සමාජ විද්‍යාව (ගැටුම්)
ගැටුම යනු කුමක්ද හඳුන්වා ශ්‍රී ලංකාවේ පවත්නා ජනවාර්ගික ගැටුමේ මූල ගමන් මාර්ගය සාකච්ඡා කරන්න.
ගැටුමක් යනු කුමක්ද
ගැටුමක් යනු කුමක්දැයි අසන පළමු පැනයෙන් ම ඒ උදෙසා ලබාදිය හැකි වඩාත්ම සරලම පිළිතුර වන්නේ ගැටුමක් වනාහි වඩා නිශ්චිතව කියන්නේ නම් සමාජ ගැටුමක් යන්න හරිහැටි හඳුනා ගත යුතු බවයි .එහිදී සරල සේ පෙනෙන ,එහෙත් සංකීර්ණ මෙන්ම සමාජීය වශයෙන් බැරෑරුම් බවක් උසුලන යම් දෙයක් වේද එය ගැටුමක් වශයෙන් පෙන්වා දීමට පුළුවනි .ගැටුම (Conflict) යනවාක් සංකේතය බහු අර්ථ සහිත පදයකි.ශාස්ත්‍රී න්‍යායික පදනමකින් පැවැත්වූ සාමාන්‍ය ව්‍යවහාරය තුළ ගැටුම යන අර්ථ ප්‍රකාශනය කිරීම සඳහා ආරවුල ,අර්බුදය ,සටන ,ප්‍රචණ්ඩත්වය යනවාක් සංගීතයන් භාවිතා කරයි .නමුත් ශාස්ත්‍රී න්‍යායික පදනම න්‍යායක පදනමකින් විග්‍රහ කරන කල්හි ගැටුම සහ උක්ත වාක සංකේතයන් අතර පැහැදිලි වෙනස්කම් පවතී .ගැටුම සමාජයේ සෑම ස්තරයක ම හඳුනාගත හැකි පොදු සමාජ සංසිද්ධියකි.සමාජය තුළ පවත්නා නෛසර්ගික ගුණාංගයන් වන බහුවිධතාවය ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ගැටුම හැඳින්විය හැකිය.මානව සමාජය තුළ විවිධ පුද්ගලයන් ජීවත් වෙති .ඔවුන් ශරීර හැඩයෙන් ,වර්ණයෙන් ,ප්‍රමාණයෙන් ,බුද්ධියෙන් ,සමාජ තරාතිරමෙන් විවිධ වෙති .එහෙම බහුවිධතාවය නිසා සෑම සමාජ ස්ථරයක් ම ගැටුම් පවතී .ස්වභාවයෙන්ම පුද්ගලයන්ගේ ආශාවන් ,අවශ්‍යතාවන් ,අරමුණු ,අනාගත අපේක්ෂාවන් ,ඇගයුම්,පිළිගැනීම් ,විශ්වාසයන් විවිධ වේ .එමෙන්ම ආගම ,භාෂාව,කුලය ,වර්ගයෙන් ,වර්ණය ,සංස්කෘතීන් ,ප්‍රදේශය වැනි අනන්‍යතා නිර්මාපකයන් මගින් එම විවිධත්වය වර්ධනය කිරීමට අදාළ විශාල භූමිකාවක් රඟ දක්වයි .මෙවැනි වාස්තවික තත්ත්වයන් මත ගැටුම නොවැළැක්විය හැකි සමාජ ප්‍රපංචයක් බවට පත්ව තිබේ .එකම කරුණක් හෝ සිද්ධියක් සම්බන්ධයෙන් මානව ජීවීන් විවිධ මත දරයි .එහි නියත ප්‍රතිඵලය වන්නේ ගැටුම උත්පාදනය වීමයි .
"ගැටුම" යන්න ගැන " සියල්ල මිටි කරගත් "අවසාන නිර්වචනයක් ගැන සිතීම නම් පහසු නොවේ .එබැවින් ගැටුමේදී සාහිත්‍ය තුළ විවිධ එළඹුම් සහිත නිර්වචන ගණනාවක් දක්නට ලැබේ.ඒ අතර ෆීන්ක්ගේ නිර්වචන සංක්ෂිප්ත වන අතරම ගැටුම ගතික සංසිද්ධියක් ලෙස හදුනා ගැනීමේ සංකල්පය තියුණු බව දෘශ්‍යමාන කරයි .එය මෙසේය .
"ගැටුම වනාහි සමාජ ඒකකයක් දෙකක් හෝ වැඩි ගණනක් යටත් පිරිසෙන් එදිරිවාදී මානසික සබඳතාවක් හෝ එදිරිවාදී අන්තර්ක්‍රියාවක් හරහා එකිනෙකා සමඟ සම්බන්ධව සිතීමේ තත්ත්වයන් හෝ ක්‍රියාවලියක් හෝ වේ "
(Fink,1968)
"ගැටුම යනු එකිනෙක පරස්පර අදහස් ඇති පුද්ගලයන් දෙදෙනකු හෝ වැඩි පිරිසක් වාචික ලෙස ,කායික ලෙස හෝ ආයුධ මගින් කරන අරගලය වේ "
"තරගකාරී අභිලාෂයන් ,විවිධ වූ අනන්‍යතාවයෙන් හා ආකල්පය වෙනස් කම් මත පුද්ගලයින් හෝ පුද්ගල කණ්ඩායම් අතර ඇතිවන ප්‍රතිවිරෝධතාවන් ගැටුමක් ලෙස හැඳින්විය හැකිය "
(Jems.A.Schellenberg)
"එකිනෙකට පරස්පර අරමුණු හා ඉලක්ක ළඟා කර ගැනීමේ දී නිදහස් පුද්ගලයන් අතර සිදුවන අන්තර් ක්‍රියාකාරීත්වයන් ගැටුම ලෙස හැඳින්විය හැකිය "
(I.L.Hocker and W.W.wilmot)
"ප්‍රචණ්ඩ හැප්පීම් ,අරගලයක් හෝ හරඹයක් ,මානසික වශයෙන් සිදුවන අරගලයක් ගැටුමක් ලෙස හැඳින්විය හැකියි ."
(The Webster English Dictionary )
"පුද්ගල කණ්ඩායම් හෝ රාජ්‍යයන් බරපතළ නොඑකඟතාවන්ට හෝ විවාදයක සම්බන්ධව සිටින තත්ත්වයකදී ගැටුම් පැන නගී "
(The oxford Dictionary )
"එකිනෙකට නොගැලපෙන අරමුණු සහිත පුද්ගලයන් දෙදෙනෙක් හෝ ඊට වැඩි ගණනක් හෝ කණ්ඩායමක් එම විශ්වාසයන් ප්‍රකාශ කරන විට සමාජ ගැටුම් පැනනගී "
(Louic Kriesbury)
ප්‍රතිවාදී මානසික සබඳතා යන ගණයට නොපෑහෙන අරමුණු ,එකිනෙක නිශේධ කරන ,මූල හේතු සාධක භාවාත්මක නොරිස්සීම ,යථා මය සාධක හෝ හුදෙක් සමාජ සංස්කෘතික වටිනාකම් මත පදනම් වූ නොඑකඟතා ,මෙන්ම සාම්ප්‍රදායික සතුටු සම්බන්ධයක් නිසා පැන නැගී ඇති ඝර්ෂණ යනාදී සංසිද්ධීන් රාශියක් ම ඇතුළත් කළ හැකිය .එදිරිවාදී අන්තර් ක්‍රියාවන්ගේ ගණනට ඉතා සෘජු ප්‍රචණ්ඩත්වයේ සිට අවිධිමත් නිර්යාමනීය ඝර්ෂණ කාරී තත්ව හරහා ඉතා සියුම් ,යාමනය භාජනය වන (සංවිධානගත ) අන්‍යෝන්‍ය ප්‍රතිවිරෝධී තත්ත්ව අඩංගු විය හැකිය .මෙබඳු පුළුල් පර්යාවලෝකය ක ඇසුරේ සිට ගැටුම වනාහී පුළුල් වශයෙන් ගත් කල සම්පත් ,අවස්ථා ,අයිතිවාසිකම් ,වටිනාකම් ,රුචි අරුචිතා,විශ්වාස ,සමාජ තත්ත්වය (භූමිකා /නිලතල /වරප්‍රසාද ) යනාදී වූ විවිධ අවශ්‍යතා හා අභිලාෂ ඉලක්ක කොටගෙන පුද්ගලයින් ,කණ්ඩායම් ,සංවිධාන ,ප්‍රජාවන් හෝ ජාතීන් දෙපාර්ශවයක් හෝ ඊට වැඩි ගණනක් අතර පැනනැගී පවතින නොඑකඟතාවන්,නොපෑහීමක් හෝ ඝර්ෂණයන් වශයෙන් විස්තර කළ හැකි යැයි කිව හැකිය .
ගැටුමක අවධි
ගැටුමක් සමාජය තුළ දෘශ්‍යමාන ව පෙනී සිටින්නා වූ ස්වභාවය ගැන කතා කරමින් ගල්තුන් එහි ආකාර දෙකක් පෙන්වා දෙයි .සමාජයක පාර්ශව දෙකක් අතර විෂය මූලික අවශ්‍යතා අතර නො පෑහීමක් පමණක් ලෙස ගැටුම තවම පවතින විට එය වඩා අඩු ත්‍රීව්‍ර භාවයකින් යුතුව දෘශ්‍යමාන වන්නේ ය .එනම්එහි රූපය ඒ තරම් ඝනීභූත වී නොමැත .නමුත් එකී නොපෑහීම ,ඔවුන්ගේ ක්‍රියාකාරීත්වය ඔස්සේ අභිලාස අතර නො පෑහීමක් බවට මෝරන විට එය ක්‍රමානුකූලව වඩා ඝනීභූත රූපයක් ලබා ගනී. (Galtung ,1992)
මෙකී අදහස ගැටුමක ධාවනය තුල දක්නට ලැබෙන විවිධ අවධීන් හදුනා ගන්නට උත්සාහ දැරීම හරහා වඩාත් ප්‍රයෝජනවත් ලෙස ග්‍රහණය කර ගැනීමට හැකි වේ යැයි කිව හැකිය .ගල්තුන්ගේ ඉහත දක්වන ලද අදහස ඔස්සේ විමසා බලන කල පෙනෙන්නේ ගැටුමක පරිණාමය අවම ලෙස අවධි තුනක් හරහා ගමන් කරන බවයි .ඒවා මෙසේ හැඳින්විය හැකිය
- සැඟවුණු (නිද්‍රෝපගත ) ගැටුම
- අන්තර්හිත හෙවත් අප්‍රකාශිත ගැටුම
- ප්‍රකාශිත (දෘශ්‍යමාන තලයේ විද්‍යාමාන ) ගැටුම වශයෙනි .
සමාජ සන්නිවේදනය සිදු නොවන ,එකිනෙකා හමු නොවන ,සමාජ දූපත් ගැන කල්පනා කිරීමේ දී ලංකාවේ සාම්ප්‍රදායික කුල ව්‍යුහයන් ද ඉතා ප්‍රයෝජනවත් නිදසුනක් අපට සපයයි.කුල ගැටුම් බොහෝවිට සම්ප්‍රදායික සමාජය තුළ තිබුණේ අදුශ්‍යමාන හා නිද්‍රෝපගත සැඟවුණු තත්ත්වයේය .
මෙහිදී බැලූබැල්මට නිද්‍රෝපගත ගැටුම් වටා ආවේණික පරිදි කිසිදු සමාජ ඝර්ෂණයක ලකුණක් මතුපිටට විද්‍යාමාන වන්නේ නැත .එනමුත් ඉඳහිට ,හුදෙකලා මට්ටමෙන් සිදුවන පුද්ගල මට්ටමේ භාවාත්මක හා ප්‍රචණ්ඩ පිපිරීම් හමු නොවන්නේ නොවේ .එය ද ඇතැම් නිද්‍රෝපගත ගැටුම් වලට ආවේණික තත්ත්වයකි .
ගැටුම එහෙ නිද්‍රෝපගත තත්ත්වයේදී හඳුනා නොගතහොත් හා යන්නට හැරියොත් යම් සාධකයක් යටතේ එය මෝරන්නට ,සංකීර්ණ වන්නට ගන්නේය .එවිට සමාජය අදාල මානසික බලවේග වඩ වඩා පැහැදිලිව ධ්‍රවීකරණය වෙමින් ,ශක්තිය ඒකරාශී කර ගනිමින් එකිනෙකාට එරෙහිව මුහුණට සිට ගන්නේය .ඒ අවස්ථාවේදී එකිනෙකාට එරෙහි දුක්ගැනවිලි හා චෝදනා ඔවුන්ගේ ජන ජනවහර හා සාහිත්‍ය වැනි දේ හරහා යම් ආකාරයකට ප්‍රකාශ වන්නට පටන් ගන්නවා විය හැකිය .මිනිසුන්ගේ එදිනෙදා කතාබහ දෛනික සිදුවීම් හා ජනමාධ්‍ය හරහා විවෘත නොව ,සැඟවුණු ආකාරයෙන් ප්‍රකාශ වනවා විය හැකිය .එමෙන්ම අසංවිධානාත්මක පිපිරීම් ලෙස ගැටුම ,චර්යාත්මක වශයෙන් දෝෂ තලයට අනපේක්ෂිතව කඩා වැදෙනවා විය හැකිය .එහෙත් එය තවම අන්තර් හිත අවදිය පසුකොට නැත්නම් ,එය තවම පවතින්නේ සාමූහික අවිඥානික තලයක් තුළ ය .
අන්තර් හිත අවධිය දිග්ගැස්සෙන අවධියක් වීමට ඇති ඉඩකඩ බොහෝ සෙයින් අඩු යැයි ප්‍රකාශ කිරීමට පුළුවනි .මේ වූ කලී ගැටුම සවිඥානික තලයටද ,දෝෂ තලයටද පිවිසීමට මදක් පෙරාතුව ඇති සංක්‍රාන්තික අවධිය යි .ඉන්පසු සමාජ ,දේශපාලන ,සංස්කෘතික සන්දර්භයන් ගේ චලනයන් සමග ගැටුම නැවත නිද්‍රෝපගත තත්වයට හෝ නැතහොත් ඉදිරියට ,ප්‍රකාශිත තත්ත්වයට,දෘශ්‍යමානය තුළ පැහැදිලිව විද්‍යාමාන වන තත්ත්වයට පරිවර්තනය වෙයි .
