සාධක හා ගුණාකාර
සාධක හා ගුණාකාර
සාධක යනු...
ඉලක්කමක් තවත් ඉලක්කමකින් බෙදුවම ඉතිරි නොවී හරියටම බෙදෙනවා නම් ඒවා සාධක කියලා කියනවා. හැම සංඛ්‍යාවක්ම 1න් ඉතුරු නැතිව බෙදෙනවා. ඒ නිසා 1කියන්නෙ හැම සංඛ්‍යාවකම සාධකයක්.
සාධකයක් හොය ගන්න විදිහ බලමු.
10 ÷ 1 = 10 ඉතිරි නැත.
10 ÷ 2 =5 ඉතිරි නැත.
10 ÷ 3 = 3 ඉතිරි 1.
10 ÷ 4 =2 ඉතිරි 2.
10 ÷ 5 = 2 ඉතිරි නැත.
10÷ 6 = 1 ඉතිරි 4.
10 ÷ 7 = 1 ඉතිරි 3
10 ÷ 8 = 1 ඉතිරි 2
10 ÷ 9 = 1 ඉතිරි 1
10 ÷ 10 = 1 ඉතිරි නැත.
10 ඉතිරි නැතුව බෙදෙන්නෙ 1,2,5,10, කියන ඉලක්කම් ටිකෙන්. ඒ නිසා ඒ ඉලක්කම් 10 සාධක කියලා කියන්න පුලුවන්....
ගුණාකාර
2 ගුණාකාර = 2 , 4 , 6 , 8 ,. . .
3 ගුණාකාර = 3 , 6 , 9 , 12 , . . .
5 ගුණාකාර = 5 , 10 , 15 , 20 , . . .
10 ගුණාකාර = 10 , 20 , 30 , 40 , . . .
කුඩාම පොදු ගුණාකාර ( කු. පො. ගු . )
නිදසුන
3 , 4 , 5 , කු . පො . ගු . සොයන්න.
3 ගුණාකාර : - 3 , 6 , 9 , 12 , 15 , 18 , 21, 24 , 27 , 30 ,33 , 36 , 39 , 42 , 45 , 48 , 51 , 54 , 57 , 60 . . .
4 ගුණාකාර : - 4 , 8 , 12 , 16 , 20 , 24 , 28 , 32 , 36 , 40 , 44 , 48 , 52 , 56 , 60 , . . .
5 ගුණාකාර : - 5 , 10 , 15 , 20 , 25 , 30 , 35 , 40 , 45 , 50 , 55 , 60 , . . .
3 , 4 , 5 කුඩාම පොදු ගුණාකාරය 60 වේ.
3 , 4 , 5 , හී විශාලම පොදු ගුණාකාරය කිව නොහැක.
ප්‍රථමක සංඛ්‍යා ඇසුරෙන් සංඛ්‍යාවල කුඩාම පොදු ගුණාකරය සෙවිම
6 , 10 , 20 , යන සංඛ්‍යාවල කු. පො . ගු . සෙවීම
සංඛ්‍යාව ප්‍රථමක සංඛ්‍යාවල ගුණිතයක් ලෙස සාධකවල බලයක් ලෙස
6 2x3 2x3
10 2x5 2x5
20 2x2x5 22 x5
6 , 10 , 20 , යන සංඛ්‍යාවල කු. පො . ගු 22 x3x5 = 60
බෙදීමේ ක්‍රමය යටතේ කු. පො. ගු .සෙවීම
2 / 6 . 10 , 20
2 / 3 , 5 , 10
2 / 3 , 5 , 5
3 / 1 , 5 , 5
5 / 1 , 1 , 1
2 x 2 x 3 x 5 = 60
