ලොව සොඳුරුතම වාද්‍ය භාණ්ඩය ... මිනිස් කටහඬයි....
ගායනය ප්‍රගුණ කරන්නන්ට මෙන්ම විදිමත් කථනයට අත්වැලක්
මිනිසා විසින් නිර්මිත කිසිදු සංගීත භාණ්ඩයකට වඩා අසමසම ශ්‍රේෂ්ඨ දීමනාවකි, විවිධත්වයෙන් හා සුනම්‍යතාවකින් යුත් මිනිස් කටහඬ. එයට ඉතා පුළුල් ලෙස හැඟීම් සහ චිත්තවේගයන් ප්‍රකාශ කළ හැකිය. ‘‘මුදු මොළොක් ආදරවන්ත හැඟීමක සිට කුරිරු හා දරුණු වෛරයක් පවා පළ කිරීමට මිනිස් කටහඬ සමත්ය.‘‘ කටහඬක් හොඳින් පුහුණු කර දියුණු කරගතහොත් ඊට ඉතා පුළුල් පරාසයකට ශබ්දය නිකුත් කළ හැකි අතර, එමගින් ඉතා මිහිරි ගායනයක් ඉදිරිපත් කළ හැකිය. එමෙන්ම හැඟීම් දනවන අන්දමින් අදහස් පළ කිරීමටද පුළුවන.
කථනයට බාධාවක් නොමැත්තෙකු ගේ අනන්‍යතාවයන් ගෙන් එකක් වන හඬින් පමණක් වුව ද යම් අයෙකු හඳුනා ගැනීමේ හැකියාව ඇත. එහෙත් බෝහෝ දෙනා තම බාහිර ස්වරූපය සකස් කර ගැනීමට නොයෙක් මාදිලියේ උත්සාහ දරනවා විනා තම හඬ පිළිබඳව අවධානය යොමු නොකරයි. ඇතැම් විට ඔබේ රූපය දැකීමෙන් පමණක් ඔබ වෙත ආකර්ෂණය වූ අයෙක් ඔබේ කටහඬෙහි දුර්වල බව නිසා ඔබෙන් දුරස් වනු ඇත. මෙය මා පවසන්නේ කෙනෙකු ගේ අඩුපාඩුවක් උකහා දැක්වීමට නොව එය සාමාන්‍ය තත්ත්වයක් බව අවබෝධ කර දීමට බව ද මෙහිදී අවධාරණය කරනු කැමැත්තෙමි.
නමුත් වර්තමානයේ බොහෝ දෙනා තම හඩ පෞරුෂය ගොඩ නගා ගැනීමට උත්සාහ දරන්නේ තවත් හඬක් අනුකරණය කිරීමෙනි. එය අසාර්ථක ප්‍රයත්නයක් බව කණගාටුවෙන් වුව කීමට කැමැත්තෙමි.
හොඳ කටහඬක් උපදවා ගැනීමට නම්...........ඔබ මුලින්ම කල යුතු වන්නේ,
හොඳින් හුස්ම ගැනීම සහ ඒ සමඟ තද කර ගත් පේශීන් ලිහිල් කිරීමය.
මෙය සිදු කිරීම පහසුය. ඔබ සිතන්න ඔබ ඉනට හිර වන්නට ඇඳුමක් අඳිනවා කියා. එවිට ඔබගේ උදරය පිටුපසට යන ආකාරය මතක් කර ගන්න. අන්න ඒ ආකාරයටයි ඔබ හුස්ම තද කර තද යුතු වන්නේ.
(මෙය උදරය පිටුපසට ඇදීමක් ලෙස වරදවා වටහා ගත යුතු නැත.) දැන් ඔබ ක්‍රම ක්‍රමයෙන් ඉතා පරෙස්සමෙන් ඔබේ හුස්ම ඉවතට අත හරින්න. හැබැයි මෙය කටින් ඉවතට නොයැවිය යුතුයි. ඒ සඳහා ඔබේ නාසය පමණක් භාවිතා කරන්න.
මෙම ව්‍යායාමය ඉතා සරල ව්‍යායාමයකි. මෙය ඔබට අසීරු වන්නේ ඔබ මෙය විරුද්ධ දෙසට කරන්නට යාම නිසාය. ඔබ බොහෝ විට කරන්නේ ඔබේ උදරය පුම්බා හුස්ම තද කර ගැනීමයි. මෙ තුළ දිගටම නිරත වීමෙන් මුලින්ම ඇති වන්නේ ඔබේ කටහඬේ පැහැදිළි බව හා නිරවුල් බවයි. ඉන් පසුයි එය මිහිරි තත්ත්වයට පත් වන්නේ.
ක්‍රමාණුකූල කටහඬක් පවත්වා ගැනීමේ වැදගත් කම
කටහඬේ හොඳ ගුණයක් ඇති විට අන් අයට පහසුවක් දැනේ. එවිට බාධාවක් නොමැතිව සවන් දීමට හැකි වේ.
