සංගීතය මුල සිට ම ඉගෙන ගමු (2 කොටස)
ජන ගී
ජනතාව විසින් නිර්මාණය කර ගායනා කරනු ලබන ගීත වර්ග මෙම ගණය ට අයත් වේ. මේවා නිර්මාණය කළ පුද්ගලයා මත ප්රධාන වර්ග දෙකක ට බෙදා දැක්විය හැකි ය.
- ගැමි ගී
ගැමියා විසින් නිර්මාණය කරණ ලද ගීත ගැමි ගී නම් වේ. මෙහි ප්රධාන ලක්ෂණ කීපයක් දක්න ට ලැබේ.
- ගීත සදහා යොදා ගෙන අැති භාෂාව සරල ය.
- ගීත සදහා යොදා ගෙන අැති නාද මාලාව සරල ය.
- ගීතවල එ්කාකාරී බවක් අැත.
- ගීත සදහා නිර්මාණකරැවෙකු නිශ්චිත ව ම හදුනා ගත නො හැක.
- ගීත මුඛ පරම්පරාගත ව පැවත එ්.
- ගීතවලින් අව්යාජ බව මෙම ගීතවලින් මනාව පිළිබිඹු වේ.
- ගීතවල ස්වර කේෂ්ත්රය පටු ය.
- ගීත සිවු පද විරිත ට ගායනා කර අැත.
- ගැමි අත් දැකීම් හා සිතුවිලි ගීතවල ට තේමා වී අැත.
- ඉහළ ස්වරයකින් ගායනා කරනු ලබ යි.
මෙම ගැමි ගී නිර්මාණය සදහා හේතු වූ කාරනා කිහිපයකි.
- ගැමියාගේ ජීවනෝපාය
- ගැමියාගේ අැදහිලි හා විශ්වාස
- ගැමියාගේ විනෝදාස්වාදය හා සමාජයීය අවශ්යතා
මෙම ගැමි ගී නිර්මාණය සදහා හේතු වූ කාරනා අනුව ප්රධාන වර්ග තුනක ට බෙදා දක්වනු ලබ යි.
- මෙහෙ ගී :- ගැමියාගේ ජීවනෝපාය මත පදනම් වී ගොඩ නැගුන ගීත මෙලෙස හදුන්වනු ලබ යි.
මෙහෙ ගීත බොහොමයක් අනාගාතාත්මක ගීත ලෙස දැක්විය හැකි ය. මේවා ගැල් කවි, පැල් කවි, පාරු කවි, පතල් කවි, බඹර කවි, කුරක්කන් කවි, ගොයම් කවි අාදී වශයෙන් වර්ග ගනනාවක ට බෙදී යයි.
- අැදහිලි ගී :- ගැමියාගේ අැදහිලි හා විශ්වාස මත පදනම් වී ගොඩ නැගුන ගීත මෙලෙස හදුන්වනු ලබ යි.
අැදහිලි ගී උඩරට ,පහත රට හා සබරගමු ශාන්ති කර්ම ගී හා තුන් සරණේ ගීත අාදියෙන් සමන් විත වේ.
- සමාජයීය ගී :-ගැමියාගේ විනෝදාස්වාදය හා සමාජයීය අවශ්යතා මත පදනම් වී ගොඩ නැගුන ගීත මෙලෙස හදුන්වනු ලබ යි.
මෙම ගීත ඔළිද කෙළිය ,මේවර කෙළිය, එළුවන් කෑම, පනා හැංගීම, වැනි කෙළි ගීවලින් හා දරු නැළවිළි ගීවලින් ද සමන්විත වේ.
- සේගී
උගතුන් විසින් නිර්මාණය කරන ලද ගීත සේ ගී නම් වේ. මෙහි ද ප්රධාන ලක්ෂණ කීපයක් දක්න ට ලැබේ.
- ගීත සදහා යොදා ගෙන අැති භාෂාව සංකීර්ණ ය.
- ගීත සදහා යොදා ගෙන අැති නාද මාලාව සංකීර්ණ ය.
- ගීතවල විවිධාකාරී බවක් අැත.
- ගීත සදහා නිර්මාණකරැවෙකු නිශ්චිත ව ම හදුනා ගත හැක.
- ගීත ලේඛනගත ව පැවත එ්.
- ව්යාජ බව මෙම ගීතවලින් පිළිබිඹු වේ. එනම් අතිශයෝක්ති අලංකාරය බහුල ව දක්න ට ලැබේ
- ගීතවල ස්වර කේෂ්ත්රය පුළුල් පරාසයක විහි දී යයි.
- ගීත සිවු පද විරිත ට පමණක් සීමා වී නැත.
- නිර්ඹාණකරුගේ අත් දැකීම් හා සිතුවිලිවල ට අමතර ව නිර්මාණශීලී අදහස් ද ගීතවල ට තේමා වී අැත.
- ඉහළ ,මධ්යම හා පහළ ස්වරවලින් ගායනා කරනු ලබ යි.
ප්රශස්ති ,වන්නම්, හටන් ගී, වැලපුම් ගී, සංදේශ කාව්ය, විරිදු අාදිය සේ ගීවල ට අයත් වන ගී වර්ග වේ.
තොටගමුවේ ශ්රී රාහුල හිමි කෝට්ටේ යුගයේ වැඩ වාසය කළ දක්ෂ සංදේශ කාව්ය රචකයෙක් ලෙස ප්රසිද්ධ ය.
කෙසේ වෙත ත් අැතැම් සේගීවල රචකයන් නිශ්චිත ව ම හදුනා ගත නො හැකි අවස්තා ද නැතුවා ම නො වේ.