සම්ප්‍රේෂණය වන දත්ත වල ගුණාත්මක බව අඩු වීම
දත්ත සන්නිවේදන පද්ධති.
සම්ප්‍රේෂණය වන දත්තවල ගුණාත්මක බව පිළිබදව සරල අවබෝධයක් ලබා ගනිමු.
සංඥාවක් සම්ප්‍රේෂණය වන විට එයට විවිධකාර බලපෑම් ඇති විය හැකිය.
මෙම ආකාරයෙන් සිදුවීමේදී දත්තයක හෝ තොරතුරක ඇති ගුණාත්මක මට්ටම පහල බසී.
මෙම හේතුව නිසා ග්‍රාහකයා හට ලැබෙන සංඥාවේ ස්වරුපය මුල් ස්වරුපය වඩා වෙනස් විය හැකිය.
ඒමෙන්ම සංඥාවට විශාල බලපෑමක් එල්ල වුවහොත් අදාල ස්ථානයට සංඥාව ගමන් නොකරන්නටද අවස්ථාව ඇත.
සංඥාවක් සම්ප්‍රේෂණය වන විට එයට බල පෑම් ඇති විය හැකි ප්‍රදාන ආකාර 3 ක් පවති.
- සංඥා විකෘතිය Signal Distortion)
- සංඥා හායනය (Signal Attenuation)
- ඝෝෂාව (Noise)
මෙම කොටස් එකිනෙක පිළිබඳ දැනුමත් වී සිටීම වැදගත් වේ.
Signal Distoron
සංඥා විකෘතිය යනු signal එකක් කිසියම් මාධ්‍යක් හරහා ගමන් කරන විට Signal ප්‍රස්තාරික හැඩය වෙනස් වීමයි.
මෙහිදී ග්‍රාහකයා හට ලැබෙන්නේ මුල්ස්වරුපය විකෘති වූ වෙනස් ප්‍රස්තාරික පෙනුමක් ඇති සංඥාව.
මෙම ආකාරයට Signal එකක් වෙනස් වන ස්වරුප ආකාර තුනකි.
විස්තාර විකෘතිය (Amplitude Distortion)
ප්‍රස්ථාරයේ උස තැනින් තැනට වෙනස් වී Amplitude Didtortion ඇතිවේ.
මෙහිදී සිදුවන්නේ තැනින් තැන වෙනස් වීමකි එනම් මෙම ක්‍රමයෙන් තරංගයේ උස අඩුවී හින වීමක් සිදු නොවේ
සංඛ්‍යාත විකෘතිය (Frequency Distiortion)
තැනින් තැන සංඛ්‍යාතය වෙනස් වීම මගින් තරංගයේ හැඩය වෙනස් වේ.
කලා විකෘතිය. (Phase Distirtion)
ස්ථානයන්ට කලාව වෙනස් වීම මගින් තරංගයේ හැඩය වෙනස් වේ.
Signal Attenuation
තරංගයේ විස්තාරය හෙවත් උස යනුවෙන් හදුන්වන්නේ සංඥාවේ ශක්තියයි.
යම් කිසි මාධ්‍යක් හරහා සංඥාව සම්ප්‍රේශනය වෙද්දී එය ගමන් කරන දුර අනුව සංඥාවේ ශක්තිය අඩුවේ.
නමුත් මෙහිදී ග්‍රාහකයා හට වෙනස්විමක්කින් තොරව ග්‍රහණය කරගත හැකිය. මෙයට හේතුව වන්නේ
මෙහිදී තරංගයේ ඒකාකාරී ස්භාහවයකින් විස්තාරය අඩුවීම සිදුවන බැවින් තරංගයේ හැඩයට බලපෑමක් සිදුනොවන බැවිනි.
නමුත් මෙම තරංඟය දීර්ඝව සම්ප්‍රේශනය කල හොත් එහි ශක්තිය හිනා වී ගොස් තරංගය සම්පුර්ණන්ම විනාශවි යාමේ ඉඩ පවතී.
මෙහිදී Repeater එකක් යොදාගනු ලබන්නේ තරංගයේ ගෙවී ගිය ශක්තිය නැවත යථාතත්වයට පත් කරගැනීම සදහාය.
මෙලෙස Amplify කල පසුව නැවත මුල් අවස්ථාව මෙන් සංඥාවේ ශක්තිය දියුණු වේ. එම නිසා මුල් තත්ත්වය මේන් ඉදිරියට ගෙන යා හැකිය.