වර්ධිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සංස්කෘතියක් තුළ ප්‍රකාශිත ගැටුම සාමාන්‍යයෙන් දෘශ්‍යමාන වන්නේ වාද විවාද සහ සංවාද රූපයෙනි .ගැටුම නොවිසඳී යම්හෙයකින් ඉදිරියට ඇදෙන්නේ නම් ,සාමකාමී විරෝධතා ව්‍යාපාර පැන නැගිය හැකිය .නිරෝගීමත් හා ශක්තිමත් මුල් අල්ලා ගත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයක් තුළ නම් ,යට කී ආකාරයෙන් ගැටුම විද්‍යාමාන වන විට එය අනිවාර්යයෙන් සමාජයේ බොහෝ දෙනාගේ අවධානයට හසු වන්නේ ය .එවිට පුරවැසි සමාජයක් තුළ ගැටුම අවබෝධ කොටගෙන එය සාමකාමීව පරිවර්තනය කර ගැනීම අරමුණු කර ගත් ප්‍රබුද්ධ සංවාද සහ මෙහෙයුම් දියත් වන අතර පරිවර්තනයට /නිරාකරණයට අවශ්‍ය ශක්තිය ජනමතයේ සාධනීය පෙළගැසීම් සමග ඒකරාශී වන්නේය .
කෙසේවුවද ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සංස්කෘතියක් සමාජය තුළ මුල් ඇද නැති තත්ත්වයක් තුළ ,අසාධාරණය විවිධ ගතවී ගතවී ඇති පසුබිමක් නිසා මතුවෙන ගැටුමක් මෝරා ගොස් ප්‍රකාශිත ලෙස දෘශ්‍යමාන තලයට පැමිණි පසුවද ,සමාජයේ අදාළ පාර්ශවයන් ඊට අන්ධ විය හැකිය .දැනුවත් ව මෙන් ම නොදැනුවත්ව ද එය සම්පූර්ණයෙන්ම නොසලකා සිටිය හැකිය .නැතහොත් මග හැර යන්නට උත්සාහ කළ හැකිය .එසේත් නැතහොත් තරගකාරී ක්‍රියාවලියකට අවතීර්ණ විය හැකිය .එවිට කාලයාගේ ඇවෑමෙන් එය උඩු දුවා ප්‍රචණ්ඩ ගැටුමක් ලෙස ප්‍රකාශයට පත් වන්නට ගනියි .ගැටුමේ විනාශකාරී අත්දැකීම් කරණ කොටගෙන හෝ වියපත් වීම නිසා එකී සමාජය ප්‍රබුද්ධ හා ශිෂ්ට ආකාරයට ඊට මුහුණදීමට ඉගෙන නොගන්නා තාක් එය අන්‍යෝන්‍ය විනාශය කැඳවමින් සමාජයේ පොදු ආර්ථික සමාජ පදනම් විනාශ කරමින් දරුණු සදාචාරය හා අධ්‍යාත්මික අද්‍යාත්මික පරිහානියක් ඇති කරමින් වටයෙන් වටය උත්සන්න වන්නේ කල් අල්ලා සිටින මහා ව්‍යසනයක් බවට තහවුරු වෙයි .මේ ක්‍රියාවලිය තුළ සමාජය දරුණු නිශේධනීය පරිවර්තනයන්ට භාජනය වන්නේය .
ගැටුම් ඇතිවන ඇති වන පාර්ශව
ගැටුම් ත්‍රිකෝණය (Conflict Tringle)
හාවර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ මහාචාර්ය ජොහාන් ගැල්ටුන් විසින් ගැටුම් ත්‍රිකෝණය සම්බන්ධ අදහස් ඉදිරිපත් කර ඇත 1960 නමේ එමගින් ගැටුමක් තුළින් විද්‍යාමාන වන්නා වූ වන්නාවූ එකිනෙකට සම්බන්ධ ව්‍යූහ ,ආකල්ප කරයි . .ගැටුම්වලට බලපාන ප්‍රධාන හේතු කාරක තුනකි .එය ABC ත්‍රිකෝණය නැතහොත් ABC Tringle යනුවෙන් හැඳින්වෙයි .A යනුවෙන් ආකල්ප(Attiude) ,B යනුවෙන් චර්යාව (Behavior) ද, C යනුවෙන් පරිසර විරෝධීතාව
(Contradiction ) නැතහොත් සන්දර්භය ද(Context) හැඳින්වේ .ගැටුම් ත්‍රිකෝණය නම් වූ ආදර්ශය ගැටුම් විග්‍රහ කිරීමට පළමුව යොදා ගන්නේ ජේ .ගැල්ටන් විසිනි .එය සමමිතික හා අසමමිතික ගැටුම් සම්බන්ධයෙන් ද යොදා ගත හැකි බව ඔහු විසින් පෙන්වා දුනි.
මෙහිදී පරස්පර විරෝධීතාව යනුවෙන් අදහස් වන්නේ ගැටුම් සන්දර්භය නැතහොත් ගැටුම් පසුබිමයි .මේ පරස්පර විරෝධී දාහට ගන්නෙ පාර්ශවකරුවන් විසින් යථාර්ථ වශයෙන්ම හෝ සිතා ගත් අභිමතාර්ථ එක සමාන නොවීම නිසයි .මෙය තවත් පැහැදිලි කරනවා නම් ගැටුමේ පරස්පර විරෝධී දාව හෝ සන්දබව හෝ සන්දර්භය හටගන්නේ සමාජ අගයන් අතර හා සමාජ ව්‍යුහයන් අතර ඇතිවෙන නොගැල පුම් හේතුවෙනි .සමමිතික ගැටුම් වල දී මේ පරස්පර විරෝධී තාව හටගන්නේ පාර්ශවකරුවන්ගේ අභිලාෂයන් අතර ඇතිවන ගැටුමක් හේතුවෙනි .එහෙත් අසමමිතික ගැටුමකදී පරස්පර විරෝධී දාව හටගන්නේ පාර්ශවකරුවන්ගේ සබඳතාව (Relationship of the parties) සහ ඒ සම්බන්ධතා මෙන් උරුම වන අභිලාෂයන් අතර ඇති වන්නා වූ ගැටුමෙනි.මින් පැහැදිලි වන්නේ අසමමිතික ගැටුම ඇති ඇතිවන්නේ සමාජ ව්‍යූහයන් හා සමාජ ක්‍රමයක් තුළ පවත්නා අසමානකාරී සම්බන්ධතාව මුල් කරගෙන බවයි .ගැටුම පිළිබඳ අධ්‍යයනය කිරීමේදී ආකල්ප සම්බන්ධයෙන් අවධානය යොමු කිරීම අතිශය වැදගත් වේ.ආකල්ප යනු ගැටුම් නිර්මාණය කරනු ලබන මනෝවිද්‍යාත්මක සාධකයන් හා එහි ක්‍රියාදාමයයි .එන්න මනෝ මනෝමූලික සාධක අතර අපේක්ෂාභංගත්වය ,නොරිස්සුම හා වෛරය,බිය කේන්ද්‍ර ගත වේ .මෙම මනෝ මුලික සාධකයන් උත්පාදනය වීම සඳහා විරුද්ධ පාර්ශවයන් එකිනෙකා සම්බන්ධව ඇතිකරගන්නා ප්‍රතිවිරුද්ධ හැඟීම් සතුරු ප්‍රතිරූප සඳහා බලපානු ලබයි .ගැටුමට අදාල කණ්ඩායම් විසින් එකිනෙකාට අනතුරු කරගන්නා විට ගැටුම් චර්යාවන් ප්‍රකට වේ .මීට අදාලව නිදර්ශන ලෙස බිය ගැන්වීම ,බලහත්කාරය,විනාශකාරී ප්‍රහාර දැක්විය හැකිය මේ අනුව ගැටුමක් සමානුපාතික ඉලක්ක ,නිශේධනාත්මක ආකල්ප ,විනාශකාරී චර්යාවන් තුළින් උත්පාදනය විය හැකිය .
ගැටුම් ත්‍රිකෝණය තුල ඇති වැදගත්කම ගත් විට ප්‍රධාන වශයෙන් ලක්ෂණ කිහිපයක් පෙන්වා දිය හැකිය .
- විශේෂිත වූ ගැටුම් අවස්ථාවන් විභාග කිරීමට හා විමර්ශනය කිරීමට හැකිවීම .
- ගැටුම් හා සම්බන්ධ පාර්ශවයන් ගේ ආකල්ප හා දැනුම පිළිබඳ තත්වයන් විභාග කිරීමට හැකිවීම.
- ගැටුම් ක්‍රියාවලිය තුළ චර්යාත්මක ක්‍රියාශීලිත්වය සම්බන්ධයෙන් අවබෝධ කරගත හැකි වීම.
ගැටුම් වර්ග
ගැටුම් වර්ග පිළිබඳව අධ්‍යනය අධ්‍යනය කිරීමේදී එය විවිධ ස්වරූප අනුව හඳුනාගත හැකිය .පහත දැක්වෙන සටහනට අනුව ගැටුම් වර්ග පුළුල් ලෙස ප්‍රධාන ක්ෂේත්‍ර දෙකක් ඔස්සේ අධ්‍යනය කළ හැකිය එනම්
- අභ්‍යන්තර ගැටුම්
- අන්තර්ජාතික ගැටුම්
ගැටුම් ඇති වීමට බලපාන හේතු සාධක
ගැටුම් නිරාකරණය කිරීමේ දී ගැටුම් ඇති වීමට තුඩු දුන් සාධක පිළිබඳ මනා අවබෝධයක් පැවතිය යුතුය .විශේෂයෙන් එහි දී ගැටුම් ඇතිවීම හා සම්බන්ධිත අනවබෝධ මනාව තේරුම් ගත යුතු වෙයි .නිදසුනක් වශයෙන් ජනවාර්ගික අරගලය ඓතිහාසික වෛරය ප්‍රතිඵලයක් ලෙස විග්‍රහ කිරීමට උත්සාහ කිරීම සඳහන් කළ හැකිය .හිටපු ඇමරිකානු ජනාධිපති ජනාධිපතිවරයෙකු ජනාධිපතිවරයෙකු වන ජෝර්ජ්. ඩබ්ලිව්. බුෂ් සිවිල් යුද්ධය හා සර්බි ජාතිකයන් හා ක්‍රෝෂියන් ජාතීන් සහ මුස්ලිම් ජනතාව අතර පැවති පරම්පරාගත ආවේශය මත වර්ධනය වූවක් ලෙස පිළිගෙන ඇත .මේ අයුරින් බොහෝ රටවල ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් ගැටුම් සෘජු භේදයන් ගේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස විග්‍රහ කර ඇත .බොහෝ විද්වත්තු අභ්‍යන්තර ගැටුම් ලිවීම විහි වීම සම්බන්ධ මෙම විග්‍රහය පිළිගැනීමට මැලිකමක් දක්වන අතර ,නමුත් මෙම විග්‍රහය ඔස්සේ බොහෝ රටවල අභ්‍යන්තර ගැටුම ඇතිවන්නට හේතු වන කාරණාව සම්බන්ධ තවමත් නිසියාකාර පිළිතුරක් ලැබී නොමැත .ඒ ඔස්සේ තවත් පසෙකින් මතුවන කාරණාව වන්නේ හටගන්නා වූ ගැටුම් වඩාත් ප්‍රචණ්ඩකාරී වන්නේ ඇයි ? එසේත් නොමැති නම් ඒවා විසඳීම මොන තරම් දුෂ්කර වන්නේ ඇයිද ? යන කාරණා සම්බන්ධව අවධානය යොමු වී නොමැත .වර්ෂ 1990 සිට මොස්නීයාවේ අභ්‍යන්තර ගැටුම් වර්ධනය වීම සම්බන්ධව රේබීවරු,ක්‍රොස්ටීස්වරු සහ බොෂ්නියානු මුස්ලිම් වරු අතර එකිනෙකා සම්බන්ධව ඇති ඓතිහාසික දුක්ගැනවිලි යම් කාර්යයක් සිදු කොට ඇත .එසේ වුවද එම ගැටුම් ඇතිවීමේ හා වර්ධනය වීමේ එකම හා අවසන් සාධකය එය පමණක්ම බව පිළිගත නොහැකි තත්ත්වයටම අදාළ කාර්ය සංකීර්ණත්වයක් උසුලා ඇතිබව තහවුරු කළ හැකිය .