කටහඬේ ගුණය දුර්වල වන විට හොඳින් අදහස් හුවමාරු කරගත නොහැකි අතර කථිකයා මෙන්ම අසන්නාද අධෛර්යයට පත් වේ. මන්ද පුද්ගලයන්ට අප කියන දේ පමණක් නොව එය කියන ආකාරයත් බෙහෙවින් බලපාන බැවිනි.
ඔබට කතා කරන පුද්ගලයාගේ කටහඬ හැඟීම් විරහිත හෝ පරුෂ(නපුරු) කටහඬක් ලෙස නොව ප්‍රියමනාප, උණුසුම්, මිත්‍රශීලී සහ කාරුණික එකක් ලෙස දිස් වේ නම්, ඔහුට සතුටින් සවන් දෙන්නට ඔබ වැඩි කැමැත්තක් දක්වන බව සැබෑවක් නොවේද?
යමෙකුගේ කටහඬ එතරම් ප්‍රියමනාප නොවීමට හේතුව ඔහුගේ ස්වරාලයේ හටගත් යම් තුවාලයක් වැනි අසනීප තත්වයක් විය හැක. එසේ නැතහොත් උරුමයෙන් එම අවයවයෙහි යම් දෝෂයක් තිබිය හැක. මෙවැනි තත්වයන් කොතරම් බරපතළ වුවත් දැන් පවතින මෙම ක්‍රමයෙහි පූර්ණ සුවයක් බලාපොරොත්තු විය නොහැක. කෙසේවෙතත්, කතා කිරීමට භාවිත වන අවයවයන් නිසි ලෙස පාවිච්චි කිරීමට ඉගෙනීමෙන් යම් දියුණුවක් සාමාන්‍යයෙන් අපේක්ෂා කරන්නට පුළුවන.
මුලින්ම, එක්කෙනෙකුගේ කටහඬේ ලක්ෂණ තව කෙනෙකුගේ ලක්ෂණවලට වඩා වෙනස් බව තේරුම්ගැනීම වැදගත්ය. එමනිසා ඔබේ පරමාර්ථය විය යුත්තේ වෙනත් කෙනෙකුගේ කටහඬ අනුකරණය කිරීම නොවේ. ඒ වෙනුවට ඔබේ කටහඬට සහජයෙන්ම තිබෙන සුවිශේෂ ගුණය ඔප් නැංවීමටය. මෙය කිරීමට කුමක් උපකාරවත් විය හැකිද? අත්‍යවශ්‍යම වූ දේවල් දෙකක් මෙහිදී සඳහන් කරමු.
හුස්ම සිහියෙන් යුතුව නිසි ලෙස පාලනය කිරීම (මෙය අභ්‍යාස කළ පසු නිරායාසයෙන් සිදු වේ)
ඔබේ කටහඬ භාවිතයේදී උපරිම ප්‍රතිඵල ලබාගැනීමට නම්, ඔබේ පෙණහලු තුළට ප්‍රමාණවත් වාත ස්කන්ධයක් යැවිය යුතු අතර හුස්මගැනීම නිසි ලෙස පාලනය කිරීමද අවශ්‍යය. එසේ නොකළහොත්, ඔබේ කටහඬෙන් දුර්වල ගතියක් දිස් විය හැකි අතර ගලායන බවක් නොතිබෙන්නට පුළුවන.
පෙණහලුවල හැඩය දෙස බලද්දී ඒවා විශාල වන්නේ පපුවේ උඩු කෙළවරේ නොවේ. ඒ ප්‍රදේශය වඩා පුළුල්ව පෙනෙන්නේ උරහිස්වල අස්ථි නිසාය. ඇත්තෙන්ම පෙණහලු වඩාත්ම විශාල වන්නේ ප්‍රාචීරයට මදක් උඩින්ය. ප්‍රාචීරය පහත පිහිටි ඉල ඇටවලට සම්බන්ධ වී ඇති අතර එය පපුව හා උදර කුහරය අතර පිහිටා තිබේ.
ආශ්වාස කරන විට ඔබේ පෙණහලුවල ඉහළ කොටස පමණක් වාතයෙන් පිරෙව්වොත් ඔබට ඉක්මනින් නැවතත් ආශ්වාස කිරීමට සිදු වේ. මීට අමතරව, ඔබේ කටහඬට නිසි ප්‍රබලත්වයක් නොලැබෙන අතර ඔබ ඉතා පහසුවෙන්ම වෙහෙසට පත් වනු ඇත. නිසි ලෙස හුස්මගැනීමට නම් ඔබ සිටගන්නා විට හෝ අසුන්ගන්නා විට ඍජුව සිට ඔබේ උරහිස් පසුපසට ඇදිය යුතුය.