සම්ප්‍රේශනය වන මාධ්‍ය අනුව ශක්තිය අඩු වීම වෙනස් වේ.
FIber Optics කිලෝමීටර් 100.
Twisted Pair මීටර් 100.
Thick Coaxial Cable මීටර් 500.
Thin Coaxial Cabel මීටර් 185.
මෙහිදී දක්වා ඇත්තේ සන්නිවේදනයේදී තරංග යක් විනාශ ගමන්කල හැකි උපරිම දුරයි.
රැහැන් සහිත මාධ්‍යයක දත්ත සම්ප්‍රේෂණය සිදුවන විට තරංගය ගමන් කරන උපරිම දුර ප්‍රමාණය තීරණය කිරීමට පෙර Repearet එකක් යොදා බැලිය යුතුය.
රැහැන් රහිත මාධ්‍ය තුලදී සංඥාවක් දුර්වල විමට පෙර ප්‍රතිවිකාශනය කරයි.
රැහැන් රහිත මාධ්‍යයක් ඔස්සේ තරංගයක් ගමන් කරන විට එහි ශක්තිය හින වීම කෙරෙහි බලපාන සාධක හිකිපයක් වන්නේ.
1පාරාවර්ථනය
2වර්ථනය
3 විවර්ථනය
4 අවශෝෂණය
පාරාවර්ථය
තරංගයක එක පෘෂ්ඨයක වැදී තවත් පසකට ගමන් කිරීම.
වර්ථනය
තරංගයක් එක මාධ්‍යකින් මධ්‍යක්වෙත ගමන් කිරීම.
විවර්තනය
තරගය ගනම් කරන මාර්ගයේ බාධක මග හරවා ගැනීමට තරංගය හැරියාම.
අවශෝෂණය
වායුගෝලයේ පවතින දුවිලි හා ජල වාෂ්ප මගින් තරංගයේ ශක්තිය උරා ගැනීම.
Noise
සම්ප්‍රේෂණය වන සංඥාවකට ඝෝෂාව මගින් බලපෑමක් ඇති වූ විට සංඥාව අපැහැදිලි වේ.
ඝෝෂාවද විවිදාකාරව පවතී.
1Thermal Noise
2Induced Noise
3Cross – Talk
4Impulse Noise
Thermal Noise
තාපය නිසා හට ගන්නා ඝෝෂාව මෙහි බල පම ඇතිවන්නේ තරංගය ලෝහ ආවරණයක් තුල ගමන් කිරන අවස්ථාව තුල දීය.
මෙහි පියවර ලෙස මුලින්ම තරඟය හේතුවෙන් ලෝහ ඉලෙක්ට්‍රොන කලැබී තාපය නිර්මාණය වේ.
මෙහිදී අමතර ඝෝෂාකාරී තත්වයක් ඇතිවී මාධ්‍ය තුල ගමන් කරන තරංගය සමග මිශ්‍රවේ.
Induced Noise
ප්‍රේරිත ඝෝෂාව මෙහිදී උපකරණයක් මගින් නිපදවන ඝෝෂාව තරංග සමග මිශ්‍ර වීම සිදුවේ.
Cross - Talk
වයර් එක මත ඔතා ඇති විට ඇති වන ඝෝෂාව රැහැන් ආවර්ණයේ ප්‍රමිතිය අඩුවූ විට රැහැන් දෙක අතර ගමන් කරන තරංග එකිනෙක හා මිශ්‍ර වීමෙන් නිර්මාණය වේ.
Impulse Noise
හදිසියේ ඇතිවන ඝෝෂාව විදුලි කෙටිම හෝ විදුලි රැහැනක් නිසා විද්‍යුත් චුම්බක ධාරා සමග තරංග මිශ්‍ර වී නිර්මාණය වේ.
මෙම ලිපිය මගින් දත්තවල ගුණාත්මක බව අඩු වීමට බල පාන සාධක පිලිබදව සරළ අවබෝධයක් ලබා ගත හැකිය.
Data Communicton Systems පාඩම් ඒකකය මෙම ලිපියෙන් අවසන්වේ.
තවත් A/L IT පාඩම් මාලාවකින් හමුවෙමු.
ලිපියේ යම් දෝෂයක් ඇති නම් සමාවන්න. සුභ දවසක්.
