දේශපාලන විද්යාව ලොව ඇති අනුග්රහය තම සමාජ විද්යාව වේ .එය සෑම සමාජ ක්රමයකම ව්යාප්ත වී පුළුල් විෂයයක් වේ . දේශපාලන විද්යාව ආරම්භ වන්නේ ක්රිස්තු පූර්ව 4 වන සියවසේදී ය. එතැන් සිට මේ දක්වාම දේශපාලන විද්යාව යුග හතරක් ඔස්සේ විකාශය වෙමින් පවතී. එම කාලසීමාවේ දී සිදු වූ බොහෝ සිදුවීම් දේශපාලන විද්යාවට එක්ව ඇති අතරම එමගින් පුළුල් විෂය ක්ෂේත්රයක් නිර්මාණය වී ඇත. දේශපාලන විද්යාවේ විෂය ක්ෂේත්රය යනුවෙන් අදහස් කරන්නේ දේශපාලන විද්යාව පැතිරෙන ප්රදේශ ය. එනම් දේශපාලන විද්යාවේ ව්යාප්තියයි . දේශපාලන විද්යාව දීර්ඝ කාලයක් කාලයක් විකාශය වීම නිසා එහි විශේෂ ක්ෂේත්රය ද නවීකරණය වෙමින් පවතී. එනම් දේශපාලන විද්යාව වෙනස් වෙනස්වන සුළු ගණිත ක්ෂේත්රය කින් යුක්ත ගණිත විෂයක් ලෙස හඳුන්වා දිය හැකිය .
දේශපාලන විද්යාවේ විශේෂ ක්ෂේත්රය ප්රධාන වශයෙන් එකිනෙකට වෙනස් කොටස් කිහිපයකින් යුක්තය ය.
1.දේශපාලන දර්ශනය
2.දේශපාලන මතවාද
3.දේශපාලන න්යාය
4.දේශපාලන ආයතන
5.ගුණාත්මක දේශපාලනය
1.දේශපාලන දර්ශනය
දේශපාලන විද්යාවේ විෂය ක්ෂේත්රය තුළ දක්නට ලැබෙන පළමු සාධකය වන්නේ දේශපාලන දර්ශනය යන්නයි. දේශපාලන දර්ශනය යනුවෙන් අදහස් කරන්නේ "ග්රීක යුගයේ ආරම්භයේ සිට වර්තමානය දක්වා විවිධ දර්ශකයන් චින්තකයින් විසින් විවිධ දේශපාලන සිදුවීම් අරභයා ඉදිරිපත් කළ විවිධ අදහස් ය."මෙම දේශපාලන දර්ශන දීර්ඝ කාලයක් සමාජය තුළ පිළිගැනීමට ලක්වේ.දේශපාලන දර්ශනය අධ්යයනය කිරීමේදී ප්රධාන කොටස් තුනක් ඔස්සේ අදින කළ හැක .
1.දේශපාලන සංකල්ප වල අර්ථ නිරූපණය පැහැදිලි කිරීම..
මෙයින් අදහස් කරන්නේ දේශපාලන ක්රියාවලියට භාවිතයට ගන්නා දේශපාලන සංකල්පයන්හි අර්ථ නිරූපණය විශය ක්ෂේත්රයට අයත් වන බවයි. එවැනි දේශපාලන විද්යා සංකල්ප රැසක් විෂය තුළ පවතී.
උදාහරණ = රාජ්ය/ බලය පුරවැසිභාවය /නිදහස /අයිතිවාසිකම් සමානාත්මතාව/ ආණ්ඩුව
2.දේශපාලනයේ පිළිබඳව ඇති මූලික ප්රශ්න මතු කරමින් ඒවා ගවේෂණය කිරීම.
