ජෛව ලෝකය පළ වන කොටස
ජීවීන් වර්ගීකරණය
දැනට ලෝකයේ හඳුනාගත් හා නොගත් විශේෂ රාශියක් ඇති බැවින් ඔවුන් අධ්‍යනය සඳහා කාණ්ඩ කිරීම අවශ්‍ය වේ .
වර්ගීකරණය යනු පොදු ලක්ෂණ සලකාගෙන ජීවීන් වෙන වෙනම කාණ්ඩවලට බෙදෙන ක්‍රමයකි .
ජීවීන් වර්ගීකරණය කිරීමේ ප්‍රයෝජන
- ජීවීන් අධ්‍යනය සහ විස්තර කිරීමට පහසු කිරීම
- පුරෝකථන හැකියාව වැඩි දියුණු වීම
- ජීවී කාණ්ඩ අතර බන්දුතාවය දැක්වීම සඳහා
- ජීවීන් එකිනෙකාට නිශ්චිත වූ නාමයක් ලබා දීම සඳහා .
වර්ගීකරණ ඉතිහාසයේ දී වැදගත් වන විද්‍යාඥයන්
ඇරිස්ටෝටල්
ප්‍රථම වරට ජීවින් වර්ගීකරණය ට ක්‍රමයක් හඳුන්වා දෙමින් වර්ගීකරණය විද්‍යාවෙහි පුරෝගාමී මෙහෙයක් ඉටු කළේය .
කැරොලස් ලිනේයස්
ද්විපද නාමකරණ ක්‍රමය හඳුන්වා දීම සහ නූතන වර්ගීකරණ ක්‍රම පිළිබඳ පදනම ඇති කළේ මොහුය .
ජීවීන් වර්ගීකරණ ආකාර
මූලිකව වර්ගීකරණ ආකාර දෙකකි
ඒවා නම් කෘතිම වර්ගීකරණය හා ස්වභාවික වර්ගීකරණයයි .
කෘතිම වර්ගීකරණය
පහසුවෙන් හඳුනා ගත හැකි සීමිත ලක්ෂණ කිහිපයක් පමණක් සැලකිල්ලට ගෙන ජීවින් වර්ග කිරීම මෙසේ හැඳින්වේ .මෙවන් වර්ගීකරණ වල දී ජීවීන් අතර පරිණාමික බන්ධුතා පිළිබිඹු නොවේ .
උදාහරණ - ශාක උස සහ ස්වභාවය මත පැළෑටි පඳුරු සහ ගස්
ලෙස වර්ග කිරීම
සතුන් පියාඹන සතුන්, බඩගාන සතුන්, ඇවිදින සතුන් ලෙස වර්ග කිරීම .මෙහි පියාඹන සතුන් යටතට කෘමීන් මෙන්ම පක්ෂීන්ද ඇතුළත් වේ .
ස්වාභාවික වර්ගිකරණය
වැඩි ලක්ෂණ ගණනාවක් භාවිතා කරමින් රූපානු දර්ශන ලක්ෂණ මෙන්ම පරිණාමික බන්දුතාව ද දැක්වෙන පරිදි ජීවින් වර්ගීකරණය කිරීම මෙසේ හැඳින්වේ. මෙහිදී ජීවීන්ගේ ව්‍යුහය, කායික විද්‍යාව, කළල විද්‍යාව, ජෛව රසායනික ලක්ෂණ සහ පොසිල වලින් ලැබෙන ලක්ෂණ භාවිතා කෙරේ .
කෙසේ වෙතත් ජීවීන් අතර පවතින බන්ධුතා සම්බන්ධයෙන් විවිධ විද්‍යාඥයන් අතර එකඟතාවයක් නොමැති බැවින් ස්වාභාවික වර්ගිකරණය ගැටලු සහිත වී ඇත .ස්වභාවික වර්ගීකරණයේ දී වර්ගීකරණයේ දී මූලික ඒකකය ලෙස යොදා ගන්නේ විශේෂ යි.
වර්ගීකරණ ධුරාවලිය
- මේ අන්දමට හඳුන්වා දී හඳුන්වා දී ඇති තක්සෝන අනුව ස්වභාවික වර්ගීකරණ තක්සෝන ධූරාවලිය මෙසේ දැක්විය හැක
- පරිණාමක ලෙස කිට්ටු බන්දුතාවය දිස්වන මෑතකාලීන පොදු පූර්වජ කුගෙන් පැවත එන විශේෂ සියල්ලම එකම ගණයට අයත් වේ.
- ස්වභාවික වර්ගීකරණයේ දී යොදා ගන්නා සජීවී ලෝකය ස්වභාවික පවතින එකම තක්සෝනය විශේෂයයි .විශේෂයට ඉහළින් වූ සියලුම තක්සෝන හෙවත් වර්ගීකරණ මට්ටම් මිනිසා විසින් නිර්මාණය කරන ලද ඒවා ය.
- ජීවීන් අධ්‍යනය අධ්‍යයනය කිරීමේ පහසු ව සඳහා ඔවුන්ගේ මහා රූපීය ලක්ෂණ මත ජීව විශේෂ ක්‍රමයෙන් විශාල වන වර්ගීකරණ කාණ්ඩ හෙවත් තක්සෝන වලට බෙදා ඇත. ජීවීන්ගේ වර්ගීකරණ ධුරාවලිය ක කිසියම් මට්ටමක් නිරූපණය කරන නම් කරන ලද වර්ගීකරණ කාණ්ඩයක් තාක්ෂණයක් ලෙස හැඳින්වේ .
රාජධානිය
වංශය
වර්ගය
ගෝත්‍රය
කුලය
ගණය
විශේෂය
මෙම වර්ගීකරණ ධුරාවලිය පහත ආකාරයට අතු බෙදුනු ගහකට සමාන කළ හැකි ය .
ගස් වල පත්‍ර = විශේෂ
රිකිලි = ගණ
කුඩා අතු = කුල
ඊට විශාල අතු = ගෝත්‍ර
ඊටත් විශාල අතු = වර්ග
විශාලතම අතු= වංශ
කද= රාජධානිය
විශේෂයක් විස්තර කිරීමට ලක්ෂණ රැසක් අවශ්‍ය වුවද වංශ විස්තර කිරීම සඳහා ලක්ෂණ එකක් පමණ් වුවද භාවිතා කළ හැක.
අධිරාජධානි තුනේ වර්ගීකරණය
ජීවීන් වර්ගීකරණය සඳහා වඩාත් යෝග්‍ය වන්නේ ස්වභාවික වර්ගීකරණ පද්ධතියකි . robert witttaker විසින් රාජධානි පහේ වර්ගීකරණය හඳුන්වා දෙන ලදී . නවතම වර්ගීකරණයේ වනුයේ carl woese විසින් රාජධානිවල ට ඉහළින් ඇති මට්ටමක් ලෙස අධිරාජධානිය හඳුන්වා දී ඇති හඳුන්වා දී ඇති අධිරාජධානි තුනේ වර්ගීකරණය යි.
එම වර්ගීකරණයට අනුව අධිරාජධානි තුන වනු වේ .
- ආකියා අධිරාජධානිය
- බැක්ටීරියා අධිරාජධානිය
- ඉයුකැරියා අධිරාජධානිය