මේ අනුව සවිස්තරාත්මක තොරතුරු සොයා බැලීමේදී අභ්‍යන්තර වශයෙන් ගැටුමක් හට ගැනීමට සිද්ධාන්තමය වශයෙන් බලපාන හේතු සාධක කිහිපයක් පෙන්වා දිය හැකිය .ඒවා නම් ,
- ව්‍යුහාත්මක සාධක
- දේශපාලන සාධක
- ආර්ථික හා සමාජයීය සාධක හා සංස්කෘතික සාධක වැදගත් කොට සැලකිය හැකිය
යථෝක්ත ඒ සඳහන් කරුණු කිහිපය පිළිබඳව විමසීමේ දී මේ එකින් එක කරුණු පිළිබඳව වෙන් වෙන් වශයෙන් අවධානයට යොමු කළ ගත යුතුය .එහිදී හමුවන මුල්ම සාධකය වන ව්‍යුහාත්මක සාධකය පිළිබඳ කතා බහ කිරීමේ දී දුර්වල රාජ්‍යයන් ,සහ ජනවාර්ගික සාධකය සම්බන්ධව අවධානය යොමු කිරීමට පුළුවනි.බොහෝ අභ්‍යන්තර ගැටුම් පිළිබඳ අධ්‍යනයන් දුබල රාජ්‍ය ව්‍යුහය පිළිබඳ සාධකය පදනම් කරගනිමින් ආරම්භ කොට ඇත .ඇතැම් නව රාජ්‍ය සුලභව බිහිවී ඇත .යටත් විජිත පාලකයින් විසින් අප්‍රිකාවේ බොහෝ රාජ්‍යයන් අසම භාවිතව බිහි කොට ඇති අතර එම රාජ්‍යයන් තුළ දේශපාලන නීත්‍යානුකූලභාවය පිළිගත හැකි දේශසීමාවක් නොතිබීම සහ අර්ථාන්විත පාලනය ගෙන යා හැකි දේශපාලන ව්‍යුහයක් නොමැතිවීම වන ගැටලු වලට මුහුණ දී සිටී .මෙයටම සමාන වූ ගැටලු වලට සෝවියට් දේශය බිඳ වැටීමෙන් පසුව පිහිටවනු ලැබූ බොහෝ රාජ්‍යයන් ද මුහුණ පා සිටින ආකාරයක් දැකිය හැකිය .පසුගිය කාල පරිච්ඡේදය තුළ දී ලෝකයේ බොහෝ ප්‍රදේශ වල ඇති වී ඇති ගැටුම් වැළැක්වීම සඳහා එම රටවල් දුර්වල වී ඇත .ඇතැම් රාජ්‍යන්ගේ දුර්වලත්වය විෂයෙහි ප්‍රධාන බලවතුන්ගේ සහ අන්තර්ජාතික මූල්‍ය ආයතන විසින් දෙනු ලබන විදේශ ආධාර අඩු කිරිම මෙන්ම විදේශීය වෙළෙඳ පොළ තුළ දේශීය නිශ්පාදිත ෂ්පාදිත භාණ්ඩයන්ගේ මිල පහත වැටීම වැනි බාහිර සාධක වල බලපෑම හේතු වී ඇත .එයට අමතරව වංචා හා දූෂණ,අකාර්යක්ෂම පරිපාලනය සහ ආර්ථික අසංවර්ධිත භාවය යන අභ්‍යන්තර සාධක ද බලපා තිබේ.එලෙස රාජ්‍ය ව්‍යුහය දුර්වල වීම හේතුකොටගෙන ප්‍රචණ්ඩකාරී ගැටුම් වර්ධනය වේ.රාජ්‍යන් දුබල වන විට දී ආණ්ඩු පක්ෂය අතර බලය සඳහා වූ අරගලයද උත්සන්න වෙයි.විශේෂයෙන් එබඳු අවස්ථාවකදී මධ්‍යම ආණ්ඩුවේ පීඩනයට හසුව සිටින ජනවාර්ගිකයින් පරිපාලන ස්වාධීනත්වයක් හෝ ස්වාධීන රාජ්‍යයක් සඳහා පෙළඹිය හැකිය.
විවිධ ජන වාර්ගිකයන් ගෙන් සමන්විත වූ රටවල විවිධාකාර වූ අභ්‍යන්තර ගැටුම් දක්නට ලැබේ.මෙහිදී විවිධ ජනවාර්ගිකයන් එකට මිශ්‍රව වාසය කරන රටවල් වෙතින් වෙනමම රාජ්‍යයක් සඳහා ඉල්ලීම් ඇතිවීම ඉතා අඩුය.එබඳු රටක විවිධ ජන වර්ග වෙනස් ප්‍රදේශ තුළ වෙනම ජීවත් වන විටදී වෙනම රාජ්‍යයන් සදහා ඉල්ලීම් ඇතිවී ගැටුම් ඇතිවිමට ඉඩ ඇත.ගැටුම් ඇති වීමට තුඩුදුන් ව්‍යුහාත්මක සාධක පිළිබඳව විමසීමේ දී මෙම ජනවාර්ගික සාධකය අළලා නිර්මාණය යන දෘශ්‍යමාන මෙන්ම අදෘශ්‍යමාන ගැටුම් පිළිබඳව ද අවධානය යොමු කළ හැකිය .
අභ්‍යන්තර ගැටුම් ඇතිවිය හැකි දේශපාලන සාධක සම්බන්ධයෙන් විමසීමේදී වෙනස්කම් කරනු ලබන දේශපාලන ආයතන ,විශේෂ වූ දේශපාලන මතවාද සහ ප්‍රභූ දේශපාලනය එහිලා විශේෂ වැදගත්කමකින් යුක්තය.ඕනම රටක ගැටුම් ඇතිවීමේ ප්‍රවණතාවය දේශපාලන ක්‍රමයේ ස්වරූපය සහ එමගින් සාධාරණත්වය ඉටු වන ප්‍රමාණය මත රඳා පවතී .අධිකාරීවාදී දේශපාලන ක්‍රමයක් මඟින් එක් ජනවර්ගයක අවශ්‍යතා පමණක් සලකා වෙනත් ජන වර්ගයක් නොසලකා හරින විට දී ගැටුම් උද්ගත වීමේ ප්‍රවණතා ඇති විය හැකිය .ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය දේශපාලන ක්‍රමයක් තුළ වුවද ප්‍රමාණවත් ලෙසට ආණ්ඩුවේ ,අධිකරණයෙහි ,පොලීසියෙහි ,දේශපාලන පක්ෂයන්හි හා අන් රාජ්‍ය හා දේශපාලන ආයතනයන්හි සියලු ජනවර්ග හා සමාජ පන්ති නියෝජනය නොවෙන්නේ නම් ගැටුම් ඇතිවිය හැකිය .ඒ භීෂණය හා ප්‍රචණ්ඩත්වය භාවිතා කරන විටදී ද අභ්‍යන්තර ගැටුම් ඇතිවිය හැකිය .ගැටුම් උද්ගත වීම සම්බන්ධය පුළුල් ආර්ථික හා සමාජීය සාධක ද බලපානු ලැබේ .අතරින් ආර්ථික ගැටලු ,වෙනස්කම් සිදුකරන ආර්ථික ක්‍රමය,ආර්ථික සංවර්ධනය හා අත්හදා බැලීම් වල විපාක සහ නවීකරණය යනාදිය වැදගත් වේ .නිදසුනක් වශයෙන් ජනවාර්ගිකත්වයට හෝ සමාජයේ එහි යම් පන්තියකට වෙනස්කම් සිදු කරන ආර්ථික සාධක තුළින් ප්‍රචණ්ඩත්වය බිහි කරන තරහ උපදවන හැඟීම් හා අපේක්ෂාභංගත්වය උත්පාදනය කරනු ලැබේ .වෙනස්කම් ඇති කරන ආර්ථික සාධක යැයි සඳහන් කිරීමේ දී අසමාන පාථික ආර්ථික අවස්ථාවන් ,ඉඩම් සහ ප්‍රාග්ධනය වැනි සම්පත් සම්බන්ධ වූ අසමාන වූ ප්‍රවේශ සහ විශාල පරස්පරතාවයන් ගෙන් සමන්විත ආර්ථික ක්‍රමය වර්ධනය වුව ද වර්ධනය වන ආර්ථික අසමානතාව සහ සමාජ පරස්පරතාව ගැටුම්කාරී තත්ත්වයක් තීව්‍ර කිරීමට හේතු වේ .මෙම තත්ත්වය ශ්‍රී ලංකාවේ උතුරෙහි උතුරේ හා දකුණේ ගැටුම් සම්බන්ධව බොහෝ දුරට බලපා ඇත .එබඳු තත්වයකදී ආර්ථික සංවර්ධනය පිළිබඳ ඉලක්ක හැර වෙනත් විසඳුමක් නොමැත .අභ්‍යන්තර ගැටුම් ඇතිවීමට ඇති වීමට බලපාන සාධක අතර ආර්ථික හා සමාජයීය සාධක මෙන්ම අනෙක් පසින් සංස්කෘතික සාධකද වැදගත් සාධක ද වැදගත් තැනක් ගන්නා බැව් කිව යුතු මනාය .මෙහිදී පළමුව රාජ්‍යයන් තුළ සුළුතරය හා සම්බන්ධ සංස්කෘතික වෙනස්කම් වැදගත් වේ .ඒ සම්බන්ධව අසමාන වූ අධ්‍යාපනික අවස්ථා ,සුළු ජාතික භාෂාවන්හි භාවිතයෙහි හා ඉගැන්වීමෙහි නීතිය ,දේශපාලනමය බාධකයන් හා ආගමික නිදහසට ඇති බාධාවන් අදහස් වේ.මෙහිදී විශේෂයෙන් දැඩි ක්‍රියාමාර්ග මගින් සුළු ජාතික ජනගහනය අවශෝෂණය කරවීමට උත්සාහ කිරීම සැලකිල්ලට ගෙන ඇත .මෙබඳු කියාමාර්ග සෝවියට් රුසියාව පාලනය කරනු ලැබූ ජෝසප් ජෝසෆ් ස්ටාලින් විසින් 1930 ගණන් වල දී හා 1940 ගණන් වල දී අනුගමනය කොට ඇත .චීනය විසින් ටිබෙටය සම්බන්ධයෙන් 1950 ගණන් වල දී සිය එබඳු ප්‍රතිපත්තීන් අනුගමනය කරයි.එයටම තරමක් සමාන වූ ප්‍රතිපත්ති තුර්කි ජාතිකයින් පිළිබඳව ප්‍රංශයද,හන්ගේරියාව ජාතිකයින් සම්බන්ධව සෙලෝචේකියාවද ,උතුරු හා බටහිර කඳුකර ගෝත්‍ර සම්බන්ධව තායිලන්තයේ සහ කුරුදි ජාතිකයින් සම්බන්ධය ඉරාකය ,ඉරානය හා තුර්කිය ද අනුගමනය කොට ඇත .
ගැටුම් ඇති වීමට ස්වභාවික සමාජ සිද්ධීන් කොතෙකුත් අප අවට සමාජ සංදර්භය ගෙන එන අතර ඒවා ස්වභාවික සමාජ සිද්ධියක් ලෙස ගත් විට පුළුල් සමාජ ආර්ථික සංස්කෘතික දේශපාලනික වැනි මතු දැක්වෙන සමාජ උපරි ව්‍යුහය මෙන්ම සමාජ අධෝ ව්‍යුහය සාධක ඔස්සේ නිර්මාණය වේ .
උපරි ව්‍යුහය : සංස්කෘතිය,කලාව ,ආගම ,දේශපාලනය,(ආර්ථිකය හැර සමාජීය සත්වයකු වශයෙන් මිනිසාට ජීවත්වීමට අවශ්‍ය වන සියලු යටිතල පහසුකම් )
අධෝ ව්‍යුහය :ආර්ථිකය
එසේම සමාජයේ ගැටුම් ගැටුම්වලට මුල් වන සිද්ධීන් එකිනෙක විමසා බැලුවහොත් උක්ත සඳහන් සමාජීය උපරි ව්‍යුහය මෙන්ම සමාජීය අධෝ ව්‍යුහය බලපෑම කැපී පෙනෙයි .කිසියම් ගැටුමක් නිර්මාණය වන සන්දර්භය ගොඩනැගෙන්නේ ඒ ඔස්සේ බව දෘශ්‍යමාන වේ .එමෙන්ම එදිනෙදා ජීවිතයේදී මතුවන ලාභ අපේක්ෂාවන් විශේෂයෙන් ආර්ථික හේතු සම්බන්ධ වන බවයි .මිනිසාගේ පැවැත්මට අදාළ ප්‍රධාන සාධකය යැපීම වල කළ ආර්ථික හේතු ප්‍රමුඛ ස්ථානයට ඒම වැළැක්විය නොහැකිය .එබඳු ලාභ අපේක්ෂාවන් හැරුණු විට තවත් සමාජයීය හා මානසික හේතු ගණනාවක් ගැටලු වලට පාදක වන බව පෙනී යයි .ඒවා මෙලෙස පෙන්වා දීමට පුළුවනි .එනම්
- න්‍යාය - මතිමතාන්තර - ප්‍රතිපත්ති හා ක්‍රියාමාර්ග
- සාරධර්ම - ඇගයීම් - වටිනාකම් - ආකල්ප
- ව්‍යුහයන් - බල ස්ථරය - පුද්ගල භූමිකා
- දුර්වල සන්නිවේදනය
- මුල්බැසගත් අදහස්
- අගතීන්
- විෂමතාවයන් නිතර අවධාරණය කිරීම
- අල්ප භාෂිත්වය
- අසමමිතික තත්ත්වයන්
- විවිධ ප්‍රතිරූප
- සීමා ඇතිවීම
- අවහිරතා ඇතිවීම
- මානසික තත්ත්ව
- පරමාර්ථ ඉටු නොවීම
මූලික වශයෙන් ගැටුම් ඇතිවීමට ඇති වීමට බලපාන සාධක කිහිපයකි
- සාධක - ඓතිහාසික පිළිගැනීම් අතීත හා වර්තමාන කොන්දේසි යනාදිය පිළිබඳ තත්වයන්
- අවශ්‍යතා හා ආශාවන් - ආරක්ෂාව සහ ගරුත්වය සම්බන්ධයෙන් ඇතිවන අවශ්‍යතාව පිළිබඳ හැඟීම .
- ඇගයුම් - දිගුකාලීන විශ්වාසය හා උපකල්පන .
- තත්ත්වයන් - විශේෂිත අවශ්‍යතාවන් සහ ආශාවන් ඉටුකර ගැනීමට හැකි හොඳම ක්‍රමය ලෙස සැලකීම .
- ක්‍රමයන් - අරමුණු ලබා ගැනීම සඳහා ජනතාව අනුගමනය කරනු ලබන ක්‍රමයක් වීම .
- සන්නිවේදනය බිඳවැටීම - ඒ ඒ ජනතාවන් හෝ පාර්ශව අතර ඇති සන්නිවේදනය බිඳ වැටීම .
- අධිකාරී බලය හා සම්පත් සඳහා ඇති තරගය - බලය හා විශේෂයෙන් ස්වාභාවික සම්පත් සඳහා ඇති අරගලය
ගැටුම්වල ලක්ෂණ
- පුද්ගලයන් දෙදෙනකු හෝ පාර්ශවයන් දෙකක් හෝ කිහිපයක් අතර ඇතිවන නොඑකගතාවය හෙවත් නොගැලපීම .
- ඒ ඒ පාර්ශවයන් හෝ කණ්ඩායම් ප්‍රතිවිරුද්ධ ක්‍රියා මාර්ගවල නිරත වීම .
- ප්‍රතිවිරුද්ධ පාර්ශවයන්ට අලාභහානි කිරීම විනාශ කිරීම අරමුණු කොටගෙන පැවතීම .
