ආග්නේය පාෂාණයන් හී අවසාන වර්ග කිරීම

 01 අම්ල ආග්නේය පාෂාණ

සිලිකා සංයුතිය සියයට 65 කට වඩා වැඩි වූ විට එය අම්ල ආග්නේය පාෂාණයකි. සිලිකා යනුවෙන් හැදින්වෙන සිලිකන් ඩයොක්සයිඩ් හැරුණු විට ඇලුමීනියම් ඔක්සයිඩ් සහ පොටෑසියම් සෑහෙන්න ප්‍රමාණයක් ද මෙහි අඩංගු වී ඇත. පැහැයෙන් හා බරින් ද අඩු ඛනිජ වර්ගයන් ගෙන් මේවා නිර්මාණය වී තිබේ. ග්රැනිට්, රයෝලයිට් , හා ඔබ්සීඩියන් පාෂාණ මෙයට උදාහරණ වේ.

02 භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණ

සිලිකා ප්‍රමාණය සියයට 55 ක් හෝ ඊට නොවැඩි ද අඩංගු භාෂ්මික ඔක්සයිඩ් සියයට 45 කට අඩු ද වනුයේ භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණයයි. සිලිකා , ඇලුමිනා , හා පොටෑසියම් ද හැරුණු විට භාෂ්මික පාෂාණයන් හී සෝඩියම්, කැල්සියම්, මැග්නීසියම්, සහ යකඩ විශාල වශයෙන් අඩංගු වී ඇත. සාමාන්‍යයෙන් මෙකී භාෂ්මික පාෂාණ බරය. තද පාටින් යුක්තය. ගැබ්රෝ හා බැසෝල්ට් පාෂාණ මෙම වර්ගයට උදාහරණ වේ.

03 ආන්තර ආග්නේය පාෂාණ

කලින් කී ආග්නේය පාෂාණ දෙවර්ගයට අතරමැදි ලක්ෂණ මෙන්ම අතරමැදි සිලිකා සංයුතියක් ද මෙහි දක්නට ලැබේ. ඩියෝරයිඩ් සහ ඇන්ඩිසයිට් පාෂාණ මෙයට උදාහරණ වේ.

04 පාර භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණ

සිලිකා ප්‍රමාණය සියයට 45 ට වඩා අඩු වූ විට එය පාර භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණ නමි. පෙරිඩොටයිට් මෙයට උදාහරණ වේ.

මෙකී ප්‍රධාන වර්ගීකරණයන් දෙක හැරුණු විට වයනය අනුව ද ආග්නේය පාෂාණ කොටස් වලට බෙදා දැක්විය හැකිය. වයනය යනු පාෂාණයක ඛනිජ ද්‍රව්‍ය නැතහොත් ස්ඵටික පිහිටා ඇති ආකාරයයි. ස්ඵටික විශාල නම් එතන රළු වයනයක් ද , කුඩා නම් මෘදු වයනයක් ද, මේ අනුව පිහිටා ඇත. ආග්නේය පාෂාණ ද මෙකී වයනය අනුව ප්‍රධාන කොටස් හතරකට බෙදා දැක්විය හැකිය. එනම්,

1 රළු වයනය ඇති ආග්නේය පාෂාණ

2 සියුම් වයනය ඇති ආග්නේය පාෂාණ

3 වීදුරු වැනි වයනය ඇති ආග්නේය පාෂාණ

4 පෝපිරිටික් වර්ගයේ වයනය ඇති ආග්නේය පාෂාණ ද යනුවෙනි.

මෙයින් රළු වයනය ඇති ආග්නේය පාෂාණයක ඛනිජ ස්ඵටික සියල්ලම වාගේ ඒකාකාරය. එසේම මෙහි පිහිටී විවිධ ඛනිජ වර්ගයන් පියවි ඇසින් දැකිය හැකි තරම් විශාලත්වයකින් යුක්ත වේ. මෙකී රළු වයනය ඇති පාෂාණයන් බෝහෝ සෙයින් සෑදී ඇත්තේ, උණු වූ පාෂාණ ස්කන්ධයන් හෝ මැග්මා හෝ පෘථිවි පෘෂ්ඨය තුළ ඉතා ගැඹුරෙහි දී සිසිල් වීමෙනි. ග්රැනිට් හා නයිස් පාෂාණ මෙම ගණයට අයත් වැදගත් පාෂාණයෝ වෙති.

සියුම් වයනය ඇති පාෂාණවල ස්ඵටික පියවි ඇසින් දැකිය නොහැක. මෙම ස්ඵටික වල වීශාලත්වය මිලි මීටර් 0.5ට වඩා අඩු වූ විට එයට සියුම් වයනය ඇති පාෂාණ යැයි කියනු ලැබේ. බැසෝල්ට් පාෂාණ මීට කදිම උදාහරණයකි.

වජ්‍ර හෙවත් වීදුරු වැනි වයනය ඇති පාෂාණ සෑදී ඇත්තේ උණු වූ ලාවා පෘථිවි තලය මත සිසිල් වීමෙනි. සමහර කිරිගරුඬ වර්ග හා ඔබ්සිඩියන් පාෂාණ ද මේ ගණයට අයත් වේ. මේ වර්ගයට අයත් පාෂාණයන් හී විශේෂ ලක්ෂණය වන්නේ, සෑම පාෂාණයක්ම වීදුරු කැබැල්ලක් මෙන් කුස්තුර නොපෙනෙන, ස්ඵටික නොපෙනෙන, ඛනිජ ද්‍රව්‍ය වෙන්කොට නොපෙනෙන ස්වරූපයක් ගැනීමයි.

අවසාන වශයෙන් පෝපිරිටික් වර්ගයේ වයනයෙන් අදහස් කෙරෙනුයේ ස්ඵටික වල විවිධත්වයක් ඇති අක්‍රමවත් රටාවක් ඇති ආග්නේය පාෂාණ විශේෂයකි. රළු ස්ඵටික, සියුම් ස්ඵටික, හා වීදුරු වැනි ස්ඵටික ද ආදී සෑම කොටසක්ම එක් වී ඇති වූ වයනය වෙනස් වූ පාෂාණ මේ ගණයට අයත් වේ.

වයස හෙවත් භූ ඉතිහාසයේ යුගය අනුව වර්ගීකරණය ආග්නේය පාෂාණයන් හී අවසාන වර්ග කිරීම වේ. පෘථිවි ඉතිහාසයේ කෙබඳු යුගයක දී  ඒ ඒ ආග්නේය පාෂාණ වර්ගය නිර්මාණය වී දැයි සොයා බැලීම මෙහි දී මුල් කර ගන්නා ප්‍රධාන පදනම වේ. මේ අනුව ආග්නේය පාෂාණ ප්‍රධාන කාල පරිච්ඡේද පහකට බෙදා වෙන් කෙරෙයි.

එනම්,

1 ආකීය යුගය

2 පේලියෝෂොයික හෙවත් ප්‍රාථමික යුගය

3 මෙසොෂොයික හෙවත් ද්විතීක යුගය

4 කෛනොෂොයික හෙවත් තෘතීයික යුගය

5 නූතන යුගය

යනාදී වශයෙනි.