නර්ථන කලාව හා බැදි මූලාශ්‍ර හදුනා ගනිමු
ශ්‍රී ලාංකීය නර්ථන කලාවේ ඓතිහාසික ප්‍රභවය පිළිබ තොරතුරු හැදෑරීමේ දී අපට මාර්ගෝපදේශය ලබා දෙන මූලාශ රාශියක් ඇත. ඒ අතර පහත දෑ දැක ගත හැකිය.
- ජනශ්‍රැති හා මුඛ පරම්පරාගත කතා
- වංශකතා හා සාහිත්‍ය කෘති
- සෙල්ලපි හා අභිලේඛන
- පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක හා රූකම් කලාව
- දේශාටන වාර්තා
ඉහත සදහන් මූලාශ්‍ර ත්‍රලින් සෙල්ලිපි හා සංදේශ කාව්‍ය ත්‍රලින් නර්තන කලාවේ විකාශනය පිළිබ තොරතුරු දැන ගැනීමට මෙම වසරේදී මූලික වී ඇත.
සෙල්ලිපි
සෙල්ලිපි යනුවෙන් හදුන්වන්නේ කළුගලක නොමැකෙන ලෙස කොටවා තබන ලද තොරතුරු ඇතුළත් ලේඛනයි. මෙවැනි සෙල්ලිපි වර්ග කිහිපයක් අපට හදුනාගත හැකිය ඒවා නම් පහත පරිදි වේ.
- ටැම් ලිපි - ගල්කනුවල කොටවා තබන ලද ලේඛන
- පුවරු ලිපි - ගල්පුවරු වල කොටවා තබන ලද ලේඛන
- ලෙන් ලිපි - ලෙනක ඉහළන් කොටවා තබන ලද ලේඛන
- ගිරි ලිපි - යම් ගල් පර්වතයක කොටවා තබන ලද ලේඛන මෙවැනි ශිලා ලිපි ගණනාවක්ම ඈත අතීතයේ පැවති නර්තන කලාව පිළිබද කවරේද යන්න සොයා බලමු.
01.පාලමොට්ටායි සෙල්ලපිය
පොළොන්නරු යුගයට අයත් පාලමොට්ටායි සෙල්ලිපියේ මෙලෙස කොටවා ඇත. “මෙරට දේවදාසීන් සිටි බවත් ඔවුන් නැටම් ඉදිරිපත් කල බවත් ලක්දිව සොලීන්ට යටත් වූ පසු දෙවියන් උදෙසා පූජා නැටුම් ආරමිළ වූ බවත් පෙනේ. නළලෙහි සලකණු තබා සේවදාසීන් සත් දෙනෙකු පිදූ බවත් ඔවුන් වෙනුවෙන් තැම්පත් කල මුදලෙහි පොලියෙන් මාස්පතා පොලිය ගෙවූ බවත්” මෙම ශිලා ලිපියෙහි සහන් වෙයි.
02.සැස්සේරුව සෙල්ලිපිය
ක්‍රි.ව. 1-2 සියවස් වලට අයත් යැයි සැලකෙන මෙම සෙල්ලිපිය අනුරාධපුර යුගයට අයත්ය. මෙම ලිපියේ සදහන්ව ඇත්තේ “නටන ගෘපතියා විසින් පවරා දෙන ලදි.” යනුවෙනි. මෙහි ගෘහපතියා යනුවෙන් හදුන්වන්නේ නැටුම් පරම්පරාවක් සිටි බවට තොරතුරු හෙලිකරන සාදකයකි.
03.කොරවක්ගල සෙල්ලිපිය
මෙම සෙල්ලිපිය ද අනුරාධපුර යුගයට අයත් වේ. එහිද සදහන් කර ඇත්තේ “නටන ගෘහතියාගේ දුව විසින් පවරා දෙන ලදි. යනුවෙනි. “ ඒ අනව පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට නැටුම පවරා දුන් බව අනුමාන කල හැකිය.
