ලිපියක ඉහලින් හෝ පහලින් ලිපි ශිර්ෂයක් හෝ පාද තලයක් සකසා ගන්නේ කෙසේදැයි බලමු. Header හෝ Footer දැමීම අවශ්ය වන්නේ ලිපියක ඇති සැම පිටුවකම ඉහලින් හෝ පහලින් පිටු අංකය, දිනය, වේලාව හෝ සටහනක් ආදිය දැමීමට ඇත්නම් පමණි.
View ---> Header & Footer
Header සඳහා ලිපියේ ඉහල කොටසිනුත් Footer සඳහා ලිපියේ පහල කොටසිනුත් කඩඉරිවලින් වටවූ ප්රදේශයක් මෙවිට ලබා දේ. එයට අතිරේකව Header & Footer වලට අදාල Tool Tab යක්ද ලබාදේ. Header හෝ Footer ප්රදේශයේ Cursor ය තබා ඇති විට ලිපිය අඳුරු ස්වභාවයක් ගනී.
මෙහිදි ලැඛෙන Tool bar භාවිතා කර දිනය, වේලාව, පිටු අංකය ආදිය ඇතුල් කර ගැනීම කල හැකිය. එසේ තොරතුරු ඇතුල් කර නැවත ලිපියෙහි Cursor ය තැබු විට ලිපි ශිර්ෂය හෝ පාද තලය දිස් වන්නේ අඳුරු ස්වභාවයෙනි. එහෙත් අප යෙදු වර්ණ ආදිය මෙහිදී නොපෙන්වයි. නමුත් මුද්රිත පිටපත් ගැනීමේදි සැකසූ ආකාරයෙන්ම Print වනවා දැකිය හැකියි.
Header හෝ Footer හි යම් වෙනසක් කිරීමට අවශ්ය වු විට එම ප්රදේශයේ සිට Double Click කිරීමෙන් නැවතත් එය ක්රියාකාරී වේ. (නැතහොත් අදාල Menu ව වෙත ගොස් විධාන කරන්න) එක් වරක් ලිපි ශිර්ෂයක් ඇතුල් කර ඇති ලිපියක සිට නැවත Header & Footer විධානය ලබා දුනහොත් ක්රියාත්මක වන්නේ පෙර සැකසු ලිපි ශිර්ෂයමය. එනම් එක් පිටුවක් තුල යෙදිය හැක්කේ එක් ලිපි ශිර්ෂයක් හා එක් පාද තලයක් පමණි.
ලිපිය සකසා අවසන් වු පසු ලිපියෙහි මුද්රිත පිටපත් ගැනීමට අවශ්ය නම් ඒ සඳහා කරුණු කිහිපයක් සැලකිය යුතුය. එනම් යන්ත්රයට ඇතුල්කරන කඩදාසිය හා ලිපියේ දිග පළල මින් වඩාත් වැදගත් වේ. ඔබ සකසා ඇත්තේ නීතිමය ලියවිල්ලක් නම් එය සටහන් කළ යුතු කඩදාසිය විශේෂ එකකි. එය උසින් වැඩි පළලින් අඩු කඩදාසියකි. නමුත් ඔබ පරිගණකයටදී තිඛෙන්නේ වෙනත් කඩදාසියක තොරතුරුවේ. මෙසේ නොගැලපෙන තොරතුරුත් සමග මුද්රණයට උපදෙස් දුන්විට නියමාකාර නිමාවකින් යුතු ලිපියක් බලාපොරොත්තු විය නොහැකියි.
පළලින් අඩු කඩදාසියක පළලින් වැඩි ලිපියක් මුද්රණය කලහොත් ලැඛෙන ප්රතිඵලය කෙසේ එකක්දැයි සිතා බලන්න. මුද්රණය වන්නේ ලිපියෙන් කොටසකි. එසේත් නැත්නම් කඩදාසියේ අන්තිම සීමාව දක්වාමුද්රණය වේ. එය නියමාකාරයෙන් නිමාවූ ලිපියක් ලෙස සැලකීමට නොහැක. කුඩා ලිපියක් සඳහා දිගින් හා පළලින් වැඩි කඩදාසියක් භාවිතයෙනුත් ලැඛෙන ප්රතිඵලය එවැනිම අසාර්ථක එකකි.
එසේ නම් සකසා ඇති ලිපියේ ගුණාත්මක හා නිර්මාණාත්මක බව රැකෙන පරිදි ලිපියත් කඩදාසියත් හසුරුවන්නේ කෙසේදැයි බලමු. සාමාන්යයෙන් කඩදාසියේ හතර පැත්තෙන්ම ඉඩ තැබිය යුතුයි. එසේ නොමැතිව කඩදාසිය පිරෙන සේ ලිපියක් සකස් කරනු නොලැබේ. මෙය ක්රම දෙකකට කළහැකි. කඩදාසියේ හතර පැත්තෙන්ම ඉඩ තැබිය යුතුයි. Page Setup මේ සඳහා උපකාරයට ගනිමු.
File ---> Page Setup
Margins
Top - මුද්රණය ආරම්භවිය යුත්තේ කඩදාසියේ ඉහල කොටසේ කොතැන් සිටද යන්න
Bottom - කඩදාසියේ පහල දාරයත් ලිපියත් අතර තිබිය යුතු ඉඩ ප්රමාණය
Left - ලිපියත් කඩදාසියේ වම් දාරයත් අතර ඉඩ ප්රමාණය
Right - ලිපියත් කඩදාසියේ දකුණු දාරයත් අතර ඉඩ ප්රමාණය
Gutter - මුද්රණයෙන් පසු පොතක් ලෙස බැඳීමකට ලක්කරන්නේ නම් Gutter වෙතින් ඉඩ වෙන්කරනුයේ ඒ සඳහාය. බැඳීමට අදහස් කරන්නේ තිරස් හෝ සිරස් ආකාරයටද යන්න තෝරා ඒ අනුව ඉඩ තබා ගැනිම Gutter Position හිදී සිදුකරන්න. මෙය Left හෝ Top Margin වලට අමතරව තබන්නකි.
(මෙම සෑම පරතරයක්ම විධානයන්ට ඉදිරියෙන් ඇති Button භාවිතයෙන් සකසා ගන්න. තවද ඔබ විසින් දෙනු ලබන සෑම විධානයක්ම ක්රියාකරන ආකාරය Preview හිදී දැක ගැනීමට හැක)