ජීවයේ රසායනික පදනම තුන් වන කොටස
නියුක්ලෙයික් අම්ල
ජීවීන්ගේ ප්‍රවේණික තොරතුරු ගබඩා කර තැබීමටත් ඒවා සම්ප්‍රේෂණයට දායකවන ආම්ලික ගති ලක්ෂණ සහිත සංයෝග න්‍යෂ්ටික අම්ල හෙවත් නියුක්ලෙයික් අම්ල ලෙස හඳුන්වයි.සෛලවල ප්‍රධාන වශයෙන් න්‍යෂ්ටියේ ද ඉන් පිටත මයිටොකොන්ඩ්‍රියා හරිතලව තුළ ද න්‍යෂ්ටික අම්ල ඇත. ජීවීන් තුළ පවතින න්‍යෂ්ටික අම්ල වර්ග දෙකකි.
DNA - ඩිඔක්සි රයිබෝ නියුක්ලික් අම්ල
RNA - රයිබෝ නියුක්ලික් අම්ල
න්‍යෂ්ටික අම්ලවල මූලද්‍රව්‍ය ලෙස පවතින්නේ කාබන් හයිඩ්‍රජන් ඔක්සිජන් නයිට්‍රජන් හා පොස්පරස් යන මූලද්‍රව්‍ය යි .
න්‍යෂ්ටික අරය සෑදී ඇත්තේ නියුක්ලියෝටයිඩ රාශියක් එකිනෙක බැඳී බහුඅවයවීකරණය වීමෙන් යි.නියුක්ලියෝටයිඩ සෑදී ඇත්තේ ප්‍රධාන රසායනික කාණ්ඩ තුනකින්.
DNA අනුවේ තැනුම් ඒකකය වන්නේ ඩිඔක්සිරයිබෝ නියුක්ලියෝටයිඩ යි. RNA හි තැනුම් ඒකකය වනුයේ රයිබෝ නියුක්ලියෝටයිඩ යි.
නියුක්ලෙයික් අම්ල වල වැදගත්කම
- ජීවීන්ගේ ප්‍රවේණික තොරතුරු ගබඩා කිරීම සඳහා වැදගත් වේ .
- ජීවීන්ගේ ප්‍රවේණික තොරතුරු පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට සම්ප්‍රේශණය කිරීම සඳහා වැදගත් වේ.
- ප්‍රෝටීන සංස්ලේෂණය කිරීම ට අදාළ ක්‍රියාවලි සඳහා වැදගත් වේ.
- සෛලයේ සිදුවන සියලුම ජීව ක්‍රියාවලි පාලනය කිරීම සඳහා වැදගත් වේ.
- වෛරසවල ප්‍රවේණික තොරතුරු ගබඩා කර තබා ගැනීමට RNA වැදගත් වේ.
- DNA අනුව විකෘති වලට භාජනය වීමට හැකියාවක් ඇත. එම වෙනස්වීම් නිසා ප්‍රභේද ඇති වෙයි. එම ප්‍රභේදන ජීවීන්ගේ පරිණාමය සඳහා වැදගත් වේ.
එන්සයිම
ජීවීන්ගේ ජීව රසායනික ප්‍රතික්‍රියා උත්ප්‍රේරණය කරනු ලබන තෘතීක ගෝලාකාර ත්‍රිමාණ ව්‍යුහයක් සහිත ප්‍රෝටීන එන්සයිම ලෙස හැඳින්වේ.එන්සයිම මගින් ප්‍රතික්‍රියාවක සක්‍රියන ශක්තිය අඩු කිරීම මගින් ප්‍රතික්‍රියා ප්‍රතික්‍රියා සීඝ්‍රතාව වැඩි කරයි. එන්සයිම ජීවීන්ගේ දේහ තුල නිපදවන අතර ප්‍රතික්‍රියා සඳහා අවශ්‍ය වන්නේ ඉතාමත් සුළු ප්‍රමාණයක් පමණි.
එන්සයිම උපස්තරය ට විශිෂ්ට වෙයි. ප්‍රතික්‍රියාවකදී එන්සයිම වැය වීමක් හෝ විනාශ වීමක් සිදු නොවේ.එන්සයිම තාප අස්ථායි වේ . එමෙන්ම තාප සංවේදී ද වේ.
ජීවී දේහ තුළ තුල අඩංගු ප්‍රධානතම අකාබනික සංයෝගය වනුයේ වනුයේ ජලයයි .දැන් අප ජලය පිළිබඳ අවධානය යොමු කරමු .
