ලිබරල්වාදය පිළිබද හැදින්වීමක්
මුලින්ම අපි බලමු ලිබරල්වාදය කියන්නේ මොකක්ද කියලා.
ලිබරල්වාදය යන්නෙහි සරල අර්ථය වනුයේ “නිදහස” නම් වේ. මේ අනුව ලිබරල්වාදය යනු නිදහස අගය කරන්නා වූ දේශපාලනික හා ආර්ථික මතවාදයක් ලෙස පෙන්වා දෙන්න පුළුවන්.
දැන් අපි බලමු ලිබරල්වාදයට පදනම දැම්මේ කවුරුන්ද කියලා.
ආර්ථික විද්‍යා විෂය ක්ෂේත්‍රය තුල ලිබරල්වාදී අදහස් ප්‍රචලිත වුයේ 1776 වර්ෂයේ දී වේ. ඒ නුතන නිදහස් වෙළද පොල ධනවාදී ආර්ථික දර්ශනයෙහි පියා වශයෙන් සලකන ඇඩම් ස්මිත් විසින් ජාතීන්ගේ ධනය (The Wealth of Nations) මැයින් යුත් ග්‍රන්ථය පල කිරීමත් සමග යි. ආර්ථිකයක උපරිම කාර්යක්ෂමතාව සාක්ෂාත් කර ගැනීමට නම් ආර්ථික කටයුතු වලට රජයේ මැදිහත් වීම ඉවත් කල යුතු බව ඇඩම් ස්මිත් විසින් පෙන්වා දුන්නා. ඒ වගේම රටක ආර්ථිකය දියුණු කිරීම සදහා හොදම මාර්ගය නිදහස් වෙළදාම බව ඇඩම් ස්මිත් සහ ඔහුගේ අනුගාමිකයෝ පෙන්වා දුන්නා. ඇඩම් ස්මිත්ගේ මෙම ආර්ථික දර්ශනය, නිදහස් ව්‍යවසාය සහ නිදහස් තරගය ධෛර්යමත් කල අතර ම ධනවතුන්ට රිසි සේ ලාභ ලැබීමට අවකාශ සැලසුවා.
ලිබරල්වාදය මුලින්ම ඇති වුනේ යුරෝපය තුල. මෙසේ ලිබරල්වාදය යුරෝපය තුල ව්‍යාප්ත වීමට විප්ලවයන් තුනක් හේතු වුණා.එනම්,
- 1688 සිදු වූ ඉංග්‍රීසි විප්ලවය
- 1776 සිදු වූ ඇමෙරිකානු විප්ලවය
- 1789 සිදු වූ ප්‍රංශ විප්ලවය
මෙසේ යුරෝපය පුරා පැතිරී ගිය ලිබරල්වාදී අදහස් ඒවා ක්‍රියාත්මක වූ ආකාරය අනුව යුගයන් තුනකට ප්‍රධාන වශයෙන් බෙදා වෙන් කරන්න පුළුවන්.එනම්,
1.සම්භාව්‍ය ලිබරල්වාදී යුගය
2.නූතන ලිබරල්වාදී යුගය
3.නව ලිබරල්වාදී යුගය
දැන් අපි මෙම එක් එක් යුගයන් පිලිබදව විමසා බලමු.
1.සම්භාව්‍ය ලිබරල්වාදී යුගය
18 වන සියවසේ මුල් කාලය තුල පැතිරී ගිය ලිබරල්වාදී අදහස් සම්භාව්‍ය ලිබරල්වාදී යුගය ලෙස හදුන්වන්න පුළුවන්. මෙම යුගය තුල ලිබරල්වාදී අදහස් ව්‍යාප්ත කිරීමට මුල් වුයේ ජෝන් ලෝක්, ඇඩම් ස්මිත් වැන්නවුන්ගේ අදහස් වේ. මෙම යුගය තුල ඉස්මතු වූ මුලික කාරණාව තමයි රජය පුද්ගලයාගේ ආර්ථික හා සමාජීය කටයුතු පාලනයට මැදිහත් නොවිය යුතුය යන්න යි. එනම් රාජ්‍ය නිර්බාදවාදී අදහස් වේ. සම්භාව්‍ය ලිබරල්වාදී යුගයේ දී රජයන්ට පැවරී තිබු එකම කාර්යය භාරය තමයි නිතිය හා සාමය ආරක්ෂා කොට පුද්ගල නිදහස හා අයිතීන් ආරක්ෂා කිරීමට අවශ්‍ය පසුබිම නිර්මාණය කිරීම. කෙටියෙන් පවසතොත් රාජ්‍ය නිර්බාදවාදී යුගය තුල රාජ්‍ය පොලිස් නිලධාරියෙකුගේ භූමිකාව පමණක් රග දක්වනු ලබයි.
