මානව සම්පත් කළමනාකරණය
“සංවිධානයක අරමුණු සහ පරමාර්ථ ළඟා කර ගැනීම සඳහා වඩා යයෝගය මානව සම්පත් ජනිත වන අයුරින් ආයතනයේ මානව සම්පත සඵලදායිව හා කාර්යක්ෂමව ලබා ගැනීම හා රඳවා ගැනීම සම්බන්ධ ක්රියාකාරකම්”
මානව සම්පත සුවිශේෂ වීමට හේතු
- සජීවී සම්පතක් වීම
- සිතීමට සහ ප්රතික්රියා දැක්වීමට හැකි වීම
- සෙසු සම්පත් පාලනය කළ හැකි වීම
- පුහුණු කිරීමෙන් අගය වැඩි කළ හැකි වීම
- කණ්ඩායම් ව යයන් කටයුතු කළ හැකි වීම
- නිර්මාණාත්මක බව
මානව සම්පත් කළමනාකරණයේ අරමුණු
- සේවක ඵලදායිතාව වර්ධනය කිරීම
- සේවක කැපවීම නංවාලීම
- සේවක සංවර්ධනය ඇති කිරීම
- සේවකයන් අභියප්රේරණය කිරීම
- සේවක සුභසාධනය ඉහළ නැංවීම
- වඩාත් යෝගය සේවකයින් ආයතනයේ රඳවා ගැනීම
- සේවය-සේවක සම්බන්ධතා යහපත් තත්වයක පවත්වා ගැනීම
මානව සම්පත් කළමනාකරණ කාර්යයන්
- රැකියා නිර්මාණය
- රැකියා විග්රහය/ විශේෂණය
- මානව සම්පත් සැලසුම්කරණය
- ආකර්ෂණය
- තෝරා ගැනීම
- බදවා ගැනිම.
- අනුස්ථාපනය
- සයේතන කළමනාකරණය
- කාර්යඵල ඇගයීම
- පුහුණුව සහ සංවර්ධනය
- සේවක චලන
- විනය කළමනාකරණය
- සෞඛ්ය හා ආරක්ෂාව පරිපාලනය
- දුක්ගැනවිලි නිරාකරණය
- කාර්මික සම්බන්ධතා
රැකියා නිර්මාණය
“නිශ්චිත පරමාර්ථයක් ඉටු කර ගැනීම සඳහා රැකියාවක් ජනිත කිරීම”
එනම් නිශ්චිත අරමුණක් ඉටු කිරීම පිණිස වැඩ ඒකකයක් වශයෙන් කටයුතු රාජකාරි සහ වගකීම් සකස් කිරීම යි.
සෑම රැකියාවක්ම කටයුතු, රාජකාරි සහ වගකීම් වලින් සමන්විත යේ.
- කටයුතු චලන වලින් සමන්විත නිශ්චිත හඳුනා ගත හැකි වැඩ ක්රියාකාරකමකි.
- රාජකාරී කටයුතු රාශියකින් සමන්විත පුද්ගලයයකු ඉටු කරන විශාල වැඩ කොටසකි.
- වගකීම් කටයුත්තක් නිසි ලෙස ඉටු කිරීම පිළිබඳ ඉහළ නිලධාරීන්ට ඇති බැඳියාව
රැකියා විශ්ලේශනය
“රැකියාවක කටයුතු, රාජකාරි සහ වගකීම් පිළිබඳවත් එය සාර්ථකව ඉටු කිරීම සඳහා සේවකයා සතු විය යුතු සුදුසුකම් පිළිබඳවත් කරනු ලබන විමර්ශනය”
මේ තුලින් ලබා ගන්නා තොරතුරු මත රැකියා විස්තරය සහ රැකියා පිරිවිතරය සකස් කරයි.
- රැකියා විස්තරය කිසියම් රැකියාවකට අයත් කටයුතු, රාජකාරි, වගකීම්, සේවා කොන්දේසි, වැඩ කාලය, රැකියාවේ ස්වභාවය ආදී තොරතුරු විස්තර කරන ප්රකාශයයි.
- රැකියා විස්තරයක අඩංගු තොරතුරු
- තනතුරු නාමය
- සේවා දෙපාර්තමේන්තුව
- රැකියායේ ස්වභාවය
- තනතුරට අයත් කටයුතු-රාජකාරි-වගකීම්
- සේවා කොන්දේසි
- වැඩ කළ යුතු පැය ගණන
- කවරකුට වගකිව යුතුද යන්න
- සුපරීක්ෂණය
- කාර්යසාධන ඇගයීම් පටිපාටිය
- තනතුර ස්ථිර කිරීම
රැකියා පිලිවිතරය රැකියාවක් සඵලදායිව සහ කාර්යක්ෂමව ඉටු කිරීම සඳහා රැකියාව දරන්නා සතු විය යුතු මූලික සුදුසුකම් දක්වන ප්රකාශය යි. රැකියා පිලිවිතරයේ අඩංඟු තොරතුරු
- අධ්යාපන සුදුසුකම්
- කායික යෝගයතාව
- ආකල්ප හා ලැදියාව
- බුද්ධි මට්ටම
- වෘත්තීය සුදුකම
- පළපුරුද්ද
- භාෂා දැනුම
රැකියා විස්තරය සහ රැකියා පිලිවිතරය අතර වෙනස්කම්
රැකියා විස්තරය |
රැකියා පිලිවිතරය |
1. රැකියාව විස්තර කරයි.