- ගැටුම් වල සාධනීය ලක්ෂණ මෙන්ම ප්‍රතිෂේධනය ලක්ෂණ පවතී .
- ගැටුම් වල ස්වභාවය අනුව නිර්මාණාත්මක හෝ විනාශකාරී විය හැකිය .
ශ්‍රී ලංකාවේ ජනවාර්ගික අර්බුදයේ පසුබිම සහ ඇතිවීමට හේතු
මේ අනුව වර්ගයක් යනු කායික සාධක පදනම් කරගෙන කරනු ලබන බෙදීමකි.නමුත් ජනවර්ගයක් යනු සමාජ සංස්කෘතික වශයෙන් බෙදී සංවිධානය වී සිටින කණ්ඩායමකි .එහිදී ඔවුන්ගේ භාෂාව,ආගම ,ඇඳුම් පැළඳුම්,සිරිත් විරිත් ,ඇදහිලි,විශ්වාස ආදිය කේන්ද්‍රකර ගනිමින් එකිනෙකා ප්‍රජාවන් නැතහොත් කණ්ඩායමක් වශයෙන් බෙදී සිටීම ජනවාර්ගිකත්වය යැයි හැඳින්විය හැකිය .ජනවර්ගයක් තීරණය වීම සඳහා ඔවුන්ගේ කේන්ද්‍රීය ඇගයුම් බලපායි .පොදු ආගමක් ,භාෂාවක්,සමාජීය හා සංස්කෘතික සිරිත් විරිත් ,ඇදහීම් හා විශ්වාසයන් ,අධ්‍යාපන ක්‍රමෝපායන් හා බුද්ධි ගවේෂණයන් ආදිය සහ නිශ්චිත භූමි ප්‍රදේශයක් ඇතුලත වර්ෂ ගණනාවක් තුළ එකට ජීවත්වීම මගින් පූර්ණ ජනවර්ගයක් නිර්මාණය වෙයි .මේ අනුව ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිකාංග ඔවුන්ගේ අනන්‍යතාවය තහවුරු කරයි .ජනවර්ග දෙකක් අතර ඇතිවන ගැටුම ලෙසද හැදින්විය හැකිය .මෑතකදී වර්ගය,ජනවාර්ගික බව පිළිබඳ බොහෝ සෙයින් අවධානයට යොමු වී ඇත.
"ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ ජනවාර්ගිකය යන්න යොදාගෙන ඇත්තේ වර්ගීකරණයට විකල්පයක් වශයෙනි .එය පෙර කාලයේ දී යොදාගත් අන්තිම පිළිබඳව ප්‍රශ්න මතු වී තිබේ .Ethnos යන වචනය ඇරිස්ටෝටල්ගේ කාලයේ දක්වා දිව යයි .මේ ග්‍රීසිය යොදාගෙන ඇත්තේ කණ්ඩායමක් යන්නටයි.ජාතිය යනුවෙන් සාමාන්‍යයෙන් හැඳින්වෙන්නේ ජනානුදරශීය, රූපානුදර්ශීය ලක්ෂණයන්ය .ජනානුදරශීය යනු උප්පත්තියෙන් ඇති වූ විවිධ තාක්ෂණයන් සහ පරිසරය මගින් පෙන්නුම් කරන ලක්ෂණයන්ය .මේවායින් පෙන්වන්නේ වර්ගය යනු සහජයෙන් ඇති ලක්ෂණත් ,පරිසරය අනුව ඔවුන්ගෙන් පෙනෙන විවිධ චරිත ලක්ෂණ අයිති ,විවිධ ජන කොටස් වලට අයිති ඔවුන්ගේ වෙනස්කම්ය ."(රත්නායක ,2001)
ලුවිස් වර්ත් නම් සමාජ විද්‍යාඥයන් සුළු ජාතීන් සහ මහජාතිය නිර්වචනය කරන්නේ මෙසේ ය එනම්
"අප සුළු ජාතිය නිර්වචනය කරනු ලබන්නේ සමාජයේ සෙසු අයට සාපේක්ෂව වෙන්ව වෙන් ව ස්වකීය භෞතික හෝ සංස්කෘතික ලක්ෂණයන් පවත්වා ගනු ලබන්නා වූ පුද්ගල කණ්ඩායමකට ය .එහිදී ඔවුන් වෙනස්ම අසමානතා සැලකිලි වලට සහ ඒ නිසාම සෙසු අයගෙන් සාමූහික නොසලකා හැරීමකට මූලික වන කණ්ඩායමක් යම් සමාජයක් තුළ තුළ ජීවත් වීමෙන් ගම්‍ය වන්නේ මහා ජාතිය නැතහොත් ප්‍රධාන ජාතිය තමන්ගේ ඉහළ සමාජ ගරුත්වය සහ වරප්‍රසාද භුක්ති විඳින්නා වූ කණ්ඩායමක් බවට පත්වෙයි .ඒ අනුව සුළු ජාතීන්ගේ සමාජ තත්ත්වය සමාජයේ පොදු ජීවන රටාවෙන් බැහැර වූ සහභාගීත්වය අතින් අවම වූ ක්‍රියාවලියක් බවට පත්වෙයි .එපමණක් නොව ඔවුන් අත්‍යවශ්‍යයෙන් ම හුදෙකලා වූ කණ්ඩායමක් බවට පත්ව සෙසු අයගෙන් වෙන්න සැලකිල්ලට සහ අවධානයට ලක්වන කණ්ඩායමක් බවට පරිවර්තනය වෙයි (කරුණාතිලක,2007) "
සුළු ජාතිය මත මහා ජාතිය එල්ල කරන පීඩනය හේතු කොට ගෙන ඔවුන් ගැටුමක් නිර්මාණය කර ගනී .සුළු ජාතිය යන පිරිසට රටක මානව වර්ග,ජනවර්ග පමණක් අයත් නොවන අතර සම්පත් ,බලය,වරප්‍රසාද සහ අයිතිවාසිකම් භුක්ති විඳීම අතින් ඕනෑම මානව සමාජයක සුළු ජාතීන් වශයෙන් පෙනී සිටින තවත් සමාජ කණ්ඩායම් කිහිපයක් හදුනාගත හැකිය .එනම් ළමුන්,කාන්තාවන් ,වයෝවෘද්ධ පුද්ගලයන්,පහළ කුලවල සාමාජිකයන් ,නූගතුන්,දේශපාලනික කණ්ඩායම්,කුඩා ආගමික සමූහ,කම්කරුවන් යනුවෙනි .ජනවර්ගයන් අතර මෙවන් ගැටුමක් නිර්මාණය වීමට සාධක කිහිපයක් වැදගත් වේ.ලංකාවේ ජනවාර්ගික අර්බුදය සුළුජාතීන්ගේ ප්‍රශ්නයක් ලෙස බොහෝ විචාරකයන් විස්තර කරයි .ඒ සඳහා වැදගත් වැදගත් වන සංකල්පමය හා නයාත්මක රාමුව ඇත .එනම්
- තරඟකාරීත්වය සහ සමාජ ඉඩ ප්‍රස්ථාවන්
- මානව කේන්ද්‍රණවාදය
- පූර්ව මත,සැකය හා නොසලකා හැරීම
- ජාතිය ,රාජ්‍ය සහ නිජබිම
- අදිපතිවාදී පෞරුෂයන්
- ඉච්ඡාභංගත්වය සහ සැහැසි බව
- ගැටුම නැතහොත් යුද්ධය
ඕනෑම සමාජයක මහජාතියට සාපේක්ෂව සුළු ජාතිය සමාජ ඉඩප්‍රස්ථාවන් ලබාගැනීම සඳහා තරග කරයි .එහිදී තනිව හෝ කණ්ඩායමක් වශයෙන් සමාජ අවස්ථාවක් ලබා ගැනීමට අරගල කරයි .අවස්ථා තුළින් පහසුවෙන් උඩුකුරු සංචලතා වක් ළඟා කරගත හැකි බැවින් සමාජ ඉඩ ප්‍රස්ථා ඒ හරහා ලබාගැනීමට කටයුතු කරයි.ද්‍රවිඩයන්,පෘතුගීසි,ලන්දේසි යුගයේ,විශේෂයෙන්ම ඉංග්‍රීසි අධිරාජ්‍යවාදී යුගයේ තුළ ස තුළ සමාජ අවස්ථාවක් ලබා ගැනීමට උත්සහ කරන ලදී .අධිරාජ්‍යවාදී ඒ යුගය තුළ හඳුන්වා දුන් ව්‍යවස්ථා සංශෝධන සහ නිදහසින් පසු ආණ්ඩු බලය ලබා ලබාගත් පක්ෂ හා නායකයන් විසින් ගත් ක්‍රියාමාර්ග සුළු ජාතිකයන් අපේක්ෂා කළ අයුරින් සමාජයට ප්‍රස්තාවක් නොලැබී යාමට හේතු විය .ඒ අනුව ජනවාර්ගික අර්බුදය තුළ ජාතීන්ගේ අර්බුදයක් ලෙස ගොඩ නැගුණි.තමන්ගේ ජන වර්ගය,භාෂාව,ආගම සහ සිසු සංස්කෘතික විචල්‍යයන් උසස්කොට සැලකීම හා ඊට සාපේක්ෂව සෙසු ජනවර්ග හා ඔවුන්ගේ සංස්කෘතීන් පහත් කොට සැලකීම මානව කේන්ද්‍රවාදය නම් සුවිශේෂී මනෝවිද්‍යාත්මක තත්ත්වයයි ඕනෑම රටක මහජාතිය මෙන්ම සුළු ජාතිය දමෙම මානසික තත්වය අනුව ක්‍රියා කරයි .මෙම තත්ත්වය මත එකිනෙකා නොසලකා හැරීම පිළිබඳව දරන අදහස් ජනවාර්ගික අර්බුදයට හේතු වෙයි .
මේ අනුව නිදසුනක් වශයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ ජනවාර්ගික ගැටුමේ විකාශනය ගත් විට ප්‍රධාන වශයෙන් යුග තුනක් යටතේ පෙන්වා දිය හැකිය .
- ගැටුමේ පූර්ව අවස්ථාව - 1970 ට පෙර යුගය
- ගැටුමේ වර්ධනීය අවස්ථාව -1970 මැදභාගය සිට 1983 දක්වා යුගය
- අර්බුදය සහ ප්‍රතිවිපාක අවස්ථාව - 1983න් පසු යුගය
නිදහස ලැබීමෙන් අනතුරුව ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය ක්ෂේත්‍රය තුළ සිංහල නොවන ජන කොටස් වල අභිලාෂයන් නියෝජනය නොවීමේ හෝ බැහැර කිරීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වසර තිහකට ආසන්න විනාශකාරී ජනවාර්ගික ජන වාර්ගික යුද්ධයක් දක්වා මෙම ගැටළුව ගැටලුව වර්ධනය වූවා පමණක් නොව දෙමළ හා සිංහල සමාජය අතර සැකය ,අවිශ්වාසය ,තමන්ම නොඉවසීමේ තත්ත්වය තුළ මෙම ජන කොටස් අතර තිබූ සම්බන්ධතාවයන්හි දුරස්ථභාවය වර්ධනය කළේය.
ශ්‍රී ලංකාවේ ජනවාර්ගික අර්බුදයට දිගු ඉතිහාසයක් ඇත.මහා වංශය නම් ඓතිහාසික මූලාශ්‍රය තුළ පවා සිංහල හා ද්‍රවිඩ ජන කොටස් අතර ගැටුම් පැවති ආකාරය මැනවින් විග්‍රහ කරයි.ඓතිහාසික වශයෙන් සිංහල ද්‍රවිඩ අරගලය ඉස්මතු වන්නේ දුටුගැමුණු සහ එළාර රජවරුන් සමයේ ය .අතීතයේ සිටම මෙම ගැටුම් විවිධ ස්වරූපයෙන් ක්‍රියාත්මකව ප්‍රබල සමාජ ගැටළුවක් බවට අද වන විට පත්ව ඇත.මෙය සංකීර්ණ සමාජ ගැටලුවක් වන්නට පදනම සැකසූයේ අධිරාජ්‍යවාදීන් ය .1776 සිට 1815 දක්වා කාලය තුළ ඉංග්‍රීසින් මහනුවර රාජධානිය සමග සමඟ කරන ලද සටන් වල දී ලැබූ කටුක අත්දැකීම් මෙන්ම 1818දී ,1834 දී ,1848 දී සිංහල දේශප්‍රේමීන් විසින් දියත් කරන ලද නිදහස් සටන් සහ අරගල වල දී මුහුණදීමට සිදුවූ සිද්ධීන් නිසා සිංහලයන් පිළිබඳව බ්‍රිතාන්‍යයන් තුළ වූයේ දැඩි වෛරයකි .මෙම සටන් වලින් ලක්ෂ ගණනක් සිංහල ජනතාව මිය ගිය අතර යළිත් ජාතියක් වශයෙන් නැගී සිටීමට නොහැකි වන ලෙස ජන නායකයන් සහ ඔවුන්ගේ පවුල්වල පවුල් වල සාමාජිකයන් විනාශ කරන ලදී .
සිංහලයන්ට තව දුරටත් සංවිධානය විය නොහැකි වන ලෙස ජාතීන් භේදභින්න කළහ .කපටි බුද්ධියෙන් හෝ ක්‍රමෝපායන් යුක්ත දක්ෂ පාලකයන් වූ ඔවුන් වූ ඔවුන් සිංහලයන්ගේ දුර්වලකම් මෙන්ම ඔවුන්ට පහර ගැසීම සදහා අවශ්‍ය ක්‍රමෝපායන් මේ රටේ ඉතිහාසය තුළින් ම සොයා ගැනීමට එතරම් අපහසු නොවීය .එහිදී පළමුව සිංහල උඩරැටියන් සහ පහතරට යක් ලෙස බෙදා වෙන් කිරීමය .දෙවනුව රටමැද දකුණු ඉන්දියානුවන් ලක්ෂ ගණනක් පදිංචි කරවීය .ගැටුමට සම්බන්ධ දෙමළ සටන්කාමීන්ගේ වර්ධනය වටහා වටහාගත යුත්තේ නිදහස ලද ලාංකීය රාජ්‍ය ජාතිවාදී ප්‍රතිපත්ති නැමැති හර පද්ධතිය තුළිනි.
