දේශීය නර්තන කලාවේ විකාශණය
එදා සිට මේ දක්වා ජිවත් වූ ජන සමාජය තුළ මෙරට නර්තන කලාව කෙසේ පැවතිය ද යන්න කරුණු සෙවීමේ දී විජය රජු මෙරටට පැමිණීමත් ඉන් මෙපිටට නර්තන කලාවේ සාධක හමුවන නමුත් ඉන් එපිටට ලිඛිත වශයෙන් හෝ වෙනත් පුරාවිද්‍යාත්මක සාධක නොමැති නමුත් මුඛ පරම්පරාගත කතා තුලින් කියවෙන සාධක පමණක් පෙන්වා දිය හැකි ය. අවුරුදු 30000 පමණ එපිට අතීතයේ සිටම මෙරට ජනාවාස පැවති බවට පුරාවිද්‍යාත්මක හේතු මත ගෙනහැර දැක්වුව ද එකල නර්තන කලාව කෙසේ පැවතිය ද යන්න සාධක ඉදිරිපත් නොවේ . නමුත් කිතුල්ගල හා බටදොබ ලෙන ආදී ලෙන්ලිපි වලින් මෙරට දියුණු වූ ජන කොට්ටාශ ජිවත් වූ බවට තොරතුරු ඉදිරිපත් කරයි. මෙරට නර්තන කලාවේ විකාශණය පිළිබද සාධක ගොඩ නැගීමේ දී ඉවහල් වන මුලාශ්‍ර මෙසේ දැක්විය හැකි ය.
- මුඛ පරම්පරාගත ජනප්‍රවාද කතා
- පුරා විද්‍යාත්මක සාධක :- චිත්‍ර, මුර්ති, තඔ පත්තිරු
- සෙල්ලිපි, ගිරිලිපි, ටැම්ලිපි, පුවරු ලිපි
- සම කාලීන සාහිත්‍යය ග්‍රන්ථ :- කවි සිළුමිණ, කදවුරු සිරිත, සංදේශ කාව්‍ය, සියබා අස්න
- වංශ කතා:- මහා වංශය, දීප වංශය, චුල වංශය
- දේශාටක වාර්තා:- පාහියන් භික්ෂුව, ඉබන් බතුතා, රොබට් නොක්‌ස්
ඉහත මුලාශ්‍රයන් ගෙන් මෙරට නර්තන කලාවේ විකාශණය හදුනාගැත හැකි වුව ද එවැනි සාදක නොමැති අතීතයේ සිදු වූ සිදුවීම් ලෝකයේ සිදු වූ අනෙකුත් රට වල සිධීන් හා සමාන ව සලකා මෙරට ජන කොට්ටාශ තුල ද විවිද අභිචාර විදින් පවතින්නට ඇතයි අනුමාන කල හැක. අනුරාදපුර යුගයේ මෑතට ලිඛීතව හා දීර්ඝත ම විස්තර ඇතුලත් සාදක ඇත්තේ මහාවංශයෙනි. එහි මහානාම හිමියන් විසින් රචිත යැයි සැලකේ. මෙම ග්‍රන්ථය ද විජය රජු පැමිණීමෙන් වසර ගනනාවකට පසු බිහි කරන නිසා ඊට පෙර ලිකිත සාදක අපට හමු නොවේ. මහා වංශයේ ද සදහන් ඇතම් තොරතුරු මහා නාම හිමියන් විසින් මුඛ පරම්පරාගත ව දැනගත් කරුණු බව සදහන් වේ. විජය රජුට පෙර කල වකවානුව තුළ සාදකයක් වශයෙන් දක්විය හැක්කේ ඉන්දියානු ඉෂිවරයකු වූ “වාල්මිකී” විසින් ලියන ලද රාමායනය නම් ග්‍රන්ථයයෙහි මෙරට සිටි දක්ෂ රජෙකු වන රාවනා රජු හා ඔහු දැන සිටි ශිල්ප ශාස්ත්‍ර හා හැකියාවන් පිළිබද ඊශ්වර යන්නෙක් ශිව දෙවියන් දැන සිටි සියලු නර්තනයන් රාවනා රජු දැන සිටි බවයි. බුදුරජාණන් වහන්සේ ලංකාවට තෙවරක් වැඩම කල බව බෞද්ධ තොරතුරුවල පදනම් වන බවත් එක් අවස්ථාවක දී මෙරට සිටි රජවරුන් දෙදෙනෙක්ගේ ගටිඨනයක සමතය කල බවත් එහි දී වටිනා වූ ඇවතුම් පැවතුම් වලින් ඔවුන් යුක්ත වූ බවත් මැණික් පුටුවක් සදහා මෙම ආරවුල ඇති වූ බවත් එහි නිමාව තුළ දියුණු වූ කලාත්මක ලක්ෂණ ගැබ්ව තිබීමෙන් එම ජන සමාජය තුළ කලාත්මක හැකියාවන් වර්ධනය වී තිබූ බවයි. ලෝකයේ මළවුන් ඇදහීම ගෝත්‍රික සමාජ තුළ තිබූ ලක්ෂණයකි. එතෙක් ලංකාවේ පවති ගෝත්‍ර තුළ ද මළවුන් ඇදහීමේ අබිචාර විදින් පවතී බවත් එහි දී නොයෙක් ශබ්ද පුජාවන් හා වාදනයන් අනුව ව්විඩ චලන ඉදිරිපත් කල බවත් ඒවා තාණ්ඩ ව ගති ලක්ෂණ වලින් යුක්ත වූ බවත් සදහන් වේ. ලංකාවේ අහිගුණ්ඨිකගෝත්‍ර සමාජ තුල ද වර්තමානයේ දී විවිධ අබිචාර විදින් හා විවිද ඇදහීම් මෙරට දැකගත හැකි ය. එමෙන් ම නාග ගෝත්‍රිකයන මුල් කොට ගෙන ලාස්‍ය වූ නර්තනයන නිර්මාණය කිරීමට තුඩු දුන් සාධක ලෙස දැක්විය හැකි ය. ලෝකයේ මළවුන් ඇදහීම් ගෝත්‍ර සමාජය තුළ තිබූ ලක්ෂණයකි.
