ජිවින්ගේ දේහ කෘත්‍ය කෙරෙහි බලපාන යාන්ත්‍රණ ස්නායුක සමායෝජනය
මිනිසාගේ ස්නායුක සමායෝජන ක්‍රියාවලිය
උත්තේජන Stimulus ,ප්‍රතිචාරය Response,කාරකය Effectors
මිනිස් සිරුරේ ප්‍රතිචාර දැක්විය හැකි කාරක දෙවර්ගයකි පේශි (Muscles) හා ග්‍රන්ථි (Glands)
මෙම පුද්ගලයාහට මෙම අවස්ථාවේ දී කිසියම් ශබ්දයක් ඇසීමෙන් ඔහු ඒ දෙස බලයි.
මෙහිදී ඔහුට ඇසෙන ශබ්දය උත්තේජනය ලෙස සදහන් කල හැකිය එනම් උත්තේජන යනු ජීවින් තුල කිසියම් ආකාරයකින් ප්‍රතිචාරයක් ඇති කිරීමට හැකි පාරසරික විපර්යාසයකි.
මෙහිදී ඔහුට ඇසෙන වාහනයේ ශබ්දය ඔහුට ග්‍රහණය කර දුන් අවයවය Sense oragan වන්නේ කනය.
මෙහිදී ශබ්දයට ප්‍රතිචාරයක් ලෙස ඒ දෙස හරි බැලීම මගින් මෙයට ප්‍රතිචාරය දැක්වීමට මුලික වන ශරීර අංගය වන්නේ බෙල්ලයි. එනම් ඔහු හැරී බැලීම සිදුවුයේ බෙල්ලේ පේශීන් සංකෝචනය වූ බැවිනි.
මෙලෙස ප්‍රතිචාරය දැක්වීමට මුල්වන ශරීර කොටස හදුන් කාරක Effectirs ලෙසය.
මේ ආකාරයේ තවත් උදාහරණයක් ලෙස යම් සුවදක් දැනීම ඛේටය ස්‍රාවය වේ.
මෙහිදී මෙහිදී උත්තේජනය වන්නේ සුවදයි.
එය ප්‍රතිග්‍රහණ කල ශරීර අංගය වන්නේ නාසයයි.
ඊට ප්‍රතිචාර දැක්වුයේ ඛේත ග්‍රන්ථියයි.
අවට පරිසරයේ Information හා ශරීර අභ්‍යන්තර තත්වයන් පිලිබදව තොරතුරු ද සංවේදක ඉන්ද්‍රිය තුල තිබෙන ප්‍රතිග්‍රාහක Receptors මගින් දැනගනු ලබයි.
සමායෝජනය Co - Ordination
උත්තේජවල අදාළ නියමිත කාරක ක්‍රියා කර ප්‍රතිචාර ආකාරය එනම් උත්තේජනය පිළිබඳ පණිවුඩ ආවේග Impulses නියමිත කාරක වෙත සම්බන්ධීකරණය කිරීමේ ක්‍රමයක් ප්‍රතිග්‍රාහක හා කාරක අතර ඇතිවන
මෙම සම්බන්ධය සාමායෝජනයි.
Co - ordination දෙයාකාරවේ.
1 ස්නායුක සමායෝජනය (Nervous Co – ordination
2 අස්නායුක සමායෝජනය ( Non Nervous Co – Ordination)
ස්නායුක සමායෝජනය Nervous Co – Ordination
මෙහිදී ආවේග සම්ප්‍රේෂණය සිදුවන්නේ ස්නායු මගිනි.
ආවේග සම්ප්‍රේෂණය වීම සිදුවන ආකාරය වන්නේ උත්තේජනය පිළිබද පණිවුඩය මුලින්ම යැවෙන්නේ මධ්‍ය ස්නායු පද්ධතිය Central Nervous system වෙතටයි.
මධ්‍ය ස්නායු පද්ධතියට අයත් වන්නේ මොළය Brain හා සුෂුම්නාවයි Spinal Code.
