සුත්‍ර කෙටි සටහන්
සුත්‍ර
* P = ණය මුදල, T = කාලය / අවුරැදු, R = පොලී අනුපාතිකය, I = පොලිය, A = මුළු මුදල, A = P+I වූ විට
සුළු පොලී ක්‍රමයට පොලිය සෙවීම = I = PTR
100
* n= කාල පරිච්ජේද ගණන වූ විට වැල් පොලී ක්‍රමයට මූළු මූදල සෙවීම.
A = P ( 1 + r )n
100
* ත්‍රිකෝණයක අභ්‍යන්තර කෝණවල අගය එකතුව = 1800
* පාද සංඛ්‍යාව n වූ බහූ අස්‍රයක අභ්‍යන්තර කෝණවල අගය එකතුව සෙවීම.
සෘජූකෝණ ( 2n – 4 ) = ( 2n – 4 ) × 900 = ( n – 2 ) × 1800
* සවිධි බහු අස්‍රයක එක අභ්‍යන්තර කෝණයක අගය සෙවීම
( 2n – 4 ) × 900 = ( n – 2 ) × 1800
n n
* ත්‍රිකෝණ චතුරස්‍රය ඇතුළුව බහු අස්‍රයක බාහිර කෝණ වල අගය එකතුව = 3600
* සමපාද ත්‍රිකෝණයක, සමචතුරස්‍රයක හෝ සවිධි බහු අස්‍රයක බාහිර කෝණයක අගය සෙවීම
3600 n= පාද සංඛ්‍යාව
n
* බාහිර කෝණයක අගය දුන් විට සවිධි බහු අස්‍රයක පාද සංඛ්‍යාව සෙවීම
3600
බාහිර කෝණයක අගය
a = මූල් පදය l = අග පදය d = පොදු අන්තරය n = පද ගණන වූ විට
* සමාන්තර ශ්‍රේඩීයක පද ගණනක ඓක්‍යය සෙවීම
Sn = n ( a + l ) සහ Sn = n { 2a + ( n – 1 ) d }
2 2
a = මූල් පදය r = පොදු අනුපාතය n = පද ගණන වූ විට
* ගුණෝත්තර ශ්‍රේඩීයක පද ගණනක ඓක්‍යය සෙවීම
Sn = a ( rn – 1 )
r – 1
* සෘජූ කෝණයක පරිමිතිය සෙවීම
l = දිග b = පළල P = පරිමිතිය වූ විට
P = 2 ( l + b )
* සෘජූකෝණයක වර්ගඵලය සෙවීම
A = වර්ගඵලය වූ විට
A = lb
* පාදයක දිග a සමචතුරස්‍රයක පරිමිතිය සෙවීම
P = 4a
* වර්ගඵලය සෙවීම A = a2
ආධාරකය = b ද, ලම්බ උස = h ද, වූ විට
* සමාන්ත්‍රරාස්‍රයක වර්ගඵලය සෙවීම
A = bh
*ත්‍රිකෝණයක වර්ගඵලය සෙවීම
∆ = 1 bh = bh
2 2
*ත්‍රැපීසියමක වර්ගඵලය සෙවීම
A = සමාන්තර පාද දෙකක දිග එකතුව × ලම්බ උස
2
*සමචතුරස්‍රයක, රොම්බසයක, සරැංගලයක, විකර්ණ ලම්බ ලෙස ජේදනය වෙන චතුරස්‍රයක වර්ගඵලය සෙවීම.
A = විකර්ණ දෙකෙහි ගුණිතය
2
*වෘත්තයක පරිධිය සෙවීම
C = පරිධිය r = අරය d = විෂ්කම්භය වූ විට C = 2πr හෝ C= πd
විශේෂ අගයක් නුදුන් විට π = 22 ලෙස ගනු ලැබේ.
7
*වෘත්තයක වර්ගඵලය සෙවීම
*සිලින්ඩරයක වක්‍ර පෘෂ්ඨ වර්ගඵලය සෙවීම.
A = 2πrh
l = බෑවූම් උස වූ විට
*කේතුවක වක්‍ර පෘෂ්ඨ වර්ගඵලය සෙවීම
A = πrl
*ගෝලයක පෘෂ්ඨ වර්ගඵලය සෙවීම.
A = 4πr2
l = දිග, b = පළල, h = උස, V = පරිමාව වූ විට,
*ඝනකාභයක පරිමාව සෙවීම,
V = lbh = Ah (A = පතුලේ වර්ගඵලය )
*සමචතුරස්‍රයක පතුලක් සහිත පිරමීඩයක පරිමාව,
V = 1 Ah
3
*සිලින්ඩරයක පරිමාව සෙවීම,
V = πr2h
*කේතුවක පරිමාව සෙවීම,
V = 1 πr2h
3
*ගෝලයක පරිමාව සෙවීම,
V = 4 πr3 හෝ V = 1 πd3
3 6
