වාක්‍ය නිර්මාණය 01
වාක්‍ය නිර්මාණය 01
අපේ අඳහස් හුවමාරු කරගැනීමට අප පද භාවිතා කරමු .පද කීපයක් එකතු කර අර්ථවත් වාක්‍යයක් නිර්මාණය කළ විට පමණයි නිවැරදිව අදහස් ප්‍රකාශ කළහැකි වන්නේ. ඒ නිසා වාක්‍ය නිර්මාණය ගැන නිරවුල් අවබෝධයක් ලබා ගත යුතු ය.
වාක්‍යයක් නිර්මාණය වන්නේ පද කීපයක් එකතු වීමෙනි. ප්‍රධාන වශයෙන් වාක්‍යයක කොටස් තුතකි.
- කතෘ
- කර්ම
- ක්‍රියා යනු එම තුනයි.
ඉතා සරල වාක්‍යයක් වුව ද නිර්මාණය වන්නේ මෙම කොටස් එක් වීමෙනි.
මම නගරයට යමි.
↓ ↓ ↓
කතෘ කර්ම ක්‍රියා
කතෘ යනු ක්‍රියාවේ ප්‍රධානියා ය. එනම් වාක්‍යයෙන් සිදු කරන දේ සිදු කරන්නේ කතෘ ය. පහත වාක්‍ය දෙස බලන්න.
- මම අම්මාට වදිමි.
- සිරිපාල කඩයට ගියේ ය.
- අත්තම්මා කතාවක් කිව්වා ය.
- ඇත්තු පේලියට ඇදී යති.
- සමනළයින් රංචු පිටින් පියාබති.
- ගස් සුලඟට වැටෙයි.
ඉහත නිදසුන්වල මම, සිරිපාල, අත්තම්මා, ඇත්තු,සමනළයින් ගස් යන පද වාක්‍යවල ප්‍රධාන තැන ගෙන ඇත. එම නිසා ඒවා උක්තය ලෙස හඳුන්වයි. කර්මය යනු ක්‍රියාවට හසුවන දේය.
මම නගරයට යමි.
යන්නෙහි යමි යන ක්‍රියා පදයෙන් මතුවන පදය කර්මය නම් වේ. ක්‍රියාවෙන් ප්‍රශ්නයක් නැගෙන්නේ යම් දෙයක් ගැන ද එය කර්මය නම් වේ.
- ඇය පුතු නැළ වූවා ය.
- මල්ලි පාසල් ගියේ ය.
- ඔහු රැකියාවට යයි.
සමහර වාක්‍යවල කර්මයේ නොයේදේ එහෙත් ඒවා අර්ථයෙන් වාක්‍යයන් ය.
- සඳ බබළයි.
- රාත්‍රිය ගෙවෙයි.
- මල් පිපෙයි.
- තරු බැබළෙයි.
- සුළං හමයි.
මෙම වාක්‍යවල කර්මය දක්නට නැත. එහෙත් ඒවා අර්ථවත් ය.
වාක්‍ය රටා හඳුනා ගනිමු.
වාක්‍යයක් නිර්මාණය කිරීමේ දී ඒවාට සම්මත වූ රටා කීපයක් ඇත. එම රටාවන් වලට අනුවයි වාක්‍ය නිර්මාණය කරනු ලබන්නේ. ඉතා හොඳ අර්ථවත් වාක්‍ය නිර්මාණයට වාක්‍ය රටා පිළිබඳ ව අවබෝධයෙන් සිටීම ඉතා වැදගත් ය. ඒ අනුව වාක්‍ය නිර්මාණය කරන රටා කීපයක් හඳුනා ගනිමු.
- උක්තය ඒක වචනය නම් ආඛ්‍යාතය ද ඒක වචන විය යුතුයි.
මෙම රටාව අදාළ වන්නේ ප්‍රාණවාචී නාම පද සම්බන්ධයෙනි.වාක්‍යක උක්තය ප්‍රාණවාචී ඒකවචන පදයක් නම් ක්‍රියාව ද ඒක වචනයෙන් යෙදිය යුතු ය.
උදා - ළමයා බෝලයෙන් ගසයි.
මෙහි ළමයා යනු පණ ඇති පදයකි. එමෙන් ම ඒක වචනයකි.ඒ නිසා ක්‍රියාවද ඒකවචනයෙන් තබා ඇත.
ගායකයා ගී ගයයි.
නිවේදකයා නිවේදනය කරයි.
පන්ති නායකයා පොත කියවයි.
ගුරුතුමිය උගන්වයි.
02 උක්තය බහුවචන වන විට ආඛ්‍යාතය බහුවචන වේ.
මෙහිදීත් ප්‍රාණවාචී බහු වචන පදයක් වුවොත් ආඛ්‍යාතය ද බහු වචනයෙන් යෙදිය යුතුය.
