පෘථිවිය ඇති වූ හැටි
අවුරුදු කෝට් ගණනකට පූර්වයෙහි විශාල අභ්යවකාශයෙහි ශීඝ්ර ලෙස භ්රමණය වෙමින් පැවතිණි. එහි භ්රමණ වේගය නිසා ඉන් කැබලි සමහරක් ඉවතට විසිවී ගියේ ය. ඒවායින් ග්රහ ලෝක සෑදුණේය. විසිරී ගිය කුඩා කැබෙලි වටා භ්රමණය වෙද්දී මධ්යයෙහි ඉතිරි වූ විශාල කොටස සූර්යයා විය. ’’
ඉහත සඳහන් වූයේ දහ නව වන ශතවර්ෂයේ මුල භාගය වන තුරුම නානා ශාස්ත්රඥයන් හා විද්යාඥයන්ද විසින් ප්රකාශ වුණු මතයකි. එහෙත් ජේම්ස් ජීන් නැමැත්තෙක් මෙම සිද්ධිය යම් යම් හේතු නිසා සිදුවිය නොහැක්කක් බව පෙන්වා වෙනත් මතයක් ඒ වෙනුවට පළ කෙළේය. ඔහුගේ මතය මෙසේ විය.
’ මෙයට වර්ෂ කෝටි සිය ගණනකට පෙර සූර්යයා ළඟින් එපමණ විශාල තාරකාවක් ගමන් කළේය. එහි ගමන් වේගයත් ගුරුත්වාකර්ෂණ බලයත් හේතු කොට ගෙන සූර්යයාගෙන් එක්තරා වායු කොට්ඨාශයක් නිකුත් වී ගියේය. මේ කොටස කැබලි කීපයකට කැඩුණු නමුදු සූර්යයාගේ ගුරුත්වාකර්ෂණ බලය නිසා ඒවාට සම්පූර්ණයෙන් බැහැරට යාමට නොහැකි විය. ඒවා සූර්යයාට සැතපුම් ලක්ෂ ගණන් ඔබ්බෙහි සූර්යයා වටාම පරිභ්රමණය වන්නට පටන් ගත්තේය. සූර්යයාගෙන් වෙන්ව ගිය මේ කැබෙලි අනුක්රමයෙන් උෂ්ණත්වයෙන් හීන විය. ඉකිබිති ඝන වූ ඒවා බොහෝ සෙයින් ම ගෝලාකාරවූ ස්වරූපයක් දක්වන්නට පටන් ගත්තේය. ’ යනුවෙනි.
මේ ආකාරයෙන් පුරාණයෝ මුළු මහත් ග්රහ මණ්ඩලයෙහිම ප්රධාන වූත් නිශ්චල වූත් ග්රහයා පෘථිවිය ය’යි සිතූහ. එවකට සොයාගෙන තිබූ සියළුම ග්රහලෝකත්, සූර්යයාත් පෘථිවිය වටා පරිභ්රමණය වෙතැයි ඔවුහු කල්පනා කළෝය.දහසය වන ශතවර්ෂය මැද භාගයෙහි ජීවත්ව සිටි කොපර්නිකල්ස් ඉහත කී මතය සම්පූර්ණයෙන්ම වැරදි බව ප්රකාශ කළේය. ඔහුගේ මතය අනුව අපගේ ග්රහ මණ්ඩලයෙහි විශාලතම වස්තුව වූයේ සූර්යයා බවයි. පෘථිවියත් , අනෙකුත් ග්රහයෝත් සූර්යයා වටා ගමන් කළහ. දහත්වන ශත වර්ෂයේ විසූ ගැලීලියෝ ද කෝපර්නිකල්ස් මතයම තහවරු වනසේ විද්යාත්මකව කරුණු ඔප්පු කෙළේය. ඉක්බිති ඔහුගේ ඒ පිළිගැනීම ම අනෙකුත් විද්යාඥයෝ ද තහවුරු කළහ. මේ අයුරු දහනවවැනි ශත වර්ෂය වන විට නොයෙක් විද්යා පරික්ෂණයන්ගෙන් පසු කොපර්නිකස් මතයම නිවරැදි යයි පිළිගන්නා ලදී.
කෙසේ වුවත් මේ සෑමකරුණකින්ම පැහැදිලි වනුයේ පෘථිවිය මෙන්ම සූර්ය ග්රහ මණ්ඩලයේ ද උත්පත්තිය පිළිබඳව විවිධ මත රාශියක්ම පවත්නා බවයි. එහෙත් මින් එක් මතයකුදු එක හෙළා අවිවාදයෙන් පිළිගෙන නොමැත. එයට හේතුව මේ සෑම මතයක්ම නොයෙක් මාදිලියේ විද්යානුකූල දුර්වලකම් වලින් පිරී තිබීමයි. මේ විද්යානුකූල වශයෙන් සත්යයැයි පිළිගැනීම උගහට වුවද, මේ සෑම මතයකම පිළිගත හැකි එක් විද්යානුකූල මූල ධර්මයක් ගැබ්වී තිබේ.එනම්, ඉතා ඈත අතීතයේ පෘථිවිය ඇතුළු මෙම ග්රහ ලෝක සියල්ල එකට සම්බන්ධ වී තිබී පසුව කැබැලිවලට කැඩී අවකාශයේ විසිරී ගොස් අද තිබෙන අන්දමට ඝන වූ බවයි. සූර්ය ග්රහ මණ්ඩලයේ මෙන්ම පෘථිවියේ ද උත්පත්තිය සම්බන්ධයෙන් බෝහෝ දෙනා එක හෙළා පිළිගන්නා මූලික අදහසක් ලෙස මෙය අපට ගණන් ගත හැකිය.