කතා කිරීමට පෙර ආශ්වාස කරන විට ඔබේ පපුවේ ඉහළ කොටස පමණක් ප්‍රසාරණය කිරීමෙන් වැළකීමට හොඳ උත්සාහයක් දරන්න.
මුලින්ම, ඔබේ පෙණහලුවල පහළ කොටස පුරවන්න.
(පහළ කොටස පිරෙන විට, ඔබේ ඉල ඇට කූඩුවේ පහළ කොටස දෙපැත්තට ප්‍රසාරණය වේ. ඒත් සමඟම ප්‍රාචීරය පහතට යමින් ඔබේ උදරය හා බඩවැල් මත තෙරපෙයි. ඔබේ බෙල්ට් පටියේ හෝ වෙනත් ඇඳුම්වල තදවීමක් ඔබේ උදරයට දැනෙන්නේ එමනිසාය.ඔබේ පෙණහලු තිබෙන්නේ උදරයෙහි නොව ඉල ඇට කූඩුව තුළය. )
දැන් කුඩා පරීක්ෂණයක් කරන්න. ඔබේ ඉල ඇට කූඩුවේ පහළම ඉල ඇට ආසන්නයෙහි, දෙපැත්තේ ඔබේ අත් දෙක තබන්න.
දැන් ගැඹුරින් හුස්මගන්න.
(ඔබ හුස්මගන්නේ නිවැරදි ආකාරයට නම්, ඔබේ බඩ ඇතුළට යන්නේවත්, උරහිස් ඉහළට එසවෙන්නේවත් නැත. ඒ වෙනුවට ඔබේ ඉල ඇට මදක් ඉහළට හා දෙපැත්තට ඇදෙන බවක් ඔබට දැනේවි.)
ඊළඟට, හුස්ම පිට කරන අන්දම ගැන සැලකිලිමත් වන්න.
එකවර හුස්ම පිට කිරීමෙන් වාත සැපයුම අපතේ යවන්න එපා.
එය කෙමෙන් කෙමෙන් පිට කරන්න.
( ඔබේ උගුර හිර කිරීමෙන් එය පාලනය කිරීමටත් උත්සාහ නොකරන්න. එසේ කළහොත් ඔබේ කටහඬෙහි යම්කිසි හිරවුණු ගතියක් නැතහොත් අස්වාභාවික වූ උච්ච ස්වරයක් දක්නට ලැබේ.)
වාතය පිට කිරීමට ඉවහල් වන්නේ උදරයේ පේශීන් හා ඉල ඇට අතර පිහිටා ඇති (අන්තර්පර්ශුක) පේශීන් මගින් එල්ල කරන පීඩනයයි. හුස්ම කොතරම් ඉක්මනින් පිට වේද යන්න තීරණය කිරීමට ප්‍රාචීරයේ ක්‍රියාකාරිත්වය බලපායි.
(මලල ක්‍රීඩකයෙකු ධාවන තරඟයකට පුහුණු වන්නාක් මෙන්, හුස්ම නිසි ලෙස පාලනය කිරීමට කථිකයෙකුට ඉගෙනගත හැක්කේ යම් ව්‍යායාම (අභ්‍යාස) කිරීමෙනි. )
සරළ ක්‍රමවේද:-
- කෙළින් සිටගන්න.
- උරහිස් පසුපසට ගන්න.
- ඔබේ පෙණහලුවල පහළ කොටස පිරෙන අයුරින් ගැඹුරින් හුස්මගන්න.
- ඊළඟට හෙමින් ඔබේ හුස්ම පිට කරන්න.
- එසේ පිට කරන අතරතුරේදී අංක එක සිට ගණන් කිරීමට පටන්ගන්න.
- හැකි උපරිම මට්ටමට ගණන් කරන්න. (ගණන් කිරීම නතර කළ යුත්තේ ඔබට අපහසුවක් දැනෙන විටදීය. )
- ඊළඟට, එලෙසම හුස්ම ගනිමින් ශබ්ද නඟා කියවීමක් පෙරහුරු කරන්න.
- තද කරගත් පේශීන් සැහැල්ලුවෙන් තබාගන්න.
(සැහැල්ලුවෙන් සිටීම හොඳ කටහඬකට තවත් අත්‍යවශ්‍ය දෙයක් වේ. කතා කරද්දී සැහැල්ලුවෙන් සිටීමට ඉගෙනීමෙන් ඔබේ කටහඬ කොතරම් දුරට දියුණු කරගත හැකිද යන්න ගැන ඔබත් පුදුමයට පත් වෙයි.)