මුහුණ ආශ්‍රිත ඉන්ද්‍රයන් තුලින් එනම් ඇස,කන නාසය.දිව යන ඉන්ද්‍රියයන් තුලින් ලබාගන්නා පණිවුඩ කෙලින්ම යොමු කරන්නේ මොලය වෙතයි.
සමෙන් ලැබෙන පණිවුඩ සාමාන්‍යයෙන් යොමු වන්නේ සුෂුන්නාව වෙතටයි.
ඉච්ජානුග ක්‍රියා
සිතාමතා කරන ක්‍රියා මොලයෙන් පාලනය වේ.
අනිච්ජාගත ක්‍රියා.
සිතීමකින් තොරව ඉබේ සිදුවන ක්‍රියා බොහොමයක් සුෂුන්නාවෙන් පාලනය වේ.
උණුසුම් දෙයක අත ගැටුන හොත් අත ෂණිකව ඉවතට ගැනෙන්නේ අනිච්ජානුගවය.
එය සුෂුන්නාවෙන් පාලනය වන ක්‍රියාවකි.
ඉන් පසුව මොලයට අතුරු ආවේග ලෙස එය දැනුම් දේ මෙහිදී අපට වේදනාව දැනේ.
ස්නායු පද්ධතිය Nevrous Systems
ප්‍රතිග්‍රාහක වල සිට මාධ්‍ය ස්නායු පද්ධතියටත් එහි සිට කාරකවලටත් සම්බන්ධ ස්නායු සියල්ල හදුන්වනු ලබනේ පර්යන්ත ස්නායු පද්ධතිය Peripheral Nervous System ලෙසය.
සංවේදක නියුරෝන්ස් Sensory Neurones වල අනුශාඛිකා ඇත්තේ සංවේදක ඉන්ද්‍රියයන් තුලය.
උත්තේජනය ලබන්නේ අනුශාඛිකා මගිනි. නියුරෝන්ස් වල අක්සනයේ තන්තු අන්ත පවතින්නේ මාධ්‍ය ස්නායු අද්ධතියේය.
චාලක නියුරෝන්ස් Motor Nourones අනුශාඛිකා තිබෙන්නේ මාධ්‍ය ස්නායු පද්ධතිය තුලය.එහි අක්සනයේ තන්තු කෙළවර වන්නේ කාරක ආසනයේදීය.
මාධ්‍ය ස්නයුවෙන් පිටතදී බොහොමයක් නියුරෝන්ස්වල අක්සන අනුශාඛ තුනී මේදමය මයලින් කොපුවකින් ආවර්ණය වී ඇත.
මයලින කොපුව පිටතින් නියුරිලෙමාව නම් පාරදෘශ්‍ය වැස්මක් ඇත.
නියුරෝන ගණනාවක තන්තු ,සම්බන්ධ පටක එක්වී ස්නායුවක් නිර්මාණයවේ.
ස්නායු පද්ධතියක තැනුම් ඒකකය ස්නායු සෛල Nerve Cells Neurones නමින්ද හදුන්වන්නේ මේවාය.
සංවේදක නියුරෝන sensory Neurones
සවේද ඉන්ද්‍රියයන් වල සිට මාධ්‍ය ස්නායු පද්ධතිය වෙත පණිවුඩ යවයි.
චාලක නියුරෝන් Motor Nerones
චාලක නියුරෝන් යනු මාධ්‍ය ස්නායු පද්ධතියේ සිට කාරක වෙත ආවේග ලබා දෙයි.
අන්තර්භාර නියුරෝන් Intemediate Neurones
අතර මැදි නියුරෝන්ස් සංවේදක නියුරෝන්ස් හා චාලක නියුරෝන්ස් අතර පණිවුඩ සම්ප්‍රේෂණයට උපයෝගිවේ.
මෙම ලිපිය මගින් ස්නායුක සමායෝජනය පිලිබදව සරල අවබෝදයක් ලබා ගත හැකිය.
ලිපියේ යම් දෝෂයක් ඇති නම් සමාවන්න. සුභ දවසක්.
