SFT 2019 පුනරීක්ෂණ රචනා ගැටලු පිලිතුරු සමඟ

01. (i) දිලීරයක් ඇඳ ප්‍රධාන කොටස් 5 ක් නම් කරන්න.

(ii) දිලීර වල පෝෂණ ක්‍රමය සඳහන් කරන්න.

(iii) ඒකසෛලීය දිලීරයක් සඳහා උදාහරණයක් දෙන්න.

(iv) දිලීර වල වංශ 4 මොනවා ද ?

(v) අප ආහාර ලෙස භාවිතා කරන හතු අයත් වනුයේ කුමන දිලීර වංශයට ද ?

(vi) දිලීරවල වැදගත්කම් දෙකක් සඳහන් කරන්න.

(vii) දිලීර කුමන සෛල සංවිධානයකට අයත් ද ?

(viii) දිලීර මඟින් ඇතිවන රෝග 3 සඳහන් කරන්න.

02. (i) සෛල බිත්තියේ පෙප්ටිඩෝග්ලයිකෑන් සංයුතිය අනුව බැක්ටීරයා වර්ග දෙකකි. ඒ කවුරුන් ද ?

(ii) බැක්ටීරියා රූපාකාර දෙකක් ඇඳ දක්වන්න.

(iii) සයනොබැක්ටීරියා යනු කවුරුන්දැයි කෙටියෙන් පහදන්න.

(iv) බැක්ටීරියා අන්ත:බීජාණු යනු මොනවා ද ?

(v) එලෙස අන්ත:බීජාණු නිපදවන බැක්ටීරියාවන් දෙදෙනෙක් සඳහන් කරන්න.

(vi) නයිට්‍රජන් තිර කරන බැක්ටීරියාවන් දෙදෙනෙකු නම් කරන්න.

03. (i) අප ජලය යනු මොනවා ද ?

(ii) අප ජලය පිරිපහදු කිරීමේ ප්‍රධාන පියවර මොනවා ද ?

(iii) අපජලය පිරියම් කිරීමේ දී නිර්වායු ක්ෂුද්‍රජීවීන් යොදා ගැනෙනුයේ කුමන පියවරේ දී ද ?

(iv) රොන්බොර ජීරකය මඟින් ලැබෙන ආර්ථික වැදගත්කමක් සහිත අතුරු ඵල මොනවා ද ?

(v) පුනර්ජනනීය හා පුනර්ජනනීය නොවන ශක්ති ප්‍රභව යනු මොනවා ද ? උදාහරණ සහිතව පහදන්න.

(vi) වර්ථමානයේ භාවිතා වන පුනර්ජනනීය බලශක්ති ප්‍රභව හතරක් සඳහන් කරන්න.

04. (i) වගුරු වායුව ලෙස හඳුන්වන්නේ කුමන වායුව ද ?

(ii) ජීව වායුවේ සංයුතිය සඳහන් කරන්න.

(iii) ජීව වායුව නිපදවෙන ක්‍රියාවලිය ප්‍රධාන පියවර 4 කි ඒ මොනවා ද ?

(iv) ජීව වායුව නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලියට දායක වන ක්ෂුද්‍රජීවීන් 4 දෙනෙකු සඳහන් කරන්න.

(v) ජීව වායුවෙන් ඇති ප්‍රයෝජන 4 ක් සඳහන් කරන්න.

(vi) ජීව වායුව නිපදවීම සඳහා දායක වන ක්ෂුද්‍රජීවීන් කුමන ශ්වසන කාණ්ඩයට අයත් ද ?

පිළිතුරු

01. (I)

(ii) සියලු දිලීර රසායන විෂමපෝෂීන් වේ.

