ස්විස්ටර්ලන්ත ආණ්ඩුක්‍රමය තුළ සාමුහික විධායකය
ස්විස්ටර්ලන්ත ආණ්ඩුක්‍රමය තුළ සාමූහික විධායකය හදුන්වා ඇත්තේ ෆෙඩරල් කවුන්සිලය යන නමිනි. සාමාජික සංඛ්‍යාව 7 දෙනෙකුගෙන් සමන්විත වන අතර ප්‍රධානියා වන්නේ සභාපති ය. සාමූහික විධායකයේ සාමාජිකත්වය සදහා සුදුසුකම් ව්‍යවස්ථාවේ සදහන් ව නැතත් ව්‍යවස්ථාවේ 143 වගන්තියට අනුව වයස අවුරුදු 18 වැඩි ඡන්ද බලය හිමි ඕනෑම සුවිස් පුරවැසියකුට ෆෙඩරල් කවුන්සලයට පත්වීමට සුදුසුකම් ඇත. එහි නිල කාලය වසර 4 කට සීමා වන අතර, සාමාජිකයන්ගේ පුරප්පාඩුවක් ඇතිවුවහොත් ෆෙඩරල් මන්ත්‍රණ සභාව විසින් එහි ඊළග රැස්වීමේ දී ඉතිරි නිල කාලය සදහා කෙනෙකු පත්කර ගනී. සෑම වසර හතරකට වරක් ම ජාතික සභාවට මැතිවරණයක් පවත්වනු ලබන අතර මන්ත්‍රණ සභාවේ මණ්ඩල දෙකේ ඒකාබද්ධ සැසිවාරයක දී ෆෙඩරල් කවුන්සලයේ නියෝජිතයන් 7 දෙනා තෝරාගනු ලබයි. එක් අයෙකු පත් කිරීමට වෙන ම ඡන්දයක් පවත්වන බැවින් එක ම දිනක දී මැතිවරණ 7 ක් පවත්වනු ලබයි.
ෆෙඩරල් කවුන්සිලයේ සාමාජිකයන් මන්ත්‍රණ සභාවට අයත් වුවත් ෆෙඩරල් කවුන්සිලයට තෝරාපත් කළ පසු ඔවුන් මන්ත්‍රණ සභාවෙන් ඉල්ලා අස්විය යුතු ය. ලොව අන් කිසිදු රටක නොදැක්වෙන් ආකාරයට 1959 සිට දේශපාලන පක්ෂ හතරක සංයුතියකින් ස්විස් ෆෙඩරල් කවුන්සිලය සකස් වී ඇත. එනම් රැඩිකල් ප්‍රජාත්‍රන්තවාදී පක්ෂය සදහා සාමාජිකයන් දෙදෙනෙක් ද, ක්‍රිස්තියානි ප්‍රජාත්‍රන්තවාදී පක්ෂයෙන් සාමාජිකයන් දෙදෙනෙක් ද, සමාජ ප්‍රජාත්‍රන්තවාදී පක්ෂයෙන් සාමාජිකයන් දෙදෙනෙක් ද ස්විස් මහජන පක්ෂයෙන් එක් සාමාජිකයෙක් ද වශයෙන් සාමාජිකයන් 7 දෙන සකස් වී ඇත. ෆෙඩරල් මන්ත්‍රණ සභාවේ ඒකාබද්ධ සැසිවාරයක දී ෆෙඩරල් කවුන්සිලයේ සභාපති සහ උප සභාපති තෝරා ගනු ලැබේ. ෆෙඩරල් කවුන්සිලයේ මුලසුන සභාපති වරයාට හිමිවන අතර, හදිසි අවස්ථා බලතල මෙන් ම සාමාන්‍ය අධීක්ෂණ බලතල ද ඔහුට හිමි වේ. ෆෙඩරල් කවුන්සිලයේ සාමාජිකයන්ගේ ප්‍රතිපත්ති මන්ත්‍රණ සභාව තුල ප්‍රතික්ෂේප වුවත් ඔවුන් ඉවත් වන්නේ නැත. එහෙත් ෆෙඩරල් කවුන්සිලයේ සාමාජිකයන් අතර දැඩි නොඑකගතා ඇති වූ විටෙක සහ ප්‍රතිපත්ති ජනමත විචාරණයක දී පරාජයට පත් වූ සාමාජිකයන් ඉල්ලා අස් වූ අවස්ථා තිබුණි.
උදාහරණ:- 1950 ගණන් වල දී ඍජු ෆෙඩරල් බදු පිළිබද නීති කෙටුම්පත ජනමත විචාරණයේ දී පරාජයට පත් වූ විට සමාජවාදී ආචර්ය මැක්ස් වේබර් ෆෙඩරල් මුල්‍ය අංශයේ නායකත්වයෙන් ඉල්ලා අස් විය.
සාමාන්‍ය තත්ත්වයන් තුල අඩුම වශයෙන් සතියකට එක් වරක් වත් ෆෙඩරල් කවුන්සිලය රැස් විය යුතු අතර, හදිසි තත්ත්වයක් ඇති වූ විට ඒ අතර වාරයේ දී රැස්වීම් පැවැත්විය යුතු ය. රැස්වීමට ඝන පූර්ණය 4 කි. සමාන ව ඡන්ද ප්‍රකාශකළ අවස්ථාවක දී හැරෙන්නට සභාපතිවරයාට ඡන්දය ප්‍රකාශකළ නොහැක. ස්විස් ආණ්ඩුවේ පරිපාලන කටයුතු දෙපාර්තමේන්තු 7 ක් යටතේ ක්‍රියාත්මක වේ. එනම්,
1. විදේශ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව
2. ස්වදේශ කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව
3. අධිකරන සහ පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව
4. ආරක්‍ෂක, සිවිල්, රැකවරණ හා ක්‍රීඩා දෙපාර්තමේන්තුව
5. මුල්‍ය කටයුතු පිළිබද දෙපාර්තමේන්තුව
6. ආර්ථික කටයුතු දෙපාර්තමේන්තුව
8. වෙළද, ප්‍රවාහන, පරිසර හා සන්නිවේදන දෙපාර්තමේන්තුව
ෆෙඩරල් කවුන්සිලයේ 7 දෙනා මෙම එක් එක් දෙපාර්තමේන්තුවල ප්‍රධානිය වේ. ෆෙඩරල් කවුන්සිලයට ඉදිරිපත් කිරීමට දෙපාර්තමේන්තුවලට අදාළ පනත් කෙටුම්පත් සකස් කිරීම ද කරනු ලබයි. ෆෙඩරල් සභිකයන් ඔවුන්ගේ දෙපාර්තමේන්තුවලට අයත් කාර්යයන් සම්බන්ධයෙන් සිවිල් සේවකයන් හට පොදු මගපෙන්වීමක් සහායවීමක් ලබා දෙති. ඒසේ ම ෆෙඩරල් සභිකයන් ඔවුන්ගේ දෙපාර්තමේන්තු සම්බන්දයෙන් අසනු ලබන ප්‍රශ්නවලට මන්ත්‍රණ සභාවේ දී පිළිතුරු දෙයි. ස්විස් සාමූහික විධායකය තුළ දක්නට ඇති සුවිශේෂී ලක්ෂණයක් වන්නේ සාමූහික වගකීමේ මූලධර්මයන්ට අනුව ක්‍රියාකිරීම ය.