2. රැකියාවට අයත් කාර්යභාරය විස්තර කරයි.
3. රැකියායේ ගති ලක්ෂණ පිළිබඳ ලෙඛනයකි.
4. රැකියා විස්තරයේ කොටසක් ලෙස රැකියා පිලිවිතරය අඩංගු නොවේ.
|
1. රැකියාවට යයෝගය පුද්ගලයා විස්තර කරයි.
2. රැකියාවට සුදුසු පුද්ගලයා සතු විය යුතු මූලික සුදුසුකම් විස්තර කරයි.
3. රැකියාව සාර්ථකව ඉටු කිරීමට අව ය මානව ගති ලක්ෂණ ලෙඛනයකි
4. රැකියා පිලිවිතරයේ කොටසක් ලෙස රැකියා විස්තරය අඩංගු නොවේ.
|
මානව සම්පත් සැලසුම්කරණය/ මිනිස් බල සැලසුම්කරණය
“ආයතනයක අරමුණු ඉටු කර ගැනීම සඳහා ආයතනයේ සේවක අවශ්යතා නිර්වචනය කිරීම සහ එම අවශ්යතා ඉටු කර ගැනීම පිණිස ගත යුතු උපාය මාර්ග තීරණය කිරීම”
මානව සම්පත් සැලසුම්කරණයේ වැදගත්කම
- අනාගත සේවක අවශ්යතා ඉටු කර ගැනීමට
- අනවශ්ය ශ්රම පිරිවැය වළක්වා ගැනීමට
- මානව සම්පත කාර්යක්ෂම සහ සඵලදායිව යෙදවිම
- සේවක සංවර්ධනය සඳහා
- ආයතනයේ අයනකුත් කළමනාකරණ කාර්යයන් අපේක්ෂිත පරිදි සිදු කිරීමට
- අනාගත ශ්රම ඌනතා/ අතිරික්ත සඳහා ක්රියා මාර්ග ගැනීම
මානව සම්පත් සැලසුම්කරණ ක්රියාවලිය
- මානව සම්පත් ඉල්ලුම පුරෝකථනය කිරීම
- ශ්රම සැපයුම තක්සේරු කිරීම
- ශ්රම ඉල්ලුම සහ සැපයුම සංසන්දනය කිරීම
- අතිරික්තයට හෝ හිඟයට ගත යුතු උපායමාර්ග තීරණය කිරීම
- සැලසුම්කරණ ප්රයත්නය ඇගයීම හා වැඩිදියුණු කිරීම
- මානව සම්පත් සැලැස්ම සකස් කිරීම1) මානව සම්පත් ඉල්ලුම පුරෝකථනය කිරීම මානව සම්පත් ඉල්ලුමට බලපාන සාධකවල අනාගත බලපෑම හැකිතාක් නිවැරදිව ඇස්තමේන්තු කොට අදාළ කාලපරිච්යේදය සඳහා අව්යය සේවක අවශ්යතා නිර්වචනය කිරීම යි. මානව සම්පත් ඉල්ලුමට බලපාන සාධක 1. භාණ්ඩ හා සේවා සඳහා වන ඉල්ලුම 2. ආයතනයේ පරමාර්ථ 3. නිෂ්පාදන ක්රමය 4.අනාගත සේවක විශ්රාම යාම, ඉවත් වීම්, සේවය අවසන් කිරීම් 5.ආයතනයේ වර්තමාන සහ අනාගත මුලය තත්වය 6.ආර්ථික, සමාජයීය සහ දේ පාලනික පසුබිම2) සැපයුම තක්සේරු කිරීම මානව සම්පත් ඉල්ලුම පුරෝකථනය කිරීයමන් අනතුරුව නිර්වචනය කරගත් ඇබෑර්තු පිරවීම සඳහා මානව සම්පත් සැපයුම තක්සේරු කළ යුතුය. මේ සඳහා වන සැපයුම් ප්රභව දෙකකි. 1.අභයන්තර සැපයුම ආයතනය තුළින්ම සේවකයන් සපයා ගැනීම උදා: උසස් කළ හැකි සේවකයන්, මාරු කළ හැකි සේවකයන්, ඉවත්ව යාම් සම්බන්ධ සේවකයන් 2.භාහිර සැපයුම ආයතනයට භාහිරින් සේවකයන් සපයා ගැනීම මෙහිදී සලකා බලන සාධක ලෙස ශ්රම වෙළඳපල ස්වභාවය, තරඟකාරී ආයතන වල ශ්රම ඉල්ලුම සහ රටේ පවත්නා රැකියා වියුක්තිය පෙන්වා දිය හැකිය.