(iii) යීස්ට් (Saccharomyces )

(iv) Chytridiomycota / Zygomycota / Ascomycota / Basidiomycota

(v) Basidiomycota

(vi) ආහාර ලෙස (Volvariella / Agaricus / Lentinus / Pleurotus) / ප්‍රතිජීවක නිපදවීමේ දී (Penicillium notatum / Penicillium chrysogenum)

(vii) සූන්‍යෂ්ටික සෛල සංවිධානය

(viii) සමේ රෝග / නිය කහ පැහැ වීම / කළු පුස් වර්ග ඇති කිරීම

02. (i) ග්රෑම් ධන බැක්ටීරියා / ග්රෑම් සෘන බැක්ටීරියා

(ii) 

(iii) සයනොබැක්ටීරියා ලෙස හඳුන්වන බැක්ටීරියා කාණ්ඩයේ සියල්ලටම ප්‍රභාසංස්ලේෂණය සිදු කළ හැකිය.

(iv) අහිතකර පාරිසරික තත්ව වලට ඔරොත්තු දීමට හැකි වන ලෙස සමහර බැක්ටීරියා ඝන බිත්තියක් සාදා ගනී. මෙම ඝන බිත්තියට අධික උෂ්ණත්ව වලට , රසායනික ද්‍රව්‍ය වලට හා විකිරණ වලට                රොත්තු දීමේ හැකියාවක් පවතී. මෙම නිපදවන ඝන බිත්තිය බැක්ටීරියා අන්ත:බීජාණු ලෙස හඳුන්වයි. (Clostridium spp / Bacillus spp)

(v) Clostridium spp / Bacillus spp

(vi) නිදැලිවාසී ලෙස නයිට්‍රජන් තිර කරන - Anabaena / Nostoc / Clostridium / Azotobacter
      සහජීවී ලෙස නයිට්‍රජන් තිර කරන - Anabaena / Rhizobium

03. (i) කර්මාන්තශාලා සහ නිවෙස් වල භාවිතයෙන් පසු ඉවතලන අපවිත්‍ර වූ ජලය , අපජලය ලෙස හැඳින්වේ.

(ii) ප්‍රාථමික පිරියම් කිරීම / ද්වීතීයික පිරියම් කිරීම / තෘතීයීක පිරියම් කිරීම / රොන් බොර ජීර්ණය

(iii) රොන් බොර ජීර්ණ පියවරේ දී ය.

(iv) කොම්පෝස්ට් පොහොර / ජීව වායුව

(v) කාලයත් සමග ක්‍රමයෙන් ක්‌ෂය නොවන, දිගින් දිගට ම ශක්‌තිය ලබාගත හැකි ශක්‌ති ප්‍රභවයන්, පුනර්ජනනීය බලශක්‌ති ප්‍රභවයන් ලෙස හැඳින්විය හැකිය. ( උදා - සූර්යාලෝකය, සුළඟ, වැස්‌ස, මුහුදු රළ, උදම් රළ හා භූ තාපය )

අපගේ ජීවිත කාලය තුළ නැවත නිර්මාණය නොවන, කාලයත් සමග ක්‍රමයෙන් ක්‌ෂය වෙමින් යන බලශක්‌ති ප්‍රභවයන් පුනර්ජනනීය නොවන බලශක්‌ති ප්‍රභවයන් ලෙස හැඳින්විය හැකිය. ( උදා - ෆොසිල ඉන්ධනයන් වන ගල් අඟුරු, පෙට්‍රෝලියම් සහ දහනය කළ හැකි ස්‌වාභාවික වායූන් )

(vi) සූර්ය ශක්තිය / සුළඟ / ජීව වායුව / ජෛව ඩීසල්

04. (i) CH₄ ( මීතේන් වායුව )

(ii) Methane ( CH₄ ) - 50 – 75 % Carbon dioxide ( CO₂ ) - 25 – 50 %
     Nitrogen ( N₂ ) - 0 – 10 % Hydrogen ( H₂ ) - 0 – 1 %
     Hydrogen sulfide ( H₂S ) - 0.1 –0.5 %

(iii) කාබනික සංයෝග ජල විච්චේදනය / පැසීම / ඇසිටික් අම්ල ජනනය / මීතේන් නිපදවීම

(iv) Methanobacterium / Methanococcus / Methanosarcina / Methanospirillum

(v) උඳුන් සඳහා / විදුලි ජනක යන්ත්‍ර සඳහා / මොටර් රථ ඉන්ධනයක් ලෙස / ආලෝකය ලබා ගැනීමට

(vi) නිර්වායු