2.නූතන ලිබරල්වාදී යුගය
රාජ්‍ය නිර්බාදවාදී අදහස් නිසා එනම් සම්භාව්‍ය ලිබරල්වාදී යුගයේ අදහස් නිසා සමාජය තුල ඇති - නැති පරතරය එනම් දුප්පත් - පොහොසත් පරතරය වැඩි වුණා. එම නිසා සමාජය තුල එකල නොයෙකුත් ප්‍රශ්න මතු වුනි.නිදසුන් ලෙස විරැකියාව, දිළිදුකම යනාදිය. මෙම නිසා ආර්ථික වශයෙන් බැට කෑ බොහෝ පිරිසක් සමාජවාදී අදහස් කෙරේ නැබුරු වීමට පටන් ගත්තා. මෙම නිසා ධනවාදය බිද වැටීමේ අභියෝගයට ලක්විම හේතුවෙන් ලිබරල්වාදී චින්තකයන් විසින්19 වන සියවසේ අග භාගයේ දී ලිබරල්වාදී චින්තනයේ න්‍යායාත්මක වෙනස්කමක් සිදු කළා. ඒ අනුව සම්භාව්‍ය ලිබරල්වාදී යුගයේ දී පිළිගත් ලෙස රජයන්ට පැවරී තිබු එකම කාර්යය වූ නිතිය හා සාමය ආරක්ෂා කොට පුද්ගල නිදහස හා අයිතීන් ආරක්ෂා කිරීමට අවශ්‍ය පසුබිම නිර්මාණය කිරීම පමණක් වෙනුවට එයට පුරවැසියන්ගේ සුභසාධන කටයුතු පිලිබදව ද සොයා බැලිය යුතු බව නුතන ලිබරල්වාදී යුගයේ විසු ලිබරල්වාදීන් පෙන්වා දුන්හ. නූතන ලිබරල්වාදී යුගයේදී ලිබරල්වාදී අදහස් ප්‍රචලිත කිරීමට උත්සාහ ගත් විද්වතුන් ලෙස ජෙරම් බෙන්ත්ම්, ජෝන් ස්ටුවඩ් මිල් හා ජෝන් රෝල්ස් ප්‍රධාන වේ. මොවුන් සියලු දෙනාගේ මතය වුයේ රජය පුරවැසියන්ගේ සුභසාධනයට කැප විය යුතු බවයි.
3.නව ලිබරල්වාදී යුගය
නූතන ලිබරල්වාදී යුගයේ දී ක්‍රියාත්මක වූ අදහස් නිසා රජයේ වියදම ඉහල ගියහ. මේ නිසා රාජ්‍ය අයවැය මත කිසියම් පීඩනයක් ද ඇති විය. මේ නිසා ලිබරල්වාදීන් විසින් 1980 - 1990 දශකයන් වල දී නව ලිබරල්වාදී චින්තනය හදුන්වා දුන්නා. මෙහි අරමුණ වුයේ රජයේ වියදම් පාර්ශවය අඩු කරලීමයි.මෙම චින්තනය අනුව රජය පුද්ගලයාගේ අවම කටයුතු ප්‍රමාණයක් පමණක් කළමනාකරණය කරනු ලබයි. මෙය අවම රාජ්‍ය සංකල්පය ලෙස ද හදුන්වයි.
මෙම යුගයේ ලිබරල්වාදී චින්තනයට අනුව රජය නිතිය හා සාමය ආරක්ෂා කිරීමට අමතරව සුභසාධන කටයුතු කිහිපයක් හා රාජ්‍ය ආයෝජන හා යටිතල පහසුකම් සංවර්ධනය වැනි කටයුතු සිදු කිරීමට මැදිහත් විය යුතු විය. රජය ඉහත කරුණු වලට මැදිහත් වුව ත් පුද්ගලික අංශයට ආර්ථිකය තුල සාපේක්ෂ වශයෙන් විශාල ඉඩ ප්‍රමාණයක් වෙන් කර දී තිබුණා. මෙම අවම රාජ්‍ය සංකල්පය රාජ්‍ය නිර්බාදවාදයෙන් මදක් ඉදිරියට ගිය ද සුභසාධන සංකල්පයෙන් මදක් පසු පසින් සිටින්නා වූ ද ක්‍රමයක් ලෙස ද හදුන්වා දෙන්න පුළුවන්. මෙම නව ලිබරල්වාදී චින්තනය අනුව රජය පුද්ගලයාගේ අවමය කළමනාකරණය කරන්නා වූ කළමණාකරුවෙකු පමණක් ලෙස කටයුතු කරනු ලබයි. මෙම නව ලිබරල්වාදී අදහස් ප්‍රචලිත කිරීමට මුල් වුයේ මිල්ටන් ෆිඩ්මාන් වැනි විද්වතුන් වේ.
උසස් පෙළ
ආර්ථික විද්‍යාව
(සිද්ධාන්ත/පුනරීක්ෂණ)
තනි හෝ කණ්ඩායම් පන්ති
071-7556342(කොළඹ/ගම්පහ අවට පමණි)
(විශ්ව විද්‍යාල සිසුවෙකු විසින් මෙහෙයවයි)