මානසික පීඩනයක් අද්දකින විට පේශීන්වල යම් තදවීමක් සිදු වන නිසා, ඔබේ මනස මෙන්ම සිරුර සැහැල්ලුවෙන් තබාගැනීම අවශ්‍යය.මානසික වශයෙන් දැනෙන පීඩනය අවම කරගත හැක්කේ ඔබේ සවන්දෙන්නන් ඔබ සම්බන්ධයෙන් නිවැරදි ආකල්පයක් දරන විටය. එය ඇති කර ගැනීමනම් ඔබ ගේ දක්ෂතාවයයි.
උදරයේ පේශීන් සැහැල්ලුවෙන් තබාගත හැක්කේ ඔබේ මනසින් එම පේශීන්වලට අවධානයක් දී, ඒවා ලිහිල් කිරීමට උත්සාහයක් දැරීමෙනි. ඔබේ ස්වර තන්ත්‍ර කම්පනය වන්නේ ඒවා තුළින් වාතය ගමන් කරන විට බව මතක තබාගන්න.
උගුරෙහි පේශී තද කරන විට හෝ ලිහිල් කරන විට කටහඬේ ස්වරය වෙනස් වේ. එය හරියටම ගිටාරයක හෝ වයලීනයක තත් තද කරන විට හෝ බුරුල් කරන විට ස්වරය වෙනස් වන්නාක් මෙනි. ඔබේ ස්වර තන්ත්‍ර සැහැල්ලුවෙන් තබාගන්නා විට ස්වරය පහත් වේ. උගුරු පේශීන් සැහැල්ලුවෙන් තබාගන්නා විට නාස් මාර්ග විවෘතව තබාගත හැකි අතර, ඔබේ කටහඬේ ගුණය ඔප් නැංවීමට එය අනිවාර්යයෙන්ම බලපානු ඇත.
ඔබේ මුළු සිරුර, ඔබේ දණිස්, අත්, උරහිස්, බෙල්ල සැහැල්ලුවෙන් තබාගන්න.
ඔබේ කටහඬ හොඳින් පැතිරවීමට අවශ්‍ය වන අනුනාදයක් (ප්‍රතිරාවයක්) ඇති කිරීමට මෙය දායක වේ.
අනුනාදයක් ඇති වන්නේ මුළු සිරුර ධ්වනි පුවරුවක් ලෙස ක්‍රියා කරන විටය. එනමුත් යම් මානසික පීඩනයකින් සිටින විට එම අදාළ පේශීන් තදවීම හේතුවෙන් මෙයට යම් බාධාවක් ඇති විය හැකිය. ස්වරාලයෙහි නිපදවන කටහඬේ තානය (ස්වරය) නාස් කුහරවල පමණක් නොව, නමුත් පපුවේ අස්ථි, දත්, උඩු තල්ල සහ කෝටරය ආධාරයෙන් රැව් පිළිරැව් දෙයි. මෙම සෑම අවයවයක්ම අනුනාදයේ ගුණයට දායක විය හැක.
උදා:- ගිටාරයේ ධ්වනි පුවරුව මත යම්කිසි බරක් තැබුවහොත්, ශබ්දය අඩපණ වේ. නිසි ලෙස අනුනාද වීමට නම් එම ධ්වනි පුවරුව කම්පනය වීමට හැකි වන පරිද්දෙන් එය අනවශ්‍ය බරවලින් නිදහස්ව තිබිය යුතුය. අපගේ සිරුරේ පේශීන් මගින් එකට බැඳ තබාගන්නා අස්ථි සම්බන්ධයෙන්ද මෙය සැබෑවක් වේ. අනුනාදය සමඟින් ඔබේ කටහඬ නිසි ලෙස පාලනය කිරීමටත් විවිධ හැඟීම් එමගින් පළ කිරීමටත් ඔබට හැකියාව ලැබේ. එමෙන්ම ඔබේ කටහඬට අනවශ්‍ය පීඩනයක් එල්ල නොකරමින් විශාල සබයක් පහසුවෙන් ඇමතීමට ඔබට පුළුවන් වේවි.
කතාව නිපදවෙන අයුරු
ඔබේ මුවින් ශබ්ද පිට කිරීමට මුල් වන්නේ ඔබේ පෙණහලුවලින් පිටතට යවන වාත ස්කන්ධයයි. පෙණහලු ක්‍රියාත්මක වන්නේ කම්මලක මයිනහමක් මෙනි. ඒවා ශ්වාසනාලය ඔස්සේ ඔබේ උගුරෙහි මැද පිහිටා ඇති ස්වරාලය තුළට වාතය තල්ලු කරයි.
ඔබේ ස්වරාලයේ දෙපැත්තේම ස්වර තන්ත්‍ර ලෙස හැඳින්වෙන කුඩා පේශිමය සිවි දෙකක් ඇත. මේවා ශබ්දය නිපදවීමට ප්‍රධාන ලෙස ක්‍රියාත්මක වේ. ස්වරාලය තුළින් දිව යන වාත මාර්ගය විවෘත වන්නේ හා වසන්නේ මෙම පේශිමය සිවි දෙක මගිනි. එම ක්‍රියාකාරිත්වයෙන් පෙණහලු තුළට හා ඉන් පිටතට වාතය ගමන් කළ හැකි අතර, අනවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය එතුළට යෑමෙන් වළක්වා ගත හැක.
