පෘථිවි ව්‍යුහය හා පාෂාණ වර්ග පෘථිවි අභ්‍යන්තරය 05 - සාමාන්‍යපෙළ භූගෝල විද්‍යාව

පෘථිවි ව්‍යුහය හා පාෂාණ වර්ග පෘථිවි අභ්‍යන්තරය 05

පෘථිවි ව්‍යුහය හා පාෂාණ වර්ග

පෘථිවි අභ්‍යන්තරය 05

දෙවනුව පාෂාණයන්ගේ දුර්වල මරු රේඛාවන් දිගේ හෝ පැලුම් මාර්ග දිගේ හෝ මැග්මා ආක්‍රාන්තය ඇති වී ඉතා ඉක්මනින් සිසිල්ව ඝන වන්නා වූ පාෂාණ , උප අගාධ ආග්නේය නමින් භූ විද්‍යාඥයෝ හදුන්වනු ලබත්, ග්රැනෝපියර්, පෝපිරීස්, හා ඩොලයිට් පාෂාණ මෙයට උදාහරණ වේ.

ඛනිජ සංයුතිය අතින් ආග්නේය පාෂාණ රසායනික මූල දුව්‍ය ගණනාවක් එකතු වී සංකීර්ණ ලෙස නිර්මාණය වී ඇති බැව් භූ විද්‍යාඥයන් විසින් අනාවරණය කොට ඇත. මේ අනුව ආග්නේය පාෂාණ වලින් සියයට 98.94 ක්ම නිර්මාණය වී ඇත්තේ ප්‍රධාන මූල ද්‍රව්‍ය අටකින් පමණය. මෙයින් ද මෙහි බහුල ලෙස අඩංගු වී ඇත්තේ සිලිකා ය. එහෙයින් අඩංගු සිලිකා ප්‍රමාණය මුල් කොට ගෙන  ආග්නේය පාෂාණ ප්‍රධාන කොටස් හතරකට බෙදා දක්වා ඇත.

01 අම්ල ආග්නේය පාෂාණ

02 භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණ

03 ආන්තර ආග්නේය පාෂාණ

04 පාර භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණ

 

 01 අම්ල ආග්නේය පාෂාණ

සිලිකා සංයුතිය සියයට 65 කට වඩා වැඩි වූ විට එය අම්ල ආග්නේය පාෂාණයකි. සිලිකා යනුවෙන් හැදින්වෙන සිලිකන් ඩයොක්සයිඩ් හැරුණු විට ඇලුමීනියම් ඔක්සයිඩ් සහ පොටෑසියම් සෑහෙන්න ප්‍රමාණයක් ද මෙහි අඩංගු වී ඇත. පැහැයෙන් හා බරින් ද අඩු ඛනිජ වර්ගයන් ගෙන් මේවා නිර්මාණය වී තිබේ. ග්රැනිට්, රයෝලයිට් , හා ඔබ්සීඩියන් පාෂාණ මෙයට උදාහරණ වේ.

02 භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණ

සිලිකා ප්‍රමාණය සියයට 55 ක් හෝ ඊට නොවැඩි ද අඩංගු භාෂ්මික ඔක්සයිඩ් සියයට 45 කට අඩු ද වනුයේ භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණයයි. සිලිකා , ඇලුමිනා , හා පොටෑසියම් ද හැරුණු විට භාෂ්මික පාෂාණයන් හී සෝඩියම්, කැල්සියම්, මැග්නීසියම්, සහ යකඩ විශාල වශයෙන් අඩංගු වී ඇත. සාමාන්‍යයෙන් මෙකී භාෂ්මික පාෂාණ බරය. තද පාටින් යුක්තය. ගැබ්රෝ හා බැසෝල්ට් පාෂාණ මෙම වර්ගයට උදාහරණ වේ.

03 ආන්තර ආග්නේය පාෂාණ

කලින් කී ආග්නේය පාෂාණ දෙවර්ගයට අතරමැදි ලක්ෂණ මෙන්ම අතරමැදි සිලිකා සංයුතියක් ද මෙහි දක්නට ලැබේ. ඩියෝරයිඩ් සහ ඇන්ඩිසයිට් පාෂාණ මෙයට උදාහරණ වේ.

04 පාර භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණ

සිලිකා ප්‍රමාණය සියයට 45 ට වඩා අඩු වූ විට එය පාර භාෂ්මික ආග්නේය පාෂාණ නමි. පෙරිඩොටයිට් මෙයට උදාහරණ වේ.

 

මෙකී ප්‍රධාන වර්ගීකරණයන් දෙක හැරුණු විට වයනය අනුව ද ආග්නේය පාෂාණ කොටස් වලට බෙදා දැක්විය හැකිය.