"1920 ගණන් වලින් ඇරඹුණු මෙම මතවාදී මේ ගැටුම ක්‍රම ක්‍රමයෙන් වර්ධනය විය.1931 ඩොනමෝර් වාර්තාව මගින් ද මෙම අනතුරු ඇඟවීම සිදු කළේය.රාජ්‍ය මන්ත්‍රණ සභාවට ජාතීන් අනුව නියෝජිතයන් පත්කිරීම අනතුරක් බවත් ,විවිධ ජන කොටස් අතර මිත්‍රත්වය සහ ඔවුනොවුන් ඉදිරිපිට ඇති පොදු අරමුණු පිළිගැනීමක් ඇති වන තෙක් පමණක් එය පැවතිය යුතු බවත් ඔවුන්ගේ පිළිගැනීම විය ."(දික්වැල්ල,ප්‍රියන්ත සහ හෙට්ටිආරච්චි ,2003 )
මේ අනුව 1930 ගණන් වල දී ප්‍රබල ලෙස ඇරඹි මෙම මතවාදී ගැටුම ක්‍රම ක්‍රමයෙන් වර්ධනය විය .
"සිය 39 වර්ෂයේ දී දෙමළ නායකයන් පාර්ලිමේන්තු සුළු ජාතික නියෝජනය වෙනුවෙන් සීයට 50ක ඉඩප්‍රස්ථා ඉල්ලා සිටීම මගින් ඩොනමෝර් කොමසාරිස්වරුන්ගේ සැකය ප්‍රත්‍යක්ෂ විය .එසේම 1948 දී ඩී එස් සේනානායක රජයේ විසින් ඇරඹි ජනපදකරණ වැඩසටහන,1948 දී අංක 18 දරණ දරන පුරවැසි ගමනාගමනය පිළිබඳ පනත හා 1949 දී හඳුන්වාදුන් ලංකා පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණ පනත යනාදී මගින් තවදුරටත් ශ්‍රී ලංකාවේ වාර්ගික ජන කොටස් අතර හොඳ හිත පළුදු කළේය.1948 දී ෆෙඩරල් ව්‍යවස්ථාවක් තුළ බලය බෙදා ගැනීමේ අපේක්ෂාව කරා ඔවුන් ගමන් ගත් බව ෆෙඩරල් පක්ෂය පිහිටුවා ගැනීම මගින් පැහැදිලි වේ ."(දික්වැල්ල,ප්‍රියන්ත හා හෙට්ටිආරච්චි 2003 )
තවද 1948 සිට 1970 කාලය තුළ දෙමළ ජනතාව සම්බන්ධයෙන් සිංහල සිංහල නායකයන්ගේ ක්‍රියා ක්‍රියාකලාපය එතරම් සතුටුදායක නොවෙයි .
"1948 දී ශ්‍රී ලංකාව නිදහස ලබන විට 781,000 ක් ඉන්දියානු ජා වීරයන් සිටි අතර එය රටේ මුළු ජනගහනයෙන් 51.56% ක්ද විය.පුරවැසි පනත හඳුන්වා දීම මගින් පුරවැසි පුරවැසිබව පරම්පරාවෙන් සහ ලියාපදිංචිවීම වශයෙන් වර්ග කෙරුණි.මෙම පනත (1949) මගින් වතුකරේ ජීවත් වූ ද්‍රවිඩ ජනතාවගෙන් බහුතරයකට එනම් 1953 වන විට ජීවත් වූ බහුතරයට 974,098 ප්‍රමාණයකගේ පුරවැසිභාවය අහිමි කරනු ලැබීය "
1948 සෝල්බරි ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව සම්බන්ධයෙන් ද බහුතරයක් ශ්‍රී ලාංකිකයන්ගේ එකඟතාවක් නොතිබුණි.එය බ්‍රිතාන්‍යයන්ගේ පිටපතක් ලෙස සැලකීය .මෙම වකවානුව වන විට සිංහල ,දෙමළ භාෂාවන්ට සමතැන දිය යුතුය යන ඉල්ලීම පැන නැගුණි .එහෙත් සිංහල ජනවාර්ගික ජාතිවාදය විසින් සිංහරාජ සිංහල රාජ්‍ය භාෂාව කිරීම පිළිබඳ ඉල්ලීම 1950 වන විට දැඩිව අවධාරණය කරන ලදී .මෙම භාෂා ප්‍රශ්නය කේන්ද්‍රකරගෙන 1958 ජාතිවාදී කලබල ඇති විය.ඒ පිළිබඳව ජිනදාස පීරිස් විසින් රචිත ' ජාතික ගැටළුව ' යන කෘතියෙහි සඳහන් වේ .මේ හේතුවෙන් 1961 මුල් භාගයේ දමිළ උද්ඝෝෂණ ඇති විය .
අනතුරුව 1971දී 1972 දී හඳුන්වා දුන් ප්‍රථම ජනරජ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව මගින් සුළු ජාතීන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා කිරීමට සෝල්බරි ව්‍යවස්ථාවෙන් පැණවූ විධිවිධාන ඉවත් කළ අතර එහි දෙවන වගන්තිය මගින් එකීය රාජ්‍යයක් ලෙස ප්‍රකාශ කෙරිණි .මෙම ව්‍යවස්ථාවේ විධිවිධාන මගින් බලය බෙදාහැරීම සම්බන්ධයෙන් අවකාශය නොවීය .එසේම මෙම ව්‍යවස්ථා ප්‍රතිසංස්කරණ මගින් බහුතර ජනතාවගේ ආගම සහ භාෂාව ආරක්ෂා කිරීම සම්බන්ධයෙන් පනවනු ලැබූ විධිවිධාන දෙමළ ජනතාවගේ අපේක්ෂා භංගත්වයට හේතු විය .වර්ගවාදී යුද්ධය ව්‍යවසනය දෙමළ ජනතාව මත මුදා හැරීම සිදු වුයේ එක්දහස් නවසිය හැත්තෑ එකේ ප්‍රමිතිකරණ වැඩසටහන සමඟයි .
"මේ ප්‍රමිතිකරණය යටතේ එකම විභාග ප්‍රශ්න පත්‍රයට පිළිතුරු දෙන සිසුන් අතරින් විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රවේශ අවස්ථා සලසා දෙනු ලැබූයේ ලැබුයේ සිංහල හා දෙමළ ජාතියට අයත් වූවන්ට දෙයාකාරයකටය .උදාහරණ වශයෙන් වෛද්‍ය විද්‍යාලයට ඇතුළුවීම සඳහා දෙමළ ජාතියට අයත් සිසුවකු 1971 දී මුළු ලකුණු හාර සීයෙන් අවම වශයෙන් 250ක් ගත යුතු අතර ,දකුණේ ඇතැම් පළාතක සිංහල කිසිවකුට ලකුණු 229 ක් ලබා ඒ අවස්ථාව පාදා ගත හැකි විය .සිංහල හා දෙමළ සිසුන් එකම භාෂාවකින් පැදුර සැපයූ විට දී පවා මෙම ජාතික වෙනස්කම් කිරීමට දෙමළ ශිෂ්‍යයන් භාජනය කරනු ලැබීය "(dias ,2000)
මෙම තත්වය දෙමළ ජනයාට සිදු කළ සැලකිය යුතු අසාධාරණයක් විය .ප්‍රමිතිකරණය ඉවත් කරමිනකරමින් දිස්ත්‍රික් පදනම මත විශ්ව විද්‍යාලයට බඳවා ගැනීමේ ක්‍රමයක් පසුව හඳුන්වා දුන්නද ,ඒ වන විට ගැටුමකට එළැඹීමේ පූර්ව සූදානමක් පැහැදිලිවම දෙමළ තරුණයන් තුළ රෝපණය වී තිබුණි .
ගැටුමේ පූර්ව අවස්ථාවේදී ඔවුන් දෙවන ජාතිකයන් ය යන අදහස ඇති කළ අතර 1975 වන විට යුදවාදී දෙමළ තරුණයෝ සංවිධානගත වීම ඇරඹිණි .රංජිත් දික්වැල්ල ,රේණුක ප්‍රියන්ත සහ ශිරාණි හෙට්ටිආරච්චි විසින් රචිත ' ගැටුම් නිරාකරණ න්‍යාය සහ භාවිතය ' කෘතියේ සඳහන් කරන පරිදි යාපනය නගරාධිපති ඇල්ෆ්‍රෙඩ් දොරෙයප්පා 1975 දී ඝාතනය කළ අතර එය දෙමළ සටන්කාමී තරුණයන්ගේ පළමු දේශපාලන ඝාතනය විය .1966 දී දෙමළ එක්සත් විමුක්ති පෙරමුණ පිහිටුවා ගැනීමත් ,1976 මැයි 14 වන දින සම්මත කළ වඩු වඩුක්කෝඩෙයි යෝජනාවන් පිළිබඳ වැඩිදුර විස්තර සඳහන් වෙයි .
1977 මහ මැතිවරණයේදී වෙනම රාජ්‍යයක් යන මතයේ පිහිටා ආසන විසි තුනකට තරග කළ අතර ,එයින් ආසන 18ක් දිනා දිනා ගැනීමට සමත් විය .ඒ සමගම ඔවුන් පාර්ලිමේන්තුවේ ප්‍රධාන විපක්ෂය බවට පත් විය .එහෙත් මැතිවරණයෙන් පසුව ඇතිවූ ජාතිවාදී කෝලාහල හේතුවෙන් දෙමළ ජාතිකයන් අනාථභාවයට පත් විය .
" මැතිවරණයෙන් පසුව ඇතිවූ ජාතිවාදී කෝලාහල හේතුවෙන් අනාථභාවයට පත් දෙමළ ජන සංඛ්‍යාව පනස් දාහක් පමණ වූ අතර ,මරණයට පත් පුද්ගලයන් 131 අතරින් 120 ක් දෙමළ ජාතිකයන්ය .එමගින් වඩාත් ආක්‍රමණශීලී වූයේ දෙමළ සටන්කාමී කණ්ඩායම් ය ."
1980 එකේ දිස්ත්‍රික් සංවර්ධන සභා මැතිවරණයේදී අපේක්ෂකයන් ගණනාවක් ඝාතනය කරන ලදී .රජයේ මිලිටරි හමුදාව ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ල කළ අතර දෙමළ සංස්කෘතිය පමණක් නොව මෙරට ඉතිහාසයේ න්‍යාන ගබඩාව යාපනය පුස්තකාලය විනාශ විය .
"ගැටුමේ අර්බුද සහ ප්‍රතිවිපාක අවස්ථා 1983 න් පසුව ආරම්භ වේ .1983දී දෙමළ සටන්කාමීන් විසින් රජයේ සොල්දාදුවන් දහතුන් දෙනෙකු ඝාතනය කිරීමෙන් භූ ප්‍රචණ්ඩ කළ කලකෝලාහල මගින් ජීවිත 600 ක් පමණ විනාශ විය .79,000 කට අධික පිරිසක් සරණාගතභාවය ට පත් විය .මෙම සිදුවීම හේතුවෙන් 1983න් පසු ව පසුව දෙමළ සටන්කාමීන් වඩා ශක්තිමත් වීම ආරම්භ විය "
මේ හේතුවෙන් දෙමළ සටන්කාමී කණ්ඩායම් වඩා වඩා ශක්තිමත් විය .
" උමා මහේෂ්වරන් විසින් ද්‍රවිඩ ඊලාම් ජනතා විමුක්ති සංවිධානය සහ වේලුපිල්ලේ ප්‍රභාකරන් විවිධ ද්‍රවිඩ ඊලාම් විමුක්ති කොටි සංවිධානය ස්ථාපිත කරන ලදී .ඊට අමතරව ඊළාම් ඊලාම් ජනතා විප්ලවය පෙරමුණ ,දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති සංවිධානය (ටෙලෝ) ,ඊළාම් විප්ලවීය ශිෂ්‍ය සංගමය (ඊරෝස් ) ද අවි ගැටුමේ ප්‍රධාන පාර්ශවකරුවෝ බවට පත්වූහ "
1987 පළාත් සභා ස්ථාපිත කිරීම තුළ බොහෝ කණ්ඩායම් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී දේශපාලන රාමුවකට අවතීර්ණ වූහ .පසුකාලීනව සන්නද්ධව තම අරමුණ වෙනුවෙන් සටන් දෙයක් කළේ එල් .ටී.ටී.ඊ සංවිධානයයි .
ජනවාර්ගික අර්බුදයට හේතු වූ දේශපාලන පසුබිම සෘජුවම සලකා බැලුවහොත් 1833 ,1910 කෝල්බෲක් සහ මැනිං ආණ්ඩුක්රම ආණ්ඩුක්රම ආණ්ඩුක්රම ප්රතිසංස්කරණය දමිළයන්ගේ අධිතක්සේරුව ට හේතු වුවද එම තත්ත්වය බිඳ වැටෙන්නේ 1931 ඩොනමෝර් ආණ්ඩුක්රම ප්රතිසංස්කරණය හඳුන්වා දීමත් සමඟය.සර්වජන ඡන්ද බලය හඳුන්වාදීම ,ජාතීන් අතර තමන් අවතක්සේරුවට ලක් කලායැයි දමිළයෝ කල්පනා කළහ .1956 දී එස් ඩබ්ලිව් ආර් ඩී බණ්ඩාරනායක මහතා පෙඩරල් ක්‍රමය යෝජනා කළ ද දමිල ජනතාව ඒ සම්බන්ධව උනන්දු නොවීය .එසේම 1956 දී රාජ්‍ය භාෂාව සිංහල භාෂාව කිරීම ,1972 ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාව මගින් බුද්ධාගමට විශේෂ තැනක් දීම,1962 දී හා 1978 දී සිදු වූ සිදුවූ ආණ්ඩු සිදුවූ ආණ්ඩු ක්‍රම ව්‍යවස්ථා සම්පාදනයේදී දෙමළ නියෝජිතයන්ගේ සහාය ලබා නොගැනීම ද,1972 ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ අයිතිවාසිකම් වෙනුවෙන් ආරක්ෂාවක් නොමැති වීම ද ඔවුන්ගේ මත භේදයට හේතු විය.ජනවාර්ගික අර්බුදයේ මත ගැටුම සන්නද්ධ අරගලයක් බවට පත් වීමට හේතු වූයේ දේශපාලන තීරණයන් ය.childern day ඩී එස් සේනානායක මහතා විසින් රජයේ වියදමින් උතුරු නැගෙනහිර ප්‍රදේශවල ඇති කළ ජනපද ව්‍යාපාරය දමිළයන්ගේ අවිශ්වාසය තහවුරු කළහ .වර්ෂ 1950 වන විට සිංහලයන් උතුරු ප්‍රදේශයට පැතිර යාම සමඟ මෙම තත්ත්වය උග්‍ර අතට හැරී ය .
