වහල වර්ගීකරණය - උසස්පෙළ ඉංජිනේරු තාක්ෂණවේදය

වහල වර්ගීකරණය

වහලය

වහලය මගින් ගොඩනැගිල්ලට ලැබෙන ප්‍රයෝජන
       

     1.ගොඩනැගිල්ලේ ආරක්ෂාවට
           වහලයේ මගින් ගොඩනැගිල්ල ස්වභාවික බලපෑම් වලින් සොරසතුරන්ගෙන් සහ වෙනත් බාහිර බලපෑම් වලින් ආරක්ෂා කිරීම සිදු කරයි.

     2.ආකර්ෂණීය පෙනුමක් ලබා දීම
           වහලය යනු ගොඩනැගිලිල්ලක ඉහලින්ම පිහිටන බාහිර ආවරණයයි. එය බිත්ති මත ඉදිවන උසම ස්ථානයයි. එම නිසා වහලයේ හැඩය සදහා ගොඩනැගිල්ලේ ආකර්ෂනීය පෙනුම මතු කරන ආකාරයෙන් නිර්මාණය කිරීම සහ විවිද සෙවිලි ද්‍රවය හා විවිධ හැඩයන් යොදා ගනිමින් දක්ෂ ගෘහ නිර්මාන ශිල්පීන් විසින් සිදු කරයි.

     3.දෘඪතාවය
           වහලය සවි වී ඇත්තේ බිත්ති සහ කොන්ක්‍රීට් කුලුනු හෝ වානේ හරස්කඩයන් මතය. මෙමගින් ගොඩනැගිල්ලට දෘඪතාවයක් සහ අභ්‍යන්තර , බාහිර බිත්ති බැද තබා ගැනීමක් සිදු වේ. මේ නිසා තිරස් බලයන්ට ඔරොත්තුදීමේ හැකියාව වර්ධනය වේ

     4.අභ්‍යන්තර පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීම
           ස්වාභාවික පරිසර සාධක මගින් ද සතුන්ගේන් සිදුවන හිරිහැර අවම වන අතර නිවෙසියන් සදහා පෞද්ගලිකත්වය ආරක්ෂාකර සුදුසු සෞඛ්‍ය සම්පන්න පරිසරයක් නිම කර දෙයි. ශබ්ද                   පරිවරනය තාප පරිවරනය පිරිසිදු වාතය සහ හිරු එලිය අවශය පරිදි ලබා දීම මෙමගින් සිදු කරේ.

 

wahalaya

 



වහල වර්ගීකරනය

ගොඩනැගිලි සඳහා විවිධාකාර හැඩ වල වහල වර්ග නිර්මාණය වෙයි. ඒවා බාහිර පෙනුම පරායනය සහ හැටුම් සැලැස්ම අනුව විවිධ වර්ග වලට බෙදා දැක්විය හැකි ය.

1. බාහිර හැඩය අනුව වර්ගීකරණය



   * පැතලි වහල
   * ආනත / බෑවුම් වහල - * තනිපල වහල
                                     * දෙපල වහල


පැතලි වහල

තිරසට 10° ක ආනතියක් අඩු වහල පැතලි වහල ලෙස හඳුන්වයි. මෙවැනි වහල බොහෝ විට කොන්ක්‍රීට් වලින් නිර්මාණය කරනු ලැබේ.සුළං මගින් ඇති වෙන ප්‍රතිරෝධය අඩුයි. කොන්ක්‍රීට් වලින් සාදාන පැතලි වහල වියදම අධිකය. මෙය ඉතා ශක්තිමත් දිගු කාලයක් පවතී. ගින්නට ඔරොත්තු දේ. නාගරික ප්‍රදේශ වල ඉදි කරන නිවාස වල පැතලි වහල බහුලව දක්නට ලැබේ. මෙවැනි වහල මතුපිට පොලවක් සේ භාවිතා කළ හැකි ය.


ආනති වහල

තිරසට 10° - 70° අතර ආනතියක් සහිතව නිර්මාණය කරවනු ලබන වහල මෙම ගණයට අයත් වේ. ආනති වහල සඳහා භාවිතා කරනු ලබන සෙවිලි ද්රව්ය අනුව ද වහලේ ආනතිය ද වෙනස් වේ.

අඩරවුම් උළු (සිංහල උලු)-25°
කැලිකට් උළු / පැතලි උළු - 30°
ඇලුමිනියම් සෙවිලි - 10°
ඇස්බැස්ටෝස්ට් සෙවිලි - 10° - 15°

තාප පරිවරනය කිරීම පහසුව, සෙවිලි ද්‍රව්‍ය සොයා ගැනීම පහසු ව, සැහැල්ලු බව, ආනති වහලයේ වාසි වන අතර ප්‍රතිරෝධය අදික ලෙස බලපෑම අවාසියක් වේ.


දෙපල වහල

පරාල යුගලයක් 30° ට ආසන්න ව ඇත. වහලයකට සෙවිලි කර ඇති ද්‍රව්‍ය අනුව මෙම ආනතිය වෙනස් වේ. මෙහිදී පරාල හිස මුදුන් යට ලීයට සම්බන්ධ වන අතර පරාල පාදය  බිත්ති යට ලීය මත තැන්පත් කරනු ලැබේ. වහලයේ බර නිසා බිත්ති පිටතට තල්ලු වී යාමට ඉඩ ඇත. මේ නිසා පරායනය වැඩි ගොඩනැගිලි සඳහා මෙම වහල යොදා නොගැනේ.


