ක්‍රමලේඛ සංකල්ප - පරිගණක භාෂා
පරිගණකය යන්ත්‍රයක් බැවින් එයට අප භාවිතා කරන සිංහල, ඉංග්‍රීසි හෝ වෙනත් මිනිස් භාෂාවක් තේරුම් ගන්නට නොහැකිය. එනිසා පරිගණකය භාවිතා කර ගැටළුවක් විසඳන විට පරිගණකයට එය ඉදිරිපත් කළ යුත්තේ පරිගණකයට තේරුම් ගත හැකි භාෂාවකින් කියවෙන විධාන සමූහයක් ලෙස ය. පරිගණකයකට කෙලින්ම තේරුම් ගත හැකි භාෂාව යන්ත්‍ර භාෂාවකි. මැෂින් ලැංග්විජ් (Machine Languages) යනුවෙන් හඳුන්වන්නේ මේවාය.
පරිගණක භාෂා
යන්ත්‍ර භාෂාවල ඇති විධාන සහ ඒවායේ ස්වරූපය පරිගණකයේ ප්‍රොසෙසර් මාදිලිය මත වෙනස් වේ. මුල් කාලයේ ඇපල් පරිගණකවල භාවිතා වූයේ මොටරෝලා (Motorola) වර්ගයේ ප්‍රොසෙසර් ය. මේවායේ නිර්මාණ ශිල්පය අයිබීඑම් අනුරූප පරිගණකවල තිබූ ඉන්ටෙල් (Intel), එම්ඩී (AMD) සහ සයිරෙක්ස් (Cyrix) වැනි ප්‍රොසෙසර්වලට වඩා වෙනස් ය. මුල් කාලයේ අයිබීඑම් අනුරූපී පරිගණක තුළ භාවිතා වූ යන්ත්‍ර භාෂාව සහ ඇපල් පරිගණකවල භාවිතා වූ යන්ත්‍ර භාෂාව එකිනෙකට වෙනස් විය. මේ නිසා මුල් කාලයේදී අයිබීඑම් අනුරූප පරිගණකවලට සකසූ දොස් සහ වින්ඩෝස් වැනි මෙහෙයුම් පද්ධති ඇපල් පරිගණකවල භාවිතා කිරීමට නොහැකි විය. (දැන් ඇපල් පරිගණක තුළ දී ද ඉන්ටෙල් ප්‍රොසෙසර් භාවිතා කරන නිසා අයිබීඑම් අනුරූප පරිගණකවල භාවිතා කරන මෙහෙයුම් පද්ධති ඇපල් අයිමක් වැනි පරිගණකවල ස්ථාපනය කිරීමට පුළුවන.)
- ලෝ ලෙවල් ලැංග්විජස් - නිර්මාණ තාක්ෂනය අතින් වෙනස් ප්‍රොසෙසර් වර්ග සඳහා විවිධ යන්ත්‍ර භාෂා හඳුන්වා දී තිබුන ද එම සියලු භාෂාවලට පොදු, විශේෂ ලක්ෂණයක් ඇත. එනම් සියළුවම යන්ත්‍ර භාෂාවල විධාන 0 සහ 1 යන සංකේතවලින් පමණක් සැකසී තිබීමයි. පරිගණකය ඉලෙක්ට්‍රොනික උපාංගයක් බැවින් එයට තේරුම් ගත හැක්කේ විදුලිය ඇත සහ විදුලිය නැත යන ක්‍රියාවලිය දැක්වීම සඳහා අවශ්‍ය සංකේත දෙක පමණි. මේ නිසාම මේවා ද්විමය භාෂා හෙවත් බයිනරි ලැංග්විජ් (Binary Language) ලෙසද හැඳින්වේ. මෙම ද්විමය භාෂාවලින් සකස් කළ වැඩසටහනක් ක්‍රියාත්මක වෙන්නේ යන්ත්‍රය මත යපෙමිනි. එම නිසා මේ භාෂා පහළ මට්ටමේ භාෂා හෙවත් ලෝ ලෙවල් ලැංග්විජස් (Low Level Languages) යනුවෙන් හැඳින්වේ.