"වර්ෂ 1946 තුන කුණාමලය ජනගහනය 175000 හා දශම නවයකි .1971 දී ජනගහනය එක්ලක්ෂ අසූ අටදහසක් සහ දශම 4 කි.1981 ත්‍රිකුණාමලයේ සිංහල ජනගහනය 33.62% කි.ශ්‍රී ලාංකික දෙමළ 33.78% කි.ඉන්දීය දමිළ 2.46% කි.ජනගහනය මෙසේ වෙනස් වීමට හේතුව ගොවිජනපද පිහිටුවීම ප්‍රතිපත්තිය උඩ සිදු වූවා යැයි තීරණය කිරීම අපහසු වේ .අභ්‍යන්තර සංක්‍රමණ සහ වෙනත් හේතු මෙසේ ජනගහනය වෙනස් වීමට හේතු විය "(රත්නායක ,2001)
සිංහලයන් ගොවි ජනපදවල පදිංචි කරවීම ඔවුන්ගේ ජාතිවාදී හැඟීම් ඉස්මතු කිරීමට සමත් විය.එසේම බ්‍රිතාන්‍යයන්ට එරෙහිව ස්වදේශිකයන් ගෙනගිය පුනරුද ව්‍යාපාර ද මෙරට දමිළයන්ගේ මත භේදයට හේතු විය .ශ්‍රී ලංකාවේ උතුරු නැගෙනහිර පළාත් වල පවතින ඊළාම් යුද්ධයට හේතු වූ කරුණු පිළිබඳව සොයා බැලීමේදී ඉහත හේතු සාධක ප්‍රධාන ලෙස බලපෑම් ඇති කළේය .මෙම ගැටුම මුලදී ආරම්භ වූයේ ජනගහනය සුළු කොටසක් අතර පමණි .එහෙත් පටු දේශපාලන වාසි වෙනුවෙන් ලංකාවේ දේශපාලන ඉතිහාසය තුළ ගත් වැරදි තීරණ හේතුවෙන් පසුකාලීනව දමිළයන් තුළ වෙනම රාජ්‍යයක් යන සංකල්පය ඉස්මතු කරමින් එය අරමුණු කොට ගෙන සන්නද්ධ ගැටුමක් ලෙස ඉස්මතු විය එයින් ඇති වුණු සමාජ ,ආර්ථික බිඳවැටීම ශ්‍රී ලංකාවේ සංවර්ධනය වර්ධනයට සීමා කළේය .
මේ අනුව ජනවාර්ගික අර්බුදය විසඳීම සඳහා ගත් සියලුම ක්‍රියාමාර්ග ක්‍රියාමාර්ගද බිඳ වැටුණි.යටත් විජිතවාදීන් දේශපාලන ප්‍රතිපත්තිය හේතුවෙන් අනාගතයේ දී මෙරට ජනවාර්ගික අර්බුදයක් ඇති වන බවත් ඒ සඳහා පෙර ආණ්ඩු ක්‍රමයක් අවශ්‍ය බවත් 1926 දී එස් ඩබ්ලිව් ආර් ඩී බණ්ඩාරනායක මහතා ප්‍රකාශ කළේය.එම ප්‍රකාශය දහස් නවසිය 26 ජූලි 17 ' සිලෝන් මෝනිං ලීඩර් ' පුවත්පතේ පළකොට තිබුණි .ශ්‍රී ලංකාව තුළ ඒ වනවිට ඇති වී තිබුණු උඩරට ,පහතරට බෙදීම නිසා සිදුවන දුෂ්කරතා මග හැරවීමට උඩරට නායක්කාරවරු ස්වයං පාලන කොටස් තුනකට දිවයින බෙදීමට යෝජනා කළහ.එනම් ද්‍රවිඩයන් බහුලව ජීවත්වන උතුරු සහ නැගෙනහිර පලාත් ,දකුණු හා බස්නාහිර පළාත් යනුවෙනි .මේ ක්‍රමය අනුව මේ ජන කොටස් තුනටම ස්වයං පාලනය සහිත ආණ්ඩුවක් ලැබෙනු ඇතැයි යන්න ඔවුන්ගේ විශ්වාසය විය .නමුත් 1931 දී සර්වජන ඡන්ද බලය පිරිනැමීමට දෙමළ නායකයන් විරුද්ධ විය .
" 1931 සර්ව සර්වජන ඡන්ද බලය මෙරටට පිරිනැමීමට දමිල නායකයන් විරුද්ධ විය.1936 වන විට සර්වජන ඡන්ද බලය තුළ නියෝජනය පුළුල් වීමත් ,ඒ නිසා වතුකරයේ පාලනයක් ගොඩනැගීමත්ඩී එස් සේනානායක මහතා විසින් සර්ව සිංහල අමාත්‍ය මණ්ඩලයක් නිර්මාණය කර ගැනීමත් නිසා දමිළ නායකයෝ නැවතත් සිය විරෝධය පළ කළහ ."(හේමන්ත ,2006 )
1944 දී ලංකා ජාතික සංගමය මගින් ජාතීන් අතර සහජීවනය ඇති කිරීමේ අරමුණින් යෝජනා මාලාවක් ඉදිරිපත් කරන ලදි .1947 මහමැතිවරණය ප්‍රතිඵල වාමාංශික නැඹුරුවකින් යුක්ත විය .ඒ හේතුවෙන් වාමාංශිකයන් එකතුවී රජයක් පිහිටුවා සාකච්ඡා පැවැත්වීය.නමුත් ඒ එය අසාර්ථක වූ අතර එම අවස්ථාවෙන් ප්‍රයෝජනය ගත් දී ඩී.එස් සේනානායක මහතා පුරවැසි පනත හරහා වතුකරයේ දෙමළ ජනතාවගේ ඡන්ද අයිතිය තහවුරු කරන ලදී .මේ අවස්ථාවේදී සුන්දරලිංගම් මහතා ආණ්ඩුවෙන් ඉවත් වී විරෝධය පෑ අතර ඒ පිළිබඳ නුවන් හේමන්ත විසින් රචිත"ශ්‍රී ලංකාවේ ජනවාර්ගික අර්බුදයේ සම්බන්ධ එකගතා හා විරෝධතා " යන කෘතිය සඳහන් වේ.එහිදී ජී. ජී පොන්නම්බලම් මහතා එම පුරප්පාඩුව සඳහා පත්කෙරිණි .1956 බණ්ඩාරනායක මහතා සඟ ,වෙද,ගොවි,කම්කරු පංච මහා බලවේග එක් කොට ආණ්ඩුවක් පිහිටවිය .
"පංච මහා බලවේගයන්ගෙන් පන්නරය ලද බණ්ඩාරනායක මහතා 1956 විශිෂ්ට ජයග්‍රහණයක් අත්කර ගෙන ආණ්ඩුවක් පිහිටු වීය .ආණ්ඩුවක් පිහිටු වීමට පටන් ගත් අවස්ථාවේ පටන් සිංහලකම අගය කළ මෙතුමා ආණ්ඩුව පිහිටුවීමත් සමග සිංහල රාජ්‍ය භාෂාව බවට පත් කළේය .මේ නිසා වාර්ගික විරෝධතා ප්‍රබල ලෙස මතු වන්නට වූයෙන් 1957 ජූලි 26 වන දින බණ්ඩාරනායක චෙල්වනායගම් ගිවිසුම අත්සන් කෙරිණි "(හේමන්ත ,2006 )
නමුත් අවස්ථාවාදී දේශපාලනය හේතුවෙන් එම ගිවිසුම අසාර්ථක විය .1959 දී බණ්ඩාරනායක මහතා ඝාතනය කිරීමෙන් පසු නිදහස් පක්ෂයට නායකත්වය දීමට සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය ඉදිරිපත් විය .නමුත් සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායක මැතිනිය සිරිමා ශාස්ත්‍රී ගිවිසුම 1964 දී අත්සන් කළ අතර එහි පැවති අක්‍රමකතා හා සිදු වූ අසාධාරණකම් හේතුවෙන් ද්‍රවිඩ ජනතාවගේ විරෝධතා ඒ සඳහා දිගින් දිගටම එල්ල විය .
1956 බණ්ඩාරනායක - චෙල්වනායගම් ගිවිසුමට විරෝධය පා ඩඩ්ලි සේනානායක සහ එක්සත් ජාතික පක්ෂය 1965 ආණ්ඩු බලය ලබා ගැනීමෙන් පසු එම ආණ්ඩුවේ හවුල්කාරී පෙඩරල් පක්ෂය සමඟ ගිවිසුමකට එළැඹිණි .එහි යෝජනා වූයේ
- උතුරු නැගෙනහිර පළාත්වල පරිපාලන සහ වාර්තා කරන භාෂාව දෙමළ භාෂාව යොදා ගනු සඳහා දෙමළ භාෂා විශේෂ ප්‍රතිපාදන පනත යටතේ ඉක්මනින් පියවර ගනු ලැබේ .
- උතුරු නැගෙනහිර පළාත් වල නෛතික කටයුතු දෙමළ භාෂාවෙන් සිදු කිරීම සහ වාර්තා කිරීම සඳහා භාෂා ප්‍රතිපාදන සලස්වනු වත් අධිකරණ පනත සංශෝධනය කිරීම ස්වකීය පක්ෂයේ ප්‍රතිපත්ති ප්‍රතිපත්තිය බව ද සේනානායක මහතා සඳහන් කළේය .
- නායකයන් දෙදෙනා අතර එකඟත්වයට පැමිණෙන විෂයන් පිළිබඳ බලතල සහිත දිස්ත්‍රික්ක සභා ලංකාවේ පිහිටුවීමට පියවර ගනු ලැබේ .
- ඉඩම් සංවර්ධනය රෙගුලාසි යටතේ ලංකාවේ පුරවැසියන්ට ඉඩමක් ලැබීමේ හිමිකම ලැබෙන අයුරින් එකී රෙගුලාසි සංශෝධනය කරනු ලැබේ .
(හේමන්ත ,2006 )
නමුත් නිදහස් පක්ෂය මගින් එම ගිවිසුමට විරෝධය එල්ල කරන ලදී.මෙම විරෝධතා මතු වීම සිදු වන්නේ 1960 සිදුවන්නේ 1966 ජනවාරි 8 වන දින දෙමළ දෙමළභාෂා විශේෂ විධිවිධාන පනත පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමත් සමගය .මෙම විරෝධතා හේතුවෙන් චෙල්වනායගම් මහතාගෙන් නොවිමසා ගිවිසුම ඉවත දැමීම නිසා1968 පෙඩරල් පක්ෂය ඩඩ්ලිගේ ආණ්ඩුවෙන් ඉවත් විය .
1970 දී ප්‍රථම ජනරජ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථා කෙටුම්පත පිළියෙල කරන අවස්ථාවේදී අවස්ථාවේදී පෙඩරල් පක්ෂය ගෙනා යෝජනා පිළිනොගැනීම හේතුවෙන් තම බලය පෙන්වීමට 1972 දී peral පක්ෂය තවත් ද්‍රවිඩ පක්ෂ හතරක් සමග එක්ව ද්‍රවිඩ එක්සත් විමුක්ති පෙරමුණ පිහිටුවීය .
1977 මැතිවරණයේදී ද්‍රවිඩ එක්සත් විමුක්ති පෙරමුණ ද්‍රවිඩ ජනතාවගෙන් වරමක් ඉල්ලීය .ඔවුන්ගේ අරමුණ වූයේ දෙමළ ඊළාම් රාජ්‍යයක් පිහිටුවා ගැනීම හෙවත් වෙනම රාජ්‍යයක් ලබා ගැනීමයි .
"ජනවාර්ගික ගැටුමට දේශපාලන විසඳුමක් ලබාදීම සඳහා ගනු ලැබූ මීළඟ උත්සාහය ලෙස 1980 අංක 35 දරණ සංවර්ධන සභා පනත සඳහන් කළ හැකිය.1950 දශකය දශකයේ අග භාගයේ සිට විටින් විට බලතල විමධ්‍යගතකරණය කිරීමට උත්සාහ දරන ලද මුත් ,ප්‍රථම වතාවට පනතක් යටතේ බලතල විමධ්‍යගත කිරීම මෙමඟින් සිදු විය .1978 දෙවන ජනරජ ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථාවේ රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්ති මෙහෙයවීමේ මූලධර්ම සහ මූලික යුතුකම් පිළිබඳ සඳහන් 6 වන පරිච්ඡේදය 27 (4 ) වන වගන්තිය මගින් මීට අදාළ මූලික විධිවිධාන දක්වා තිබේ .ඒ අනුව දිස්ත්‍රික් සංවර්ධන සභා ස්ථාපිත කිරීම මගින් මෙරට සංවර්ධන කටයුතු වලට සමාන්තරව ජනවාර්ගික ගැටළුවට විසඳුම් ලබාදීම අරමුණු කර ගනු ලැබීය .එහෙත් මෙය ආණ්ඩුක්රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනයක් මගින් නොකළ හෙයින් සහ තවත් දුර්වලතා රාශියක් හේතුකොටගෙන දිස්ත්‍රික් සංවර්ධන සභා ක්‍රමය අසාර්ථක එකක් විය"(දික්වැල්ල ,ප්‍රියන්ත සහ හෙට්ටිආරච්චි,2003 )
ඇති වූ මතභේදාත්මක පරිසරය සන්නද්ධ අරගලයක් වන්නේ 1983 කළු ජූලියෙන් පසු ය .