සාමාන්‍ය හුස්මගැනීමේදී කිසිදු ශබ්දයක් නිපදවෙන්නේ නැත. මන්ද, වාතය ස්වර තන්ත්‍ර උඩින් පිටතට ගමන් කරන හෙයිනි. එනමුත් කෙනෙකු කතා කරන්නට කැමැත්තක් දක්වන විට, අවට පේශීන් මගින් ස්වර තන්ත්‍ර තද වේ. එම තද කරගත් ස්වර තන්ත්‍ර උඩින් පෙණහලුවලින් ඉවතට එන වාතය ගමන් කරන විට ඒවා කම්පනය වීමට පටන්ගනියි. මෙහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ශබ්දය නිපදවේ.
ස්වර තන්ත්‍ර ඇදෙන තරමට ඒවා වඩාත් වේගයෙන් කම්පනය වේ. එමෙන්ම නිපදවන ශබ්දයේ ස්වරයද උච්ච වේ.
අනික් අතට ස්වර තන්ත්‍ර ලිහිල් වන තරමට, නිපදවන ස්වරය අඩුය. ශබ්ද තරංගය ස්වරාලයෙන් ඉවතට පැමිණ උගුරේ ඉහළ කෙළවර වන ග්‍රසනිකාවට පිවිසේ.
ඉන් අනතුරුව, එය මුඛයට සහ නාස් කුහරයට ගමන් කරයි. මෙහිදී මුලදී නිපදවූ සරල ශබ්දය වෙනස් කිරීමට සහ තවත් ප්‍රබල කිරීමට වෙනත් සියුම් වෙනස්කම් සිදු කෙරේ. ඉන්පසුව උඩු තල්ල, දිව, දත්, තොල්, හනුව එකට ක්‍රියාත්මක වී කම්පනය වන ශබ්ද තරංග තේරුම්ගත හැකි වචන ලෙස පිට කරයි.
කටහඬේ ඇති ගැටළු ජය ගැනීම
කිසියම් අයෙකු සතු දුර්වල කටහඬක් මෘදු වූ පමණින් එය දුර්වල එකක් සේ සැලකිය නොහැක. ඊට ඉතා ලයාන්විත හා ප්‍රියමනාප ගතියක් ඇත්නම්, අන් අය ඉමහත් කැමැත්තකින් සවන් දිය හැකියි. එනමුත් කටහඬක් බලපෑමෙන් යුක්ත වීමට නම්, ඊට ප්‍රමාණවත් ශබ්දයක් තිබිය යුතුය.
ඔබේ කටහඬට ශබ්දය විහිදුවීම සඳහා තිබෙන හැකියාව දියුණු කරගැනීමට අනුනාදයක් සිදු කිරීමේ හැකියාව දියුණු කරගැනීමට සිදු වේ. ඒ සඳහා මෙම පාඩමෙහි විස්තර කළ පරිද්දෙන් ඔබේ මුළු සිරුර සැහැල්ලුවෙන් තබාගැනීම අවශ්‍යය. ඔබ හිතාමතාම ඔබේ සිරුර සැහැල්ලුවෙන් තබාගැනීමට උත්සාහ දැරිය යුතුය. ‘හ්ම්’ ශබ්දය යොදා කටහඬ ව්‍යායාම කිරීමෙන්ද යම් දියුණුවක් අද්දැකිය හැක. එසේ කරන විට, දෙතොල් එකට තද නොකොට සැහැල්ලුවෙන් තබාගත යුතුය. ‘හ්ම්’ ශබ්දය යොදා එසේ ව්‍යායාම කරද්දී ඔබේ හිස හා පපුව තුළ ශබ්දය කම්පනය වන ආකාරය සැලකිල්ලට ගන්න.
ඇතැම් අවස්ථාවලදී කෙනෙකුගේ කටහඬට දුර්වල හෝ ඇදුණු ගතියක් ඇත්තේ ඔහු අසනීප වී සිටින නිසා හෝ ප්‍රමාණවත් නින්දක් නොලබා ඇති නිසාය. සුවයක් ලැබෙන විට හෝ ප්‍රමාණවත් නින්දක් ලැබෙන විට එම දුර්වලකම ජයගත හැකි වේ.