2.පරායනය අනුව වර්ගීකරනය

 



පරායනය යනු වහළය රැඳෙන ආධාරක බිත්ති වල අභ්‍යන්තර පෘෂ්ඨ අතර ඇති පැහැදිලි තිරස් දුර වහලයක් නිර්මාණය කිරීමේ දී කූඩයක් සහිත යම් පරාලයක් පමණක් යොදා ගෙන වහල නිර්මාණය කර ගැනීම තනි වහලයකි. තරමක් වැඩි පරායන යක් සහිත නම් පරාල සහ අට්ටවාල යන දෙකම යොදා ගනී මෙය ද්විත්ව වහලයකි. තව දුරටත් පාරායනය විශාල වන විට පරාල අට්ටවාල සහ කාප්ප යන අවයව යොදාගෙන නිර්මාණය කරන වහල ශ්‍රී ක්ම වහලයේ ලෙස හඳුන්වයි.


හැටුම් සැලැස්ම අනුව වර්ගීකරණය

හැටුම් සැලැස්ම අනුව දෙපල වහල පහත සඳහන් ආකාරයට වර්ග කළ හැකිය

       1. යුග්ම වහලය couple roof
       2. පියවූ යුග්ම වහලය close couple roof
       3. කර තලාද වහලය collur roof
       4. අට්ටවාල වහලය Purlin roof
       5. කාප්ප වහලය truss roof


1. යුග්ම වහලය couple roof

පරාල යුගල 30° ක් පමණ ආනත වේ. බිත්ති වැඩි ඝණකමකින් යුක්ත නොවේ නම් පාරායනය 3.5m ත් 3.6m ත් අතර විය යුතුය. පරාල හිස මුදුන් යටලීයට සවි වී ඇති අතර පරාල පාදය බිත්ති යටලීය මතින් අගුව දක්වා දිගු වේ. තවදුරටත් ස්ථායිතාව රෑ දෙන ලෙස පරාල හිස මුදුන් යට ලීයට ද පරාල පාදය බිත්ති යටලීයට ද ඇණ ගසා සවි කරනු ලැබේ. පරාලය බිත්ති යට ලීය මත දීලික්ත සන්ධියක් සාදයි.





2. පියවූ යුග්ම වහලය close couple roof

පාරායනය 5.5m ඉක්මවා නොයන ගොඩනැඟිලි සඳහා මෙම වහලය යොදා ගනී. මෙහි පරායනය වැඩි නිසා පරාග දෙ පසට තල්ලු වී විසිරී යාම වැළැක්වීමට බිත්ති යට ලී මට්ටමේ දී ආතතික තලාදයක් (බාල්කයක්) සවි කරයි. මෙම තලාද ය මගින් බිත්තියට ලී දෙක බැඳ තබා ගනී. ආතතිකය හා බිත්ති යටලී අතර ඇති දැව මූට්ටුව කත්තුමල්ලි මූට්ටුව හෙවත් අඩපලු මූට්ටුවයි.




3. කර තලාද වහලය collur roof

පරායනය 4.5m ක් දක්වා වූ ගොඩනැගිලි වල වහලවල් සඳහා සුදුසුයි. මෙය බොහෝ දුරට පියවූ යුග්ම වහලයට සමාන ය. නමුත් කරතලාදය සවි කරනු ලබන්නේ දෙපස ඇති පරාළ යුගලයටයි. එය වහලයේ උසින් 1/3 ක් උස කදී සවි කෙරේ. මෙය කර තලාදය ලෙස හඳුන්වයි. පරාල සමග කට තලාද සම්බන්ධ කරනුයේ කත්තුමල්ලි මූට්ටුව මගිනි.




4. අට්ටවාල වහලය Purlin roof

වහලෙහි පරායනය වැඩි වන විට අතුරු යට ලී යුගලයක් යොදා ගැනීමට සිදු වෙයි පාරායනය බොහෝ සේ වැඩි වේ නම් මෙවැනි යට ලී යුගල කිහිපයක් වුවද යෙදීමට පුළුවනි. මෙවැනි වහල අට්ටවාල වහල ලෙස හැඳින්වේ. මෙහිදී මුදුන් යට ලීයට හා බිත්ති යටලීයට අතරතුරේ පරාල වලට ආධාරකයක් වශයෙන් අට්ටවාල සවි කරයි. සමහර අවස්ථා වලදී දිග පරාල නොමැති විටදී  කෙටි පරාල දෙකක් මූට්ටු කරනු ලබන්නේ අට්ටවාලයක් උඩ දීය. තනි පරාලයක් යෙදු විට ද මැද දී අට්ටවාල සවි කරන්නේ පරාල මැදින් පහත් වීම වැලැක්වීමටය.




5. කාප්ප වහලය truss roof

බාහිර බලයකින් හැඩය වෙනස් කළ නොහැකි මූලික ජ්‍යාමිතික හැඩය ත්‍රිකෝණය නිසා කාප්ප ත්‍රිකෝණාකාර හැඩයෙන් නිපදවනු ලබයි. කප්ප 2ක් 3m ත් 4.5 m ත් අතර පරතරයක පිහිටවයි. මේවා දැව වලින් හෝ වානේ වලින් නිපදවයි. මෙම වහලවල් පාසල් ගොඩනැගිලි ගබඩා සංකීර්ණ හා විශාල පළලින් යුත් ගොඩනැගිලි සඳහා ද ශ්‍රවණාගාර හා කර්මාන්තශාලා සඳහා ද යොදා ගැනේ. කාප්ප බිත්ති මත හෝ කුළුණු මත තබා ගැනීමේදී 150mm ක් ගණකම කොන්ක්‍රීටයක් යොදා බෝල්ට් ඇණ මගින් සිර කිරීම සිදු වේ. මේ සඳහා කුලුනු හෝ බිත්ති ප්‍රමාණවත් තරම් ශක්තිමත් විය යුතුය.