දත්ත සන්නිවේදන මාධ්‍ය Microwave and Multiplexers
දත්ත සන්නිවේදන පද්ධති.
ක්ෂුද්‍ර තරංග ( Microwave)
ක්ෂුද්‍ර තරංග හෙවත් microwav සදහා භාවිතා කරනු ලබන්නේ GHz 30 GHz දක්වා ඇති ගුවන්විදුලි සංඛ්‍යාත පරාසයයි.
එනම් ඒ අනුව ක්ෂුද්‍ර තරංග වල එක් පරාසයක් UHF යටතට අයත්වේ.
මෙහිදී 3 GHz ඉක්මවූ ක්ෂුද්‍ර තරංග පරාසය අයත් වන්නේ සුපිරි උච්ච් සංඛ්‍යාත හෙවත් SHF (Supper Higt Frequency) යටතටයි.
ක්ෂුද්‍ර තරංග සම්ප්‍රේෂණයේදී ඉහල සංඛ්‍යාතයෙන් යුතු එමෙන්ම තරංග ආයාමය අඩු තරංග කදම්භයක් භාවිතා කරයි.
මෙහිදී තනි එල්ලයක් වෙත එක ස්ථානයක සිට තවත් ස්ථානයක් දක්වා දත්ත සම්ප්‍රේෂණය කරනු ලබයි.
ඉතාමත් ඈත ස්ථානය දෙකක් අතර දත්ත හා හඩ සම්ප්‍රේෂණයට යොදා ගැනේ.
භුමියේ පිහිටි ක්ෂුද්‍ර තරංග සන්නිවේදන කුළුණු අතර දත්ත හුවමාරුවද ක්ෂුද්‍ර තරංග සන්නිවේදන දත්ත හුවමාරුවට මෙන්ම චන්ද්‍රිකා සමග දත්ත හුවමාරුවටද ක්ෂුද්‍ර තරංග භාවිතා කරේ.
අධෝරක්ත කිරණ සන්නිවේදනය
සොයා ගනු ලැබුවේ ශ්‍රීමත් විලියම් හර්ෂල් (Sri Wiliam Herschel) විසිනි.
අපට පෙනෙන ආලෝකය වන්නේ නැනෝමීටර් 400 සිට නැනෝමීටර් 700 දක්වා වන තරංග ආයාමයක් සහිත කිරණයි.
නැනෝමීටර් 700 සිට මයික්‍රෝමිටර් 1000 දක්වා පරාසය අධෝරක්ත කිරණ ලෙස හැදින්වේ.
එම නිසා අධෝරක්ත කිරණ අපගේ පියවි ඇසට නොපෙනේ.
මෙම අධෝරක්ත කිරණ මුල් වරට හදුනා ගනු ලැබුවේ ශ්‍රීමත් විලියම් හර්ෂල් විසිනි.
අධෝරක්ත කිරණ සන්නිවේදනය භාවිත කරන අවස්ථා කිහිපයක් හදුනා ගනිමු.
රුපවාහිනී දුරස්ථ පාලක.
මෙහිදී කිරණ නිකුත්කරන බල්බයක් දුරස්ථ පාලකයේ ඇත.
මෙහිදී නිකුත් කරන කිරණ ග්‍රහණය කර ගත හැකි සංවේදකයක් රුපවාහිනියේ පවති.
මෙසේ ජංගම දුරකථන හා ඇතැම් උපකරණ අතරද දත්ත සන්නිවේදනය සදහා අධෝරක්ත කිරණ උපයෝගී කර ගත හැකිය.
ලේසර් කිරණ සන්නිවේදනය
අභ්‍යවකාශ යානා හා චන්ද්‍රිකා අතර වැඩි වේගයකින් යුතුව නමුත් ශක්තියක් වැය කර දත්තයක් හුවමුරු කර ගැනීමට ලේසර් කිරණ යොදාගැනේ.
මෙහිදී අවශ්‍ය වන්නේ කුඩා ප්‍රමාණයේ ඇන්ටනාය.
ලේසර් තරංග සදහා යෝදාගන්නා ශක්ති විශේෂය ආලෝකයයි.
ලේසර් තරංග වල සංඛ්‍යාතය රේඩියෝ තරංග වලට වඩා වැඩිය එම නිසා රේඩියෝ තරංග වලට වඩා වැඩි සංඛ්‍යාත ඇති තරංග යොදාගෙන කල යුතු සන්නිවේදන කටයුතුවලදී ලේසර් තරංග යොදා ගැනේ.