‘‘එයා කතා කරද්දි කීං කීං ගානවා‘‘ කියල අපි සමහර අය ගැන කියන්නෙ. මෙවැනි හඬට අපි කියනවා අධික තාරතාවකින් යුතු කටහඬක් කියල. ස්වර තන්ත්‍රවල ආතතිය වැඩි වන තරමට තාරතාව ඉහල අගයක් ගනී. එවැනි හිර වූ ගතියකින් යුත් කටහඬක් සවන්දෙන්නන්ට යම් පීඩාවක්ගෙන දේ.ස්වර තන්ත්‍රවල ආතතිය අඩු කිරීමට උගුරේ පේශී සැහැල්ලු කළහොත්, තාරතාව අඩු කළ හැකිය. මෙය හිතාමතාම කරන්න. ඔබේ දෛනික සංවාදයන්වලදී එසේ කිරීමට පුරුදු වන්න. උපකාරවත් වන තවත් දෙයක් නම් ගැඹුරින් හුස්මගැනීම.
ඇතැම් අවස්ථාවලදී නාසයෙන් කතා කරනවා වගේ දැනෙන මෙම ගැටලුව හටගන්නේ නාසයේ යම් අවහිරතාවක් තිබෙන හෙයිනි. එනමුත් සාමාන්‍යයෙන් ඊට හේතුව මෙවැන්නක් නොවේ. සමහරවිට උගුරේ සහ මුඛයේ පේශීන් තද කිරීමෙන් පුද්ගලයෙක් නාසා මාර්ග වසා දමයි. එවිට, එම මාර්ගවලින් වාතයට නිදහසේ ගමන් කළ නොහැකියි. ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඒ පුද්ගලයා නාසයෙන් කතා කරන බවට අඟවන ඉතා අමුතු කොඳුරන ‘ඥ’ ශබ්දයක් සවන්දෙන්නන්ට ඇසේ. මෙය මඟහැරීමට නම් සැහැල්ලුවෙන් සිටීම අවශ්‍යය.
තවත් අයට ගොරෝසු, පරුෂ(සැර) කටහඬක් ඇත.මෙවැනි කටහඬක් තිබේ නම්, එකිනෙකා සමඟ සුහදව අදහස් හුවමාරු කරගැනීම එතරම් පහසු කාර්යයක් වන්නේ නැත. එමගින් අනික් තැනැත්තාට යම් බියක් සැකක් දැනෙන්නට පුළුවන.
අභ්‍යාස:
(1) සතියක් පුරා දිනපතා විනාඩි කිහිපයකට ඔබේ පෙණහලුවල පහළ කොටස්වලට වාතය හොඳින් පිරෙන අන්දමකින් ගැඹුරින් හුස්මගැනීමට පුරුදු වන්න.
(2) සතියක් පුරා, අඩුම තරමින් දවසකට එක වතාවක්වත් කතා කරන විට ඔබේ උගුරේ පේශීන් හිතාමතාම සැහැල්ලුවෙන් තබාගැනීමට උත්සාහ දරන්න.
‘‘අත්‍යවශ්‍ය වන්නේ ඔබ සතියක් මෙය ප්‍රගුණ කිරීමෙන් පුරුද්දක් ඇති කර ගැනීම මිස එකී සතියෙන් පසුව අතහැර දැමීම නම් නොවේ)
වචන පැහැදිලිව ශබ්ද කරන විට ඔබ කියන දේ අන් අයට පහසුවෙන් තේරුම්ගත හැකිය. එසේ කරන විට, ඒවා බැරෑරුම්ව සලකනු ලැබීමට ඇති ඉඩ කඩද වැඩිය.
දක්ෂ ලෙස අදහස් හුවමාරු කරගැනීමට නම්, අප පැහැදිලිව කතා කළ යුතුය. කීමට තිබෙන දේ සිත්ගන්නාසුලු, වැදගත් යමක් විය හැකි නමුත්, ඔබ කියන වචන පහසුවෙන් තේරුම්ගැනීමට නොහැකි නම්, එම උත්සාහය අපතේ යනවාට සැකයක් නැත.
කිසියම් කටහඬක් අපැහැදිළි වීමට හේතු........
මුඛය ප්‍රමාණවත් ලෙස විවෘත කිරීමට අසමත් වීම
හකු ආශ්‍රිත පේශි තද කිරීම සහ තොල් අවම ලෙස භාවිත කිරීමයි.
වුවමනාවට වඩා වේගයකින් කතා කිරීම
( එය හරියට යම් පටිගත කළ කතාවක් නියමිත වේගයට වඩා වැඩි වේගයෙන් වාදනය කිරීම හා සමානයි. සියලුම වචන ඇසිය හැක. එනමුත් ඇසෙන දේ තේරුම්ගැනීම අපහසුය.)
කතා කිරීමට උපයෝගි වන ඉන්ද්‍රීන්වල යම් දෝෂ තිබීම.
( එනමුත් එවන් ගැටලුවක් සමඟ කටයුතු කිරීමට සිදු වන අයට පවා මෙම පාඩමෙහි අන්තර්ගත යෝජනා අදාළ කරගැනීමෙන් සෑහෙන දුරට දියුණු විය හැක.)
