල්පැවැත්ම උදෙසා විවිධ වූ ක‍්‍රම වේදයන් භාවිතයට ගනු ලැබේ. මූලික වශයෙන් එහිදී සම්ප‍්‍රදායික හා නවීන ක‍්‍රමවේදයන් භාවිතයට ගනු ලැබේ. මූලික වශයෙන් පුස්කොළ නිර්මාණයන්ගේ කල්පැවැත්ම උදෙසා භාවිත වන සම්ප‍්‍රදායික හා නවීන තාක්ෂණික ක‍්‍රම වේද යොදනු ලැබේ