බහුපථ ක්‍රමයට තොරතුරු සන්නිවේදනය කිරීම. (Multiplexers)
එකම සන්නිවේදන මාර්ගය තුල එකිනෙක හා සංකෝචනය නොවී ස්වාධිනව දත්ත සම්ප්‍රේෂණය කිරීම
බහු පථ ක්‍රමය ලෙස හැදින්වේ.
මෙහි සන්නිවේදනය සදහා බහුපථකාරක Multiplexers භාවිතා කෙරේ.
එක අන්තයකින් ලැබෙන ආදාන ගණාවක් එමගින් බහුපථකරණය කරයි.
ඉන් පසුව ඒඅම ආදාන සියල්ල තනි නාලිකාවක් ඔස්සේ ගෙන යයි.
එසේම නාලිකාවකින් කියව ගැනීම පිණිස නැවත බහුපථකරණය කල යුතුය.
මෙහිදී ප්‍රති බහුපථ කාරකයක් හෙවත් (Demultiplexer/ Demux) භාවිතා කරයි.
බහුපථ ක්‍රමයට තොරතුරු සන්නිවේදන කිරීමට යොදාගන්නා ක්‍රම.
සංඛ්‍යාත බෙදාගන්නා බහුපථ ක්‍රමය. ( FDM)
සන්නිවේදනයට ලබා දී ඇති සම්පුර්ණ සංඛ්‍යාත පාරාසය එක් එක් සංඥාව සදහා වෙන් කිරීම.
මෙහිදී සංඥා එකිනෙක මත අතිපිහිට වීම (Overlapping) වලක්වා ගත යුතුය.
එක් සංඛ්‍යාත පරාසයක් අවසානයේදී භාවිතයට නොගන්නා කුඩා සංඛ්‍යාත පාරසයකින් එය වෙන් කර තැබීමට යොදා ගන්නා ක්‍රමයකි.
මෙහිදී බහු පථ ක්‍රමය වන්නේ ප්‍රතිසම (Analog) තාක්ෂණයයි.
මෙහිදී ග්‍රාහකයා විසින් උපාංගය Tune කර අවශ්‍ය සංඛ්‍යාතය ග්‍රහණය කර ගත යුතුය.
රෑපවාහිනිය හා ගුවන් විදුලිය මෙයට උදාහරණයන්ය.
කාලය බෙදා ගැනීමේ බහු පථ ක්‍රමය (TDM)
බහුපථකරණයවූ සංඥා එක් සංඛ්‍යාතයක් යටතේ සම්ප්‍රේශනය කරයි.
මෙහිදී වෙනස් කරනු ලබන්නේ කාලයයි.
කාලය යනු සම්ප්‍රේෂණ මාධ්‍ය තුල එක් එක් මුලාශ්‍රයක දත්තවලින් කොටසක් පොදු සන්නිවේදන පථයකට යොමු වේ.
එවිට අදාළ වේලාව ලැබුණු කාලය අනුව අනෙක් පසින් ග්‍රහණය කර ගනී.
මෙම ක්‍රමය Digital තාක්ෂණික ක්‍රමයකි
මෙහි දකින ලැබෙන අවාසියක් ලෙස.
එක් එක් මුලාශ්‍රවලට තොරතුරු හුවමාරු කර ගැනීමට ඇති ප්‍රමුඛත්වය මගහැරීම . මෙහිදී සිදුවන අවාසිය වන්නේ සම්ප්‍රේක්ෂණය කිරීමට දත්ත නොමැති අවස්ථාවේ වුවද කාලය යෙදවීමයි.
කේතය බෙදා ගැනීමේ බහුපථ ක්‍රමය (CDM)
මෙහිදී වෙනසට ලක් වන්නේ spread code ලෙස හදුන්වන විහිදුම් කේතයයි.
ලැබෙන සංඥාව ප්‍රතිබහුපථකරණය කර ගැනීම සදහා සංඥාව ලැබෙන අන්තය Spread Code එක දැන සිටීම වැදගත් වේ.
මෙම තාක්ෂනය යොදාගැනීමේ මෙවලම් ලෙස.
ජංගම දුරකථන හා JPS පද්ධති හදුන්වා දිය හැකිය.
මම ලිපිය මගින් microwave and Multiplexers පිලිබදව සරල අවබෝදයක් ලබා ගත හැකිය.
ලිපියේ යම් දෝෂයක් ඇති නම් සමාවෙන්න. සුභ දවසක්.