වචන ගිලමින් කතා කිරීම.
ඒවා තේරුම්ගැනීමට අපහසු කරවමින් එක ගොන්නට ශබ්ද කිරීම.
කථනයේ දී වචන පැහැදිළිව කතා කරන අයුරු........
ඔබේ භාෂාවේ වචන සකස් වී තිබෙන අන්දම තේරුම්ගැනීම ප්‍රධානයි. සිංහල භාෂාවේ වචන සෑදී ඇත්තේ අක්ෂරවලිනි. මේ එක් එක් අක්ෂරය හෝ අක්ෂර සංයෝගය එක්තරා විශේෂ ශබ්දයක් නියෝජනය කරයි. එමනිසා එය මාත්‍රාවක් හැටියට හැඳින්වේ.
කතා කරද්දී සෑම අක්ෂරයක්, අක්ෂර සංයෝගයක් නොහොත් මාත්‍රාවක් ශබ්ද කළ යුතු වේ. ඔබේ කතාව වඩාත් පැහැදිලිව කිරීමට කැමති නම්, සෙමින් කතා කර, එක් එක් මාත්‍රාව ශබ්ද කිරීමට උපරිම උත්සාහයක් දරන්න.
මෙලෙස කිරීමේදී එක් එක් මාත්‍රාව ඉතා සියුම්ව ශබ්ද කරන නිසා, මුලින්ම එය අන්තයටම යෑමක් සේ දිස්විය හැකි වුවත්, නිතැතින්ම පෙරහුරු වීමේ ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් ඔබේ කතාවට ගලා යන ස්වභාවයක් ක්‍රමානුකූලව ලබා දීමට එයට හැක. චතුරව කතා කිරීම සඳහා ඇතැම් වචන එකට පැවසුවත්, මින් වචනවල අදහස අපැහැදිලි වේ නම් එම පුරුද්ද මඟහැරිය යුතුය.
වචන පැහැදිලිව ශබ්ද කරන අන්දම දියුණු කරගැනීමේ අදහසින් ‘මහ ප්‍රාණ’ විලාසයකින් වචන ශබ්ද කරමින් ඔබේ කතාව සහ කියවීම පෙරහුරු කිරීම ප්‍රශ්නයක් නොවේ. කෙසේවෙතත් මෙම අවවාදය සිහියේ තබාගන්න. කතා කිරීමේදී එය ඔබේ සාමාන්‍ය විලාසය බවට පත් වන්නට ඉඩ දෙන්න එපා. මන්දයත් ඔබ යම් අස්වාභාවික මවාපෑමක් කරන බව අසන්නාට දිස් විය හැකි බැවිනි.
ඔබේ කතාව මදක් අපැහැදිලි නම්, හිස පහතට යොමාගෙන ඔබේ නිකට ඔබේ පපුව ආසන්නයට නොතබා ඔබේ හිස ඔසවා තබාගැනීමට පුරුදු වන්න.
ඔබ තුළ ගොඩගැසී ඇති මානසික පීඩනය මුදාහැරීම මගින් ඔබේ කතාව දියුණු කරගත හැකිය. මානසික පීඩනය මුහුණේ පේශීන් තදවීමට හෝ ඔබේ හුස්මගැනීම පාලනය කරන පේශීන් තදවීමට සලස්වන බව හොඳින් දන්නා කරුණකි. මෙය ඔබේ කතා කිරීමේ ක්‍රියාවලියට අහිතකරව බලපෑ හැකිය.
මානසික පීඩනය නිසා ඔබේ මනස, කතා කිරීමේ ඉන්ද්‍රීන් සහ හුස්මගැනීම පාලනය කිරීමේ හැකියාව අතර ඇති අන්තර් සම්බන්ධය බාධාවට පත් වෙයි. ඇත්තෙන්ම පහසුවෙන් කතා කිරීමට නම්, මෙම අන්තර් සම්බන්ධය හේතුවෙන් සිදු වන ක්‍රියාවලිය ස්වාභාවිකව හා අවහිරයකින් තොරව සිදු විය යුතුය.
හකු ආශ්‍රිත පේශි තද නොකර බුරුල්ව තබාගැනීමෙන් මොළයෙන් ලැබෙන මඟ පෙන්වීම්වලට යුහුසුලුව ප්‍රතිචාරය දැක්වීමට හැකිය. තොල්ද තද කර නොගත යුතුය. මුඛයෙන් සහ උගුරෙන් නික්මෙන ශබ්ද රැස පිට කිරීමට තොල් දෙක විගස චලනය කිරීමට සූදානම්ව තබාගැනීම අවශ්‍යය. හකු සහ තොල් තද කර ඇත්නම්, මුඛය නිසි ලෙස විවෘත නොවන අතර ශබ්දය දත් තුළින් පිට වේ. ප්‍රතිඵලය, රළු, ගොරෝසු, ගිලගත්, අපැහැදිලි කටහඬක් නිකුත් වීමයි. කෙසේවෙතත්, හක්ක සහ තොල් බුරුලට තබාගැනීමෙන් අදහස් වන්නේ කතා කරන විට නොසැලකිලිමත් වීම නොවේ. ශබ්ද පැහැදිලිව ඇසිය හැකි පරිද්දෙන් වචන හොඳින් ශබ්ද කිරීමේ පුරුද්ද සමඟ මෙය සමබර කරගත යුතුය.