ජලය
ශාක සතුන් ක්ශුද්‍ර ජීවීන් යන කුමන ජීවී ආකාරය සැලකුවත් ඔවුන්ගේ දේහ වල වැඩිපුරම අන්තර්ගත සංයෝගය ජලය යි.ජල අණුවක් සෑදී ඇත්තේ හයිඩ්‍රජන් පරමාණු දෙකකින් හා එක් ඔක්සිජන් පරමාණුව කිනි.ජල අණුවේ හයිඩ්‍රජන් වල පවතින ඉලෙක්ට්‍රෝන ඔක්සිජන් දෙසට යොමු කර ඇති බැවින් ඔක්සිජන් තුළ ඍණ ආරෝපණයක් ද හයිඩ්‍රිජන් තුළ සුළු ධන ආරෝපණයක් ද පවතී. මේ නිසා ජල අණු ධ්‍රැවීය අණුවකි. අණු හයිඩ්‍රජන් බන්ධන වලින් බැඳීම නිසා කාමර උෂ්ණත්වයේදී ද්‍රවයක් ලෙස පවතී.
ජීවීන් තුළ ජලය මඟින් මගින් ඉටු කරනු ලබන ප්‍රධාන කාර්යයන් හතරකි.ඒවා නම් ,
සෛලවල ප්‍රාක් ප්ලාස්මයේ සංඝටකයක් ලෙස ක්‍රියා කිරීම.
ද්‍රව්‍ය දිය වී පවතින ද්‍රවකයක් ලෙස ක්‍රියා කිරීම.
ජීවීන් තුළ ජලය ප්‍රතික්‍රියක යක් ලෙස ක්‍රියා කිරීම.
ජීවීන්ගේ සෛල ශූනතාව පවත්වා ගැනීම සඳහා දායක වීම .
ජලයේ පවතින සුවිශේෂී ගුණාංග ජීවය පවත්වාගෙන යාමට දායක වේ.
ජලයෙ දාවක ගුණය.
ජල අණු අතර පවත්නා වූ හයිඩ්‍රජන් බන්ධන හේතුවෙන් ජලය ද්‍රවකයක් ලෙස පවතී. ජීවීන්ගේ සෛල තුළ ජෛව රසායනික ප්‍රතික්‍රියා සඳහා මාධ්‍යයක් සපයයි. ජීවීන්ගේ සියලුම පහේ ශෛලිය තරලවල ප්‍රධාන සංඝටකය ද ජලයයි.සත්ත්වයන්ගේ බහිස්ශ්‍රාවී ඵල හා මළ ද්‍රව්‍ය පිට කිරීම පහසු කරයි.
සිසිලනකාරක ගුණය
සැලකිය යුතු තාප ප්‍රමාණයක් අවශෝෂණය හා පිට කළ ද උෂ්ණත්ව වෙනස්වීම් අවම වීම විශිෂ්ට තාප ධාරිතාව ලෙස හැඳින්වේ. ජලයෙ ජලයෙ අධික විශිෂ්ට තාප ධාරිතාව පවතී.චලතාපී සතුන් ගේ සතුන්ගේ දේහ උෂ්ණත්වය පටු පරාසයක් තුල නොවෙනස් තුළ නොවෙනස්ව පවත්වා ගැනීම සඳහා ජලයේ මෙම ගති ලක්ෂණය වැදගත් වේ.
ජලයේ අධික සංසක්ති හා ආසක්ති බල පැවතීම
ජල අණු ජල අණු අතර පවතින බැඳීම සංසක්ති බල ලෙස ද ජල ජල අණු හා වෙනත් අනු සමග ඇතිවන බැඳීම ආසක්ති බල ලෙස ද හඳුන්වයි.මෙලෙස ආසක්ති සංසක්ති බල අධික වීම ද්‍රව්‍ය අවශෝෂණය හා පරිවහනයට වැදගත් වේ.මුල් මඟින් උරා ගන්නා ලද ඛනිජ ලවණ සහ ජලය සෛලම පටකය ඔස්සේ සිරස සිරස්ව ඉහලට ගෙන යාම හෙවත් රසෝද්ගමනය ට ආසක්ති සංසක්ති බල වැදගත් වේ.ප්ලෝයමීය පරිසංක්‍රමනය ටද ට ද ජලයේ මෙම ගති ලක්ෂණ දායක වේ.
ජලය විදීමේදී සිදුවන අසමාකාර ප්‍රසාරණය
ජලය මිදෙන විට ජල අණු එකිනෙක ඈත් වී ජල අණු අතර ස්ථාවර හයිඩ්‍රජන් බන්ධන සාදා ගනී.ඒ නිසා ජලය මිදෙන විට එහි පරිමාව වැඩි වීම සිදු වේ.මේ නිසා ද්‍රව්‍ය ජලයට ද්‍රව ජලය ට සාපේක්ෂව අයිස් වල අයිස්වල ඝනත්වය අඩුය.මේ ලක්ෂණය නිසා ජලීය පද්ධති සම්පූර්ණයෙන්ම අයිස් බවට පත් නොවී අයිස් ජලය මත පාවේ.සීත කාලයේදශීත කාලයේදී ද්‍රව ප්‍රදේශ වල ජලජ ජීවීන්ට ජලය තුළ නිරුපද්‍රිතව වාසය කළ හැක්කේ ජලයේ මේ ගුණාංග නිසාය.
