දේශීය නර්තන හා බැදි වාද්‍ය භාන්ඩ
දේශිය නර්තන හා බැදි වාද්‍ය භාන්ඩ ලෙස ගැට බෙරය , පහතරට බෙරය , දවුල , උඩැක්කිය හා රබාන දැක්විය හැක .
ගැට බෙරය
උඩරට නර්තන සම්ප්‍රදායට අයත් ප්‍රදාන අවනද්ද භාන්ඩය ලෙස ගැටබෙරය නොහොත් උඩරට බෙරය හැදින්විය හැකිය . මෙහි කද මැද ගැටයක් මෙන් වූ විශේෂ තත්වයක් ඇති හෙයින් ඉහත සංඥා නාමය භාවිතා කෙරෙන බව පෙනේ . දේශීය ශාන්ති කර්ම තුළ නැකත් චාරිත්‍ර බොහෝ ඇත්තා සේ දේශීය වාද්‍ය භාන්ඩ තුළ ද මෙම නැකත් චාරිත්‍ර වාරිත්‍ර අන්තර්ගතය . ඒ අනුව උත්‍රසල හා පුනාවස නැකතින් බෙරය සෑදීම සදහා අවශ්‍ය ගස කපන අතර හෙණ යෝගයෙන් වාද්‍ය භාණ්ඩ සෑදීමෙන් එහි මනා ශබ්ද මාධූර්යෙන් ලබා ගැනීමට හැකි බව පැරැන්නන්ගේ විශ්වාසයයි . මෙකී ඇදහිලි විශ්වාස මත බෙර කද සදහා අවශ්‍ය ගස කපා ගන්නා අතර , කද සදහා ගන්සූරිය , වරකා , ඇහැල , හල්මිල්ල , කොහොබ , සදුන් යොදා ගනී . ගැටබෙරයේ දිග තුන් වියත් තුන් ගුලක් වන අතර බෙර කටේ ඇතුලත විෂ්කම්බය විග්ගුසකි . වරපටෙහි දිග සත් බඹ සත් අතකි . මෙය පදම් නොකළ එළ හරක් හම් හෝ මුව සම් අගල් බාගයක් පළල් ඇතිව රවුමට තබා පොගවා ඇද සකස් කර ගනු ලැබේ .බෙර කට එකිනෙකට වෙනස්ය. වම් බෙර ඇසට වඩා දකුණු බෙර ඇස ඉතා සුළු ප්‍රමාණයක් කුඩා ලෙස සකස් කිරීම චාරිත්‍රයකි . තවද දකුණු බෙර ඇසේ කදේ ගනකම ද වම් බෙර ඇසට වඩා අඩු විය යුතුය .ඒවගේ ම බෙර කට වටේට අඩ ඉර ද කැපිය යුතුය . අඩ ඉර යනු දකුණු බෙර කදෙහි මුහුණතෙහි බෙර කට හරි මැදින් කුඩාවට කපා ගත් කැපුමකි . ගැටබෙරයේ වම් ඇසට පදම් කළ හරක් හම් හෝ මුව හම් ගනු ලැබේ . එහෙත් වර්තමානයේ රිලා හම් , එළු හම් , තලගොයි හම් භාවිතා කරයි .ගැටබෙරය අයත් කොටස් ලෙස වරපට, වෙනිවර කැරැල්ල, කැපුම් හම, කන්වරය, වම් බෙර ඇස, දකුණු බෙර ඇස, බෙර කද, බෙර පුහුල, බොර දම් ආදිය දැක්විය හැකි ය.
පහතරට බෙරය
පහතරට නර්තන සම්ප්‍රදායේ ප්‍රධාන වාද්‍ය භාණ්ඩය වන මෙය යක් බෙරය, දික් බෙරය, රුහුණු බෙරය ආදී විවිධ නම් වලින් හැදින්වේ. මෙම බෙරයේ දිග ද උඩරට බෙරයේ දිගට සමාන ය. බෙර ඇස දෙපැත්තේ ම එක හා සමාන විෂ්කම්බයෙන් යුක්ත වන අතර, එය දිග එක් වියත් තුනගුලකි. බෙර කද සදහා පොල්, කිතුල්, ඇහැළ, කොහොඹ, කොස්, යොදා ගැනුන ද නූතනයේ වැඩි වශයෙන් තල්, කිතුල්, පොල්, ආදී දැව යොදා ගන්නා බව පෙනේ. බෙර ඇස හෙවත් තට්ටුව සදහා හරක් බොක්ක යොදා ගනී. දෙපැත්තේට ම එක හා සමාන සිවියක්(බොක්ක ) ගත්ත ද ශබ්ද මාධූර්යය එකිනෙකට වෙනස් ය. මේ සදහා පොගවන ලද හරක් බොක්ක බෙර ඇස මත එලා ගැටි වැල මත තබා එය නුල් වලින් බදිනු ලැබේ. මෙහි එක් පැත්තක් “හයි” තට්ටුව ලෙස වර්තමානයේ වාදකයින් හදුන්වනු ලැබේ. 
දවුල
දවුල සබරගමු නර්තන සම්ප්‍රදායේ ප්‍රදාන වාද්‍ය භාණ්ඩය වේ. මූලාශ්‍රයන් හි දැක්වෙන පරිදි පංච තූර්ය භාණ්ඩ වර්ගීකරණය අනුව දවුල අයත් වන්නේ විතතාතත ගණයට යි. ශ්‍රී ලංකාවේ බෞද්ධ ආගමික වතාවත්වල දී මෙන් ම අවමංගල්‍ය අවස්ථාවන් හි දී ද මෙය සම්ප්‍රදායෙන් බැහැරව පොදුවේ භාවිත කෙරේ. කඩිප්පුවක ඇතිව වාදනය කරන දවුල සකසා ගැනීම සුබ නැකත් හොරා ඒ අනුව සිදු කරනු ලැබේ.