සංදේශ කාව්‍ය
සමකාලීන සාහිත්‍ය කෘති ලෙස සැලකෙන සංදේශ කාව්‍ය නර්තන කලාව පිළිබද බොහෝ වැදගත් තොරතුරු සපයා දෙයි. එම සංදේශ කාව්‍ය පිලිබද තොරතුරු අධ්‍යනය කරන විට ප්‍රධාන සංදේශ තුනක තොරතුරු විස්තර කිරීමට ඇත. ඒවා නම් පහත පරිදි වේ.
- තිසර සංදේශය
- සැලළිහිණි සංදේශය
- පරවි සංදේශ
1.තිසර සංදේශය
මෙම සංදේශ කාව්‍ය 14වන ශතවර්ශයට අයත් බව පිළිගැනේ. එමෙන්ම තිසර සංදේශය ගම්පල යුගයට අයත් වේ. මෙම කාවයේ විශේෂත්වය වන්නේ සංදේශ කාව්‍ය අතරින් පරණිතම සංදේශ කාව්‍ය වීමයි. මෙහි එන තවද වැදගත්කමක් වන්නේ ගම්පල යුගයේ තිබූ වාද්‍ය භාණ්ඩ නාමාවලියක් හා නර්තන අංග කාව්‍යෙයන් විස්තර කර තිබීමයි. තිසර සංදේශයට අයිති නාමාවලිය පිළිබද පහත කවියෙන් විස්තර කෙරේ.
තහලම් කල බෙර තම්මැට පට තන් තිරි ඩමුරු
තඹ මෙටක බෙර බොම්බිලි විණාමිණි රුසිරු
බෙර මද්දල තහලම් රගු නිපගම් බද සොදුරු
මෙසියල් මහ ගිගුමින් පල කරමින් සිදු අයුරු
ඉහත කවියෙන් ආතත,විතත,විතතාතත,ඝන,සුසිර යන පංචතර්ය භාණ්ඩවලට අයත් වාද්‍ය භාණ්ඩ විශාල සංක්‍යාවක් මෙරට පැවති බවට සහ ඒවා නර්තනයේදී යොදාගත් බවට පැහැදිලි කල හැකිය. මෙම සංදේශ කාවයේ ඇති විශේෂත්වය වන්නේ රාජ සබාවේ රජුන් පිනවීම සහා යොදාගත් බාණ්ඩ පිළබ වර්ණනාවකි.
2.සැලළිහිණි සංදේශය
කෝට්ටේ යුගයේ ලියැවුණු සංදේශ කාව්‍යක් ලෙසට සැලළහිණ් සංදේශය පෙන්වා දිය හැකිය මෙහිදී විභිෂණ දේවාලයේ පැවතුනු නර්තනයකින් පහත කවිය මගින් නලගන රැගුමක් පිළිබ විස්තරයක් ඉදිරිපත් කර ඇත.
විදෙන ලෙලෙන නරු බර පුලුලුකුල රැදි
හෙලන නගන අත නුවනත් බැලම් දිදී
රුවන දිලෙන අභරන කැලුම ගත යෙදී
සැලෙන පහන්සිළු වැනි රගන ලිය සැදී
ඉහත කවියෙන් සහන් කර ඇත්තේ නලගත රුගුමක් ඉදිරිපත් කරනු ලබන නාට්‍යාංගනාවන්ගේ පැලදි ආබරණ පිලිබවත් ඇද ඇති සලුපිලි පිලිබවත්ය මෙලෙස ඇද පැලද නටන ඇය කවියාට පෙනෙන්නේ දැල්වී තිබෙන පහනක ලෙලදෙන සිලුවක් මෙනි.
3.පරවි සංදේශය
කොට්ටේ යුගයේ ලියැවුණු මෙය නලගන රුගුමක් පිලිබද විස්තරයක් ඉදිරිපත් කරයි. හින්ද ආබාශය ඒක රාශී ව මද්දලය වයමින් නාදයට අනුව නලගනන් රැගූ බවද පහත කවියෙන් විස්තර කර ඇති අතර ඒ තුලින් හින්දු ආශාෂය තිබ බව නිගමනය කල ඇත.
ලෙලදුන් නව තඹ පලුවන් පාදේ
තබමින් නිවරද මද්දල නාදේ
ගයමින් පානා ගීයෙන් කීෙදේ
අගනන් රගදුටවොත් සිතු පැදේ