ඔබේ තත්වය විග්‍රහ කර බලද්දී, ශබ්ද නඟා කියවීමෙන් යම් ප්‍රයෝජනයක් ලැබෙතැයි ඔබට පෙනී යා හැක. ඔබ සතු පුදුමාකාර භාෂණ අවයවයන් යොදාගන්නා අන්දම හොඳින් නිරීක්ෂණය කරන්න. කතා කරන විට ශබ්දය බාධාවකින් තොරව ඇසෙන සේ ඔබ ඔබේ මුඛය ප්‍රමාණවත් ලෙස විවෘත කරනවාද? කතා කිරීමට වැඩියෙන්ම දිව භාවිත වුවත්, එය එකම අවයවය නොවන බව ඔබ මතක තබාගත යුතුය. බෙල්ල, යටි හක්ක, තොල්, මුහුණේ පේශීන් සහ උගුරු පේශීන් ආදියෙන්ද කාර්යයක් ඉටු වේ. කතා කරන විට මුහුණේ පේශිවල කිසිදු චලනයක් සිදු නොවන බවට සලකුණු තිබේද? තිබේ නම්, ඔබේ කතාව අපැහැදිලියි කියා නිගමනය කිරීමට ප්‍රබල හේතු ඇත.
මෙය තහවුරු කර ගැනීමට ඔබේම කටහඬ පටිගත කරන්න. කතා කරන විට ක්ෂේත්‍ර සේවයෙහි යමෙකුට කතා කරන්නාක් මෙන් හැකි තරම් ස්වාභාවික අන්දමින් කතා කිරීමට උත්සාහ කරන්න. විනාඩි කිහිපයක් පටිගත කරන්න. ඉන්පසුව ඒ පටිගත කිරීමට සවන් දෙන්න. එවිට ඇතැම් වචන ශබ්ද කිරීමේදී ඔබට තිබිය හැකි ගැටලු මොනවාදැයි හඳුනාගැනීම පහසු වේ.
විශේෂයෙන් වචන ගිලගන්නා, අපැහැදිලිව ශබ්ද කරන හෝ වචනවල කොටස් ශබ්ද නොකරන අවස්ථා අල්ලාගැනීමට උත්සාහ කරන්න. ඉන්පසුව ඊට හේතු මොනවාදැයි තේරුම්ගැනීමට වෑයම් කරන්න. සාමාන්‍යයෙන් ඉහත සඳහන් කරුණු ක්‍රියාත්මක කිරීමට උත්සාහ කිරීමෙන් ඔබේ දුර්වලකම හදාගත හැක.
කතා කිරීමේ යම් අපහසුතාවක් ඇති අයෙක් නම් ඔබ පෙරට වඩා ඔබේ මුඛය මදක් වැඩියෙන් විවර කිරීමට පුරුදු වන්න.
වචන වඩාත් පරෙස්සමින් ශබ්ද කිරීමට උත්සාහ කරන්න.
හුස්මගන්නා විට ඔබේ පෙණහලු වාතයෙන් පුරවා, හෙමින් කතා කරන්න.
මෙම යෝජනා අනුගමනය කිරීමෙන් කතා කිරීමේ යම් දුබලතාවකින් පෙළෙන අයට වඩාත් පැහැදිලිව කතා කිරීමට හැකි වී තිබේ.
එක් එක් වචනය පැහැදිලිව, ප්‍රමාණවත් ශබ්දයක් ඇතුව සහ සාධාරණ වේගයකින් ශබ්ද කරන්න හා කියවන්න
ඇතැම් වචන ගිලින්න එපා. වචන රැසක් එක ගොන්නට ශබ්ද කිරීමෙන් වළකින්න. එසේ කළහොත් ඔබ පැවසුවේ මොනවාද යන්න ඔබේ සවන් දෙන්නන්ට අපැහැදිලි වේ.
හිස ඔසවා තබන්න. කතා කරන විට මුඛය නිසි ලෙස විවෘත කරන්න.
ඔබේ බෙල්ල, හක්ක, තොල්, මුහුණේ පේශීන් සහ උගුරේ පේශීන් තද නොකර බුරුල්ව තබාගැනීමට පුරුදු වන්න.
ශ්‍රීපාලී පට්ටිකාර (2017/07/10)