"1983 ජූලි විසි තුන්වන දින යාපනයේ හමුදා සෙබළුන් 13 දෙනෙකු ඝාතනය කිරීම තුළ දකුණේ මතු වූ දමිළ විරෝධය මුළු රටම ප්‍රචණ්ඩකාරී බිහිසුණු තත්ත්වයකට පත් කළේය .
මරණයට පත් සංඛ්‍යාව 471
දේපල ගිනි තැබීම් 8077
මංකොල්ලකෑම් 3833 (හේමන්ත ,2006 ,පිටු අංකය 59 )
මේ හේතුවෙන් ජාත්‍යන්තරයේ අනුකම්පාව ද්‍රවිඩයන්ට හිමිවිය .මෙම සමස්ත සිදුවීම ජාතික ගැටලුව වෙනස් මගකට යොමු කිරීමට සමත් විය .එක්දාස් නවසිය තිම්පු නුවරදි උතුරු නැගෙනහිර ගැටලුව ගැටලුව විසඳීම සම්බන්ධයෙන් බහුපාක්ෂික සාකච්ඡාවන් පැවැත්වීය .1985 ජූලි මාසේ දහ වන දින භූතානයේ අගනුවර වන තිම්පු හිදී ලංකාන්ඩුවෙන් නියෝජිතයන් හා දෙමළ එක්සත් විමුක්ති පෙරමුණේ ද ,අනෙකුත් කණ්ඩායම් වල නියෝජිතයන් අතර දෙමළ ජාතික ප්‍රශ්නයට විසඳුම් සෙවීමේ සාකච්ඡා වටයක් ආරම්භ විය .(dias ,2000)
නමුත් මෙම සාකච්ඡා වලට දමිළ නායකයන් එක හෙළා විරුද්ධ විය .තිම්පු සාකච්ඡා අසාර්ථක වුවද 1987 ජූලි මස ශ්‍රී ලංකාවේ ජනාධිපති ජේ .ආර් ජයවර්ධන මහතා සහ ඉන්දීය අගමැති රජීව් ගාන්ධි මහතා අතට ලංකාවේ සාමය හා සමානාත්මතාවය ආරක්ෂා කිරීමේ අරමුණින් ඉන්දු ලංකා ගිවිසුමට අත්සන් තබන ලදී .1987 දරණ පළාත් සභා පනත සම්මත කර මධ්‍යම රජයේ බලය බෙදා හැරි නමුත් ද්‍රවිඩ ජනතාව බහුතරය වෙසෙන උතුර නැගෙනහිර පළාතක් කිරිමත් ,පසුකාලීනව එම පළාත තුළ පළාත් සභා ක්‍රමය ක්‍රියාත්මක නොවීමත් හින්දි ඉන්දු ලංකා සාම ගිවිසුම අසාර්ථක වන්නට හේතු විය .
"ගැටුම විසඳීම සඳහා ගනු ලැබූ මීළඟ සාකච්ඡා වාරය 1989 ජනාධිපතිවරණයෙන් ජයගත් ආර් පේමදාස ජනාධිපතිවරයා ගේ පාලන කාලය තුළ සිදුවිය .ජනවාර්ගික ගැටුම නිරාකරණය සම්බන්ධයෙන් ප්‍රේමදාස ජනාධිපතිවරයා ගේ ස්ථාවරය වූයේ ඉන්දීය සාම සාධක හමුදාව රටින් නික්ම යා යුතු බවයි ."
නමුත් මෙම සාකච්ඡා දින දාහතරකින් බිඳ වැටුණි .ගැටුම විසඳීමේ අරමුණින් 1994 දී බලයට පත් පොදුජන එක්සත් පෙරමුණු රජය මඟින් සාකච්ඡා පැවැත්වීය.1994 දී ජනාධිපති ලේකම් බාලපටබැඳි ගේ ප්‍රධානත්වයෙන් සමන්විත නියෝජිත පිරිසක් එල්ටීටීඊ න්‍යායචාර්යා ඇන්ටන් බාලසිංහම් ඇතුළු පිරිස සමග සාකච්ඡා පැවැත්වීය .මෙම සාකච්ඡා සඳහා දෙවන වටයේදී සටන් විරාමයක් ඇති කරගැනීමට උත්සාහ කළ අතර 1995 අප්‍රේල් 19 වන දින එල්ටීටීඊ සංවිධානය විසින් ත්‍රිකුණාමල වරායට පහර දීමත් සමග ' වීරයා ' සහ ' රණ සුරු ' යන නාවික යාත්‍රා දෙක ඇතුළු නාවික සෙබළුන් එකොලොස් දෙනෙක් ඝාතනය කිරීමත් සමඟින් මෙම සාම ක්‍රියාදාමය අසාර්ථක විය .2001 මහ මැතිවරණයේදී තමන් බලයට පත්වුවහොත් දේශපාලන විසඳුමක් ලබාදීමට කටයුතු කරන බව එක්සත් ජාතික පක්ෂ නායක රනිල් වික්‍රමසිංහ ප්‍රකාශ කළේ ය.ඒ අනුව එක්සත් ජාතික පක්ෂය 2001දී සන්ධානගත ආණ්ඩුවක් ඇති කර ගනිමින් එක්සත් ජාතික පෙරමුණ පිහිටුවාගත් අ ගත් අතර එල්ටීටීඊ සංවිධානය නොර්වේ ඔස්ලෝ නුවර පැවැති ආධාර සමුළුවට සහභාගි කර නොගැනීම හේතුවෙන් ඔවුන් සහභාගි වීමෙන් වැළකෙන බවට ප්‍රකාශ කරමින් සාම සාකච්ඡාවලින් ඉවත් විය .දෙදහස් එකේ අවබෝධතා ගිවිසුම අත්සන් කළද එහි පැවති දුර්වලතා නිසා එය අසාර්ථක විය.මේ අනුව 2014 දී චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කුමාරතුංග මැතිනිය ප්‍රමුඛ රජය විසින් යළිත් එල්ටීටීඊ ය සමඟ සාකච්ඡා කළ ද එය ද අසාර්ථක විය .අනතුරුව 2006 දී බලයට පත් ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ මැතිතුමා විසින් එල්ටීටීඊ සාමාජිකයන් විසින් වසා දමන ලද මාවිල් ආරු සොරොව්ව විවෘත කරමින් ප්‍රතිවාදීන්ට එරෙහිව සටන් අරඹන ලදී .2006 දී යුද්ධය ආරම්භ වන විට රජයේ හමුදාව ක්‍රියාකාරීත්වයෙන් හා බැරි බලයෙන් ප්‍රබල වූ අතර 2008 දී හමුදා සෙබළුන් හතළිස් දාහක් බඳවා ගැනීමත් ,ගොඩබිම් ,ගුවන් හා නාවික බලකායන් ගේ ශක්තිමත් භාවයත් ,ජාත්‍යන්තර බලපෑම්වලට හසු නොවීමත් හේතුවෙන් 2019 මැයි 18 වන දින එල්ටීටීඊ නායක වේළුපිල්ලේ ප්‍රභාකරන් ඝාතනය කිරීමත් සමග යුද්ධය නිල වශයෙන් නිමාවිය .
මේ අනුව ජනවාර්ගික අර්බුදයේ නැගීම මෙලෙස හඳුන්වා දුන්නත් වර්තමානය වන විටත් විවිධ මත හේතූන් ඔස්සේ තවදුරටත් ජනවාර්ගික ගැටලු ඉදිරියට පැන නගිමින් සිටි .
යුද්ධය අවසන් වීම යනු සත්‍ය වශයෙන්ම ශ්‍රී ලංකා රජයේ හමුදා සහ දෙමළ ඊළාම් විමුක්ති කොටි සංවිධානය (LTTE) අතර සිදුවූ හමුදාමය ගැටුම් සඳහා මූලික වූ තත්වයන් අවසාන වීම නොවේ. මෙම ගැටුම විවිධාකර ස්වරූපවලින් යුත් අතර සන්නද්ධ පරිච්ඡේදය ඉන් එකක් පමණි. ගැටුමේ පාර්ශවකරුවන් විසින් ගැටුමේ ඉතිහාසයට අදාලව කරන ලද නිර්වචනයන් මෙම ගැටුමෙහි මූලික කාරණයක් බව ඉතා පැහැදිලිය. යුධමය අභිමුඛ වීම ගැටුමේ අධිපති ස්වරූපය බවට පත් වන විට එහි අනෙකුත් ආකාරයන් වලට ඇති වැදගත්කම හීන වේ. සන්නද්ධ පරිච්ඡේදය සම්පූර්ණයෙන් අවසන් වන විට ගැටුමට අදාල සන්නද්ධමය නොවන ස්වරූපයන් නැවත කරලියට පැමිණෙමින් පවතී. මෙම සන්දර්භය තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ ජනවාර්ගික ගැටුමට අදාල ඉතිහාසයේ නව කාර්යභාරය සාකච්ඡා කළ යුතුව තිබේ.
”සිංහල-බෞද්ධ දකුණෙහි” සාමූහික පරිකල්පනය තුළ ”දමිළ උතුර” සුවිශේෂී ස්ථානයක් අත්පත් කරගෙන ඇත. කෙටියෙන් කිවහොත්, එය අත්පත් කරගත යුතු ප්‍රදේශයකි. සිංහල-බෞද්ධ මනසට උතුර යනු සිංහල-බෞද්ධ භූමියේ අනිවාර්ය කොටසකි. මෙම භූමිය දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ ද්‍රවිඩයින් විසින් අයුක්තිසහගත ලෙස අත්පත් කරගෙන සිටී. එනම් ඔවුනට අනුව ප්‍රභූ පැලැන්තිය සහ යුරෝපීය යටත් විජිත පාලකයින් විසින් උපක්‍රමිකව ආදී සිංහලයින් විසූ ප්‍රදේශ ද්‍රවිඩකරණය කරන ලදි. නලින් ද සිල්වා සහ සූරිය ගුණසේකර වැනි සිංහල ජාතිකවාදී ප්‍රචාරකවාදීන් මෙම මතයේ නියමුවන් වේ. කෙසේවුවත් මෙම අදහස ඔවුන්ගේ සාහිත්‍ය/ලියවිලි පරිහරණය කරන සීමිත කණ්ඩායමකට සීමා වුවත් උතුරේ සිංහල-බෞද්ධ උරුමය පිළිබඳ සිංහල-බෞද්ධ සාමාන්‍ය ජනයා අතර ද අදහසක් පවතී.
දමිළ උතුර කෙරෙහි මෙම සිංහල-බෞද්ධ සංජානනය, පශ්චාත් යටත් විජිත ශ්‍රී ලාංකීය රාජ්‍ය දෘෂ්ටිවාදයෙහි මූලික අංගයකි. මෙම දෘෂ්ටිවාදයේදී රාජ්‍යයේ භෞමික අඛණ්ඩතාවය ඉතා විශේෂ ආකාරයකින් වර නගනු ලැබේ. සිංහල-බෞද්ධ මනසෙහි ”ලංකාවේ ඒකීය භාවය” යන්න නූතන රාජ්‍ය සංකල්පය හෝ ආණ්ඩුක්‍රමය නිසා ඇති වූ මතයක් නොව ඓතිහාසිකව ගොඩනංවන ලද මතයක්ය යන්න සිංහල-බෞද්ධ ව්‍යවහාරයේ භාවිතා වන ”දෙදහස් පන්සිය වසරක් තිස්සේ පැවති ඒකීය රාජ්‍ය” යන්න මගින් පැහැදිලි වේ.
‘දිවයින’ යන සංකල්පය ඇති වූයේ අනුරාධපුර රාජධානියේ පාලක දෘෂ්ටිවාදයෙහි කොටසක් ලෙස, අඩුම තරමින් මහාවංශය සංග්‍රහ කරන ලද ක්‍රි.ව. හයවන සියවසේදී ය. පැහැදිලිවම මෙම ද්වීපමය දෘෂ්ටිවාදයට මූලයන් දෙකක් විය. ඉන් එකක් නම් පිටස්තරයාගේ සංජානනයයි. එනම් භූගෝලීයමය ඒකකයක් සමාජ ඒකකයක් ලෙස හඳුනා ගැනීමය. පැහැදිලි නොමැති හේතු කිහිපයක් නිසා අනුරාධපුර යුගයේ සිටි ‘පාලක ප්‍රභූ කණ්ඩායමක් නිර්මාණය කළ බලවත් ජන කණ්ඩායමක් සිංහල’ නමින් ප්‍රසිද්ධ වූ අතර පිටස්තරයින් විසින් ”සිංහලයින්ගේ දිවයින” (සිංහලදීප හෝ අරාබිජාතිකයින් සෙරන්ඩිබ්’) ලෙස නම් කරන ලදී. මෙම දෘෂ්ටිවාදයේ අනෙක් මූලය නම් දිවයිනේ පූර්ව නූතන ඓතිහාසික වර්ධන කෙරේ තීරණාත්මක සමාජ කණ්ඩායමක් වූ භික්‍ෂුව’ගේ ලෝක දැක්මයී. එනම් පාලක ප්‍රභූ පන්තියට සමීපව සිටි භික්‍ෂු සමාජයේ බලවත් පාර්ශවයේ ලෝක දැක්ම විසින් ගොඩ නගන ලද අදහසක් වූයේ ලංකාව වසර පන්දහසක් නිර්මල බුදු දහම ආරක්ෂා කිරීමට භාර වූ දිවයින’ බවයි. ධම්මදීප නමැති අදහස මගින් මෙම ලෝක දැක්ම පූර්ණ ලෙස ආවරණය කරන ලදී. මෙම ලෝක දැක්ම ජීවමාන බුදුන් වහන්සේගේ ම ප්‍රාර්ථනයක් බැව් හුවා දැක්වීමට උන්වහන්සේ දිවයිනට තෙවරක්ම වැඩම කිරීම සහ විජය සහ පිරිවර ආරක්ෂා කරන ලෙස ශක්‍ර දෙවියන්ට පැවසීම වැනි මිථ්‍යාමය සම්ප්‍රදායන් හරහා උත්සාහ ගෙන ඇත.