- නළු නිළියෝ රඟති.
- බල්ලෝ බුරති.
- සිංහයෝ තණ නොකති.ය
03 උක්තය ඒකවචනයක් වුනත් බහුවචනයක් වුවත් අප්‍රාණවාචී නම් ආඛ්‍යාතය ඒකවචනයෙන් යෙදීම
මෙම වාක්‍ය රටාව වැදගත් වන්නේ අප්‍රාණවාචී (පණ නැති) පද යෙදෙන විට ය.අප්‍රාණවාචී පද යෙදෙන සෑම අවස්ථාවකදීම උක්තය ඒකවචන හෝ බහු වචන වේවා ක්‍රියාපදය සෑම විටම ඒකවචනයෙන් සිටී.
- ගඟ ගලයි.
- ගංගා ගලයි.
- වැස්ස වසියි.
- වැසි වසියි.
- ගස වැටෙයි.
- ගස් වැටෙති.
- 04. පුරුෂ අනුව ආඛ්‍යාතය තැබීම.
සිංහල භාෂාවේ පුරුෂ තුනකි.
- උත්තම පුරුෂ (තමන් ගැන කතා කරන්න)
- මධ්‍යම පුරුෂ (තමන්ගේ ඉදිරියේ සිටින අය)
- ප්‍රථම පුරුෂ (ළඟ නැති අය ගැන )
මෙම පුරුෂ තුනට අනුව ද වාක්‍ය නිර්මාණය කෙරේ. මෙහිදී ඒක වචන බහුවචන භේදය ද සලකනු ලැබේ .අප පුරුෂ තුන ගැන විමසා බලමු.
පුරුෂ තුන නාම පදවලට අනුව.
|
උත්තම පුරුෂ |
මම |
අපි |
|
මධ්‍යම පුරුෂ |
ඔබ තොප යුෂ්මතා ඔයා,නුඹ,තී |
ඔබලා,තොපි,යුෂ්මත්හු,තෙපි |
|
ප්‍රථම පුරුෂ |
ශිෂ්‍යා,ශිෂ්‍යාව,අයියා |
ශිෂ්‍යයෝ,ශිෂ්‍යාවෝ |
පුරුෂ තුනට අනුව ක්‍රියා පද
|
උ.පු |
යමි (මි) |
යමු (මු) |
|
ම.පු. |
යහි (හි) |
යහු (හු) |
|
ප්‍ර.පු. |
යයි |
යති |
අපි දැන් වාක්‍ය නිර්මාණය වන අයුරු බලමු.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
මම |
යමි |
අපි |
යමු |
|
|
|
ඔබ |
යන්නෙහි |
ඔබලා |
යන්නෙහු |
|
|
|
ඔහු ඇය |
යයි යයි |
ඔවුහු |
යති |
|
- මම නගරයට යමි
- අපි නගරයට යමු
- ඔබ නගරයට යන්නෙහි
- නුබලා නගරයට යන්නෙහු.
- ඔහු නගරයට යයි
- අප නගරයට යති.
- 05. අතීත සහ අනතීත කාල වාක්‍ය
වාක්‍ය නිර්මාණය කිරීමේ දී කාලය ද වැදගත් වේ. කාලය ද අතීත හා අනතීත වශයෙන් කොටස් දෙකකට බෙදේ. අතීත යනු පසුකර ඇති කාලයයි. අප කර අවසන් වූ හා සිදු වී අවසන් දේවල් සඳහන් කිරීම සඳහා යොදා ගන්නේ අතීත කාල ක්‍රියා පදය එවැනි ක්‍රියා පද යොදා සාදා ගන්නා වාක්‍ය අතීත කාල වාක්‍ය ලෙස හැඳින්වේ. වර්තමාන කාලයේ සිදුවෙමින් පවතින හෝ අනාගතයේ සිදුවීමට හා කිරීමට තිබෙන දේ අනතීත කාල ක්‍රියාපද වලින් හඳුන්වයි. වාක්‍ය ලිවීමේ දී පහත රටාව ද වැදගත් වේ.
පහත වාක්‍ය බලන්න.
- මම පාඩම් කරමි.
- මම පාඩම් කළෙමි.
- අපි පාසල් යමු /යන්නේමු
- අපි පන්සල් ගියෙමු
- නුඹ කෝවිලට යහි /යන්නෙහි
- නුඹ කෝවිලට ගියෙහි
වාක්‍ය නිර්මාණය 2 කොටස ඉදිරියේදි පළකරනු ඇත
ශ්‍රේණිය : 7-වසර
විෂය : සිංහල භාෂාව හා සාහිත්‍යය
කියවූ ගණන : 43,802
අනුත්තරා එශානි
Gayashani Gunarathne