පහන් මඩුව ශාන්තිකර්මයේ කප සිටුවීමේ අවස්ථාව
පහන් මඩුව ශාන්තිකර්මයේ කප සිටුවීමේ අවස්ථාව
සබරගමු නර්තන සම්ප්‍රදාය පවතින සියලු ම පුදේශවල පිහිටා ඇති පත්තිනි දේවාලවල වර්ෂයක් පාසා අනිවාර්ය චාරිත්‍රයක් ලෙස පහන්මඩුව ශාන්තිකර්මයක් අතීතයේ පවත්වා ඇත. නමුත් වර්තමානයේ එසේ දක්නට නොලැබුණ ද ඇතැම් පත්තිනි දේවාල තවමත් චාරිත්‍රයක් ලෙස පවත්වාගෙන එනු ලැබේ. මෙවන් ශාන්තියක් කිරීමෙන් බලාපොරොත්තු වන්නේ පොදු අවශ්‍යතා වන සශ්‍රිකත්වය, වසංගත රෝග වලින් මිදීම, දේව ආශිර්වාදය ලබා ගැනීම ආදී කටයුතු ඉටුකර ගැනීමය. පහන් මඩුව යාගයක දී ප්‍රධානව පුදනු ලබන්නේ පත්තිනි දෙවියන්ය. මීට අමතරව ත්‍රිවිධ රත්නය , දෙවොල් දෙවියන් , විෂ්ණු දෙවියන් , සමන් දෙවියන් , කතරගම දෙවියන් , නාථ දෙවියන් , සතරවරම් දෙවිවරු හා සපිරිවාර දෙවිවරුද යකුන්, ප්‍රේත පිසාචාදීන්ද පුද පූජා ලබති.
පහන් මඩුවේ ප්‍රධාන පූජකයා කපු මහත්තයා වුවද පාරම්පරික ඇදුරන් , නර්තන ශිල්පීන් , හා බෙර වාදක ශිල්පීහූ ද සහභාගිත්වයෙන් මඩුවේ සියලු කටයුතු ඉෂ්ට සිද්ධ වේ. පූජා විධි පෙළ ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් තුනක් යටතේ බෙදා දැක්විය හැකිය. එනම් .
- කපසිටුවීම
- මඩු පේ කිරීම
- මඩු නැටීමයි.
කප සිටුවීම
සිංහල යාතු කර්ම සංස්කෘතියේ චිරාගත චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර අතර විශේෂ ස්ථානයක් හිමිවන්නේ කප සිටුවීමට ය. මෙහි අරමුණ වන්නේ පොරොන්දුවක් දීම ය. කප සකස්කර ගැනීම එක් එක් අවස්ථාවේ විවිධ ස්වරූප ගනී.
පහන් මඩුව යාතු කර්මයේ දී කප සිටුවිම සම්බන්ධයෙන් සුදුසු බිමක් තෝරා ගැනීම, කප කණුව කපා ගැනීම, කප සකස් කිරීම, කප සැරසීම, කප සිටුවීම පිළිබඳව ගායනා රාශියක් මඩුපුර කියමන් වල මෙසේ සඳහන් වේ.
කී ඇදුරුත් බස උතු රූ
කී ලෙස යස දිග පැතු රූ
බෝ ලෙස වැව් පිරි ඉතු රූ
මඩුවට බැලු බිම උතු රූ
බෝහෝ සුරන් වැසෙනුත් සභ පාද මැ දේ
ලසෝදරව රකිනා දෙව් පාද මැ දේ
ලසෝ දුකට පානා දෙව් පාද මැ දේ
මඟුල් කප ද සිටුවා ශුභ පාද මැ දේ
ගුරු දින උදයේ රේවත නැකති න
කිරි ඇති ගසමුල පේකර නොලසි න
හිස් සෝදා නා පිරුවට අඳිමි න
කිවි දින උදයේ කිරි රුක කපමි න
මස්මාංශ ආදියෙන් වැලකී සිට කපු මහත්වරු පහන් මඩුවේ කණුවකට කප කණුව හසුවන පරිදී කලින් දින කප සිටුවන බිම සකස් කර ගනු ලැබේ. එදිනම එම ස්ථානය ගොක් රැහැන් එල්ලා අලංකාර ද කරගනු ලැබේ. කප සිටුවන ස්ථානය සදහා මල් වර්ග පහක් ද, බුලත් කොළ හා පඬුරු නවය බැගින් ද, පහන් නවයක් හෝ දොළහක් ද අවශ්‍ය වේ. කප සිටුවන්නට පෙර දින රාත්‍රියේ සියලු දෙනාගේ අභිවෘධිය උදෙසාත්, දේව ආශිර්වාදය ලඟාකර ගැනීම උදෙසාත් ගායන, වාදන, හා පූජා නැටුම් ඉදිරිපත් කෙරේ.
තැඹිලි දෝතලු ගිංවලු ද තල් පොල් පුවක් ඉඳිවලු බැඳේ
නොමල් දෝතලු පුවක් පොල් මල් බෝදිලි ද දෝතලු බැඳේ
තැඹිලි මුතු සේ පඬුරු දොළසක් පුද කප මුල දුන් තදේ
නොමැලි නැති ලෙස ආතුරයන්ගේ දෝස පිරිපතහැර සිඳේ
පැසපූ මලයෙන් සතර පැති කර සොළොස් පට්ටම් කළෝ දැනගෙන
උසට පදමට කපා බේරාමුදුන තෝරා කළස තනමින
යසට දිවසළු ගෙන එළාලා සෙනඟ දැලේ ගෙනා මෙලෙසින
යසට තෙද ඇති පතිනි දෙවිදුගෙ කපේ තොරතුරු මෙලෙස කියමින
සංඛනාද බෙර ගසමින් සොදි නා
සුවඳ සඳුන් පිනි දිය ඉසිමින් නා
දුකින් මුදා සෙත ගෙන දෙන ලෙසි නා
උදාර මේ කප බිම සිටු වමි නා
ඉතා අලංකාර කප භක්තියෙන් යුතුව පංචතූර්ය නාද හා පද්‍ය ගායනා සහිතව වැඩම විය යුතුය. රුවන්වැල්ලේ කළ ප්‍රථම කප සිටුවීමේ අවස්ථාව සිහිපත් කරමින් අද ද කප සිටුවන බවත්, සේරමාන් රජුගෙ ලෙඩ රෝග සුව වූ ආකාරයටම අදත් වැළදී ඇති රෝග නිවාරණය කර දෙන ලෙස ඉල්ලමින් නියමිත දිනට පහන් මඩුව නටන බවට පොරොන්දුවක් දී චාරිත්‍රානුකූලව කප සිටුවනු ලැබේ. කප තුලින් සශ්‍රීකත්වය මූර්තිමත් කෙරේ.