මෙම දෘෂ්ටිවාදී උච්චාරණය කිරීම් හරහා පශ්චාත් යටත් විජිත ප්‍රභූ පාලක පන්තිය රාජ්‍යයේ පවතින භූ සීමාවන් පාරිශුද්ධකරණය කරයි. මෙම ශුද්ධ වූ සාම්ප්‍රදාය උත්කර්ෂයට නංවන ලද භූගෝලීය තත්ත්වය, ද්‍රවිඩ ජනතාව විසින් විකල්ප දෘෂ්ටිවාදයක් මගින් පමණක් නොව සන්නද්ධ දේශපාලන මිලිටරිමය වශයෙන් අඛණ්ඩව ප්‍රශ්නකරනු ලැබීම සුවිශේෂී ලෙස හඳුනා ගත හැකිය.
LTTE ට එරෙහි සන්නද්ධ ජයග්‍රහණය මහා පරිමාණයෙන් සැමරීම සහ දමිළ උතුර සම්පූර්ණයෙන්ම ජයග්‍රහණය කළ ආකාරයෙන් සිංහල-බෞද්ධ ජනයා එයට ප්‍රතිචාර දැකවුවත් ඒ සමගම මෙහෙයුම සම්පූර්ණ නොවූ බවට ද පුළුල් පිළිගැනීමක් ඇත[. ඒ සඳහා පෙරමුණු ගණනාවකින් සටන් කළ යුතුව තිබේ. දමිළ දේශපාලනය මෙල්ල කිරීම සහ නිර්ජාතිකවාදීකරණය කිරීම, දෙමළ ඩයස්පෝරාව පරාජය කිරීම, උතුරේ ජනසංයුතිය වෙනස් කිරීම මේ අතර ප්‍රධාන වේ. මෙයට අමතරව ”ඓතිහාසික”’ සිංහල-බෞද්ධ උතුර (සහ නැගෙනහිර) නැවත ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කිරීම ද මූලික කාර්යයක් ලෙස හඳුනා ගැනේ.
උතුරට අදාල පශ්චාත්-යුධ දේශපාලන-දෘෂ්ටිවාදාත්මක මැදිහත්වීම සිත්ගන්නා සුළු සහ තරමක් සුවිශේෂී වේ. අනවරත සන්නද්ධ ක්‍රියාදාමයන් සහ රාජ්‍යය විසින් අර්ථ දක්වන ලද නව ලිබරල්වාදයට අනුරූප සංවර්ධන ක්‍රියාවලීන් වලට අමතරව වෙනත් දෘෂ්ටිවාදාත්මක මැදිහත්වීම් දක්නට ලැබේ. වන්දනාකරුවන් එවන් සංසිද්ධියකි. සමූහ වශයෙන් යාපන අර්ධද්වීපයට ගමන් කරන සිංහල-බෞද්ධ වන්දනාකරුවන් ආගමික ක්‍රියාවලියකට වඩා දේශපාලන දෘෂ්ටිවාදාත්මක ක්‍රියාවකට සම්බන්ධ වෙයි. උතුරේ සහ දකුණේ මිනිසුන් එකිනෙකාට අභිමුඛ වීම මගින් ජනවාර්ගික සංහිඳියාවක් ඇති කෙරෙන බව කියැවෙන නිල අලංකාරොක්තියට යටින් මෙම වන්දනාකරුවන් විසින් සිංහල සහ දමිළ ජාතික අනන්‍යතා දේශපාලනය අතර ගැටුම්කාරී අභිලාශ පෝෂණය කරයි. වන්දනාකරුවන් විසින් උතුරට අත්‍යාවශ්‍ය ආර්ථික ප්‍රතිලාභ ලඟා කර දෙනමුත්, ඒ හා සමගාමීව ඔවුන් විසින් දේශපාලනික සහ දෘෂ්ටිවාදාත්මක වශයෙන් සවිඥාණික ද්‍රවිඩයන් අතර තැවුල්සහගත ස්වභාවයක් ද නිර්මාණය කරනු ලැබේ.මෙය තවදුරටත් ගැටුම් වැ්ධනය වීමෙහිලා බලපායි.
2014, 2018 සහ 2019 මුස්ලිම් විරෝධී ගැටුම්
2014 දී අලුත්ගම ඇති වූ ගැටුම්, 2017 නොවැම්බර් මාසයේ ගිංතොට ඇති වූ ගැටුම්, 2018 වර්ෂයේ දී අම්පාර, සහ දිගන ඇති වූ ගැටුම්, සහ 2019 වසරේ කුරුණෑගල ඇති වූ ගැටුම්වලින් විශාල ප්‍රමාණයක දේපල හානි ගණනාවක් ද, ජීවිත හානි කිහිපයක් ද සිදු වුනා.
මෑත දී ඇති වූ ගැටුම් මෙන්ම අතීතයේ ඇති වූ බොහෝ ගැටුම් දෙස බලද්දී පැහැදිලිව පෙනෙන කාරණයක් වන්නේ මේවා බොහොමයකට දේශපාලනඥයන් විවිධ අයුරින් සම්බන්ධ වී ඇති බවත්, ගැටුම් වැඩි වීමට ඔවුන්ගේ දායකත්වය හේතු වී ඇති බවයි. එසේම නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන ආයතන මෙම ගැටුම් නැවැත්වීමට දායකත්වයක් දක්වනු වෙනුවට, බොහෝ විට සිදු කර ඇත්තේ පැත්තක් ගැනීමයි. එසේම ව්‍යාපාරික ස්ථානවලට එල්ල කළ ප්‍රහාර, ගෙවල් මංකොල්ලකෑම් ආදිය මේ ප්‍රහාරවල ප්‍රධාන තැනක් ගන්නවා. ජනවර්ග අතර පැවැති සමාජ ආර්ථික සබඳතාවල ගැටළු මෙන්ම, තම ව්‍යාපාරික විරුද්ධවාදීන් මැඩ පැවැත්වීමට ජනවාර්ගික ගැටළු ප්‍රයෝජනයට ගැනීමක් ද දැක ගත හැකියි.
පටන් ගැන්මේ දී කී පරිදිම සමාජයේ ඉතා සුළු පිරිසකට වරප්‍රසාද ලැබෙන ක්‍රමයක් බ්‍රිතාන්‍යයන්ගෙන් ලංකාවට උරුම වුනා. එම පිරිසටම නායකත්වය ලැබෙන රාජ්‍ය ව්‍යුහයක් නිදහසට පසු ලංකාවේ නිර්මාණය වෙනවා.එම ක්‍රමය පවත්වා ගෙන යාමට සමාජය තුළ ජාතිවාදී බෙදීම් පවත්වා ගැනීම ඒ අයට උදව් වුනා. දුප්පත්කම, සම්පත් බෙදී යාමේ අසමානතාවය සමනය කිරීමට දීර්ඝකාලීන විසඳුම් ගෙන ඒමට පාලකයන් අපොහොසත් වීම නිසා ඇති වූ සමාජ-ආර්ථික ගැටළුවල අසහනයන් තවදුරටත් වෛරයන් ලෙස සුළු ජන වර්ග වෙත යොමු කිරීමට දේශපාලනඥයන් කටයුතු කිරීමත් මෙවැනි දීර්ඝකාලීන නරක ප්‍රතිඵලයන්ට හේතුවිය.
සාරාංශය
"ගැටුම" යන වචනය පැමිණෙන්නේ ලතින් ගැටුම - ගැටුම "සහ වෙනත් භාෂාවලින් ප්‍රායෝගිකව වෙනස් නොවේ: ඉංග්‍රීසි, ජර්මානු, ප්‍රංශ. විවිධ නූතන විශේෂ නොවන විශ්වකෝෂවල භාවිතා කරන ගැටුම්වල අර්ථ දැක්වීම් විශ්ලේෂණය කිරීමෙන් ඒවායේ සමානකම් අනාවරණය වේ. ගැටුම් යනු අපගේ ජීවිතයේ සදාකාලික සහකාරියයි. ඕනෑම ගැටුමක හදවත පරස්පර විරෝධීතාවයක් වන අතර එය සාමාන්‍යයෙන් ඵලදායී හෝ විනාශකාරී ප්‍රතිවිපාකවලට තුඩු දෙයි. ගැටුම් නිරාකරණය කිරීමේ දී ගැටුම් ඇති වීමට තුඩු දුන් සාධක පිළිබඳ මනා අවබෝධයක් පැවතිය යුතුය .විශේෂයෙන් එහි දී ගැටුම් ඇතිවීම හා සම්බන්ධිත අනවබෝධ මනාව තේරුම් ගත යුතු වෙයි .නිදසුනක් වශයෙන් ජනවාර්ගික අරගලය ඓතිහාසික වෛරය ප්‍රතිඵලයක් ලෙස විග්‍රහ කිරීමට උත්සාහ කිරීම සඳහන් කළ හැකිය .හිටපු ඇමරිකානු ජනාධිපති ජනාධිපතිවරයෙකු ජනාධිපතිවරයෙකු වන ජෝර්ජ්. ඩබ්ලිව්. බුෂ් සිවිල් යුද්ධය හා සර්බි ජාතිකයන් හා ක්‍රෝෂියන් ජාතීන් සහ මුස්ලිම් ජනතාව අතර පැවති පරම්පරාගත ආවේශය මත වර්ධනය වූවක් ලෙස පිළිගෙන ඇත .මේ අයුරින් බොහෝ රටවල ප්‍රතිපත්ති සම්පාදකයින් ගැටුම් සෘජු භේදයන් ගේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස විග්‍රහ කර ඇත .බොහෝ විද්වත්තු අභ්‍යන්තර ගැටුම් ලිවීම විහි වීම සම්බන්ධ මෙම විග්‍රහය පිළිගැනීමට මැලිකමක් දක්වන අතර ,නමුත් මෙම විග්‍රහය ඔස්සේ බොහෝ රටවල අභ්‍යන්තර ගැටුම ඇතිවන්නට හේතු වන කාරණාව සම්බන්ධ තවමත් නිසියාකාර පිළිතුරක් ලැබී නොමැත .ඒ ඔස්සේ තවත් පසෙකින් මතුවන කාරණාව වන්නේ හටගන්නා වූ ගැටුම් වඩාත් ප්‍රචණ්ඩකාරී වන්නේ ඇයි ? එසේත් නොමැති නම් ඒවා විසඳීම මොන තරම් දුෂ්කර වන්නේ ඇයිද යන කාරණා සම්බන්ධව අවධානය යොමු වී නොමැත .වර්ෂ 1990 සිට මොස්නීයාවේ අභ්‍යන්තර ගැටුම් වර්ධනය වීම සම්බන්ධව රේබීවරු,ක්‍රොස්ටීස්වරු සහ බොෂ්නියානු මුස්ලිම් වරු අතර එකිනෙකා සම්බන්ධව ඇති ඓතිහාසික දුක්ගැනවිලි යම් කාර්යයක් සිදු කොට ඇත .එසේ වුවද එම ගැටුම් ඇතිවීමේ හා වර්ධනය වීමේ එකම හා අවසන් සාධකය එය පමණක්ම බව පිළිගත නොහැකි තත්ත්වයටම අදාළ කාර්ය සංකීර්ණත්වයක් උසුලා ඇතිබව තහවුරු කළ හැකිය .මේ අනුව සවිස්තරාත්මක තොරතුරු සොයා බැලීමේදී අභ්‍යන්තර වශයෙන් ගැටුමක් හට ගැනීමට සිද්ධාන්තමය වශයෙන් බලපාන හේතු සාධක කිහිපයක් පෙන්වා දිය හැකිය .මේ අනුව ගැටුම් අවස්ථා වලට ප්‍රධාන නිදසුනක් ලෙස ජනවාර්ගික ගැටුම් පෙන්වාදිය හැකිය. ජනවර්ගයක් යනු සමාජ සංස්කෘතික වශයෙන් බෙදී සංවිධානය වී සිටින කණ්ඩායමකි .එහිදී ඔවුන්ගේ භාෂාව,ආගම ,ඇඳුම් පැළඳුම්,සිරිත් විරිත් ,ඇදහිලි,විශ්වාස ආදිය කේන්ද්‍රකර ගනිමින් එකිනෙකා ප්‍රජාවන් නැතහොත් කණ්ඩායමක් වශයෙන් බෙදී සිටීම ජනවාර්ගිකත්වය යැයි හැඳින්විය හැකිය .ජනවර්ගයක් තීරණය වීම සඳහා ඔවුන්ගේ කේන්ද්‍රීය ඇගයුම් බලපායි .පොදු ආගමක් ,භාෂාවක්,සමාජීය හා සංස්කෘතික සිරිත් විරිත් ,ඇදහීම් හා විශ්වාසයන් ,අධ්‍යාපන ක්‍රමෝපායන් හා බුද්ධි ගවේෂණයන් ආදිය සහ නිශ්චිත භූමි ප්‍රදේශයක් ඇතුලත වර්ෂ ගණනාවක් තුළ එකට ජීවත්වීම මගින් පූර්ණ ජනවර්ගයක් නිර්මාණය වෙයි .මේ අනුව ඔවුන්ගේ සංස්කෘතිකාංග ඔවුන්ගේ අනන්‍යතාවය තහවුරු කරයි .ජනවර්ග දෙකක් අතර ඇතිවන ගැටුම ලෙසද හැදින්විය හැකිය .මෑතකදී වර්ගය,ජනවාර්ගික බව පිළිබඳ බොහෝ සෙයින් අවධානයට යොමු වී ඇත.
ආශ්‍රිත ගන්ථ නාමාවලිය
ඩයස්,විජේ, (2000) වර්ගවාදී යුද්ධයට 25 වසරක්,කම්කරු මාවත ප්‍රකාශයෝ,කොළඹ
දික්වැල්ල,රංජිත්,ප්‍රයන්ත,රේණුකා සහ හෙට්ටිආරච්චි,ශිරාණි(2003) ගැටුමි නිරාකරණය න්‍යාය සහ භාවිතය,ආරිය ප්‍රකාශකයෝ,වරකාපොළ
පීරිස්,ජිනදාස,(2007) ජාතික ගැටලුව :ග්‍රෝතික රාජ්‍යෙය් සිට ගෝලීය රාජ්‍ය දක්වා,පික්ස් ඇන්ඩ් වර්ඩ්ස් ප්‍රකාශනය,කොළඹ
