මෙහෙයුම් පද්ධති- පංගු බෙදීම , ආකෘතිකරණය හා ප්‍රතිභාගිකරණය
පංගු බෙදීම , ආකෘතිකරණය හා ප්‍රතිභාගිකරණය
1.පංගු බෙදීම(Partitioning)
පංගු බෙදීම යනු කුමක්ද?
සාමන්‍යයෙන් බොහෝ අවස්ථාවලදී පරිගණකය භෞතික වශයෙන් පවතින්නේ එක් දෘඩ තැටියකි. එහෙත් එය තාර්කිකව කොටස් කිහිපයකට බෙදා වෙන් කර ගැනීම සිදු කෙරේ. මෙසේ දෘඩ තැටියක් අවශ්‍ය පරිදි කොටස්වලට බෙදා වෙන් කිරීම දෘඩ තැටිය පංගු කිරීම (Partitioning) ලෙසින් හැඳින්වේ.
පංගු බෙදීම සිදු කරනු ලබන අවස්ථා
- පරිගණකයක් වින්‍යාසගත (configure) කරන පළමු අවස්ථාවේ
- අමතර දෘඩ තැටියක් පරිගණකයට එක් කරන්නේ නම් හෝ තිබෙන දෘඩ තැටිය ඉවත්කර නව දෘඩ තැටියක් එක් කරන අවස්ථාවකදී
- මේ වන විට සිදු කර ඇති පංගු බෙදීම වෙනස් කිරීමට අවශ්‍ය වූ විට
පංගු බෙදා ඇති දෘඩ තැටියක් නැවත වරක් පංගු බෙදීමකට ලක් කළ විට දී අදාළ දෘඩ තැටියේ ඇති සියලුම දත්ත විනාශ වේ. එවැනි අවස්ථාවලදී අවශ්‍ය කරනු ලබන දත්තවල උපස්ථ පිටපතක් (backup copy) ලබා ගත යුතුය.
පංගු බෙදීම අවශ්‍ය වන්නේ ඇයි?
- පරිගණකයේ තැන්පත් කරනු ලබන දේවල් වෙන් වෙන්ව තැන්පත් කර ගැනීමට.
- පරිගණකයේ මෙහෙයුම් පද්ධති එකකට වඩා ස්ථාපනය කිරීමට.
- මෙහෙයුම් පද්ධතියේ අවශ්‍යතා සම්පූර්ණ කිරීමට(සමහර අවස්ථාවලදී මෙහෙයුම් පද්ධතියේ කාර්ය සඳහා දෘඩ තැටියේ අමතර පංගුවක් වෙන් කර තැබීමට අනිවාර්යෙන්ම සිදු වීම.)
Windows පරිසරය තුළ මෙලෙස වෙන් කරන ලද පංගු ධාවක ලෙසින් හඳුන්වයි. මෙම ධාවක නම් කිරීම ආරම්භ කරන්නේ C අක්ෂරයේ සිට ඉදිරියටයි.
උදා: පළමු පංගුව- C ධාවකය
දෙවන පංගුව-D ධාවකය
2.ආකෘතිකරණය(Disk formatting)
දෘඩ තැටියක් පංගු බෙදීමට ලක් කළද එහි එක්වරම දත්ත තැන්පත් කළ නොහැකිය. එම පංගු සියල්ල අප විසින් වෙන වෙනම ආකෘතිකරණය (format) කළ යුතුය.
පරිගණකයට ප්‍රථම වරට මෙහෙයුම් පද්ධතියක් ස්ථාපනය (install) කිරීමේදී හැඩසවීම සිදු කළ යුතුය. අවශ්‍යතාව පරිදි භාවිත කරන ලද දෘඩ තැටියක්, නම්‍ය තැටියක් හෝ සැනෙලි මතක ඒකකයක් නැවත නැවතත් ආකෘතිකරණය සිදු කළ හැකිය.
- වර්තමානයේදී වෙළඳපොළෙහි ඇති බොහෝ සැනෙලි මතක ඒකක පෙර හැඩසවා(pre formatted) ඇති නිසා ආකෘතිකරණය නොකර කෙලින්ම භාවිතයට ගැනීමට හැකියාවක් ඇත.
ආකෘතිකරණය කිරීමේදි තැටියේ සියලු දත්ත විනාශ වී යයි. අදළ තැටියේ වැදගත් ගොනු ඇත්නම් ආකෘතිකරණය කිරීමට පෙර ඒවායේ උපස්ථ පිටපත්(backup copies) ලබා ගැනීමට කටයුතු කළ යුතුය.
3.ප්‍රතිභාගීකරණය(Defragmentation)
ඛණ්ඩණය- ගොනුවක් දෘඩ තැටියක හෝ සැනෙලි මතක ඒකකයක තැන්පත් කිරීමේදී සමහර අවස්ථාවලදී එය එක දිගට තැන්පත් නොවීමට ඉඩ ඇත. මෙසේ ගොනුවේ කොටස් තැටියේ විවිධ ස්ථානවල තැන්පත් වීම ඛණ්ඩණය ලෙස හැදින්වේ.
ඛණ්ඩණය සඳහා හේතු වන කරුණු
- ගොනු මකා දැමීම (delete) නිසා තැටිවල හිස්වන ඉඩකඩ නව ගොනු සඳහා භාවිත කිරීමට උත්සහ දැරීම.
- ගොනුවෙ ප්‍රමාණය විටින් විට විශාල වීම හේතුවෙන් අදාළ ගොනු සඳහා එක දිගට ඉඩ ලබා ගැනීමට අපහසු වීම හේතුවෙන් ගොනුව කොටස්වලට බෙදා වෙන්කර තැටියේ වෙන් වෙන් ස්ථානවල තැන්පත් කිරීමට මෙහෙයුම් පද්ධතිය ක්‍රියා කරයි. මෙයද ඛණ්ඩණය සඳහා හේතු වේ.
- ඛණ්ඩණය පරිගණකයේ කාර්යක්ෂමතාව පහළ දැමීමට හේතු වේ.මේ සඳහා ගත හැකි හොඳම පියවර වන්නේ ප්‍රතිභාගීකරණයයි.
ප්‍රතිභාගීකරණය සිදු කරනු ලබන්නේ Windows පරිසරය තුළදීය. Linux පාදක මෙහෙයුම් පද්ධති වල දී ප්‍රතිභාගීකරණය කිරීමට අවශ්‍යතාවයක් ඇති නොවේ. Linux මෙහෙයුම් පද්ධති ගොනු තැන්පත්කිරීමේදී සෑම ගොනුවක් සඳහාම අමතර වැඩි ඉඩක් වෙන්කර ගනිමින් ඊළඟ ගොනුව ඊට ඈතින් තැන්පත් කිරීමට කටයුතු යොදන නිසාය.