මෙම භාෂා 0 සහ 1 යන මූලික සංකේතවලින් පමණක් සමන්විත නිසා ඒවා මිනිසුන්ට තේරුම් ගන්නට ඉතාමත් අපහසුය. මේ නිසා යාන්ත්‍රික භාෂාවලින් අවශ්‍ය විධාන ලබා දිය හැකි වෙන්නේ ඒ පිළිබඳ විශේෂ දැනුමක් ඇති පුද්ගලයින්ට පමණකි. එහෙත් මේවා පරිගණකයේ හාඩ්වෙයා වලට තේරුම් ගන්නට ඉතාමත් පහසුය. මේ නිසා මෙම පහළ මට්ටමේ භාෂා පරිගණක යන්ත්‍රයට ඉතා සමීප සහ මිනිසුන්ට දුරස් පරිගණක භාෂා ලෙස සලකනු ලැබේ.
මෙම යාන්ත්‍රික භාෂාවල ඇති සංකීර්ණත්වය වැඩි බැවින් එය සරල කර ගන්නට අවශ්‍ය විය. මෙම භාෂා සරල කර ගැනීමේදී 0 සහ 1 මඟින් ලබා දිය යුතු වූ විවිධ විධාන සඳහා ඉංග්‍රීසි අක්ෂර සහ වචන ඇතුළු කෙරින. එහි ප්‍රතිඵලය වූයේ, මිනිසුන්ට තේරුම් ගන්නට පහසු එහෙත් යන්ත්‍රයට තේරුම් ගන්නට අපහසු පරිගණක භාෂා බිහිවීමයි.
- හයිලෙවල් ලැංග්විජස් - මෙම වර්ගයේ පරිගණක භාෂාවකින් සකස් කරන ලද වැඩසටහනකට යන්ත්‍රය මත යැපෙන්නට බැරිය. මේ නිසා මෙම වැඩසටහන් තවත් මෘදුකාංගයක් මත සිට ක්‍රියාත්මක වෙයි. මේ වර්ගයේ පරිගණක භාෂා පොදුවේ හඳුන්වන්නේ ඉහළ මට්ටමේ පරිගණක භාෂා හෙවත් හයිලෙවල් ලැංග්විජස් (High Level Languages) ලෙසය. අප භාවිතා කරන ජාවා, විෂුවල් බේසික්, සී ++ සහ පයිතන් වැනි භාෂා අයත් වෙන්නේ මෙම ඉහළ මට්ටමේ භාෂා වලට ය. මෙම ඉහළ මට්ටමේ භාෂාවලින් සකස් කරන ලද උපදෙස් මාලාවක් යන්ත්‍රයට තේරුම් ගනු පිණිස එය යන්ත්‍රය භාෂාවකට පරිවර්තනය කළ යුතුය.
සියලුම පරිගණක භාෂාවලින් කරන්නේ යම්කිසි කාර්යයක් පරිගණකයෙන් කර ගන්න අවශ්‍ය උපදෙස් මාලාවක් පිළියෙළ කිරීමයි. මෙසේ පරිගණකයට ලබා දෙන උපදෙස් මාලාවක් පරිගණක ක්‍රමලේඛයක් හෙවත් ප්‍රෝග්‍රෑම් (program) එකක් ලෙස හැඳින්වේ. මෙම උපදෙස් මාලාවන්ගෙන් ඇතැම් ඒවා ක්‍රියාකරවිය හැකි විධානය. අනෙක් උපදෙස් විධාන නොවේ. විධාන නොවෙන උපදෙස් මඟින් ක්‍රමලේඛ පහසුවෙන් තේරුම් ගන්නට උවමනා තොරතුරු ලබා දේ. එමෙන්ම ක්‍රමලේඛයක් යන්ත්‍ර භාෂාවකට පරිවර්තනය කිරීමට අවශ්‍ය තොරතුරුද මෙම උපදෙස් තුළ තිබේ.
