***උසස් පෙළ භෞතික විද්යාව පළමු ඒකකය වන මිනුම් ඒකක හා මාන පාඩමේ , ප්රායෝගික පරීක්ෂණ පළමු මිනුම් උපකරණය වන ව'නියර් කැලිපරය පිලිබදව කෙටි සටහනක් පහත ලිපියෙන් ඉදිරිපත් කරයි..
ව'නියර් කැලිපරය
• ව'නියර් පරිමාණය භාවිතා වන ප්රධාන උපකරණය ව'නියර් කැලිපරය හෙවත් සර්පණ කැලිපරය වේ.
• විද්යාගාරයේදී කුඩා දිගක් , පළලක් , උසක් , ගැඹුරක් මැන ගැනීමට මෙය භාවිතා වේ.
~ව'නියර් කැලිපරයේ ප්රධාන කොටස්~
• පිටත හනු / බාහිර හනු
• අභ්යන්තර හනු/ ඇතුළත හනු
• ගැඹුර මනින කූර
• ප්රධාන පරිමාණය [mm / අර්ධ mm වලට
බෙදා ඇත]
• සර්පණ හනුව / චල හනුව
• ව'නියර් පරිමාණය
• මුරිච්චි ඇණය
• මුදාහැරීමේ යාන්ත්රණය / රෝදය
• අචල හනුව
ව'නියර් කැලිපරයක කුඩාම මිනුම
• කුඩාම මිනුම = ප්රධාන පරිමාණයේ කොටසක දිග - ව'නියර් පරිමාණයේ කොටසක දිග.
හෝ
• කුඩාම මිනුම = ප්රධාන පරිමාණයේ කොටසක දිග ÷ ව'නියර් පරිමාණයේ කොටස් ගණන
ව'නියර් කැලිපරයෙන් පාඨාංක ලබා ගැනීම
• පාඨාංකය =
ප්රධාන පරිමාණයේ කියවීම + ( ප්රධාන පරිමාණය සමග එක කෙලින් පිහිටන කොටස් ගණන × කුඩාම මිනුම )
මූලාංක දෝෂය (ශුන්ය දෝෂය)
• හනු අතර ඔක්සයිඩ තැම්පත් වීම නිසා වන දෝෂය
හා
• හනු ගෙවී යාම නිසා වන දෝෂය
*මූලාංක දෝෂයක් ඇති දැයි දැන ගැනීමට හනු එකිනෙක ස්පර්ශ කර ප්රධාන පරිමාණයේ ශුන්ය ලකුනේ පිහිටීම නිරීක්ෂණය කල යුතුය.
එවිට,
1 ව'නියර් පරිමාණයේ ශුන්ය ලකුණ, ප්රධාන පරිමාණයේ ශුන්ය ලකුණට දකුණු පසින් පිහිටයි නම් එය හනු අතර ඔක්සයිඩ තැම්පත් වීම නිසා වූ දෝෂයකි.
එම දෝෂය= ප්රධාන පරිමාණයේ රේඛාවක් සමග ඒක රේඛීය වන ව'නියර් කොටස් ගණන × කුඩාම මිනුම
*දෝෂය ඉවත් කිරීමට ලැබෙන පාඨාංකයෙන් , දෝෂය අඩු කල යුතුය.
2 ව'නියර් පරිමාණයේ ශුන්ය ලකුණ, ප්රධාන පරිමාණයේ ශුන්ය ලකුණට වම් පසින් පිහිටයි නම් එය හනු ගෙවී යාම නිසා වූ දෝෂයකි.
එම දෝෂය =
( ව'නියර් පරිමාණයේ මුලු කොටස් ගණන - ප්රධාන පරිමාණය සමග සමපාත වන ව'නියර් කොටස් ගණන ) × කුඩාම මිනුම
*දෝෂය ඉවත් කිරීමට ලැබෙන පාඨාංකයට දෝෂය එකතු කල යුතුය.
දීර්ඝ කල ව'නියර් පරිමාණය
කුඩාම මිනුම = ප්රධාන පරිමාණයේ කොටස් දෙකක දිග - ව'නියර් පරිමාණයේ කොටසක දිග
මිනුම් උපකරණයක භාගික දෝෂය
භාගික දෝෂය = කුඩාම මිනුම ÷ පාඨාංකය
ප්රතිශත දෝෂය
ප්රතිශත දෝෂය = භාගික දෝෂය × 100%
වෘත්තාකාර ව'නියර් පරිමාණය
* වෘත්තාකාර ව'නියර් පරිමාණය වර්ණාවලීමානවල හා තියොඩොලයිට්ටුව යන උපකරණ වල භාවිතා වේ.
*මෙහිදී ද, රේඛීය පරිමාණයේ ලෙසටම පාඨාංක ලබා ගනියි.
ව'නියර් කැලිපරය සම්බන්ධ ප්රායෝගික පරීක්ෂණ
1.ලී කුට්ටියක පරිමාව සෙවීම.
මෙහිදී බාහිර හනු භාවිතා කර ලී කුට්ටියේ දිග, පළල, උස ලබා ගෙන පරිිමාව ගණනය කර ගනී.
2. PVC නළ කැබැල්ලක ද්රව්ය පරිමාව සෙවීම
මෙහිදී බාහිර හනු භාවිතා කරමින් නළ කැබැල්ලේ බාහිර විශ්කම්භයද, අභ්යන්තර හනු භාවිතා කරමින් නළ කැබැල්ලේ අභ්යන්තර විශ්කම්භයද මැන ගෙන පරිමාව ගණනය කරනු ලබයි.
3. ඝන ගෝලයක පරිමාව සෙවීම
මෙහිදීද බාහිර හනු භාවිතා කර ගෝලයේ විශ්කම්භය ලබා ගනී.
4. කුහර සිලින්ඩරයක පරිමාව සෙවීම
මෙහිදී සිලින්ඩරයේ ගැඹුර මැන ගැනීමට ගැඹුර මනින කූර භාවිතා කරයි. එමෙන්ම විශ්කම්භය මැන ගැනීමට අභ්යන්තර හනු භාවිතා කරයි.
°°° අපොස උසස් පෙළ නව විශය නිර්දේශය යටතේ
ව'නියර් කැලිපරය සම්බන්ධයෙන් අධ්යනය
කිරීමට ඇති කරුණු ඉහත කෙටි සටහන් මගින්
පැහැදිලි වූවා යැයි සිතමි.°°°
ලිපි නිර්මාණය,
~අයෝධ්යා පෙරේරා ~