මෙයින් අදහස් කරන්නේ දේශපාලන ක්රියාවලිය තුළ දී මතුවන ගැටලු අධ්යයනය කොට ඒවාට විසඳුම් සොයා ගැනීමයි. දේශපාලන විද්යාව අධ්යයනයේ දී හමුවෙන ප්රධාන ගැටලු සහ ඒවායේ පිළිතුරු මෙමගින් දේශපාලන විද්යාවේ විෂය ක්ෂේත්රයට එක් කරනු ලැබේ.
* රාජ්ය යනු කුමක්ද ?
*රාජ්ය අවශ්ය වන්නේ ඇයි .?
*රාජ්යයේ සම්භවය කෙසේ වේද .?
*දේශපාලන යනු කුමක්ද .?
3.දේශපාලන ක්රියාකාරීත්වය , දේශපාලන ආයතන, රාජ්ය ප්රතිපත්ති යන මේවා හට මග පෙන්වන නස්ටවන් යෝජනා කිරීම.
මෙයින් අදහස් කරන්නේ ඉහත සාධක නිර්මාණය වීම කෙරෙහි, පවත්වාගෙන යාම කෙරෙහි ,ප්රධාන වශයෙන් බලපාන සාධක මොනවාද යන්න අධ්යයනය කිරීමයි .
උදාහරණ= නිදහස, සමානාත්මතාවය, සාධාරණත්වය, සමාජ විමුක්තිය, පොදු යහපත
දේශපාලන විද්යාව තුළ දක්නට ලැබෙන බොහෝ සංකල්ප, මතවාද කාලානුරූපීව වෙනස් වේ. ග්රීක යුගයේ ආරම්භයේ සිට නව යුගය තෙක් ඉදිරිපත් කළ අදහස් ,මතවද එම කාලසීමාව තුළ ප්රබල වෙනස්කම් වලට ලක්ව ඇත. ඒ අනුව එම සාධක පිළිබඳව නිශ්චිත පොදු එකඟතා ඇති නොවේ .
තේමාව
1.යුක්තිය /සාධාරණත්වය
2.සමානාත්මතාවය
3.අයිතිවාසිකම්
4.නිදහස
5.දේශපාලනයේ ස්වභාවය
6.රාජ්යයේ ස්වභාවය
සම්භාව්ය දේශපාලන දාර්ශනිකයෝ .
1.ප්ලේටෝ /ඇරිස්ටෝටල් /ශාන්ත ඔගස්ටීන් /ශාන්ත ඇක්වයිනාස් /තෝමස් හොබ්ස්/ රූසෝ
2.ඇරිස්ටෝටල් /ජෝන් ලොක් /රූසෝ
3.කාන්ට් /mass /මොන්ටෙස්කියු
4.ප්ලේටෝ / ඇරිස්ටෝටල් /ජෙරම් බෙන්තම් 5.ප්ලේටෝ / ඇරිස්ටෝටල් /
ශාන්ත ඔගස්ටීන් /රූසෝ /
කාන්ට්
6.lock /රූසෝ /මැකියාවලි ./mass
3.සමකාලීන දේශපාලන දාර්ශනිකයෝ.
1.ජෝන් රෝල්ස් /robert nozick /මයිකල් scandal /මාර්තා නස්බව් /මහත්මා ගාන්ධි
2.මහත්මා ගාන්ධි /චාල්ස් ටේලර්ස්
3.රෙනෝල්ට් ඩ්වෝකින්
4.ජෝන් රෝල්ස්
5.සී රයිට් මිල්ස්
6.ජෝන් රෝල්ස් /චාල්ස් ටේලර්
දේශපාලන දර්ශන යන අදහස දේශපාලන විද්යාව ආරම්භ වූ සමයේ සිටම ඉහළ වටිනාකමක් සහිතව අදහස් විය. එහෙත් පසුව එම තත්ත්වය බිඳ වැටුණු අතර දහ නවවන සියවසේන් පසු දේශපාලන දර්ශනය යන්නට ප්රබල වටිනාකමක් හිමි නොවුණේය.